Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym dnia 13 sierpnia 2018 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła przeciwko R. S. o zapłatę kwoty 4192,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 655,64 zł od dnia 16 marca 2018 r. do dnia zapłaty;

- 3359 ,99 zł od dnia 16 marca 2018 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Na dochodzoną niniejszym pozwem kwotę składają się kwota 3359,99 zł tytułem kary umownej w wysokości podwójnego czynszu najmu oraz kwota 655,64 zł tytułem opłat dodatkowych związanych z korzystaniem przez pozwanego z lokalu użytkowego położonego w M. przy ul. (...), którego pozwany powódce nie przekazał po wypowiedzianej umowie najmu. Z tego tytułu powódka obciążyła pozwanego notami księgowymi nr (...) z dnia 1 marca 2018 r.

Postanowieniem z dnia 14 września 2018 r. sprawę przekazano do tutejszego sądu.

Nakazem zapłaty z dnia 30 października 2018 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył ww. nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował roszczenie co do zasady i wysokości. Zarzucił, że między stronami przed Sądem Okręgowym w Szczecinie VIII Wydziałem Gospodarczym toczy się w tej samej sprawie postępowanie o sygn. akt VIII GC 536/17 o zapłatę na rzecz powódki należności dotyczących lokalu. Wskazał także na toczące się przed tutejszym Sądem postępowanie w sprawie XI GCo 18/18. Zarzucił, że powódka nie wykazała, aby doszło do powstania szkody. Zakwestionował roszczenie powódki w zakresie obciążenia pozwanego kosztami eksploatacyjnymi, gdyż umowa limitowała wysokość odszkodowania po rozwiązaniu najmu. Podniósł dodatkowo, że niezasadne jest obciążenie pozwanego stawką podatku VAT z uwagi na to, że wynagrodzenie za bezumowne korzystnie z lokalu nie podlega opodatkowaniu. Nadto wskazał na zawarte w powódką porozumienie, na mocy którego pozwany w zamian za nieodpłatne zamieszkiwanie w lokalu wykonywać miał czynności konserwatorskie polegające na sprzątaniu dworca, zdejmowaniu reklam, dozorowaniu dworca, wymiany zamków, otwieraniu i zamykaniu dworca na noc i tym podobne.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 20 kwietnia 2006 r. (...) Spółka Akcyjna w W. zawarła z R. S. umowę najmu, przedmiotem której był lokal użytkowy o pow. 110,6 m ^{( 2)} położony na parterze budynku (...) (...) przy ul. (...) w M. z przeznaczeniem na działalność biurową lub handlowo - usługową. Umowa zawarta była od dnia 1 czerwca 2006 r. na czas nieokreślony. Wymiar czynszu wynosił 13 zł za m ^{( 2)} , tj. 1437,80 złotych powiększony o podatek VAT. Czynsz płatny miał być miesięcznie z góry w terminie 14 dni od daty wystawienia faktury. Wysokość czynszu mogła być podwyższana o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług ogłaszany przez GUS (§ 1 – 4 umowy).

Czynsz najmu nie obejmował opłat związanych z eksploatacją lokalu. Pozwany został zobowiązany do pokrywania następujących kosztów eksploatacji:

a)  dostawy wody i odprowadzania ścieków, wg wskazań wodomierza zainstalowanego przez najemcę we własnym zakresie i na własny koszt najpóźniej w terminie do 30 czerwca 2006 r., przy czym do czasu montażu wodomierza ustalono ryczałt miesięczny 3m ²;

b)  dostawy energii cieplnej – ryczałt miesięczny 1,50 zł /m ² (powierzchnia grzewcza 110,6 m ²);

c)  wywozu nieczystości i dostawy energii elektrycznej, na podstawie odrębnych umów zawartych przez najemcę z usługodawcami na czas trwania umowy najmu, z klauzulą, że umowy te wygasają z dniem ustania umowy najmu, które najemca zobowiązał się przedłożyć wynajmującemu po ich zawarciu (§ 5 umowy).

W przypadku zalegania najemcy z zapłatą czynszu za dwa okresy płatności wynajmującemu służyło prawo natychmiastowego rozwiązania umowy (§ 6 ust. 2 umowy).

W przypadku opóźnienia w wydaniu przedmiotu najmu po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy najemca zobowiązał się płacić odszkodowanie w wysokości dwukrotnego czynszu za każdy rozpoczęty miesiąc użytkowania (§ 11 ust. 4 umowy).

Zmiany treści niniejszej umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności (§ 12 ust. 2 umowy).

Protokołem zdawczo-odbiorczym z dnia 24 maja 2006 r. wydano pozwanemu przedmiot najmu.

Aneksem z dnia 15 września 2006 r. zmieniono w umowie najmu oznaczenie pozwanego w związku z rozpoczęciem wykonywania działalności gospodarczej.

Pozwany zamieszkał w przedmiotowym lokalu wraz z rodziną. Stan wodomierza zimnej wody, który znajdował się w pomieszczeniu gospodarczym wewnątrz lokalu, oraz licznika energii elektrycznej znajdującego się na zewnątrz budynku, spisywała raz w miesiącu ówczesna administrator dworca G. P.. Kiedy nie zastała pozwanego w lokalu, odczyty wodomierza podawał jej telefonicznie.

Prowadzona w najętym lokalu działalność gospodarcza okazała się nierentowna. Pozwany zaczął zalegać z czynszem najmu i opłatami na rzecz powódki.

Dowody:

- umowa najmu z dnia 20 kwietnia 2006 r. k. 19-21;

- protokół z dnia 25 maja 2006 r. k. 23;

- aneks z dnia 15 września 2006 r. k. 22;

- protokół zeznań świadka B. B. k. 159;

- zeznania świadka B. K. k 129-130;

- zeznania świadka G. P. k. 161-162;

- przesłuchanie pozwanego R. S. k. 231-233.

Z uwagi na zaprzestanie przez pozwanego regulowania czynszu najmu i opłat eksploatacyjnych pismem z dnia 28 grudnia 2006 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 11 825,04 zł tytułem zaległego czynszu wraz z fakturą VAT za grudzień 2006 r., w terminie do dnia 31 stycznia 2007 r., pod rygorem rozwiązania umowy najmu ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2007 r. Pozwany nie uregulował wskazanych należności i wniósł o rozłożenie zadłużenia na raty.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 28 grudnia 2006 r. k. 24;

- zeznania świadka B. K. k 129-130;

- przesłuchanie pozwanego R. S. k. 231-233.

Pismem z dnia 2 lutego 2007 r. w odpowiedzi na pismo pozwanego z dnia 31 stycznia 2007 r. powódka oświadczyła o rozwiązaniu umowy najmu ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2007 r. z uwagi na nieuregulowanie w wyznaczonym terminie przez pozwanego zaległości w łącznej kwocie 15 766,72 zł. Nadto powódka przychyliła się do wniosku pozwanego o rozłożenie ww. należności na raty, wskazując na możliwość uiszczenia jej w dwóch ratach: pierwszej płatnej do 26 lutego 2007 r., drugiej do 26 marca 2007 r. W przypadku niedotrzymania ww. terminów pozwany został zobowiązany do wydania przedmiotu najmu.

Pozwany częściowo uregulował zadłużenie. Po rozwiązaniu umowy zwrócił się do powódki z wnioskiem o nieodpłatne zamieszkiwanie w spornym lokalu w zamian za świadczenie prac konserwatorskich. Powódka nie wyraziła na to zgody. Powódka zlecała usługi porządkowe, remontowe, w zakresie ochrony dworca, sprzedaży biletów podmiotom zewnętrznym.

Dowód:
- pismo z dnia 2 lutego 2007 r. k. 25;

- protokół zeznań świadka B. B. k. 159;

- zeznania świadka B. K. k 129-130;

- zeznania świadka G. P. k. 161-162;

- przesłuchanie pozwanego R. S. k. 231-233 (częściowo).

Pismem z dnia 20 lipca 2007 r. powódka wezwała pozwanego do wydania przedmiotu najmu w terminie do dnia 31 lipca 2007 r., związku z rozwiązaniem umowy najmu ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2007 r., oraz wobec nieuregulowania należności mimo rozłożenia jej na raty. Nadto powódka wezwała pozwanego do natychmiastowego uregulowania zadłużenia, wynoszącego po potrąceniu zaliczki w kwocie 510 zł kwotę 8256,72 zł.

Dowód:

- wezwanie z dnia 20 lipca 2007 r. k. 26;

- zeznania świadka B. K. k 129-130;

- zeznania świadka G. P. k. 161-162.

Pismem z dnia 30 stycznia 2008 r. powódka ponownie wezwała pozwanego do wydania przedmiotu najmu w terminie do dnia 15 lutego 2008 r., w związku z rozwiązaniem umowy najmu ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2007 r.. Nadto powódka wezwała pozwanego do natychmiastowego uregulowania zadłużenia, wynoszącego 23435,86 zł.

Powódka wniosła powództwo o eksmisję pozwanego ze spornego lokalu, które zostało przez sąd uwzględnione.

Pozwany zwracał się do przedstawicieli powódki z prośbą o odroczenie terminu płatności i o wstrzymanie się z wykonaniem wyroku eksmisyjnego.

Dowód:

- wezwanie z dnia 30 stycznia 2007 r., k. 27;

- zeznania świadka G. P. k. 161-162.

G. P. nie miała umocowania od przedstawicieli powódki do wyrażenia zgody na zamieszkiwanie pozwanego w spornym lokalu w zamian za świadczenie na rzecz powódki usług konserwatorskich, w tym dozorowania dworca PKP, ani też takiej zgody pozwanemu nie wyraziła.

Do ówczesnej administrator dworca zwracały się osoby zainteresowane prowadzeniem w spornym lokalu działalności handlowej, ale nadal był on zajmowany przez pozwanego. G. P. wielokrotnie zgłaszała przełożonym, aby wyegzekwować opróżnienie lokalu przez pozwanego. W 2013 lub w 2014 roku G. P. zasugerowała, żeby pozwany zatrudnił się w przedsiębiorstwie świadczącym usługi sprzątania do ośnieżania peronów w czasie zimy. Sprzątaniem dworca zajmowała się w tym czasie starsza kobieta, zatrudniona w takim przedsiębiorstwie. Ani jego przedstawiciel, ani pozwany ostatecznie nie wyrazili na to zgody.

Do lokalu zajmowanego przez pozwanego można było dostać się tylko przez hol, gdzie znajdowała się poczekalnia dworca. Pozwany dysponował kluczami do drzwi dworca. W sezonie wakacyjnym otwieranie i zamykanie drzwi dworca zlecono dzierżawcy przechowalni bagażu i toalet. Pozwany prowadził w spornym lokalu działalność gospodarczą przez dwa sezony. Pozwany w celu umożliwienia klientom dotarcia do lokalu w godzinach jego urzędowania osobiście zamykał drzwi do dworca. Pozwany w okresie zimowym zamykał na noc drzwi dworca od wewnątrz na kłódkę od strony poczekalni i otwierał je w godzinach porannych. Od 2013 r. otwieraniem i zamykaniem dworca na noc zajmowali się pracownicy ochrony przedsiębiorstwa, któremu powódka zleciła usługi dozorowania dworca.

Pozwany zgłaszał wymienionej administratorce dworca lub policji dostrzeżone na dworcu zniszczenia, czy przypadki dewastacji. Naprawę uszkodzeń zlecano przedsiębiorstwu świadczącemu usługi konserwatorskie. Pozwany na jej prośbę pomagał przy demontażu starych szyldów reklamowych, przechowywał urwane tabliczki, użyczał narzędzi.

Miała miejsce sytuacja, że pozwany na prośbę G. P. udostępnił ze spornego lokalu wodę i energię do mycia dworca i tuneli.

G. P. przestała administrować(...) w M. z końcem maja 2015 roku.

Dowód:

- zeznania świadka G. P. k. 161-162;

- przesłuchanie pozwanego R. S. k. 231-233 (częściowo).

Pismem z dnia 16 lutego 2016 r. powódka wezwała pozwanego do natychmiastowego wydania lokalu powódki położonego przy ul. (...) w M. powołując się na wyrok Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum z dnia 16 grudnia 2008 r. nakazującego pozwanemu wydanie ww. lokalu, informując również o wszczętym postępowaniu egzekucyjnym w tym przedmiocie.

Nadto powódka poinformowała pozwanego o dalszym obciążaniu pozwanego karą umowną z tytułu bezumownego korzystania z lokalu oraz z tytułu dostarczanych mediów, w wysokości 200% dotychczasowego czynszu najmu oraz ryczałtowymi opłatami w następującej wysokości:

- odszkodowanie za bezumowne korzystanie: 1437,80 zł/m-c x 2= 2875,60 zł/m-c;

- opłata za wodę: ryczałt 3m ³/m-c x 3,51 zł/m ³= 10,53 zł/m-c + 2,5% wskaźnik celu inflacyjnego;

- opłata za ścieki: ryczałt 3 m ³/m-c x 5,07 zł/m ³= 15,21 z/m-c + 2,5% wskaźnik celu inflacyjnego;

- opłata za ogrzewanie: 1,50 zł/m ² x 110,6 m ²= 165,60 zł/m-c + 2,5% wskaźnik celu inflacyjnego;

- opłata za energię elektryczną: ryczałt 130 kWh/m-c x 0,65 zł/1kWh= 84,50 zł/m-c + 2,5% wskaźnik celu inflacyjnego.

Wskazano, że w przypadku niewydania lokalu do dnia 31 marca 2016 r. zostaną odłączone media dostarczane do lokalu.

Dowód:

- wezwanie z dna 16 lutego 2016 r. k. 28, 92;

Dnia 9 marca 2016 r. sporządzono notatkę służbową z przebiegu rozmowy telefonicznej z pozwanym w której pozwany oświadczył, iż lokal powódki nie jest jeszcze gotowy do wydania. Nadto zwrócono się do właściwej jednostki powódki o obciążenie pozwanego należnością za bezumowne korzystanie z lokalu od dnia 1 grudnia 2012 r.

Dowód:

- notatka służbowa z dnia 9 marca 2016 r. k. 29-30;

Dnia 1 marca 2018 r. powódka wystawiła na rzecz pozwanego notę obciążeniową nr (...) tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu użytkowego położonego przy ul. (...) w M. na kwotę 3536,99 zł brutto z terminem płatności do dnia 15 marca 2018 r.

Również dnia 1 marca 2018 r. powódka wystawiła na rzecz pozwanego notę obciążeniową nr (...) tytułem zryczałtowanych opłat za media w łącznej wysokości 655,64 zł brutto z terminem płatności do dnia 15 marca 2018 r.

Na wskazaną ww. kwotę składały się:

- kwota 11,67 zł tytułem opłaty za wodę zimną w okresie 1-28 luty 2018r.;

- kwota 16,83 zł tytułem opłaty za ścieki w okresie 1-28 luty 2018r.;

- kwota 627,14 tytułem opłaty za ogrzewanie w okresie 1-28 luty 2018 r.

Dowód:

- nota obciążeniowa (...) k. 31;

- nota obciążeniowa (...) k. 32;

Pismem z dnia 26 czerwca 2018 r. nadanym do pozwanego listem poleconym powódka wezwała pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 4192,63 zł wynikającej z wystawionych not obciążeniowych dnia 1 marca 2018 r., w terminie do dnia 10 lipca 2018r.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 26 czerwca 2018 r. wraz z dowodem nadania k. 33-34;

Pozwany nadal zamieszkuje w spornym lokalu, którego zaplecze przystosował do zamieszkania, wraz z dwójką dzieci oraz konkubiną. W lokalu jest zameldowany.

Dowód:
- przesłuchanie pozwanego R. S. k. 231-233.

Stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o przywołane wyżej dokumenty, których autentyczności strony nie kwestionowały, częściowo wyprowadzając jedynie odmienne wnioski. Sąd pominął jako spóźnione wydruki – screeny sms-ów pozwanego z G. P. złożone na ostatniej rozprawie przez pozwanego, zważywszy że nie istniały żadne obiektywne okoliczności pozwalające na powołanie ww. dowodów na wcześniejszym etapie procesu. Dopuszczenie dowodu z tych wydruków niewątpliwie spowodowałoby przedłużenie postępowania, choćby z uwagi na konieczność ustosunkowania się do nich nieobecnemu na ostatniej rozprawie pełnomocnikowi powódki. Złożony natomiast przez pozwanego na ostatniej rozprawie wykaz jego czynności w latach 2014 – 2015 (k. 219-225) sąd potraktował jako oświadczenie (mowa) pozwanego, stanowiące załącznik do protokołu.

Sąd w całości jako szczere i prawdziwe ocenił zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i nie znalazł podstaw do zdyskwalifikowania ich wiarygodności. Sąd posiłkowo bazował na dowodzie z przesłuchania pozwanego, oraz z protokołu zeznań jego partnerki, B. B., i to jedynie w zakresie w jakim korespondowały one z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym. Sąd w szczególności nie dał wiary pozwanemu, że administrator dworca wyraziła zgodę na nieodpłatne zamieszkiwanie pozwanego w spornym lokalu w zamian za prace konserwatorskie. Przesłuchana na tę okoliczność G. P. stanowczo temu zaprzeczyła, co koresponduje również z treścią zeznań B. K., z których wynika, że przedstawiciele powódki odmówili wyrażenia pozwanemu zgody na jego wniosek w tym przedmiocie. O szczerości zeznań G. P. świadczyły również jej spontaniczne, emocjonalne wypowiedzi w reakcji na zadane przez sąd pytania, zmierzające do zweryfikowania twierdzeń pozwanego i zeznań B. B.. Wersja zdarzeń forsowana przez pozwanego niezgodna jest również w świetle doświadczenia życiowego, bowiem mało prawdopodobne jest, aby nieumocowana do tego administrator dworca składała ustne oświadczenia woli w imieniu powódki, zwalniając tym samym pozwanego z długu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Powódka dochodzi od pozwanego zapłaty w związku z bezumownym korzystaniem z lokalu przez pozwanego, które miało miejsce po wygaśnięciu łączącej strony umowy najmu. Roszczenie dotyczy lutego 2018 roku. Z tego tytułu wystawiła wobec pozwanego dwie noty obciążeniowe nr (...) i nr (...). Dla porządku wskazać w tym miejscu należy, że Sąd w związku z twierdzeniami pozwanego podniesionymi w sprzeciwie (mimo braku sfomułowania wyraźnego zarzutu w tym przedmiocie) zwrócił się o akta sprawy toczącej się między stronami przed Sądem Okręgowym w Szczecinie. Sąd z urzędu zbadał, czy nie zachodzi przeszkoda w postaci zawisłości sporu lub naruszenia powagi rzeczy osądzonej o to samo roszczenie. Sąd nie znalazł podstaw do odrzucenia pozwu w sprawie niniejszej w całości bądź w części. Bowiem przedmiotem sprawy o sygnaturze VIII GC 536/17 pomiędzy tymi samymi stronami, w której Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 8 marca 2019 r. zasądził w pkt I kwotę 83.392,40 zł z odsetkami i w pozostałej części powództwo oddalił, była kara umowna i zryczałtowane opłaty eksploatacyjne za inne okresy rozliczeniowe, z tytułu których powódka wystawiła noty obciążeniowe o innych numerach (vide k. 69-81, 107-113 akt sprawy).

Niemniej jednak sąd zapoznał się z motywami pisemnymi powołanego wyroku Sądu Okręgowego i w całości podziela wywody prawne wyrażone w jego uzasadnieniu. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w ocenie sądu orzekającego znajdą one zasadniczo zastosowanie także w sprawie niniejszej na kanwie stanu faktycznego ustalonego przez sąd rejonowy.

W ocenie sądu roszczenie powódki podlegało rozpoznaniu przez pryzmat odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 k.c.), podobnie jak to przyjął Sąd Okręgowy we wskazanym wyroku, odwołując się do orzecznictwa Sądu Najwyższego (zob. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 10 lipca 1984 r., III CZP 20/84, LEX, wyrok Sądu Najwyższego z 23 września 2016 ., II CK 747/16, LEX).

Powódka tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości dochodziła naliczanej w miesiącu lutym 2018 roku kary umownej na podstawie §11 ust. 4 umowy najmu oraz dodatkowo zryczałtowanych opłat eksploatacyjnych za media w postaci doprowadzenia wody zimnej, odprowadzenia ścieków, dostarczenia energii cieplnej oraz energii elektrycznej. Jak słusznie wskazał Sąd Okręgowy, zakwalifikowanie roszczenia powódki do reżimu kontraktowego oznaczało, że powódka może domagać się naprawienia szkody, jakiej doznała na skutek nienależytego wykonania przez pozwanego umowy, przez żądanie zapłaty kary umownej zastrzeżonej w umowie dla tego przypadku. Oznacza to, że powódka bez wykazywania, że na skutek niezwrócenia lokalu w umówionym terminie doznała szkody, była uprawniona do domagania się zapłaty należności z §11 ust. 4 umowy. Sąd orzekający podziela także trafne spostrzeżenie, że mimo brzmienia (odszkodowanie), ro jednak biorąc pod uwagę ustalony tamże mechanizm ustalania należności, przy zastosowaniu tego kryterium (dwukrotnego czynszu za każdy rozpoczęty miesiąc użytkowania), wprost wskazujący na jego ryczałtowy charakter, należy przyjąć, że zastrzeżono karę umową przewidzianą w art. 483 k.c. Bowiem wypowiedzenie jedynie kończy w czasie najem, ale w niczym nie narusza obowiązków, stron jakie wynikały dla nich z umowy.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył w istocie wykładni postanowień umowy- treści §11 ust. 4 umowy, czyli zakresu należnej powódce kary umownej. Niesporną pozostawała okoliczność, iż umowa uległa rozwiązaniu, zaś pozwany nadal korzystał z należącego do powódki lokalu, wobec czego powódka obciążała pozwanego karą umowną z każdym rozpoczętym kolejnym miesiącem, jak również uzyskała tytuł wykonawczy uprawniający do egzekucji z nieruchomości.

Niniejszym pozwem, powódka dochodzi należności z tytułu kary umownej na podstawie dwóch not obciążeniowych z dnia 1 marca 2018 r., to jest w kwocie 3536,99 zł odpowiadającej dwukrotności czynszu najmu powiększonego o podatek VAT oraz w kwocie 655,64 zł tytułem zryczałtowanych kosztów za media dostarczane do lokalu. Dla porządku wskazać należy, że analiza treści pozwu i pozostałych pism procesowych powódki nie pozwala na przyjęcie, że nastąpiła niedopuszczalna w postępowaniu uproszczonym zmiana powództwa, zważywszy że powódka w pozwie i dalszych pismach procesowych powołuje się na dokumenty księgowe o tożsamych numerach. Pełnomocnik powódki w ocenie sądu jedynie sprecyzował, tj. skonkretyzował okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie pozwu w związku ze stwierdzeniem braku podstaw do wydania nakazu w (...). Pełnomocnik pozwanego podniósł jedynie, że w sprawie XI GC 226/19 pomiędzy tymi samymi stronami tut. Sąd w przeważającej części oddalił powództwo o zapłatę tożsamych należności za inny okres. Natomiast nie sformułował żadnych zarzutów procesowych.

Oceniając zasadność roszczenia powódki stwierdzić należy, iż w zawartej przez strony umowie w §11 ust. 4 umowy uregulowano zryczałtowane odszkodowanie (karę umową) w ten sposób, że w przypadku opóźnienia w przekazaniu przedmiotu najmu po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy pozwany był zobowiązany do zapłaty odszkodowania w wysokości dwukrotności czynszu za każdy rozpoczęty miesiąc użytkowania. Nie ulega wątpliwości, że wobec rozwiązania umowy najmu z dniem 31 stycznia 2007 r. pozwany zobowiązany był do zwrotu przedmiotu najmu, który to obowiązek wynika z art. 675§ 1 k.c., a nadto wynika z wyroku eksmisyjnego przeciwko pozwanemu. Bezsporne było, że pozwany nadal korzysta z zajmowanego lokalu.

Zgodnie z literalnym brzmieniem §11 ust. 4 umowy kara umowna miała odpowiadać „dwukrotności czynszu”. Zaś wysokość należnego powódce czynszu wynika z §4 ust. 1 umowy, który wynosi 1437,80 zł i miał być powiększany o należny podatek VAT. Jednakże ww. podatek nie stanowił czynszu co do zasady, lecz był konsekwencją powszechnie obowiązujących norm prawa podatkowego. Nie sposób uznać, iż celem §11 ust. 4 umowy było również obciążenie pozwanego równowartością tego podatku, zważywszy że przedstawiciele powódki w piśmie datowanym na 16 lutego 2016 roku poinformowali pozwanego o obciążeniu odszkodowaniem w wysokości 200% czynszu, tj. 2875,60 zł, bez doliczania równowartości stawki VAT. Na podstawie przywołanego postanowienia umowy powódka nie miała również podstaw do obciążania pozwanego kosztami eksploatacyjnymi, tj. zryczałtowanymi opłatami dostarczonych mediów. Sąd orzekający w całej rozciągłości podziela rozważania prawne w przywołanym wyżej wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie, że rzeczone postanowienie umowne ograniczało zakres odpowiedzialności pozwanego do dwukrotności czynszu, zaś z § 5 ust. 1 umowy jednoznacznie wynika, że czynsz nie obejmował tego rodzaju opłat. Zwraca przy tym uwagę, że powódka obciążyła pozwanego opłatami eksploatacyjnymi w zryczałtowanej wysokości, mimo zamontowanego w lokalu wodomierza i licznika energii. Stany liczników były w pewnym okresie na bieżąco odczytywane i spisywane przez ówczesną administrator dworca. Mimo to powódka nie przedłożyła żadnych dokumentów źródłowych, z których wynikałoby, że dochodzona pozwem kwota 655,64 zł zryczałtowanych opłat eksploatacyjnych odpowiada rzeczywistemu zużyciu przez pozwanego, a tym samym faktycznym kosztom dostarczonych mu mediów za luty 2018 roku.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych powódka nie wyraziła pozwanemu zgody w zakresie nieodpłatnego korzystania z lokalu w zamian za świadczenie na rzecz powódki prac konserwatorskich w postaci zamykania i otwierania dworca, czy też drobnych bieżących napraw. Wynika to w szczególności z zeznań B. K., zgodnie z którymi powódka negatywnie rozpatrzyła pisemną prośbę pozwanego w tym przedmiocie. Ponadto kategorycznie zaprzeczyła temu ówczesna administrator dworca, która nadto nie była umocowana do modyfikacji umowy z pozwanym, czy też do składania oświadczeń woli w imieniu powódki po rozwiązaniu umowy najmu. Pozwany nie wykazał w niniejszym procesie zgodnie z regułą ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) zawarcia w tym zakresie porozumienia z powódką, jak również sposobu rozliczenia ewentualnych prac poprzez wskazanie, czy świadczone na rzecz powódki usługi zmniejszały wysokość czynszu (kary umownej), a jeśli tak, to w całości czy w części.

Reasumując, powódce przysługiwało uprawnienie jedynie do obciążenia pozwanego karą umowną w wysokości 200% czynszu najmu. Z brzmienia §11 ust. 4 nie wynikało bowiem uprawnienie powódki do obciążenia pozwanego opłatami eksploatacyjnymi ani podatkiem VAT od czynszu najmu - w przypadku naliczenia kary umownej. Powódka nie wykazała w żaden sposób w ocenie Sądu w myśl art. 6 k.c., aby takie postanowienie łączyło strony, pozwalające na obciążenie pozwanego karą umową w sposób szeroki, obejmując wszystkie należności. Z powyższych względów roszczenie powódki podlegało uwzględnieniu w części, tj. co do kwoty stanowiącej 200% czynszu najmu zgodnie z §11 ust. 4 umowy, czyli co do kwoty 2875,60 zł (2x 1437,50 zł). Notabene w ocenie sądu zasądzona kwota nie jest zawyżona, jest adekwatna do zajmowanej przez pozwanego wraz z rodziną powierzchni lokalu i jego położenie w atrakcyjnej turystycznie miejscowości.

O odsetkach od zasądzonej w punkcie I sentencji kwoty orzeczono na podstawie art. 481 k.c. od dnia 11 lipca 2018 r. zgodnie z treścią wezwania do zapłaty z dnia 26 czerwca 2018 r., w którym określono termin płatności na dzień 10 lipca 2018 r. (powódka nie wykazała wcześniejszego doręczenia pozwanemu not księgowych).

Z tych powodów orzeczono jak w pkt I sentencji.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu jako niewykazane co do zasady jak i wysokości (pkt II sentencji).

Sąd w pkt. III sentencji na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami procesu powódki, w zakresie, w jakim wygrała ona proces. Sąd miał na uwadze ciężką sytuację materialną pozwanego, zły stan jego zdrowia oraz podeszły wiek, uniemożliwiające podjęcie pracy, co skutkowało zresztą zwolnieniem pozwanego od ponoszenia kosztów sądowych w całości i przyznaniem mu pełnomocnika z urzędu. Sąd miał również na względzie, że powódka korzysta ze stałej obsługi prawnej, wytacza szereg powództw przeciwko pozwanemu i mimo woli pozwanego nie wyraziła zgody na skierowanie stron do mediacji, co pozwoliłoby w sposób polubowny kompleksowo rozwiązać zawisłe między stronami spory sądowe.

W pkt IV i V rozstrzygnięto o kosztach związanych z nieopłaconą pomocą prawną udzieloną przez adwokata przyznanemu pozwanemu z urzędu pozwanego mając na uwadze, że powódka wygrała sprawę w 69 %, a pozwany utrzymał się z obroną w 31% (art. 100 k.p.c.). Wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu wyniosło ogółem 738 zł, tj. wg stawki 600 zł określonej adekwatnie do w.p.s. zgodnie § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu, powiększoną o należny podatek VAT (§ 4 pkt 3). Kwota ta rozbita została w wyroku na dwie części. Kwota 229 zł (punkt IV wyroku), stanowiąca 31 % wynagrodzenia pełnomocnika, a zatem ta część, w której pozwany wygrał sprawę. Ta część zasądzana jest od przeciwnika na rzecz pozwanego (art. 122 k.p.c.). W zakresie, w którym pozwany sprawę przegrał (69 %, co stanowi 509 zł), ta część wynagrodzenia przyznana została od Skarbu Państwa bezpośrednio na rzecz pełnomocnika z urzędu.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)