Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 501/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SO Bożena Cincio-Podbiera (spr.)

Sędzia: SO Andrzej Ganiewski

Sędzia: SO Janusz Beim

Protokolant: st.sekr.sądowy Ewa Janas

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2014 roku w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. L.

przeciwko M. B.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia w Krakowie

z dnia 10 maja 2013 roku, sygn. akt IV GC 1444/12/S

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda koszty postępowania apelacyjnego w kwocie 1.200,00 zł (jeden tysiąc dwieście złotych).

UZASADNIENIE

Powód J. L. domagał się zasądzenia od pozwanej M. B. kwoty 20.832,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu podał, że pozwana zawarła z (...) spółką z o.o. umowę najmu powierzchni komer­cyjnej, na podstawie której zobowiązana była do zapłaty czynszu w kwocie 60 zł/m ( 2) z góry do 10 dnia każdego miesiąca oraz opłat za media. Pozwana zalegała z zapłatą tych należności umownych za okres od listopada 2011 r. do kwietnia 2012 r. W dniu 3 kwietnia 2012 r. pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu w trybie natychmiastowym. Z uwagi na brak podstaw do wypowiedzenia umowy w takim trybie wynajmująca spółka oświadczyła, że traktuje to wypowiedzenie jako wypowiedzenie umowy z zachowaniem 3 mie­sięcznego okresu wypowiedzenia i wezwała pozwaną do zapłaty zaległości czynszo­wych w kwocie 37.153,61 zł, informując, że zaliczyła na poczet tych zaległości oraz opłat za media kwotę wpłaconej przy zawarciu umowy najmu kaucji w wysokości 9.815,40 zł. Wobec powyższego umowa najmu pomiędzy stronami uległa rozwiązaniu z dniem 31 lipca 2012 r. Powód podał, że w dniu 24 kwietnia 2012 r. zawarł z (...) sp. z o.o. umowę cesji, na podstawie której nabył wierzytelność wobec pozwa­nej na kwotę 37.153,61 zł (stanowiącą różnicę kwot 46.969,01 zł i 9.815,40 zł) wraz z należnymi odsetkami ustawowymi. W przedmiotowej umowie strony wskazały faktury obejmujące tę wierzytelność, z uwzględnieniem zaliczenia kaucji na poczet należności najdalej wymagalnych z tytułu czynszu tj. z faktur nr (...) - do kwoty 5600,08 zł. Do zapłaty pozostały natomiast odsetki liczone od tych kwot. Powód wskazał, że pozwanej przysługiwała wobec powoda wierzytelność w kwocie 17.038,75 zł. Pozwana wezwała powoda do zapłaty pismem z dnia 26 kwietnia 2012 roku, wskazując błędnie kwotę 15.038,75 zł. Z rozrachunków prowadzonych przez księgowość powoda wynika, że faktura nr (...) opiewa na kwotę 2.200,11 zł, a nie jak błędnie wskazano w wezwaniu 200,11 zł. Wobec powyższego powód w dniu 28 września 2012 r. złożył oświadczenie o potrąceniu przysługującej mu wierzytelności w kwocie 37.153,61 zł z przysługującą pozwanej wierzytelnością w kwocie 17.038,75 zł. W związku z dokonanym potrąceniem do zapłaty na rzecz powoda pozostała kwota 20.114,86 zł. Pozwana nie spełniła świadczenia, zatem powód dochodzi zapłaty należności głównej w kwocie 20.114, 86 zł oraz skapitalizowanych odsetek w kwocie 717,64 zł.

Pozwana M. B. w odpowiedzi na pozew uznała powództwo w części obejmującej kwotę 1.129,66 zł, a w pozostałej części wniosła o oddalenie powództwa, w tym zgłosiła zarzut potrącenia kwoty 11.850,52 zł oraz wniosła o zasądzenie kosztów postępowania. Zarzuciła, iż oświadczeniem z dnia 3 kwietnia 2012 r. wypowiedziała umowę najmu na podstawie § 5 ust 10 umowy ze skutkiem natychmiastowym, a zatem wysokość czynszu najmu za kwiecień 2012 r. win­na być ustalona zgodnie z okresem trwania umowy i opiewać na kwotę 3.060,92 zł obliczoną według wzoru [(7980/30x6 + 23%) + media brutto]. Wobec powyższego pozwana oświadczyła, że uznaje zasadność zobowiązania z faktury nr (...) z dnia 3 kwietnia 2012 r. do powyższej kwoty. Uznała również, wysokość roszczeń powoda wynikających z najmu lokalu przy ulicy (...) w K. łącznie do kwoty 29.301,29 zł stanowiącej sumę faktur nr (...) oraz faktury nr (...) zmniejszonej do kwoty 3.060,92 zł. Tym samym pozwana oświadczyła, że uznaje za skuteczną umowę przelewu wierzytelności zawartą przez powoda dnia 24 kwietnia 2012 r., ale do kwoty 29.301,29 zł. Ponadto pozwana oświadczyła, że uznaje także za skuteczne potrącenie dokonane przez powoda pismem z dnia 28 września 2012 r. do kwoty 17.038,75 zł i przyznała, iż w wezwaniu do zapłaty popełniła oczywistą omyłkę dotyczącą kwoty należności wynikającej z faktury nr (...) tj. wpisując w miejsce kwoty 2.200,11 zł omyłkowo kwotę 200,11 zł. Jednocześnie pozwana zarzuciła, że powód nie uwzględnił faktu skorygowania faktury nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. fakturą korygującą nr (...) z 12 marca 2012 r. (kwota 1.387,44 zł została zastąpiona kwotą 3.143,88 zł) ani faktu skorygowania faktury nr (...) z dnia 31 stycznia 20T2 r. fakturą korygującą nr (...) z dnia 12 marca 2012 r. (kwota 900,36 zł została zastąpiona kwotą 1.904,44 zł). Z uwagi na powyższe, zdaniem pozwanej, kwota potrąco­nych faktur została zaniżona o 2.760,52 zł. Ponadto pozwana zarzuciła, że z tytułu świadczonych na rzecz powoda usług kosmetycznych oraz w usług zakresie SPA, przysługuje jej wierzytelność w kwocie 9.100,40 zł, objęta fakturami (...) nr (...) z dnia 24 listopada 2011 r. na kwotę 500 zł, FV nr (...) z dnia 12 grudnia 2011 r. na kwotę 1.400,07 zł, FV nr (...) z dnia 30 grudnia 2011 r. na kwotę 600,01 zł, FV nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. na kwotę 400 zł, FV nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. na kwotę 6.200,32 zł. Przy czym pozwana podniosła, że wszystkie te faktury miały zostać zapłacone przelewem, natomiast na fakturze (...) nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. omyłkowo wskazano kom­pensatę jako sposób zapłaty. Z uwagi na powyższe pozwana zgłosiła zarzut potrącenia kwoty 11.860,92 zł wynikającej z korekt faktur (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. oraz (...) z dnia 31 stycznia 2012 r., z faktur (...) z dnia 24 listopa­da 2011 r., (...) z dnia 12 grudnia 2011 r., FV nr (...) z dnia 30 grudnia 2011 r., (...) z dnia 31 grudnia 2011 r., FV nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. z wierzytelnością powoda dochodzoną w tej sprawie. Przy czym pozwana oświadczyła, iż zalicza tę kwotę na spłatę należności wynikających z faktur nr (...) z dnia 2 stycznia 2012 r. w pozostałej do spłaty kwocie tj. 5600,08 zł, nr (...)z dnia 1 lutego 2012 r. do kwoty 4'673,80 PLN. Pozwana oświadczyła, że nie uznaje powództwa w kwocie 7.852,32 zł, wynikającej z faktury nr (...) za korzystanie z lokalu w kwietniu 2012 r., a będącej różnicą kwoty 10.913,24 i 3.060,92 zł.

W piśmie procesowym z dnia 19 marca 2013 r. powód cofnął pozew w części ponad kwotę 19.545,34 zł, na co pozwana wyraziła zgodę na rozprawie w dniu 10 maja 2013 r.

Wyrokiem wydanym dnia 10 maja 2013 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie, Sąd Gospodarczy zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 11.748,34 zł z ustawowymi odsetkami (pkt I), oddalił powództwo w części obejmującej kwotę 7.900,40 zł (pkt II), umorzył postępowanie w pozostałej części (pkt III) oraz zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu (pkt IV).

Bezsporny w sprawie był fakt zawarcia przez powoda J. L. umowy przelewu wierzytelności z dnia 24 kwietnia 2012 r. oraz powstania wierzytelności objętych tym przelewem za wyjątkiem czynszu za kwiecień 2012 r. Niesporny był również fakt dokonania przez powoda potrącenia w dniu 28 września 2012 r. w kwocie 17.038,75 zł. Niekwestionowane także było zawarcie przez pozwaną M. B. w dniu 17 grudnia 2010 r. umowy najmu z (...) sp. z o.o. w K., na podstawie której pozwana wynajęła od spółki lokal użytkowy w celu świadczenia usług z zakresu (...) & W., odnowy biologicznej, zabiegów kosmetycznych oraz masażu. Pozwana zobowiązana była do płacenia umówionego czynszu do 10 dnia każdego miesiąca z góry oraz ponoszenia opłat za media. (...) sp. z o.o. jako wynajmujący zobowiązał się, że w okresie trwania najmu nie będzie udostępniał jakiejkolwiek powierzchni hotelowej jakimkolwiek podmiotom, które prowadzą działalność konkurencyjną w stosunku do najemcy. Strony umowy sprecyzowały, że przez działalność konkurencyjną rozumie się wszelką działalność polegającą na świadczeniu usług odnowy biologicznej, masaży, fitness i S., dermatologii estetycznej, zabiegów dotyczących odnowy ciała i twarzy, sztuki yoga, sauny, depilacji, peelingów, zabiegów opartych na botox oraz im pokrewnych. W przypadku złamania tego zakazu, po pisemnym wezwaniu do zaprzestania takiej działalności w przypadku niezareagowania na to wezwanie w terminie miesiąca, wynajmujący zobowiązany był do zapłaty na rzecz najemcy kwoty stanowiącej równowartość 24 miesięcznego czynszu. Ponadto najemca miał prawo wypowiedzieć niniejszą umowę w trybie natychmiastowym, wraz z żądaniem zwrotu nakładów odpowiednio pomniejszonych. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, przy czym każda ze stron była uprawniona do wypowiedzenia umowy na 3 miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego.

W oparciu o zaoferowane przez strony dowody z dokumentów Sąd Rejonowy ustalił, że pozwana świadczyła na rzecz powoda J. L. usługi objęte fakturami nr (...) na łączną kwotę 9.100,40 zł. Powód rozliczył faktury nr (...) (częściowo, tj. do 700 zł) poprzez kompensatę ze zobowiązaniem pozwanej wobec powoda w kwocie 1.200 zł wynikającym z wykorzystanych przez pozwaną usług gastronomicznych świadczonych przez powoda w hotelu. W dniu 12 stycznia 2012 r. powód dokonał przelewu kwoty 8.300,41 zł na rzecz (...) sp. z o.o. wskazując, iż płaci tytułem (...) (...), (...), (...), (...), (...) na rzecz B.. Pismem z dnia 8 lutego 2012 r. pozwana zwróciła się do wynajmującego o rozłożenie na 10 rat jej zadłużenia w kwocie 28.539,86 zł. W dniu 12 marca 2012 r. pozwana wystawiła dwie faktury korygujące: nr (...), którą skorygowała fakturę nr (...) z 31 grudnia 2011 r. (kwota 1.387,44 zł została zastąpiona kwotą 3.143,88 zł) oraz nr (...), którą skorygowała fakturę nr (...) z dnia 31 stycznia 2012 r. (kwota 900,36 zł została zastąpiona kwotą 1.904,44 zł). Faktury korygujące nie zostały ani podpisane przez pozwaną, ani doręczone powodowi, pozwana nie wzywała również o ich zapłatę. W dniu 12 marca 2012 r. pozwana wysłała do W. M. – general managera Hotelu (...) e-maila w sprawie wzajemnych rozliczeń, wskazując m.in. numery obu faktur korygujących. W piśmie z dnia 3 kwietnia 2012 r. pozwana wypowiedziała umowę najmu w trybie natychmiastowym na podstawie § 5 ust. 10 umowy, wskazując na prowadzoną w hotelu działalność uznaną przez pozwaną za konkurencyjną. Mianowicie wskazała, że w zakładzie fryzjerskim znajdującym się w hotelu świadczone były zabiegi manicure i pedicure, a w centrum terapii i rozwoju (...) M. S. oferowane były usługi polegające na masażach klasycznych oraz medycznych. W odpowiedzi wynajmujący oświadczył, że w Hotelu (...) nie była i nie jest prowadzona działalność konkurencyjna względem działalności oferowanej przez pozwaną w znaczeniu określonym przez strony umowy najmu. Oferowane przez zakład fryzjerski zabiegi manicure lub pedicure oraz strzyżenia włosów nie stanowią działalności konkurencyjnej. Natomiast (...) działa w dziedzinie zawansowanych usług rehabilitacyjnych, o charakterze ściśle medycznym, tzn. jego klienci korzystają z pomocy przy problemach utrudniających lub uniemożliwiających normalne funkcjonowanie, a pozwana oferuje usługi upiększające, którym nie można przypisać właściwości leczniczych. Wynajmujący wskazał również, że przed wypowiedzeniem umowy pozwana nie dopełniła określonej w umowie procedury, tzn. nie wezwała na piśmie wynajmującego do zaprzestania naruszeń. W piśmie z dnia 20 grudnia 2012 r. pozwana reprezentowana przez pełnomocnika złożyła oświadczenie o potrąceniu przysługującej jej wierzytelności w kwocie 11.860,92 zł, wynikającej z korekt faktur (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. oraz (...) z dnia 31 stycznia 2012 r. oraz z faktur (...) z dnia 24 listopa­da 2011 r., (...) z dnia 12 grudnia 2011 r., nr (...) z dnia 30 grudnia 2011 r., (...) z dnia 31 grudnia 2011 r., nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. z wierzytelnością powoda wynikającą z faktur (...) (w pozostałej do zapłaty kwocie 5.600,08 zł) oraz (...) (w kwocie 4673,80 zł).

Mając za podstawę tak ustalony tan faktyczny Sąd Rejonowy stwierdził, że pozwana nie wykazała, by w hotelu była prowadzona działalność uznana przez strony za konkurencyjną, której zaistnienie uprawniałoby pozwaną, zgodnie z umową, do podjęcia działań polegających na pisemnym wezwaniu do zaprzestania działalności konkurencyjnej, a w przypadku niezareagowania na to wezwanie w terminie miesiąca – do wypowiedzenia umowy w trybie natychmiastowym. Pozwana nie tylko nie udowodniła, że usługi oferowane przez zakład fryzjerski oraz centrum terapii i rozwoju mogą być „uznawane przez ich nabywców za substytuty" usług świadczonych przez pozwaną (art. 4 pkt 9 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów), ale także nie dopełniła warunków formalnych przewidzianych dla wypowiedzenia ze skutkiem natychmiastowym, gdyż nie wezwała pisemnie wynajmującego do zaprzestania działalności konkurencyjnej, a dopiero po upływie 1 miesiąca od wezwania skorzystała z tego prawa. W konsekwencji Sąd uznał, że umowa najmu nie została skutecznie wypowiedziana w trybie natychmiastowym, a zatem pozwana była zobowiązana do zapłaty czynszu za kwiecień 2012 r. w kwocie 10.913,24 zł. Dalej stwierdził Sąd, że z uwagi na uznanie przez pozwaną roszczenia w kwocie 1.129,66 zł i dokonania zapłaty powyższej kwoty w dniu 24 grudnia 2012 r. zasadne było również żądanie zasądzenia ustawowych odsetek za okres opóźnienia w zapłacie tej kwoty w łącznej wysokości 103,40 zł. Odnosząc się zaś do zgłoszonego przez pozwaną zarzutu potrącenia w wysokości ostatecznie sprecyzowanej na kwotę 11.860,52 zł, stwierdził Sąd, że pozwana nie wykazała faktu uiszczenia należności za usługi gastronomiczne (faktura nr (...) z dnia 30 grudnia 2011 r.), ponieważ na fakturze wskazano jako formę płatności przelew i zaznaczono, że pozostało do zapłaty 1.200 zł, a taki sam zapis widnieje również na oryginale paragonu, będącego w posiadaniu powoda (nie pozwanej). Zatem powód był uprawniony do dokonania kompensaty w dniu 31 grudnia 2011 r. skutkiem czego wierzytelność pozwanej objęta fakturami nr (...) (częściowo, tj. do 700 zł) wygasła. Oceniając zarzut pozwanej zwiększenia jej wierzytelności w wyniku wystawienia 2 faktur korygujących stwierdził Sąd, iż z przedłożonej przez pozwaną korespondencji mailowej nie wynika, że przekazała ona wynajmującemu sporne korekty faktur, okoliczność ta nie została także wykazana w jakikolwiek inny sposób. Pozwana nie udowodniła zatem, że przysługuje jej roszczenie względem powoda w kwocie 2.760,12 zł. Natomiast za uzasadniony uznał Sąd zarzut potrącenia w zakresie kwoty 7.900,40 zł, na którą składały się wierzytelności objęte fakturami (...)(częściowo, tj. do 700,07 zł), nr (...) z dnia 30 grudnia 2011 r., (...) z dnia 31 grudnia 2011 r., nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r., albowiem powód nie udowodnił, że pozwana uzyskała należności z tych faktur. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia w zakresie pkt I i II podał Sąd art. 509 k.c. w zw. z art. 669 § 1 k.c. i art. 481 § 1 i 2 k.c. Wobec skutecznego cofnięcia pozwu w części obejmującej kwotę 1.166,76 zł Sąd umorzył postępowanie w tym zakresie na zasadzie art. 355 § 1 k.p.c. w związku z art. 203 § 1 k.p.c. O kosztach procesu orzeczono na zasadzie art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie albowiem powództwo zostało uwzględnione jedynie w części.

Pozwana wniosła apelację od powyższego wyroku, zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt I i IV i domagając się zmiany wyroku w tym zakresie poprzez oddalenie powództwa co do kwoty 11.748,34 zł przy uwzględnieniu kosztów postępowania za obie instancje.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwana zarzuciła:

I.  Sprzeczność istotnych ustaleń Sądu ze zgromadzonym materiałem dowodowym polegającą na błędnym ustaleniu, że:

- nieskuteczne było wypowiedzenie umowy najmu w trybie natychmiastowym z dniem 6 kwietnia 2012 r.

- pozwana nie przedstawiła powodowi korekt faktur VAT nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r., dokonanej fakturą korygującą nr (...) z dnia 12 marca 2012 r. oraz korekty faktury VAT nr (...) z dnia 31 stycznia 2012 r. dokonanej fakturą korygującą nr (...) z dnia 12 marca 2012 r.

- pozwana nie uiściła należności za usługi gastronomiczne objętych błędnie FV nr (...) z dnia 30 grudnia 2011 r. w kwocie 1.200 zł

II. naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny, wybiórczy, wyrażające się w bezzasadnym przyjęciu, że:

- na podstawie § 5 ust. 10 umowy najmu z dnia 17 grudnia 2010 r. skorzystanie przez pozwaną z uprawnienia do rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym wymagało uprzedniego pisemnego wezwania wynajmującego do zaprzestania działalności konkurencyjnej i że pozwana wezwania takiego nie dokonała

- działalność prowadzona przez zakład fryzjersko – kosmetyczny oraz centrum (...) nie była działalnością konkurencyjną w stosunku do prowadzonej przez pozwaną

W uzasadnieniu apelacji pozwana podniosła, że stosownie do zapisów § 10 ust. 5 umowy najmu najemcy, w przypadku złamania przez wynajmującego zakazu prowadzenia w hotelu działalności konkurencyjnej, przysługiwały 2 odrębne uprawnienia, a to: żądania zapłaty równowartości 24-miesięcznego czynszu oraz wypowiedzenia umowy najmu w trybie natychmiastowym. Przy czym to ostatnie uprawnienie nie było, zdaniem apelującej, uzależnione od uprzedniego wezwania wynajmującego do zaprzestania działalności konkurencyjnej, co wynika ze sposobu zredagowania tego postanowienia umownego. Wskazała pozwana, że kwestia wezwania wynajmującego do zaniechania prowadzenia działalności konkurencyjnej nie była w ogóle podnoszona w toku procesu i nie było potrzeby przytaczania dowodów na tę okoliczność, niezależnie od tego, iż pozwana wskazywała na fakt zgłaszania powodowi uwag w tej kwestii. W dalszej części apelacji przedstawiła pozwana swoje stanowisko co do tożsamego ze świadczonymi przez nią charakteru usług oferowanych przez zakład fryzjerski i centrum (...). Nadto pozwana wyjaśniła, że z dołączonej do pisma procesowego z dnia 25 lutego 2013 r. korespondencji mailowej wynika fakt dostarczenia powodowi faktur korygujących na kwotę 2.760,12 zł, co skutkowało zmniejszeniem wierzytelności podlegającej potraceniu do kwoty 19.713,24 zł. Wskazała także, że za usługi gastronomiczne zapłaciła powodowi gotówką kwotę 1.200 zł, na potwierdzenie czego otrzymała paragon fiskalny, który przedstawiła w toku procesu.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej kosztów zastępstwa procesowego.

Podniósł w uzasadnieniu, że do skutecznego wypowiedzenia umowy najmu ze skutkiem natychmiastowym z uwagi na naruszenie przez wynajmującego zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej konieczne było skierowanie pisemnego wezwania do zaprzestania takiej działalności, co wyraźnie wynika z treści umowy i na którą to okoliczność zwracał uwagę pozwanej już w odpowiedzi na jej pismo z dnia 23 kwietnia 2012 r. zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Nie są uzasadnione podniesione w apelacji zarzuty błędnych ustaleń faktycznych. Nie sposób podzielić argumentację apelującej, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na ustalenie, że skuteczne było wypowiedzenie przez pozwaną umowy najmu ze skutkiem natychmiastowym, że pozwana przedstawiła powodowi korekty faktur VAT nr (...), a także, że pozwana uiściła na rzecz powoda należność za usługi gastronomiczne w kwocie 1.200 zł.

Pozwana wywodzi w apelacji, że skutecznie wypowiedziała umowę najmu z dnia 17 grudnia 2010 r. w trybie natychmiastowym ze skutkiem na dzień 6 kwietnia 2012 r. korzystając z uprawnienia przewidzianego w § 5 ust. 10 umowy. Jednakże, w ocenie Sądu Okręgowego, uprawnienie najemcy do wypowiedzenia przedmiotowej umowy ze skutkiem natychmiastowym aktualizowało się po dokonaniu wymienionego w zd. 1 § 5 ust. 10 umowy aktu staranności w postaci pisemnego wezwania do zaprzestania działalności konkurencyjnej. Obowiązek uprzedniego pisemnego wezwania do zaniechania działalności konkurencyjnej został wyraźnie zapisany w umowie, przy czym redakcja § 5 ust. 10 umowy nie daje podstaw do przyjęcia, że takie pisemne wezwanie było warunkiem skuteczności skorzystania z uprawnienia do żądania zapłaty przez wynajmującego równowartości 24-miesięcznego czynszu, ale już nie wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym. Wszak w § 5 ust. 10 umowy przewidziano 2 uprawnienia przysługujące najemcy w razie udostępnienia przez wynajmującego powierzchni hotelowej innym podmiotom w celu prowadzenia działalności konkurencyjnej, na co wyraźnie wskazuje użycie sformułowania „ponadto” na początku zd. 2 omawianego paragrafu. Uprawnienia przysługujące najemcy w razie podjęcia działalności konkurencyjnej zamieszczono w jednym ustępie (nr 10) § 5 umowy. Nie można tracić z pola widzenia okoliczności, że § 5 umowy określa prawa i obowiązki stron związane z utrzymaniem przedmiotu najmu, w tym dotyczące dopuszczalnych rodzajów działalności. W ust. 10 przewidziano sankcje dla wynajmującego za naruszenie ograniczeń w zakresie prowadzenia działalności konkurencyjnej na terenie hotelu. Nielogicznym wobec tego byłoby uznanie, że skoro sankcje te (będące jednocześnie uprawnieniami najemcy) zamieszczono w jednym ustępie umowy, to przesłanki skutecznego ich zastosowania były odmienne. Zatem pozwana chcąc skutecznie wypowiedzieć umowę najmu ze skutkiem natychmiastowym powinna była uprzednio wezwać wynajmującego na piśmie do zaprzestania prowadzenia działalności konkurencyjnej na terenie hotelu. Pozwana wbrew ciążącemu na niej z mocy art. 6 k.c. obowiązkowi nie wykazała, by takie wezwanie do powoda wystosowała. W oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy najmu pozwana podnosiła, że wielokrotnie zgłaszała fakt naruszenia zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej na terenie hotelu, ale w toku procesu dowodu na okoliczność wezwania do zaprzestania takiej działalności nie przedstawiła. Dołączenie do apelacji wydruków e-maili jest spóźnione, ponieważ kwestia konkurencji była podnoszona już w pozwie (powód dołączył oświadczenie pozwanej o wypowiedzeniu umowy i wyjaśnił w pozwie dlaczego nie mogło ono odnieść skutku), a zatem pozwana miała obowiązek przedstawić dowody na okoliczność wzywania powoda na piśmie już w odpowiedzi na pozew, ewentualnie w dalszym toku postępowania przed Sądem I instancji. Skoro pozwana nie wykazała, że pisemnie wezwała powoda do zaniechania naruszeń zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej, co było warunkiem skorzystania z uprawnienia do wypowiedzenia umowy ze skutkiem natychmiastowym, to nie może skutecznie zarzucać, że Sąd I instancji błędnie ustalił, że umowa najmu nie została rozwiązana z takim skutkiem na dzień 6 kwietnia 2012 r.

Nie wykazała również pozwana, że dostarczyła powodowi korekty faktur VAT nr (...) z dnia 31 grudnia 2011 r. oraz nr (...) z dnia 31 stycznia 2012 r. dokonane fakturami korygującymi – odpowiednio – nr (...) i (...) z dnia 12 marca 2012 r. Powód nie negował zasadności korekt, natomiast przeczył doręczeniu faktur korygujących. Pozwana twierdzi, że z korespondencji e-mailowej do managera hotelu (...), dołączonej do pisma procesowego z dnia 25 lutego 2012 r., wynika fakt dostarczenia korekt faktur. Rzeczywiście, w przestawionych wydrukach e-maili pozwana informuje o przesłaniu w załączniku wszystkich faktur, w tym korygujących, ale jednocześnie pisze, że „po południu podejdzie z nimi”. Wobec zatem zaprzeczenia przez powoda, że faktury korygujące otrzymał i wobec zawartych w mailu twierdzeń pozwanej, że podejdzie z fakturami do managera hotelu, nie sposób przyjąć, że faktury te zostały doręczone powodowi, gdyż brak wiarygodnych dowodów na tę okoliczność. Nadto zauważyć trzeba, że pozwana zakwestionowała w apelacji umocowanie W. M. do działania w imieniu powoda, zatem, nawet gdyby faktury te zostały wysłane e-mailem, skuteczność ich doręczenia budzi wątpliwości w świetle tego twierdzenia pozwanej. To na pozwanej, stosownie do art. 6 k.c., spoczywał obowiązek wykazania, że powód faktury korygujące otrzymał. Pozwana poza wydrukami e-maili, których treść jest wewnętrznie sprzeczna, nie zaoferowała żadnych dowodów na poparcie twierdzeń o doręczeniu powodowi faktur korygujących.

Także fakt zapłaty przez pozwaną powodowi kwoty 1.200 zł za usługi gastronomiczne nie został udowodniony. Pozwana nie przedstawiła bowiem dowodu, iż zapłaty tej kwoty dokonała. To powód dysponował dokumentami w postaci faktury VAT oraz paragonu fiskalnego na kwotę 1.200 zł. Pozwana natomiast żadnego potwierdzenia czy pokwitowania zapłaty nie dostarczyła. Nawet, jeśliby przyjąć, że powód po wystawieniu paragonu fiskalnego nie wydał go pozwanej, to pozwana powinna była tę okoliczność podnieść i udowodnić (art. 6 k.c.).

Nie zasługuje na uwzględnienie podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. Wskazany przepis, statuujący zasadę swobodnej oceny dowodów wyznacza zasady weryfikowania przez Sąd wartości (mocy) poszczególnych dowodów. Przepis ten odnosi się do kwestii procesowej – określania przez sąd mocy (wiarygodności, znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy) zgromadzonych dowodów. Tymczasem pozwana zarzucając naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. zarzuca w istocie dokonanie przez Sąd Rejonowy błędnej, sprzecznej z wolą pozwanej, wykładni § 5 ust. 10 umowy, a w konsekwencji poczynienie ustaleń sprzecznych z jej stanowiskiem zajmowanym w procesie. Tak sformułowany i uzasadniony zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. nie może odnieść skutku. Naruszenie bowiem reguł swobodnej oceny dowodów nie może być utożsamiane z błędnymi ustaleniami faktycznymi. W orzecznictwie podkreśla się, że błędne ustalenia faktyczne mogą jedynie być, ale nie muszą, skutkiem nieprawidłowej oceny materiału dowodowego (zob. wyrok SA w Poznaniu z dnia 27.11.2007 r., I ACa 882/07, Lex nr 466439). W konsekwencji, dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. nie można poprzestać na stwierdzeniu, że dokonane ustalenia faktyczne są wadliwe, odnosząc się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Niezbędne jest wskazanie przyczyn, które dyskwalifikują postępowanie sądu w zakresie ustaleń. Skarżący powinien zwłaszcza wskazać, jakie kryteria oceny zostały naruszone przez sąd przy analizie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im taką moc przyznając (zob. postanowienie SN z dnia 23.01.2001 r., IV CKN 970/00, Lex nr 52753, wyrok SN z dnia 6.07.2005 r., III CK 3/05, Lex nr 180925). Pozwana podnosząc w apelacji zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. w ogóle nie wykazała, by Sąd Rejonowy naruszył zasady logiki i doświadczenia życiowego dokonując oceny poszczególnych dowodów. Zarzut ten nie został uzasadniony w treści apelacji, gdyż w uzasadnieniu apelacji pozwana przedstawia swoją wykładnię § 5 ust. 10 umowy i wynikające z tego jej zdaniem skutki prawne. Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. sprowadza się w istocie do polemiki z ustaleniami Sądu I instancji i zmierza do przedstawienia korzystnej dla pozwanej wersji wydarzeń, a taki zarzut nie może odnieść skutku.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.

Stosując zasadę odpowiedzialności strony przegrywającej za wynik sprawy o kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w pkt II wyroku na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. oraz § 13 ust. 1 pkt 1 i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst. jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 461).

SSR A. Juszkiewicz