Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 361/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Przemysław Majkowski

Protokolant : st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2018 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. T.

przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w S.

o zadośćuczynienie

1.  oddala powództwo,

2.  nie obciąża powoda kosztami procesu.

Sygn. akt I C 361/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 listopada 2017 r. (data wpływu) powód R. T. wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa-Zakładu Karnego w S. kwoty 100.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami z tytułu naruszenia dóbr osobistych powoda w postaci: zdrowia, godności, tajemnicy korespondencji oraz prawa powoda do humanitarnego i nieponiżającego traktowania przez organy państwa, prawa do intymności, prawa do prywatności, (pozew k. 2-4).

W odpowiedzi na pozew Skarb Państwa-Dyrektor Zakładu Karnego w S. zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda R. T. na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej według norm przepisanych, (odpowiedź na pozew k. 25-28).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód R. T. od dnia 17 września 2015 r. odbywa orzeczoną wobec niego karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w S.. Powód jest osadzonym, który zgłaszał obawę przed kontaktem z osadzonymi należącymi do subkultury grypsujących, czyli osób obawiających się o swoje bezpieczeństwo i przez to wymagał stosownego doboru grupy wychowawczej. W związku z powyższym powód przebywa w grupie osadzonych, którzy również zgłosili podobne obawy. Ta kategoria osadzonych nie jest wyłączona z zajęć kulturalno-oświatowych organizowanych w pozwanym Zakładzie Karnym. R. T. w jednostce penitencjarnej wykonuje pracę zarobkową. Powód aktywnie uczestniczy w zajęciach kulturalno-oświatowych. Powód podczas odbywania kary pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w S. składał ustne deklaracje o niepaleniu lub paleniu tytoniu, swobodnie zmieniając kilkakrotnie deklarację w tym zakresie. Powód był zakwaterowywany w konkretnych celach zgodnie z aktualnymi deklaracjami o paleniu lub niepaleniu tytoniu. R. T. w czasie odbywania kary w Zakładzie Karnym w S. nie był osadzony w warunkach przeludnienia celi i nie miał wydanej decyzji o odbywaniu kary pozbawienia wolności w warunkach przeludnienia. W Zakładzie Karnym w S. organizowane są zajęcia kulturalno-oświatowe dla osadzonych. Skazani są informowani o możliwości udziału w zajęciach poprzez informacje na tablicach ogłoszeń, poprzez radiowęzeł i telewizję kablową oraz podczas rozmów indywidualnych. W każdym oddziale mieszkalnym czyli na każdym piętrze jednostki jest świetlica, z której osadzeni mogą korzystać według grafiku. Jest tam stół do tenisa stołowego, telewizor. Osadzeni mogą wypożyczać gry planszowe. Na oddziałach organizowane są turnieje gry w szachy, warcaby, tenis stołowy. W pozwanej jednostce działają koła zainteresowań np. miłośników sportu, szachów, języków obcych. W zakładzie karnym funkcjonuje również świetlica centralna na której realizowane są różne zajęcia kulturalno-oświatowe dla wszystkich osadzonych. W jednostce penitencjarnej działa biblioteka, działa radiowęzeł oraz wewnętrzna telewizja. Nadto administracja zakładu organizuje koncerty, przedstawienia teatralne, pogadanki i prelekcje oraz spotkania z ciekawymi ludźmi. Powód R. T. miał możliwość korzystania z pełnej oferty zajęć kulturalno-oświatowych organizowanych w Zakładzie Karnym w S., zarówno w świetlicy oddziałowej jak w i w świetlicy centralnej, a ograniczenia w tym zakresie wynikały jedynie z ograniczonej ilości dostępnych miejsc lub ilości dopuszczalnej danej, konkretnej formy zajęć. Na terenie Zakładu Karnego w S. jest kantyna, w której osadzeni mogą nabywać trzy razy w miesiącu produkty i posiadać w celach żywność do 6 kg na osobę. Powód regularnie kupuje w kantynie produkty żywnościowe według własnego wyboru. Jednostka penitencjarna zapewnia każdemu osadzonemu całodzienne pełnowartościowe wyżywienie. W jednostce penitencjarnej regularnie za pośrednictwem firmy zewnętrznej przeprowadza się działania zmierzające do usuwania robactwa z cel mieszkalnych. Osadzonym wydaje się na bieżąco środki przeciw owadom. Powód w czasie odbywania kary we wskazanej jednostce penitencjarnej nie składał skarg na warunki odbywania kary. Nie zgłaszał się na rozmowy z Kierownikiem jednostki i Komisją Penitencjarną. W pozwanym Zakładzie powód pozostaje stalą opieką lekarską i stomatologiczną. Z uwagi na wskazania medyczne w dniu 15 maja 2015 r. powód R. T. przeszedł w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Ł. zabieg operacyjny usunięcia tętnicy udowej prawej. W dniu 16 maja 2017 r. lekarz zatrudniony w pozwanym Zakładzie zlecił powodowi bezterminowo dietę leczniczą indywidualną niskotłuszczową z uwagi na rozpoznanie hipercholesterolemii, (dowód: częściowo zeznania powoda- protokół rozprawy z dnia 15 lutego 2018 r. 00:01:03-00:17:17 w zw. z k. 70-70v, protokół rozprawy z dnia 29 marca 2018 r. 00:23:43-00:50:16 w zw. z k. 117-117v, zeznania świadka D. J.- protokół rozprawy z dnia 15 lutego 2018 r. 00:17:17-00:39:12 w zw. z k. 71-71v, pismo z ZK k. 105-107, dokumentacja medyczna powoda załączona do akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody w tym w szczególności o zgromadzoną dokumentację z Zakładu Karnego w S., zeznania świadka D. J. – funkcjonariusza Służby Więziennej Zakładu Karnego w S. oraz zeznania samego powoda.

Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków J. S., S. L., A. H., J. M., S. S., R. S., P. K., H. O. albowiem słuchanie tych świadków było zbędne dla merytorycznego rozpoznania sprawy i zmierzało do nieuzasadnionego przewlekania postępowania. Nadto dokonując oceny zgłoszonego wniosku o przesłuchanie tych świadków, należy mieć na uwadze, że są lub byli oni współosadzonymi, którzy odbywali karę w ZK w S. i którzy przynajmniej w jednym przypadku również dochodzili od Dyrektora Zakładu Karnego w S. zadośćuczynienia i mogą być zainteresowani określonym rozstrzygnięciem niniejszej sprawy. Warunki osadzenia powoda w Zakładzie Karnym, umieszczenie powoda w celach osób palących i nie palących oraz w braku przeludnienia wynikała z zebranej dokumentacji w aktach sprawy i bezspornego faktu braku wydania powodowi decyzji o osadzeniu w warunkach przeludnienia. Powód nie wykazał przy tym, aby w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w pozwanym zakładzie karnym przebywał w celach przeludnionych. Nie przedłożył bowiem decyzji wydanych na podstawie art. 110§2a-2c k.k.w. oraz innych dokumentów potwierdzających fakt przeludnienia. Zatem, w związku z tym, że powód nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów na potwierdzenie podanych przez siebie okoliczności, Sąd uznał, że okoliczności te nie zostały udowodnione. Za wiarygodny i szczególnie istotny dla ustalenia stanu faktycznego i rozstrzygnięcia niniejszej sprawy Sąd uznał dowód rzeczowy w postaci załączonej do akt kserokopii dokumentacji medycznej zawartej w książce zdrowia powoda obejmującej okres objęty pozwem. Z wpisów lekarzy wynika bowiem, że powód był pod stalą opieką lekarską i był leczony w warunkach zarówno zamkniętych w pozwanym Zakładzie jak również w warunkach wolnościowych w specjalistycznych szpitalach. W tych okolicznościach Sąd oddalił wnioski dowodowe o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu stomatologii, chirurgii naczyniowej, dietetyki z uwagi na okoliczność, że były one zbędne do merytorycznego rozpoznania sprawy i zmierzały do nieuzasadnionego przewlekania postępowania. Z podobnych przyczyn sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa. Pozwany Zakład Karny jest przystosowany do odbywania kary pozbawienia wolności w sposób określony przepisami kodeksu karnego wykonawczego, a jak wskazano powód nie udowodnił by był osadzony w warunkach przeludnienia.

Sąd oddalił również wnioski dowodowe strony pozwanej o przesłuchanie świadków T. R. i M. S. z uwagi na fakt, iż okoliczności sprawy zostały już dostatecznie wyjaśnione na podstawie dokumentacji złożoną do akt sprawy przez pozwany Zakład Karny w S..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Zgodnie z treścią art. 417 k.c. za szkody wyrządzone przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa.

Z mocy art. 417 2 k.c. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność, jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie. W takiej sytuacji poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne wskazują, że wymagają tego względy słuszności. Niezbędną przesłanką dla zaistnienia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanych na podstawie tegoż przepisu jest wystąpienie szkody na osobie oraz wykazanie związku przyczynowo-adekwatnego miedzy zaistniałą szkodą o działaniami podejmowanymi przez Skarb Państwa. Brak zaistnienia którejkolwiek z tych przesłanek wyłącza możliwość ustalenia odpowiedzialności pozwanego.

Wymóg zapewnienia przez Państwo godziwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności jest jednym z podstawowych wymogów nowożytnego państwa prawa, znajdującym wyraz w normach prawa międzynarodowego. Stanowi o tym wprost art. 10 ust. 1 ratyfikowanego przez Polskę Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Publicznych z dnia 19 grudnia 1966 roku (Dz. U. z 1977 roku, Nr 38, poz. 167 i 169) głoszący, że każda osoba pozbawiona wolności będzie traktowana w sposób humanitarny i z poszanowaniem przyrodzonej godności człowieka. Także art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 grudnia 1950 roku, ratyfikowanej przez Polskę w 1993 roku (Dz. U. z 1993 roku, Nr 61, poz. 284 ze zm.) stanowiący, że nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu, wprowadza obowiązek władzy publicznej zapewnienia osobom osadzonym w zakładach karnych godziwych i humanitarnych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, nienaruszających godności ludzkiej. Łączy się z tym wynikający z art. 8 ust. 1 Konwencji nakaz poszanowania życia prywatnego obywateli i ich prawa do intymności, co w odniesieniu do osób osadzonych w zakładach karnych oznacza obowiązek zapewnienia takich warunków bytowych i sanitarnych, w których godność ludzka i prawo do intymności nie doznają istotnego uszczerbku. Odpowiednikami powyższych norm prawa międzynarodowego są art. 40, 41 ust. 4 i 47 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzające wyżej wskazane zasady na grunt prawa polskiego. Precyzując rodzaj naruszonych dóbr, uzasadniających roszczenie o zadośćuczynienie, dochodzone w niniejszej sprawie, powód przyjął, iż zachowanie pozwanego naruszyło jego dobro osobiste w postaci czci i godności osoby ludzkiej.

Na gruncie prawa polskiego można uzasadnić żądanie powoda, z tytułu zadośćuczynienia, regulacją wynikającą z art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c., bowiem pozwany zobowiązany był do zapewnienia powodowi takich warunków bytowych i sanitarnych, w których godność ludzka nie doznałaby istotnego uszczerbku. Zgodnie natomiast z treścią art. 417 k.c. za szkody wyrządzone przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa. Z mocy art. 417 2 k.c. Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność, jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie. W takiej sytuacji poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności, a zwłaszcza niezdolność poszkodowanego do pracy lub jego ciężkie położenie materialne wskazują, że wymagają tego względy słuszności. Niezbędną przesłanką dla zaistnienia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanych na podstawie tegoż przepisu jest wystąpienie szkody na osobie oraz wykazanie związku przyczynowo-adekwatnego miedzy zaistniałą szkodą o działaniami podejmowanymi przez Skarb Państwa. Brak zaistnienia którejkolwiek z tych przesłanek wyłącza możliwość ustalenia odpowiedzialności pozwanego.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że to na powodzie, jako dochodzącym ochrony prawnej spoczywał ciężar dowodu, że jego dobra osobiste zostały naruszone przez działania pozwanego Skarbu Państwa, czego powód w ocenie Sądu nie uczynił. Powód w pozwie zawarł tylko ogólnikowe twierdzenia dotyczące nieodpowiednich warunków bytowych, które jego zdaniem prowadziły do naruszenia dóbr osobistych. Twierdzenia te nie znalazły jednak potwierdzenia w zebranych dowodach. Powód nie wskazał ponadto na żadne konkretne przejawy nieludzkiego, niegodziwego traktowania jego samego, a także nie wykazał bezprawności działania funkcjonariuszy strony pozwanej oraz szkody polegającej na negatywnych konsekwencjach dla jego zdrowia. Nie wykazał zatem okoliczności, które miałyby doprowadzić do naruszenia dóbr osobistych powoda i ostatecznie stanowiłyby podstawę zasądzenia świadczenia pieniężnego, a niewątpliwie to na powodzie, jako osobie, która wywodzi skutki prawne z faktów przez siebie podanych, spoczywał ciężar udowodnienia tych okoliczności (art. 6 k.c.). W tym miejscu wskazać należy, że na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, opubl. OSNC z 1997, z. 6-7, poz. 76).

Przede wszystkim powód nie udowodnił, iż w czasie odbywani kary pozbawienia wolności u pozwanego przebywał w przeludnionych celach. Powód nie przedłożył bowiem decyzji wydanych na podstawie art. 110§2a-2c k.k.w. oraz innych dokumentów potwierdzających fakt przeludnienia. Poprzestając nawet na samych twierdzeniach powoda zawartych w pozwie nie można wywnioskować, ażeby norma powierzchniowa przewidziana na jednego osadzonego wynosząca co najmniej 3 m2 została przekroczona. Ponadto w tym okresie co jest faktem znanym Sądowi z urzędu, zjawisko przeludnienia w pozwanej jednostce nie występowało.

Odnośnie osadzenia powoda jako niepalącego w celach z osobami palącymi, podnieść należy, że z zeznań funkcjonariusza Zakładu Karnego D. J. oraz przedłożonej dokumentacji dotyczącej odbywania kary podnieść należy, że powód podczas odbywania kary pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym w S. składał ustne deklaracje o niepaleniu lub paleniu tytoniu, swobodnie zmieniając kilkakrotnie deklarację w tym zakresie. Powód był zakwaterowywany w konkretnych celach zgodnie z aktualnymi deklaracjami o paleniu lub niepaleniu tytoniu. W związku z powyższym nie sposób uznać, że doszło do naruszenia dóbr osobistych R. T..

Powód w pozwie opisał sytuacje, które w takim samym stopniu dotyczyły jego jak i innych osadzonych. Nadto z materiału dowodowego zebranego w sprawie w postaci zeznań D. J. wynika, że cele w której przebywał powód wyposażone były w podstawowy sprzęt kwaterunkowy w odpowiedniej ilości, tj. w łóżka do spania oddzielne dla każdego osadzonego, szafki, taborety i stoły. Osadzeni otrzymywali co miesiąc środki higieniczne oraz środki czystości i sami zobowiązani byli dbać o utrzymanie czystości. W celach przy tym wydzielony był oświetlony kącik sanitarny. Odnosząc się w tej kwestii do zarzutów powoda, to wskazać należy, że całkowitego zabudowania kącika sanitarnego nie narusza norm określających warunki odbywania kr pozbawienia wolności. Należy mieć przy tym na uwadze także okoliczność, że w załączniku nr 3, tabeli 2, rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2003 r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz.U. Nr 186, poz. 1820) określone zostały normy wyposażenia w sprzęt kwaterunkowy cel mieszkalnych bez węzła sanitarnego. Przepis ten pośrednio wskazuje, że istnieje możliwość braku węzła sanitarnego w celi mieszkalnej, a na potrzeby fizjologiczne wymagane jest w celi wiaderko. Podnieść należy również, że jeszcze nie tak dawno - w całej Europie - standardem toalety był przenośny baniak umieszczony w rogu celi, wynoszony przez dyżurnych więźniów zwanych kalifaktorami, standardem był również brak wody bieżącej w celach opalanych zimą przez samych więźniów za pomocą piecy kaflowych. Jak widać od tego czasu, za cenę dużych wyrzeczeń społeczeństwa, warunki socjalne panujące w jednostkach penitencjarnych znacznie się poprawiły. Osadzeni mają w chwili obecnej w celach bieżącą wodę, zabudowane kąciki sanitarne najczęściej wraz z estetycznymi sedesami i wentylacją. Zapewnia im się rozrywki kulturalne, zajęcia sportowe, mają w celach telewizory, gry multimedialne, bogate księgozbiory w bibliotekach itd. Nie oznacza to jednak, że toalety w celach ani same cele mają przypominać standardem pensjonaty wczasowe, zwłaszcza w sytuacji, kiedy znaczna część polskiego społeczeństwa w dalszym ciągu pozbawiona jest dostępu do bieżącej wody nie mówiąc już o innych podstawowych urządzeniach sanitarnych jak toaleta, łazienka czy też centralne ogrzewanie. W tym miejscu wskazać należy, iż przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy nie można abstrahować od realiów społeczno - gospodarczych panujących w Polsce. Zdaniem Sądu chociażby sytuacja służby zdrowia, osób hospitalizowanych, czy dzieci przebywających w palcówkach opiekuńczo - wychowawczych jest często pod względem bytowym dużo gorsza niż więźniów, którzy przecież znaleźli się w tym, a nie innym miejscu na skutek popełniania przestępstw. Podobnie sytuacja lokalowa wielu rodzin w Polsce, zajmujących mieszkania komunalne czy socjalne jest gorsza pod względem zarówno metrażu, stanu technicznego budynków czy dostępu do mediów od tej opisywanej przez powoda.

Z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika również, że każdy z osadzonych w ZK w S. otrzymuje trzy posiłki dzienne o odpowiedniej wartości odżywczej, w tym co najmniej jeden posiłek gorący oraz napój do zaspokojenia pragnienia. Opracowanie jadłospisów oraz przygotowanie posiłków odbywa się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 września 2003 r. w sprawie określenia wartości dziennej wyżywienia oraz rodzaju diet wydawanych osobom osadzonym w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz.U. Nr 167, poz. 1633). Posiłki są przygotowywane z produktów o właściwej jakości, które są każdorazowo kontrolowane w czasie przyjęcia do magazynu i przy wydawaniu do kuchni. Każde danie przed wydaniem z kuchni poddawane jest ocenie organoleptycznej przez wyznaczonego pracownika. Powodowi wydawana jest dieta specjalistyczna zgodnie z zaleceniami lekarskimi. W niniejszej sprawie wszystkie normy żywieniowe zostały zachowane, a więc nie doszło do naruszenia prawa w tym zakresie. Ponadto z zeznań świadka D. J. oraz samego powoda wynika, że na terenie Zakładu Karnego w S. jest kantyna, w której osadzeni mogą nabywać trzy razy w miesiącu produkty i posiadać w celach żywność do 6 kg na osobę. Ograniczenie częstotliwości możliwości dokonywania zakupów w kantynie oraz ilości posiadanego w celach prowiantu wynika z konieczności zapewnienia właściwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności. Umożliwienie osadzonym dokonywania nieograniczonych zakupów zdezorganizowałoby funkcjonowanie zakładu. Nadto podkreślić należy, że każdy osadzony ma zapewnione pełne wyżywienie, co sprawia że uwzględnianie roszczeń powoda w tym zakresie nie jest zasadne. W odniesieniu do zarzutów powoda, iż brak lodówek oraz klimatyzacji w celach narusza jego dobra osobiste podnieść należy, iż nie istnieją żadne przepisy, które zobowiązywałyby administrację jednostek penitencjarnych do wyposażenia cel mieszkalnych w lodówki oraz klimatyzatory, zatem nie sposób uznać za trafny podniesiony w tym zakresie zarzut.

W ocenie Sądu w stosunku do powoda nie doszło również do bezprawnego inwigilowania go poprzez cenzurę jego korespondencji oraz kontrolę jego rozmów telefonicznych. Pamiętać w tym miejscu należy, że powód przebywa w szczególnym miejscu odosobnienia, jakim jest zakład karny w związku z odbywaniem przez niego kary pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu za popełnienie przez niego czynu zabronionego. Ponadto zgodnie z art. 8a Ustawy z dnia 06 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz.U.2018.0.652 t.j.) korespondencja skazanego pozbawionego wolności podlega cenzurze i nadzorowi. Zaś art. 90 pkt. 8 i 9 wskazanej tej ustawy stanowią że korespondencja skazanych podlega cenzurze administracji zakładu karnego, zaś rozmowy telefoniczne skazanych podlegają kontroli administracji zakładu karnego. W świetle powyższego przyjąć należy, że dokonywanie przez funkcjonariuszy służby więziennej skarżonych czynności nie było bezprawne. Nie stanowi naruszenia dóbr osobistych powoda także dokonywanie przez funkcjonariuszy służby więziennej nocnych kontroli. Funkcjonariusze na podstawie ustawy o z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz.U.2017.0.631 t.j.) oraz aktów wykonawczy do niej są zobowiązani do regularnych kontroli w celach sprawdzenia porządku oraz bezpieczeństwa osadzonych odbywających karę.

Ocenę warunków bytowych i sanitarnych Sąd dokonał w kontekście obowiązujących norm prawnych, które regulują funkcjonowanie zakładów karnych, a które to normy zdaniem Sądu nie zostały tutaj przekroczone. Ogólne warunki bytowe w pozwanej jednostce były zgodne z takimi, jakie określone były w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, stanowiącymi m.in., że cela mieszkalna winna być wyposażona w łóżko dla każdego skazanego, odpowiednią ilość stołów, szafek i taboretów oraz środków do utrzymywania czystości. Strona pozwana nie dopuściła się w tym zakresie naruszenia takich podstawowych standardów jak zapewnienie każdemu osadzonemu oddzielnego miejsca do spania albo oddzielenia węzła sanitarnego od ogólnej przestrzeni celi, dostarczenia środków czystości. W zakresie zaś wydania powodowi do użytkowania starych i zużytych materacy, prześcieradeł, ręczników i kocy podnieść należy, że za stan wskazanych przedmiotów stanowiących wyposażenia cel odpowiadają sami osadzeni, albowiem to oni z nich korzystają, a wymiana tych rzeczy na nowe odbywa się po czasie określonym odrębnymi przepisami.

Nie zasługuje na uwzględnienie podniesiony przez powoda zarzut niehigienicznego wydawania żywności osadzonym poprzez konieczność wychodzenia na korytarz po porcje i narażenie go na ryzyko poparzenia się gorącymi posiłkami. W odpowiedzi na powyższe podnieść należy, że powód jest osoba zdrową, nie ma problemów z poruszaniem, mimo wielu lat osadzenia nigdy się nie poparzył, a w odniesieniu do sprawy wydawania osadzonym w jednostkach penitencjarnych posiłków krajowy ustawodawca nie przewidział obowiązku zapewnienia przez administrację jednostki „obsługi kelnerskiej”. Powyższe sprawia, że osadzeni chcąc spożyć posiłek zmuszeni są sami udać się przed cele mieszkalne, gdzie potrawy są im wydawane.

Sąd nie dopatrzył się również naruszenia prawa powoda do informacji. Z zeznań świadka D. J. wynika, że w zakładzie karnym na każdym z oddziałów funkcjonuje świetlica zaopatrzona w odbiornik telewizyjny. Ponadto w jednostce funkcjonuje również świetlica centralna. W jednostce penitencjarnej działa także biblioteka, działa radiowęzeł oraz wewnętrzna telewizja. W związku z powyższym powód ma bezspornie zapewniony regularny dostęp do informacji.

W przekonaniu Sądu w niniejszej sprawie nie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez niekulturalne zwracanie się do niego przez funkcjonariuszy Służby Więziennej. Z relacji samego powoda wynika, że naruszenia jego dóbr upatruje w sytuacji, kiedy funkcjonariusze ZK zwracają się do niego po nazwisku. Ponadto powód oznajmił, że wolałby aby zwracali się do niego za pomocą numeru przypisanego każdemu więźniowi. Z tak sformułowanym zarzutem nie sposób się zgodzić. Trudno bowiem uznać w naszej kulturze zwracanie się do kogoś po nazwisku za obraźliwe. Ponadto jako zupełnie nieakceptowalne uznać należy propozycje R. T., że funkcjonariusze winni zwracać się do osadzonych po numerach. Taka sugestia czyniłaby osadzonego przedmiotem prawa a nie jego podmiotem, a ponadto w sposób bezpośredni nawiązywałaby do więźniów obozów koncentracyjnych przetrzymywanych i bezwzględnie mordowanych w czasie II Wojny Światowej przez hitlerowskich funkcjonariuszy w obozach koncentracyjnych położonych na terenie okupowanej Europy, którym oprawcy nadawali numery identyfikacyjne. Sąd nie dopatrzył się również naruszenia dóbr osobistych powoda w postaci naruszenia jego danych osobowych, albowiem powód w żaden sposób nie wskazał w jaki sposób do tego naruszenia doszło.

Odnosząc się zaś do zarzutu zawilgocenia cel, wskazać należy, że jest faktem powszechnie znanym, że nielegalne kąpiele jakie w celach urządzają osadzeni przy pomocy miednic plastikowych do prania ręcznego (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.10.2003 r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych, Zał. Nr (...) miednice plastikowe do prania ręcznego wydaje się 1 na 4 osadzonych) są główną przyczyną zawilgocenia i zagrzybienia cel, co z kolei prowokuje ich do składnia pozwów o umieszczaniu ich w złych warunkach bytowych. Sądowi rozpoznającemu w niniejszym składzie wiele spraw tożsamych rodzajowo z urzędu wiadomo, że cele w pozwanym ZK podlegają regularnym remontom.

Sąd nie dopatrzył się naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez pozbawienia go życia intymnego poprzez niewyrażanie zgody na widzenia intymne z jego konkubiną. Osoba osadzona musi się liczyć z ograniczeniami i dolegliwościami, zaś odczuwanie negatywnych emocji jest związane z samą istotą odbywania kary izolacyjnej, wynikającym z tego ograniczeniem w sferze prywatności, brakiem swobody dokonywania wyborów, ograniczeniem kontaktów z osobami najbliższymi, świadomością izolacji i perspektywą dalszego jej trwania. Według orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (orzeczenie z 29 kwietnia 2003 r. przeciw Ukrainie, McGlinchey i inni przeciw Zjednoczonemu Królestwu) cierpienie i upokorzenie związane z odbywaniem kary więzienia tylko wówczas stanowią naruszenie art. 3 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościach gdy przekraczają nieunikniony element cierpienia wpisanego w pozbawienie wolności (por. też uzasadnienie wyroku SN z 2.10.2007 r., II CSK 269/07). Ponadto z relacji samego powoda wynika, że był uprawniony do wskazanych widzeń intymnych z partnerką, ale prawo to stracił wskutek kary dyscyplinarnej. Powyższe sprawia, że nie sposób uznać pozbawienia powoda widzeń intymnych z partnerką za bezprawne a tym samym za podstawę do dochodzenia zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.

Nieudowodnione pozostały także twierdzenia powoda jakoby pozwany nie zapewniał mu zajęć kulturalno – oświatowych. Jak wynika z zeznań D. J. na terenie zakładu znajduje się biblioteka, świetlica, boisko do piłki nożnej oraz piłki siatkowej. Organizowane są zajęcia sportowe, turnieje i koncerty. Osadzeni korzystają także z telewizji. Powód po zgłoszeniu swojego udziału wychowawcy miał możliwość korzystania z takich rozrywek, chyba że był ukarany karą dyscyplinarną. Trudno jest oczekiwać, iż miejsce odbywania kary będzie zapewniało osobom tam osadzonym atrakcje takie, jakie proponuje się osobom korzystającym z wypoczynku wakacyjnego. Stąd propozycje zajęć oświatowo- kulturalnych i sportowych w takich miejscach, z oczywistych powodów nie są tak różnorodne.

Uwzględniając powyższe wskazać należy, że powód przebywając w Zakładzie Karnym w S. miał zapewnione godne warunki. Za gołosłowne uznać należy przy tym jego zarzuty odnośnie niewłaściwej temperatury oraz braku wentylacji. Z materiału dowodowego zebranego w sprawie jednoznacznie wynika, iż cele są ogrzewane, a osadzeni mają zapewniony dostęp do świeżego powietrza i światła dziennego. W celach znajduje się też wentylacja grawitacyjna oraz oświetlenie jarzeniowe. Nadto powód nie wykazał, że w pozwanym zakładzie karnym było robactwo, ani też że nie otrzymywał należnych mu środków higienicznych, a niewątpliwie to na powodzie ciążył obowiązek udowodnienia takich okoliczności.

Istotne jest również to, że powód nie wykazał, ażeby warunki odbywania kary odnoszące się do niego różniły się na jego niekorzyść od warunków, w jakich karę odbywali inni skazani, nie można więc uznać, że działania pozwanego stanowiły indywidualnie wymierzoną w niego represję.

Nadto wbrew twierdzeniom powoda w sprawie ustalono, iż skazani w Zakładzie Karnym w S. mają zapewnioną właściwą opiekę zdrowotną. Powód przy przyjęciu do jednostki poddany został szczegółowym badaniom medycznym. Nadto bez żadnej zwłoki przeprowadzono u powoda wiele badań specjalistycznych i wielokrotnie korzystał z pomocy medycznej, w tym również opieki stomatologicznej. R. T. w razie uzasadnionej potrzeby podawano rozmaite lekarstwa. Zakład Karny nigdy nie odmówił R. T. opieki medycznej. Powód nie udowodnił przy tym by którekolwiek ze schorzeń na które cierpiał, czy też cierpi obecnie, było związane z warunkami pozbawienia wolności. Nie wykazał przy tym, aby był nieprawidłowo leczony lub miał ograniczony dostęp do opieki medycznej. Co więcej w dniu 16 maja 2017 r. podczas wizyty lekarskiej powodowi przepisano dietę leczniczą indywidualną niskotłuszczową bezterminowo z uwagi na rozpoznanie w tym dniu u R. T. hipercholesterolemii.

W świetle powyższego, w ocenie Sądu, uznać należało, że powód nie wykazał aby doszło do naruszenia jego dóbr osobistych będących następstwem bezprawnego działania pozwanej jednostki. Mając zatem na uwadze powyższe okoliczności powództwo należało oddalić.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 102 k.p.c. i nie obciążył powoda kosztami postępowania uznając, że po jego stronie zachodzą „szczególnie uzasadnione” przesłanki, usprawiedliwiające zastosowanie art. 102 k.p.c. Jest on bowiem od wielu lat osadzony w zakładzie karnym, a ze złożonego oświadczenia wynika, iż nie posiada żadnego majątku, a dochody osiągane przez niego z pracy w pozwanym Zakładzie są znacząco niższe od dochodów osiąganych przez pracowników na wolności.