Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2019 r. w Gliwicach

sprawy S. S. (1) (S.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania S. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 21 listopada 2018 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu S. S. (1) prawo do emerytury pomostowej od dnia 27 marca 2019r.

(-) SSR del. Magdalena Kimel

Sygn. akt VIII U 128 /19

UZASADNIENIE

Decyzją z 10 stycznia 2019 r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych działając na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych odmówił ubezpieczonemu S. S. (1) prawa do emerytury pomostowej, ponieważ nie udowodnił on okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat, lecz jedynie 13 lat, 6 miesięcy i 4 dni takiej pracy oraz nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy. Do stażu pracy w szczególnych warunkach zaliczono okresy od 1 września 1994 r. do 28 lutego 1999 r., od 1 grudnia 1999 r. do 31 grudnia 2008 r., od 1 czerwca 2018 r. do 31 lipca 2018 r.

Z powyższą decyzją nie zgodził się ubezpieczony. Wniósł odwołanie, w którym domagał się jej zmiany i przyznanie prawa do spornego świadczenia. Wskazywał, że nieustannie wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Ostatecznie domagał się przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków na okoliczność pracy w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w S. Międzynarodowy Transport Drogowy w G. od 15 kwietnia 1993 r. do 26 sierpnia 1994 r. oraz w (...) Zakład (...) w G. od 27 września 1978 r. do 28 lutego 1981 r. i od 26 kwietnia 1983 r. do 1 lipca 1991r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wskazał, że nie zaliczył ubezpieczonemu do pracy w szczególnych warunkach ww. okresów, bowiem nie przedłożył on na tę okoliczność żadnego świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zaznaczył, że ubezpieczony od 1 grudnia 1999 r. pozostaje w stosunku pracy z przedsiębiorcą (...). Tym samym w ocenie organu rentowego nie było podstaw do przyznania spornego świadczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony S. S. (1) urodził się w(...). W dniu (...) ukończył 60 rok życia.

Ubezpieczony zatrudniony był:

- od 27 września 1978 r. do 28 lutego 1981 r. w (...) Zakładzie (...) w G. jako kierowca;

- od 26 kwietnia 1983 r. do 1 lipca 1991 r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. (dawne (...)) jako kierowca;

- od 15 kwietnia 1993 r. do 26 sierpnia 1994 r. w S.Międzynarodowy Transport Drogowy w G.;

- od 1 grudnia 1999 r. do 26 marca 2019 r. w (...) w S. jako kierowca kat. C+E.

S. S. (1) legitymuje się stażem pracy wynoszącym łącznie 41 lat, 1 miesiąc i 8 dni, z czego 40 lat, 2 miesiące i 22 dni to okresy składkowe, a 10 miesięcy i 16 dni to okresy nieskładkowe.

Z zaświadczenia z dnia 29 sierpnia 2018 r., wynika, że podczas zatrudnienia w (...) w S. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy:

a)  od 1 grudnia 1999 r. do 31 maja 2018 r. pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i była to praca wymieniona w wykazie A, dziale VIII pkt 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych w charakterze;

b)  od 1 czerwca 2018 r. do 31 lipca 2018 r. pracował jako kierowca pojazdów przewożących towary niebezpieczne ( (...)) i byłą to praca wymieniona w ustawie o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008 r.- załącznik nr 2, pkt 10;

Takie same informacje wynikają z danych znajdujących się w świadectwie pracy z dnia 27 marca 2019 r. z powyższego zakładu pracy.

Ubezpieczony posiada prawo jazdy kat. C (od 12 maja 1980 r.) oraz kat. D (od 27 września 1985 r.).

W okresie pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. od 26 kwietnia 1983 r. do 1 lipca 1991 r. (dawne: (...) Zakładzie (...) w G.) ubezpieczony jeździł samochodami ciężarowymi powyżej 3,5 tony typu (...), S., J., K., S., T.. Nie był przypisany do stałego samochodu. Do jego obowiązków należało przewożenie materiałów typu piasek, żwir, cement, cegła oraz innych materiałów budowlanych na wyznaczonych trasach na terenie (...). (...) prowadził prace budowlane m.in. w G., Z., R., B., T., R., K.. Trasy po których poruszał się ubezpieczony były wyznaczane przez dyspozytora. Ubezpieczony brał również udział w załadunku i rozładunku towaru. Niemniej jednak co do zasady jedynie nadzorował on prawidłowość wykonania wspomnianych czynności. Zdarzało się, że zabezpieczał towar specjalnymi pasami. W przypadku materiałów sypkich załadunek zajmował do 5 minut, a rozładunek jeszcze krócej. Materiał sypki był ładowany za pomocą koparki czy ładowarki, a rozładowywany samoczynnie. Z kolei załadunek czy rozładunek innych materiałów takich jak np. pustaki odbywał się przy użyciu dźwigów czy wózków widłowych i trwał od pół godziny do trzech godzin. Wspomniane czynności ubezpieczony wykonywał każdego dnia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Pracował nawet do 12 godzin dziennie. Gdy samochód uległ awarii w trasie, to kierowca wykonywał podstawowe czynności naprawcze, np. wymieniał koło. Do bardziej skomplikowanych awarii wzywano specjalny zespół mechaników.

Natomiast od 1985 r. ubezpieczony sporadycznie przewoził również pracowników na budowy Osinobusem. Czynności te wykonywał w zastępstwie pracowników korzystających z urlopu wypoczynkowego.

Natomiast podczas zatrudnienia w S.Międzynarodowy Transport Drogowy w G. od 15 kwietnia 1993 r. do 26 sierpnia 1994 r. ubezpieczony była kierowcą TIR-a. Jeździł samochodami marki M. i M.. Minimalna ładowność wynosiła 24 tony. Rozwoził towar typu palety drewniane, stal, wyroby mięsne po całej Europie. W podróży przebywał od tygodnia do miesiąc, np. gdy przewoził towar z Holandii do Rosji.

W dniu 12 lipca 2018 r. ubezpieczony wniósł o przyznanie mu emerytury pomostowej.

Zaskarżoną decyzją z dnia 10 stycznia 2019 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do żądanego świadczenia, z przyczyn wyżej wskazanych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego, aktach osobowych ubezpieczonego, świadectwa pracy z dnia 27 marca 2019 r. (k.14), zaświadczeń z (...) w G. (k.15), zeznań świadka A. B. złożonych na rozprawie w dniu 8 maja 2019 r. (k.28-29), zeznań świadka A. C. złożonych na rozprawie w dniu 8 maja 2019 r. (k.29-30), zeznań świadka G. G. złożonych na rozprawie w dniu 8 maja 2019 r. (k.30-31), zeznań odwołującego złożonych na rozprawie w dniu 8 maja 2019 r. (k.31-32).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków A. B., A. C., G. G. uznając je za spójne, logiczne i konsekwentne. Świadkowie ci pracował razem z ubezpieczonym w okresach spornych, zatem znają oni specyfikę wykonywanych przez niego czynności, przy czym świadkowie A. B. i G. G. byli kierowcami w (...), a G. G. dodatkowo w SEZAM. Z kolei świadek A. C. był kontrolerem technicznym, dyspozytorem, a później starszym mistrzem (...). Wspomniani świadkowie w sposób precyzyjne opisali wykonywane przez odwołującego czynności. Z ich zeznać wynika wprost, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Ponadto zeznania te wzajemnie się uzupełniają. Pokrywają się one również z zeznaniami ubezpieczonego oraz zgromadzoną w sprawie dokumentacją pracowniczą.

Zgromadzone dowody Sąd uznał za kompletne i pozwalające na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja okazała się nieprawidłowa.

W niniejszej sprawie przedmiotem sporu było ustalenie, czy ubezpieczonemu przysługuje prawo do emerytury pomostowej w oparciu o art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U.2017.664 j.t.), bowiem organ rentowy odmówił przyznania mu spornego świadczenia, podnosząc, iż nie udowodnił on rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą oraz nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych zwanej dalej ustawą, prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Po myśli art. 3 ust. 1 prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Zgodnie z ust. 3 tego przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach w myśl ust. 1 tego przepisu uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1. Za pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 3 (ust. 5). Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (ust.7).

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż w toku postępowania ubezpieczony udowodnił rozwiązanie stosunku pracy, przedkładając świadectwo pracy z dnia 27 marca 2019r., z którego wynika, że w (...) w G. był zatrudniony do dnia 26 marca 2019 r.

Wskazać również należy, że w postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

W niniejszej sprawie, organ rentowy ostatecznie zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych 13 lat, 6 miesięcy i 4 dni takiej pracy. Nie zaliczono ubezpieczonemu okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. (dawne (...)) od 26 kwietnia 1983 r. do 1 lipca 1991 r. oraz w S. Międzynarodowy Transport Drogowy w G. od 15 kwietnia 1993 r. do 26 sierpnia 1994r.

Z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego wynika, że ubezpieczony w okresie pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. (dawne (...)) od 26 kwietnia 1983 r. do 1 lipca 1991 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w warunkach szczególnych, wskazaną w wykazie A, dziale VIII poz. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Okoliczność ta wynika jednoznacznie z zeznań świadków A. B., A. C., G. G., którzy pracowali z ubezpieczonym w powyższych zakładach. Ubezpieczony każdego dnia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przewoził materiały na teren budowy na obszarze (...). Jeździł samochodami ciężarowymi powyżej 3,5 tony. Zaliczeniu powyższych okresów do pracy w szczególnych warunkach nie stoi również na przeszkodzie okoliczność, że ubezpieczony brał udział w czynnościach załadunkowych i rozładunkowych. Sąd orzekający podziela uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2018 r. (sygn. akt III UZP 8/17), zgodnie z którą praca w transporcie kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, który ubocznie wykonywał czynności konwojenta, ładowacza lub spedytora w odniesieniu do przewożonych towarów, jest pracą w szczególnych warunkach. W wyroku z dnia 31 sierpnia 2017 r. (III UK 188/16) Sąd Najwyższy wskazał, że do czasu pracy w warunkach szczególnych kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowym powyżej 3,5 tony podlegają zaliczeniu czynności związane z załadunkiem i rozładunkiem tego samochodu. Tym samym powyższe okresy podlegają zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych.

Dodać również należy, że praca ubezpieczonego w S. Międzynarodowy Transport Drogowy w G. od 15 kwietnia 1993 r. do 26 sierpnia 1994 r. była pracą wykonywaną w szczególnych warunkach, albowiem również i w tym okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w warunkach szczególnych, wskazaną w wykazie A, dziale VIII poz. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Ubezpieczony w tym okresie był kierowcą TIR-ów. Przewoził materiały po całej Europie.

Ubezpieczony pracował również w warunkach szczególnych po 31 grudnia 2008 r. Wynika to z informacji znajdujących się w świadectwie pracy z dnia 27 marca 2019 r. wystawionego przez (...) w G. (k.14). Wskazano, że ubezpieczony w okresie od 1 czerwca 2018 r. do 31 lipca 2018 r. pracował jako kierowca pojazdów przewożących towary niebezpieczne ( (...)) i była to praca wymieniona w załączniku 2, pkt 10 ustawy o emeryturach pomostowych.

W związku z powyższym, do pracy w warunkach szczególnych należało zaliczyć ubezpieczonemu dodatkowo okres jego pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. (dawne (...)) od 26 kwietnia 1983 r. do 1 lipca 1991 r., tj. 8 lat, 2 miesiące i 6 dni, a także okres pracy w (...)Międzynarodowy Transport Drogowy w G. od 15 kwietnia 1993 r. do 26 sierpnia 1994 r., tj. 1 rok, 4 miesiące, 12 dni. W obu przypadkach wykonywana przez niego praca była pracą w szczególnych warunkach wskazaną w wykazie A, dziale VIII poz. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Oznacza to, że do ustalonego przez organ rentowy stażu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego 13 lat, 6 miesięcy i 4 dni należy doliczyć ww. okresy wynoszące łącznie 9 lat, 6 miesięcy i 18 dni. Tym samym staż pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych wynosi łącznie 22 lata i 22 dni.

Ubezpieczony spełnił również pozostałe przesłanki warunkujące przyznanie spornego świadczenia.

Mając na uwadze powyższe normy prawne, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej od dnia 27 marca 2019 r., a więc od dnia następnego po rozwiązaniu stosunku pracy z (...) w G..

(-) SSR del. Magdalena Kimel