Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Świdnicy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący : SSR Magdalena Piątkowska

Ławnicy: Alicja Gawrońska, Józef Wrona

Protokolant : Karolina Nowicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 czerwca 2019 roku w Ś.

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko Urzędowi Miejskiemu w Ś.

o odszkodowanie

I.  zasądza od strony pozwanej Urzędu Miejskiego w Ś. na rzecz powódki M. K. kwotę 29.133,42 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 08.02.2019 roku do dnia zapłaty;

II.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 9711,14 zł;

III.  zasądza od strony pozwanej Urzędu Miejskiego w Ś. na rzecz powódki M. K. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  nakazuje stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w (...) kwotę 1457 zł tytułem opłaty od pozwu, od której powódka była ustawowo zwolniona.

UZASADNIENIE

Powódka M. K. wniosła pozew przeciwko Urzędowi Miasta w Ś. domagając się odszkodowania w kwocie 29.133,42 zł. za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę wraz ustawowymi odsetkami od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty oraz z kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazała, iż była pracownikiem strony pozwanej od 2007 roku na stanowisku kierownika Wydziału (...), (...) i (...) z Z., a następnie Wydziału Funduszy Zewnętrznych i (...). W listopadzie 2018r. miały miejsce wybory samorządowe w wyniku których doszło do zmiany na stanowisku burmistrza Ś.. W dniu 18 stycznia 2019 roku wręczone zostało powódce rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, jako przyczynę wskazując wprowadzenie nowego regulaminu organizacyjnego likwidującego Wydział Funduszy Zewnętrznych i rozwoju, w celu optymalizacji działalności i kosztów w poszczególnych wydziałach oraz zmniejszenie kosztów funkcjonowania (...) poprzez redukcję stanowisk kierowniczych. Jak wskazał pracodawca w oświadczeniu przy typowaniu osób do zwolnienia kierował się kryterium wykształcenia, umiejętnością pracy w zespole i kierowania oraz stażem pracy w UM w Ś.. Jednocześnie powódce cofnięto wszelkie pełnomocnictwa, dodatki specjalne i upoważnienia. Powódka wskazała, iż przyczyna wskazana w wypowiedzeniu nie była prawdziwa, ponadto, mimo próśb powódki zgłaszanych przy wręczaniu jej wypowiedzenia, nie została jej wyjaśniona, podobnie jak kryteria doboru pracownika. Powódka zarzuciła, iż za jej zwolnieniem przemówiły względy polityczne a reorganizacja była pozorna. Zwolnienie powódki było planowane, co przedstawiła w uzasadnieniu. W dalszej części uzasadnienia powódka wskazała okoliczności związane z jej szerokim wykształceniem ogólnym oraz lingwistycznym, a także kierunkowym do realizacji powierzonych jej zadań. Wskazała, iż co do stażu to zarówno ona jak i obecna pani kierownik mają ponad piętnastoletni staż, z przewagą pani kierownik zaledwie 6 miesięcy. Natomiast, jak wskazała powódka, nie rozumie, a nie zostało jej wyjaśnione kryterium umiejętności pracy w zespole i kierowania nim. Powódce w pracy wielokrotnie powierzano zespoły ludzi, w tym młodych , których powódka uczyła i wdrażała w arkana zadań samorządowych. Zgodnie z art. 30par4 kodeksu pracy wypowiedzenie umowy o pracę winno zawierać przyczynę wypowiedzenia, a szerokie orzecznictwo nie pozostawia wątpliwości, iż przyczyna powinna być konkretna i prawdziwa.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Podniesiono, iż wbrew twierdzeniom powódki przyczyna była konkretna i rzeczywista. Łączyła się z likwidacja stanowiska powódki na skutek połączenia Wydziałów Funduszy Zewnętrznych i (...) z Wydziałem (...) , informacji i (...) z Z.. Likwidacja zaś stanowiska uzasadnia wypowiedzenie umowy pracownikowi, a sąd nie jest powołany do badania zasadności i celowości zmniejszenia zatrudnienia przez pracodawcę. Decyzja na temat przydatności i celowości utrzymania danego stanowiska należą do kompetencji pracodawcy i nie podlegają ocenie sądu. Jak podniesiono zmiany organizacyjne powodowały konieczność zwolnienia któregoś z kierowników połączonych komórek i pracodawca wybrał najbardziej obiektywne kryteria dające się porównać i sprawdzić. Było to kryterium wykształcenia, stażu pracy u pozwanej oraz umiejętność współpracy z zespołem. Wskazano, iż pozostawiony pracownik- G. S. (1) posiada bardziej przydatne dla strony pozwanej wykształcenie prawnicze, podczas gdy powódka jest absolwentką (...), ma dłuższy czas pracy. Trzecie kryterium, jak wskazano, wypadło dla obu pracownic porównywalnie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka od 2004r. zatrudniona była w Starostwie Powiatowym w Ś., a od 12.02.2007r. w Urzędzie Miasta w Ś., gdzie została przeniesiona na mocy porozumienia stron. Powódka przez wiele lat prowadziła dwa wydziały: Wydział (...), (...) i (...) Zagranicznej oraz Wydział Funduszy Zewnętrznych i (...) z sukcesami, autorskimi pomysłami i dobrze wykreowanym wizerunkiem gminy. Ostatecznie powódka była kierownikiem Wydziału Funduszy Zewnętrznych i (...).

Powódka ukończyła (...) w P. ze specjalizacja język niemiecki, dwuipółletnie studia magisterskie ze specjalizacją filologia germańska na Akademii (...) w C.. Zna język angielski na poziomie A2. Ukończyła też studia podyplomowe na Politechnice (...)- Wydział Informatyki i (...) kierunek- zarządzanie projektami Unii Europejskiej, trzyletnie studia doktoranckie w W. w Instytucie (...). Powódka ukończyła także półroczny kurs Kierownika (...) Projektami Unii Europejskiej. Ponadto powódka brała udział w wielu innych kursach i szkoleniach. Była bardzo dobrym pracownikiem i przełożonym. Wszystkie aplikowane przez powódkę projekty uzyskały akceptację i dofinansowanie. Łącznie to kwota ok. 16-17.000.000 PLN. Oprócz tego uzyskano około 3.500.000PLN ze środków krajowych. W swojej pracy powódka osobiście przygotowywała projekty umów, zyskiwały one aprobatę obsługi prawnej. Co do projektów, na które pozyskiwano środki, umowy sporządzała jednostka pośrednicząca i Urząd jako beneficjent nie mógł ingerować w ich treść.

G. S. (1) ukończyła Wydział Prawa i Administracji. Nie ukończyła żadnych studiów podyplomowych. Od marca 2004 roku zatrudniona była w Urzędzie Miejskim w Ś.. Zna jedynie język angielski w stopniu konwersacyjnym. Brała udział w dwóch szkoleniach dla kierowników USC. W dacie zwolnienia powódki zatrudniona była jako zastępca Kierownika USC. I. S. (1) zajmująca stanowisko Kierownika Wydziału (...), (...) i (...) Zagranicznej miała wykształcenie wyższe magisterskie pedagogiczne. W Urzędzie zatrudniona została w 2006r. na stanowisku pomocy administracyjnej, następnie podinspektora, inspektora, a od 2015r. kierownika Wydziału (...) i (...).

Dowód: akta osobowe powódki ( w załączeniu )

zeznania powódki e protokół k. 114

zestawienie profili pracowniczych k. 19

zeznania świadka G. S. e-protokół k.101

zeznania świadka T. M. e protokół k. 101

zeznania świadka A. Ż. e protokół k. 101

zeznania świadka B. K. e-protokół k.101

Po objęciu funkcji Burmistrz P. O. przeprowadził rozmowę z Sekretarz Gminy wskazując jej na niepisane prawo ”iż burmistrz przychodzi ze swoim sekretarzem”. Umowa zakończyła się rozwiązaniem umowy za trzymiesięcznym wypowiedzeniem wraz z odprawą. Co do stanowiska powódki Burmistrz zamierzał powierzyć je spotkanej na korytarzu G. S. (3), którą zapamiętał jako osobę pełną zapału do pracy. Nie zbadał jej kompetencji do wykonywanego stanowiska w przeświadczeniu, że „ jeśli nie jest zorientowana w przepisach unijnych szybciutko to nadrobi”

Po podjęciu takich decyzji burmistrz przystąpił do realizacji zamierzeń. Zażądał akt osobowych pracowników celem ustalenia kryteriów spełnianych w sposób dogodniejszy przez G. S. (1), która jak wskazano już w profilach osobowych” ma być kierownikiem nowego Wydziału”, a jej zastępcą I. S. (1). W sporządzonym profilu powódki wymieniono takie aspekty jak: charakter choleryka, bardzo ambitna, bardzo mocno zaangażowana w kampanię B. K., zawsze ma rację, mało dyplomatyczna w stosunku do obecnego Burmistrza i Sekretarza Gminy.

Podjęto rozmowy z Kancelarią (...) celem sporządzenia wypowiedzenia.

Dowód: zeznania słuchanego za stronę pozwaną burmistrza P. O. e protokół k 114

korespondencja mailowa k. 18

profile osobowe k. 19

zeznania świadka M. F. e-protokół k.101

zeznania świadka G. S. e-protokół k.101

zeznania świadka A. Ż. e protokół k. 101

Zarządzeniem burmistrza Miasta Ś. z dnia nr (...) z dnia 11 stycznia 2019r. w sprawie nadania regulaminu organizacyjnego w Urzędzie Miejskim w Ś. zlikwidowano Wydział Funduszy Zewnętrznych i (...), a zatem i stanowisko Kierownika tego Wydziału. Wydział (...), (...) i (...) Zagranicznej teoretycznie objął zadania zlikwidowanego Wydziału otrzymując nazwę: Wydział (...), Pozyskiwania Środków (...) i Strategii. Zlikwidowano również jedno ze stanowisk zastępcy Burmistrza. Powołano również nową komórkę- biuro rady( bez kierownika). W praktyce Wydziały znajdują się w swoich odrębnych siedzibach ( różne budynki) i zatrudniają dotychczasowych pracowników.

Dowód: schemat organizacyjny (...) sprzed 01.19r. k. 43

zarządzenie nr (...) k.69-91

nowy schemat organizacyjny k. 92

zeznania świadka S. C. e-protokół k.101

W dniu 18 stycznia 2019r. burmistrz wezwał powódkę i w obecności innych osób wręczył jej wypowiedzenie umowy o pracę. Jako przyczyny rozwiązania umowy wskazano w oświadczeniu wprowadzenie nowego regulaminu organizacyjnego likwidującego Wydział Funduszy Zewnętrznych i rozwoju, w celu optymalizacji działalności i kosztów w poszczególnych wydziałach oraz zmniejszenie kosztów funkcjonowania (...) poprzez redukcję stanowisk kierowniczych. Jak wskazał pracodawca w oświadczeniu przy typowaniu osób do zwolnienia kierował się kryterium wykształcenia, umiejętnością pracy w zespole i kierowania oraz stażem pracy w UM w Ś..

Z racji tego, iż dla powódki było to niezrozumiałe, szczególnie w zakresie powołanych kryteriów, poprosiła pracodawcę o wyjaśnienia, których odmówił.

Dowód: akta osobowe w załączeniu

zeznanie powódki e -protokół k. 114

zeznania pozwanego e-protokół k.114

płyta CD z nagraniem rozmowy z dnia 18 stycznia 2019r. k. 32

Do dnia zakończenia sprawy zmiany organizacyjne skutkujące zwolnieniem powódki nie przyniosły oszczędności. Nie dokonano też dalszych zmian reorganizacyjnych.

Dowód: dokumenty dołączone do pisma strony pozwanej k. 116-126

Ustaleń stanu faktycznego sąd dokonał w oparciu o wskazane w uzasadnieniu dowody. Pominięto w nich zeznania tych świadków, które nie wniosły nic znaczącego do sprawy. Głównie sąd oparł się o dokumenty złożone przez każdą ze stron i zeznania stron.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym sąd zważył:

Powództwo podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 45 § 1 k. p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Rozstrzygając zasadność dochodzonego roszczenia, należało zatem ustalić, czy strona pozwana dokonując rozwiązania umowy o pracę uczyniła to w sposób prawidłowy, a więc czy nie tylko czy wypowiedzenie spełniało wymogi formalne ale także czy podana przyczyna wypowiedzenia była rzeczywista i prawdziwa.

Wskazać przy tym należy, iż rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem jest przysługującym każdej ze stron uprawnieniem i stanowi zwykły sposób jej rozwiązania. Ale- co zdaje się miało miejsce w niniejszej sprawie- nie oznacza przyzwolenia na dowolne i nieuzasadnione wypowiadanie umów przez pracodawcę. Wypowiedzenie musi być oczywiście merytorycznie zasadne, a ocena zasadności wypowiedzenia powinna być dokonywana nie tylko przy wyraźnym uwzględnieniu słusznego interesu pracodawcy ( który należy zdecydowanie oddzielić od interesu osoby reprezentującej pracodawcę) , ale także przymiotów pracownika związanych z pracą.

Postępowanie w niniejszej sprawie nie wykazało słusznego interesu pracodawcy- bo zwolnienie powódki ani nie przyniosło oszczędności ani nie postawiło na miejscu powódki pracownika lepiej wykwalifikowanego czy doświadczonego. Wykazało natomiast przymioty pracownika związane z pracą i pozorność kryteriów, które w sposób niezrozumiały dla pracownika przedstawiono w oświadczeniu rozwiązującym umowę o pracę. W żaden przekonujący sposób nie wykazano, aby G. S. (1) była lepiej przygotowana do pełnienia roli kierownika nowego Wydziału, a tym bardziej, by stanowisko zastępcy należało obsadzić nie powódka a I. S., posiadającą jedynie wykształcenie pedagogiczne i zatrudnioną przez większy okres jako pomoc administracyjna, podinspektor i inspektor. Co do stażu pracy był on porównywalny pomiędzy G. S. a powódką, stąd też zapewne ograniczono kryterium w sposób nie znajdujący uzasadnienia, do zatrudnienia w Urzędzie Miasta Ś.; staż I. S. natomiast był krótszy niż staż powódki. Co do trzeciego kryterium opisano je w sposób enigmatyczny i nie wykazano w procesie różnic na korzyść G. S. czy I. S.. Powyższe wskazuje, iż działania pracodawcy zmierzały do zwolnienia powódki, w ramach bowiem przeprowadzonych zmian nie zaproponowano jej ani porozumienia zmieniającego w zakresie wysokości wynagrodzenia, czy też przyjęcia niższego stanowiska. Jak wynika zaś z profilu trzech opisywanych osób z góry określono, kto jakie ma zająć stanowisko. W kryteriach zaś wskazano mocne zaangażowanie powódki w kampanię poprzedniego burmistrza oraz fakt, że jest mało dyplomatyczna w stosunku do obecnego Burmistrza i Sekretarza Gminy co wydaje się stanowić rzeczywistą przyczynę zwolnienia powódki.

A zatem, mimo, iż rację ma strona pozwana, że likwidacja uzasadnia rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę, to należy podkreślić, iż uzasadnienie to istnieje tylko wówczas, gdy następuje w ramach rzeczywistych zmian organizacyjnych a pracodawca wykaże, iż kierował się kryteriami doboru do zwolnienia poprzez pozostawienie pracownika dającego największą gwarancję wykonania powierzonych mu zadań. Ma to szczególne znaczenie, gdy pracodawcy powierzono środki publiczne i dobro gminy. Jak wynika zaś z materiału dowodowego, w szczególności z zeznań pozwanego, prawdziwą przyczyną zwolnienia powódki była chęć usunięcia powódki, z którą współpraca oględnie mówiąc nie układała mu się dobrze, i powierzenia jej obowiązków G. S. (1), którą pozwany zapamiętał jako osobę pełną zapału do pracy. Śledząc kolejność wydarzeń najpierw powstał ten zamysł, a dopiero później pracodawca na podstawie akt osobowych wyszukał różnice w wykształceniu i przebiegu zatrudnienia, aby z nich uczynić kryteria (kryteria, których z resztą nie obroniono w niniejszym postepowaniu).Jest to niedopuszczalne. Podobnie jak wymiana doświadczonego, świetnie wykształconego, sprawdzonego na danym stanowisku pracownika na osobę, która jak zeznał burmistrz ” szybko nadrobi ” ewentualne braki.

Reasumując wskazać należy, iż nie obroniono ani tezy, że zmiany miały na celu oszczędności ani kryteriów doboru pracownika do zwolnienia ani tego, że prawdziwą przyczyną zwolnienia powódki była likwidacja stanowiska. Zlikwidowano stanowisko tylko i wyłącznie w celu zwolnienia powódki, a to skutkuje uwzględnieniem powództwa i zasądzeniem odszkodowania (pkt I wyroku).

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc w zw. z art. 300 kp przyjmując za powódką datę wymagalności roszczenia.

Na zasadzie art. 477 ² § 1 kp wyrokowi w punkcie I nadano rygor natychmiastowej wykonalności do jednomiesięcznego wynagrodzenia powódki.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98kpc w związku z par 9 ust1 pkt 1 rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 22 października 2015 r.w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r.) kierując się uchwałą 7 sędziów SN z dnia 24 lutego 2011 r., I PZP 6/10 (OSNP 2011, nr 21-22, poz. 268, LEX nr 707475), mającą moc zasady prawnej, iż podstawę zasądzenia przez sąd opłaty za czynności adwokackie w sprawie o odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa (art. 56 § 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p.) stanowi stawka minimalna określona w § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia.

Ponadto zastosowano art.113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity DZU z 2018r. poz.300), zgodnie z którym kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Takim kosztem, od poniesienia którego pracownik był zwolniony, była opłata od pozwu. Wobec przegrania przez pozwanego sprawy w zakresie o odszkodowanie opłatę tę zasądzono od pozwanego w wysokości 5% wps (pkt IV )