Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 23 stycznia 2020 r.

Sygn. akt VI Ka 226/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anna Zawadka

protokolant: protokolant sądowy M. H.

przy udziale prokuratora Jerzego Kopcia

po rozpoznaniu dnia 23 stycznia 2020 r. w Warszawie

sprawy K. D., syna S. i U., ur. (...) w W.

oskarżonego o przestępstwa z art.13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 178b k.k., art. 244 k.k., art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii;

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w (...)

z dnia 14 listopada 2018 r. sygn. akt II K 904/17

I. zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że :

1. uchyla rozstrzygnięcie o karze łącznej pozbawienia wolności z punktu VIII oraz zaliczenie z pkt X;

2. łagodzi wymierzoną oskarżonemu karę za ciąg przestępstw przypisany w punkcie VII zaskarżonego wyroku, kwalifikowany z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. do 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

II. w pozostałej zaskarżonej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. na podstawie art. 91 § 2 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. łączy wymierzone wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności i wymierza oskarżonemu karę łączną 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności;

IV. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet kary łącznej pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 12 września 2017 r. godz. 23:15 do dnia 14 września 2017 r. godz. 13:30;

V. Zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w (...)na rzecz adw. A. M. kwotę 516,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT;

VI. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych w sprawie, wydatkami postepowania za obie instancje obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 226/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w (...)z dnia 14 listopada 2018r. sygn. akt II K 904/17

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. D.

Proces resocjalizacji oskarżonego w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w innych sprawach przebiega prawidłowo;

Opinia dyrektora z AŚ W.-B.

551-552

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. D.

Oskarżony przeprosił pokrzywdzonego R. K., zwrócił większość skradzionych przedmiotów i okazał skruchę, co należy uznać za istotne okoliczności łagodzące przy wymiarze kary za czyn z pkt 4 wchodzący w skład ciągu przestępstw przypisanego w pkt VII b;

Zeznania świadka R. K.;

497-498

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1. 

Opinia dyrektora AŚ W. -B.

Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot nie budzi wątpliwości odnośnie rzetelności zawartych w nim informacji dotyczących zachowania oskarżonego w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności orzeczonej w innej sprawie;

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.

zeznania świadka R. K.;

Sąd Rejonowy ustalając okoliczności łagodzące pominął okazanie skruchy, zwrócenie skradzionych przedmiotów pokrzywdzonemu i przeproszenie R. K. na rozprawie przez oskarżonego, które to okoliczności należy uznać za mające istotny wpływ na złagodzenie kary wymierzonej za ciąg przestępstw przypisany w pkt VII;

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut w apelacji

1.

2.

Rażącą niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego K. D. za czyny opisane w pkt VIIa-VIIe oraz kary łącznej za przypisane w pkt I, III, V, VII przestępstwa,

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Obrazę przepisów postępowania art. 2 § 2 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk co miało wpływ na jego treść;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rację ma skarżący podnosząc, iż wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary za ciąg przestępstw przypisany w pkt VII wyroku oraz kara łączna pozbawienia wolności są rażąco surowe. Sąd Rejonowy wprawdzie zasadnie uznał wielokrotną karalność oskarżonego za okoliczność obciążającą i prawidłowo wskazał przyznanie się do winy jako okoliczność łagodzącą dla wymiaru kary. Należy jednak zgodzić się z autorem apelacji, iż Sąd całkowicie pominął zeznania pokrzywdzonego R. K. (czyn z pkt 4), który wskazał, że w krótkim czasie po dokonaniu przestępstwa, oskarżony oddał mu większą część skradzionych rzeczy, przeprosił pokrzywdzonego i jego żonę, a swoje przeprosiny powtórzył jeszcze na rozprawie, w toku której pokrzywdzony przyjął przeprosiny i wybaczył oskarżonemu, oświadczając, że nie ma do niego żadnych roszczeń. Ponadto oskarżony K. D. w ostatnim słowie okazał skruchę i żal z powodu popełnionych przestępstw. Wyżej wskazanych istotnych okoliczności łagodzących Sąd Rejonowy nie dostrzegł i w żaden sposób się do nich nie odniósł. Tymczasem sposób zachowania się oskarżonego po popełnieniu przestępstwa (przed zatrzymaniem w tej sprawie), a zwłaszcza starania o naprawienie szkody oraz zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, stanowią istotne okoliczności, które sąd musi uwzględnić przy wymiarze kary. W tej sytuacji rację ma obrońca zarzucając obrazę przepisów postępowania poprzez naruszenie zasady obiektywizmu i swobodnej oceny dowodów z art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, skoro Sąd rejonowy przy ocenie dowodów pominął zeznania pokrzywdzonego R. K. oraz istotne okoliczności łagodzące, które z tych zeznań wynikają.

Wprawdzie oskarżony był w przeszłości karany 8 razy, w większości za przestępstwa przeciwko mieniu, a obecnie odpowiada za popełnione przestępstwa w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k., to jednak należy uwzględnić aktualne właściwości i warunki osobiste sprawcy. Z opinii nadesłanej z Aresztu Śledczego W. B., gdzie oskarżony odbywa trzy kary pozbawienia wolności orzeczone w innych sprawach, wynika, że zachowanie oskarżonego zostało ocenione jako właściwe. Oskarżony wobec przełożonych stara się prezentować postawę regulaminową, był kilka razy nagradzany i tylko raz karany dyscyplinarnie za użycie słów wulgarnych wobec funkcjonariusza. Od 2018r. jest zatrudniony jako pracownik ogólnobudowlany, obecnie nieodpłatnie jako roznoszący artykuły żywnościowe. Karę odbywa w systemie zwykłym. Z uwagi na uzależnienie od alkoholu odbył terapię w oddziale terapeutycznym, deklaruje krytyczną postawę wobec popełnionych przestępstw oraz dotychczasowego stylu życia. Oskarżony wywiązuje się z obowiązków wynikających z kodeksu karnego wykonawczego oraz przestrzega porządku wewnętrznego obowiązującego w jednostce penitencjarnej. Przebieg procesu resocjalizacji i zachowanie oskarżonego w zakładzie karnym są prawidłowe.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy podzielił zastrzeżenia obrońcy oskarżonego co do wysokości wymierzonej K. D. kary 5 lat pozbawienia wolności za ciąg przestępstw przypisany w pkt VII wyroku. Jest to w ocenie Sądu Okręgowego kara rażąco niewspółmiernie surowa, a karą adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości tego ciągu przestępstw jest kara 4 lat pozbawienia wolności. Ze względu na złagodzenie kary jednostkowej za ciąg przestępstw przypisany w pkt VII wyroku, Sąd Okręgowy złagodził także karę łączną pozbawienia wolności do 5 lat, wymierzając tę karę na zasadzie asperacji z uwagi na stosunkowo odległy związek przedmiotowy pomiędzy przestępstwami, które wprawdzie zostały popełnione w bliskim odstępie czasu, ale są skierowane przeciwko różnym dobrom prawnym tj. mieniu , bezpieczeństwu w komunikacji oraz wymiarowi sprawiedliwości. W tych okolicznościach zasada absorpcji nie ma zastosowania.

Zasadę pełnej absorpcji stosuje się w wymiarze kary łącznej zupełnie wyjątkowo, gdy związek podmiotowo-przedmiotowy zbiegających się przestępstw jest tak ścisły, że upodabnia je do jednego przestępstwa, jak w przypadku pomijalnego zbiegu przestępstw lub ciągu przestępstw, a taka sytuacja w tej sprawie nie miała miejsca.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie kary za czyny opisane w punkcie VIIa-VIIe wyroku do 3 lat pozbawienia wolności i wymierzenie kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności za przypisane oskarżonemu przestępstwa w punktach I, III, V, VII wyroku ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek obrońcy zasługuje na uwzględnienie jedynie częściowo, albowiem złagodzenie kary za ciąg przestępstw z pkt VII do 3 lat pozbawienia wolności oraz wymierzenie kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji, jest w ocenie Sądu Okręgowego nadmiernym pobłażaniem oskarżonemu. Kara w takiej wysokości byłaby niewspółmiernie łagodna w stosunku do stopnia winy i społecznej szkodliwości wszystkich czynów, które skutkują znacznym rozmiarem wyrządzonych szkód. Natomiast okoliczności łagodzące w postaci przyznania się do winy, okazanie skruchy i przeproszenie jednego z pokrzywdzonych oraz dobrowolny zwrot większej części zagrabionego mienia, ale tylko jednemu pokrzywdzonemu, nie stanowi okoliczności niwelujących demoralizację oskarżonego.

Deklaracja zmiany zachowania przez sprawcę nie jest okolicznością decydującą odnośnie wymiaru kary łącznej i nie mieści się bezpośrednio w zasadach i regułach wymierzania kary łącznej wynikających z art. 53 § 1 k.k. oraz wyprowadzanych z art. 86 § 1 k.k. związków podmiotowo-przedmiotowych między zbiegającymi się przestępstwami. Jedynie pośrednio postawę oskarżonego i umiarkowanie krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw można lokować w dyrektywie prewencji indywidualnej (por. postanowienie SN z 20-03-2013r. III KK 397/12). W przypadku oskarżonego trudno jednak prognozować na ile fakt dążenia do poprawy zachowania wpłynie na rzeczywiste jego zachowanie w przyszłości zwłaszcza, że zachowanie oskarżonego jest zmienne, a K. D. nie potrafi wyciągać wniosków z negatywnych konsekwencji własnych postaw i zachowań, o czym świadczy popełnianie kolejnych przestępstw pomimo wcześniejszych wyroków skazujących. Kara łączna orzeczona według zasady pełnej absorpcji stanowiłaby zbyt daleko idące dobrodziejstwo dla oskarżonego. Z powyższych względów Sąd Odwoławczy nie znalazł podstaw do zastosowania postulowanej przez obrońcę zasady absorpcji i wymierzył karę łączną na zasadzie asperacji. Rozstrzygnięcie to wynika z wyważenia i uwzględnienia wszelkich okoliczności, rzutujących na wymiar kary.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Złagodzono karę za ciąg przestępstw z pkt VII wyroku do 4 lat pozbawienia wolności oraz orzeczono karę łączną 5 lat pozbawienia wolności.

Zwi ęź le o powodach zmiany

Wyroki sądu powinny być ukierunkowane m.in. na tzw. pozytywną prewencję ogólną oraz indywidualną. W niniejszej sprawie wymiar kary pozbawienia wolności za ciąg przestępstw z pkt VII pozostaje rażąco niewspółmierny (surowy), skoro nie uwzględnia istotnych okoliczności łagodzących, a w związku z tym nie może prawidłowo kształtować świadomości prawnej społeczeństwa, ani oddziaływać wychowawczo na oskarżonego, z tego względu wyrok należało zmienić w omawianym zakresie poprzez złagodzenie wymiaru kary pozbawienia wolności za czyny z pkt VII do 4 lat pozbawienia wolności oraz wymierzenie nowej kary łącznej na zasadzie asperacji w wymiarze 5 lat pozbawienia wolności. W ocenie Sądu Okręgowego tak wymierzona kara jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów przypisanych w pkt VII, a kara łączna spełni swoje funkcje w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V i VI

Wobec częściowego uwzględnienia środka odwoławczego i utrzymania w mocy wyroku skazującego, koszty procesu ponosi oskarżony, przy czym z uwagi na brak uzyskiwania dochodów przez oskarżonego, Sąd zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych w sprawie;

o wynagrodzeniu obrońcy z urzędu za udzielenie pomocy prawnej oskarżonemu K. D. z urzędu w drugiej instancji orzeczono na podstawie § 17 ust. 4 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w (...) z dnia 14 listopada 2018r. sygn. akt II K 904/17

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana