Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

M. Z. stanął pod zarzutem tego , że w dniu 13 lutego 2019 r. w G. w biurze Kancelarii Radców Prawnych i (...) kierował wobec osób tam zatrudnionych tj. P. Z. (1) , A. K. , P. Z. (2) , M. C. , H. C. i T. C. groźby pozbawienia ich życia poprzez wysadzenie budynku , w którym znajduje się biuro , przy czym groźby te wzbudziły u pokrzywdzonych uzasadnioną obawę , że zostaną spełnione , tj. popełnienia przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. , jak również tego , że w dniu 13 maja 2018 r. w G. w biurze Kancelarii Radców Prawnych i (...) kierował wobec tam zatrudnionej A. D. groźby pozbawienia jej życia , przy czym groźby te wzbudziły u pokrzywdzonej uzasadnioną obawę , że zostaną spełnione , tj. popełnienia czynu z art. 190 § 1 k.k. oraz tego , że w dniu 14 marca 2018 r. w G. w biurze Kancelarii Radców Prawnych i (...) kierował wobec osób tam zatrudnionych tj. P. Z. (1) , A. K. , A. D. , M. C. , H. C. groźby pozbawienia ich życia poprzez wysadzenie budynku , w którym znajduje się biuro , przy czym groźby te wzbudziły u pokrzywdzonych uzasadnioną obawę , że zostaną spełnione , tj. popełnienia występku z art. 190 § 1 k.k.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie :

Budynek jednorodzinny mieszczący się w G. przy ul. (...) podzielony jest na trzy lokale . W jednym z nich mieści się kancelaria adwokacka (...) s.c. , w której pracują m.in. adwokaci P. Z. (2) , T. C. , H. C. , M. C. oraz M. G. (1) oraz pracownicy A. D. , P. Z. (1) i od kwietnia 2018 r. aplikant adwokacki A. K. . W kolejnym lokalu znajduje się biuro (...) Firm sp. z o.o. ” , zaś na poddaszu położony jest lokal mieszkalny , w którym zamieszkuje M. Z..

Wcześniej w budynku tym zamieszkiwali jeszcze matka oskarżonego G. Z. oraz siostra oskarżonego M. G. (2) wraz z mężem , jednakże wyprowadzili się oni w pod koniec 2017 r. Od tego momentu pomiędzy M. Z. a adwokatami i pracownikami kancelarii adwokackiej (...) s.c. dochodziło regularnie do różnego rodzaju incydentów . Zaczęło się od zastawienia przez M. Z. ławami wjazdu za podwórko znajdujące się na posesji , a następnie oskarżony , po spożyciu alkoholu wielokrotnie przychodził do w/w kancelarii adwokackiej i wszczynał awantury , w trakcie których wykrzykiwał mało logiczne i pozbawione sensu pretensje wobec adwokatów oraz pracowników kancelarii , jak również wyzywał ich słowami powszechnie uznanymi za obelżywe . Podobnie oskarżony zachowywał się wobec pracowników biura (...) Firm sp. z o.o.”, gdzie często zaczepiał ich bez powodu na klatce schodowej , awanturował się i zgłaszał bezpodstawne pretensje w różnych sprawach .

( dowód : zeznania świadka P. Z. (2) k. 53- 55 i 511-512 , zeznania świadka M. C. k. 107 i 565 -566)

Wraz z upływem czasu agresja słowna M. Z. eskalowała do tego stopnia , że w dniu 14 marca 2018 r. około godziny 15:00 przyszedł on po spożyciu alkoholu do kancelarii adwokackiej (...) s.c. i powiedział do przebywających tam pracowników , tj. P. Z. (1) , A. D. oraz adwokatów H. C. i M. C. „wy k. j. popamiętacie , wysadzę was wszystkich ” , która to groźba wzbudziła u w/w uzasadnioną obawę , że będzie spełniona .

( dowód : zeznania świadka P. Z. (1) k. 17-19 , 119 i 512-513 , zeznania świadka A. D. k. 40-41 i 563-564 , zeznania świadka P. Z. (2) k. 53- 55 i 511- 512 , zeznania świadka M. C. k. 107 , 127 – 129 i 565 – 566 , zeznania świadka H. C. k. 113 i 564-565 )

Kolejny podobny incydent miał miejsce w niedzielę 13 maja 2018 r. , kiedy to w kancelarii przebywała wyłącznie A. D. , która zajmowała się sprzątaniem kancelarii . Oskarżony z furią i obłędem w oczach wtargnął wówczas do kancelarii i zaczął używać wobec w/w słów „ty k. , s. , z. mi wszystkie śmietniki , ja ciebie z. zobaczysz” , która to groźba wzbudziła u w/w uzasadnioną obawę , że będzie spełniona . Po jego wyjściu A. D. obawiając się o swoje bezpieczeństwo szybko zakluczyła drzwi do kancelarii , a następnie przez okno obserwowała , jak M. Z. wyciąga i przewraca z wiaty śmietnikowej kubły ze śmieciami , które ostatecznie wysypał na chodnik przed posesją .

( dowód : zeznania świadka A. K. k. 31- 32 i 515 – 516 , projekt zawiadomienia o przestępstwie k. 35 – 39 i 44-45 , zeznania świadka A. D. k. 40-41 i 563-564 , dokumentacja fotograficzna k. 46 , zeznania świadka P. Z. (2) k. 53- 55 i 511- 512 , zeznania świadka M. C. k. 107 , 127-129 i 565-566 , zeznania świadka H. C. k. 113 i 564-565 , zeznania świadka T. C. k. 116 i 517-518 )

Następnie w dniu 13 lutego 2019 r. około godziny 09:00-10:00 , znajdując się w stanie nietrzeźwości , M. Z. przyszedł do kancelarii adwokackiej (...) s.c. i powiedział do pracownika P. Z. (1) „proszę przekazać temu prostakowi P. Z. (2) , że spotkamy się w sądzie i że popamiętacie i was wszystkich wysadzę” .

Tego samego dnia około godziny 12:00 kiedy pracownica biura (...) Firm sp. z o.o. ” P. U. mijała się na schodach z oskarżonym mówiąc do niego „dzień dobry” , ten odpowiedział jej „dla kogo dobry , dlatego dobry , może dla was tak , ale niedługo wszyscy tutaj wylecicie w powietrze” .

Ponieważ opisane powyżej groźby wzbudziły u pokrzywdzonych uzasadnioną obawę , że mogą zostać spełnione o powyższym fakcie został powiadomiony III Komisariat Policji w G. . Przybyły na miejsce zdarzenia około godziny 12:30 patrol w składzie mł. asp. P. W. i mł.asp. T. J. dokonał , po wcześniejszym wezwaniu na miejsce zdarzenia zastępu Państwowej Straży Pożarnej , o godzinie 15:15 zatrzymania oskarżonego M. Z. , który znajdował się wówczas w stanie nietrzeźwości wynoszącym 1,15 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu .

W trakcie czynności przeszukania lokalu mieszkalnego zajmowanego przez oskarżonego funkcjonariusze Policji zabezpieczyli dwie 11-kilogramowe butle gazowe.

( dowód : notatka urzędowa k. 1 , protokół zatrzymania osoby k. 2 -3 , protokół użycia alkoquantu k. 9 , zeznania świadka P. U. k. 10-14 i 513-514 , zeznania świadka P. Z. (1) k. 17-19 , 119 i 512-513 , protokół przeszukania k. 22-27 , zeznania świadka A. K. k. 31- 32 i 515 – 516 , projekt zawiadomienia o przestępstwie k. 35 – 39 i 44-45 , zeznania świadka H. C. k. 113 i 564-565 , zeznania świadka T. C. k. 116 i 517-518 , protokół oględzin rzeczy k. 162-163 , dokumentacja fotograficzna k. 345 , zeznania świadka P. Z. (2) k. 53- 55 i 511- 512 , zeznania świadka U. B. (1) k. 49-51 i 516 )

Przesłuchany w charakterze podejrzanego M. Z. nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów . W złożonych wyjaśnieniach podał , iż w dniu 13 lutego 2019 r. przyszedł do kancelarii , gdzie siedział kobieta i powiedział jej , żeby pozdrowiła pana Z. , po czym poszedł do swojego mieszkania , gdzie zasnął , ponieważ wcześniej wypił 100 ml butelki wódki w parku , chcąc uczcić uzyskanie zasiłku dla osób bezrobotnych . Obudzili go dopiero strażacy . Oskarżony zaprzeczył przy tym , aby komukolwiek groził , stwierdził , że nie przypomina sobie , aby mówił , że wysadzi budynek . Ponadto M. Z. wyjaśnił , że w jego mieszkaniu nie ma ogrzewania gazowego , bo zostało odcięte . Przyznał , ze posiada on butle gazowe , które używa do gotowania .

W toku kolejnego przesłuchania w trakcie dochodzenia oskarżony również nie przyznał się do winy . W złożonych wyjaśnieniach oświadczył , że wspólnicy kancelarii chcą przejąć należący do niego lokal mieszkalny . Ponadto wskazał na istniejący konflikt pomiędzy nim a osobami pracującymi w kancelarii dotyczący parkowania pojazdów na podwórku oraz wykradania awiz przesyłek z jego skrzynki pocztowej .

Podczas posiedzenia aresztowego M. Z. również nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu przestępstw stwierdzając , że nie ma do czego się przyznawać , a poza tym Z. nie zna on pozostałych osób wskazanych w zarzutach . Ponadto zaprzeczył on również temu , aby groził wysadzeniem budynku .

Przesłuchany po raz ostatni w czasie dochodzenia oskarżony po raz kolejny nie przyznał się do winy i podtrzymał uprzednio złożone w sprawie wyjaśnienia .

Przesłuchany na rozprawie głównej oskarżony M. Z. konsekwentnie nie przyznał się do popełnienia żadnego z przestępstw zarzucanych mu aktem oskarżenia . W złożonych wyjaśnieniach wskazał odnośnie najstarszego zarzutu , zdaje się to była środa , dowiedział się o tym w więzieniu . To był dzień pracujący . On wtedy pracował do godziny 15:00 i składał własnoręczny podpis . Wrócił około godziny 16:30-17:00 , a w aktach była mowa , że to było o godzinie 15:00 . Nie mógł kierować tego dnia gróźb , bo go tam w tych godzinach , o których mowa w aktach , nie było . 13 maja 2018 r. to była niedziela . W niedziele nikt nie pracuje w kancelarii adwokackiej . Zdarzało się , że oni przyjeżdżali w soboty i niedziele pracować , tzn. przyjeżdżali z reguły po jakieś dokumenty , ale , zdaniem oskarżonego , nie zdarzało się , że majątek kancelarii zostawiali przy otwartych drzwiach . Oskarżony zaprzeczył temu , aby był w kancelarii 13 maja . Brał wtedy antybiotyki na płuca , słaby był . M. Z. przyznał natomiast , że był w kancelarii 13 lutego 2019 r. , gdyż ginęły mu od jakiegoś czasu awiza . Któregoś dnia przyszedł w lutym i na podłodze leżały stare awiza ze stycznia . Oskarżony tak się domyślał , znając tego pana Z. , że to jest jego wymysł i robota . Podejrzewał , że to on zatrzymywał jego awiza . Pan Z. od samego początku zachowywał się agresywnie , pisał , że nazwał go od chui , ale on takich słów nie użył . Oskarżony podał , że miał mieć sprawę 15 lutego w sprawie tego Z. . Wszedł więc do kancelarii i powiedział, że proszę tego pana pozdrowić . Chciał na rozprawie powiedzieć o tych awizach . M. Z. wskazał , że tych osób wymienionych w akcie oskarżenia nie zna i te osoby nic mu nie zrobiły . Nie groził nigdy tym osobom w żaden sposób ani gestami , ani słowami . Nigdy nie rozmawiał z tymi osobami . Pan Z. od samego początku przez 20 lat zastawiał bramę wjazdową . Pomiędzy nim a panem Z. był konflikt odnośnie parkowania przez niego samochodu . Oskarżony oświadczył , że kilkanaście razy chcąc wjechać swoim samochodem musiał iść do kancelarii i prosić go o przestawienie samochodu . Pan Z. ma jakąś sprawę z jego siostrzeńcem . Tam chyba też chodziło o samochody . M. Z. wyjaśnił dodatkowo , że zna jeszcze adwokata T. C. , jednakże nie miał z nim nigdy żadnego konfliktu .

( dowód : wyjaśnienia oskarżonego k. 64-65 , 67A , 77-78 , 159-160 i 510-511 )

W postępowaniu przygotowawczym dopuszczono w stosunku do oskarżonego M. Z. dowód z opinii dwóch biegłych psychiatrów , którzy w sporządzonej opinii z dnia 09 maja 2019 r. wskazali , że oskarżony nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo . Prezentuje natomiast cechy zaburzeń o charakterze nerwicowym , które jednak , w ocenie biegłych , nie wywierają wpływu na ocenę poczytalności oskarżonego w niniejszej sprawie . Z danych z akt sprawy , jak i wywiadu uzyskanego od M. Z. , nie wynika , aby w inkryminowanym czasie znajdował się on w stanie ostrych zaburzeń psychotycznych , czy też , aby występowały u niego inne zakłócenia czynności psychicznych , które miałby wpływ na jego poczytalność . Biegłe stwierdziły natomiast u oskarżonego na występowanie cech uzależnienia od alkoholu , przy czym w trakcie zdarzeń opisanych w akcie oskarżenia znajdował się on w stanie upicia alkoholowego prostego , gdzie zna on działanie alkoholu na swój organizm i potrafi przewidzieć zmianę swojego zachowania po jego użyciu . Zdaniem biegłych w inkryminowanym czasie oskarżony M. Z. nie miał zniesionej ani ograniczonej w stopniu znacznym zdolności rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem , a stan jego zdrowia psychicznego pozwala mu na udział w czynnościach procesowych i na prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny . Przy czym biegłe wskazały , iż z uwagi na fakt , że oskarżony ma obniżony krytycyzm wobec uzależnienia od alkoholu , winien on być leczony ambulatoryjnie , pod nadzorem kuratora sądowego . Jeżeli M. Z. nie podejmie leczenia odwykowego i nie powstrzyma się od spożywania alkoholu , może stanowić on poważne zagrożenie dla porządku publicznego .

(dowód: opinia sądowo – psychiatryczna k. 250-257 , dokumentacja medyczna k. 259 )

Oskarżony M. Z. ma obecnie 57 lat . Posiada wykształcenie zawodowe , jest szkutnikiem . Przed zatrzymaniem był bezrobotny , utrzymywał się z zasiłku w wysokości 260 zł miesięcznie . Oprócz mieszkania o powierzchni 40 m ² w miejscu zamieszkania nie posiada żadnego innego majątku . Oskarżony jest bezdzietnym kawalerem . M. Z. przebył zawał serca . W przeszłości leczył się psychiatrycznie . Nie był karany sądownie .

( dowód : oświadczenie k. 508 , dane osobopoznawcze k. 67 , dane o karalności k. 477 , dokumentacja medyczna k. 83-90 i 415 )

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie , że zarówno wina oskarżonego M. Z. , jak również okoliczności inkryminowanych zdarzeń nie budzą jakichkolwiek wątpliwości . Ustalając powyższe Sąd oparł się w szczególności na dowodach w postaci zeznań świadków P. U. , U. B. (1) , P. Z. (1) , A. K. , A. D. , P. Z. (2) , H. C. , M. C. i T. C. , jak również na dowodach dokumentarnych w postaci notatki urzędowej z dnia 13 lutego 2019 r. , protokołach : zatrzymania , przeszukania i oględzin , jak również danych o karalności i opinii sądowo – psychiatrycznej . Zdaniem Sądu stan faktyczny ustalony na podstawie tego materiału dowodowego w pełni może stanowić podstawę określenia odpowiedzialności karnej oskarżonego , jak również pozwoli ustalić właściwe środki reakcji karnej na popełnione przez niego czyny zabronione .

Sąd uznał w całości za wiarygodne zeznania pokrzywdzonych P. Z. (1) , A. K. , A. D. , P. Z. (2) , H. C. , M. C. i T. C. . Były to , w opinii Sądu , zeznania spontaniczne i szczere , a świadkowie w sposób szczegółowy , jednoznaczny i precyzyjny przedstawiali przebieg i dynamikę wypadków będących przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie . Nie sposób również nie zauważyć , że zeznania w/w świadków korelują ze sobą nie tylko w zakresie najistotniejszych faktów , ale i uzupełniały oraz potwierdzały się wzajemnie także w podawanych przez nich szczegółach . Ponadto zeznania te znajdowały potwierdzenie w zeznaniach świadków P. U. i U. B. (1) , jak również w dowodach dokumentarnych w postaci notatki urzędowej z dnia 13 lutego 2019 r. , czy protokołach: zatrzymania , przeszukania i oględzin . Sąd uwzględnił przy tym fakt , że zdarzenia będące przedmiotem niniejszego postępowania dotyczy w/w świadków osobiście . Sąd nie dostrzegł pomimo tego w treści ich zeznań jakiejkolwiek tendencyjności , chęci zemsty , czy działania dla odwetu . Należy również zwrócić uwagę , iż sposób relacjonowania przez omawianych świadków przedmiotowych zdarzeń , a mianowicie fakt , iż w przypadku , gdy pokrzywdzeni nie są czegoś pewni , to wprost mówią , że tego nie wiedzą , lub nie pamiętają , nie próbują przypisywać oskarżonemu żadnego zachowania , którego nie są pewni , nie rozszerzają jego odpowiedzialności i w żaden sposób nie wyolbrzymiają jego działań , ani nie starają się przypisywać oskarżonemu zachowań , których się nie dopuścił. Tym samym pokrzywdzeni w swoich relacjach starają się być zatem obiektywnymi i skupiają się na jak najwierniejszej relacji przebiegu inkryminowanych wypadków . Zeznania świadków były nadto zasadniczo niezmienne w toku całego postępowania , mimo iż uwidacznia się w nich wpływ upływu czasu , trudność związana z powrotem pamięcią do traumatycznych wydarzeń i chęć wymazania ich z pamięci . Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał zeznania pokrzywdzonych za odzwierciedlające prawdziwy stan rzeczy i stanowiące pełnowartościowy materiał dowodowy , dlatego też na ich podstawie poczynił ustalenia faktyczne w sprawie.

Podobnie Sąd ocenił zeznania świadka P. U. , która w sposób koherentny i dokładny opisała przebieg spotkania z oskarżonym na klatce schodowej w dniu 13 lutego 2019 r.

Sąd uwzględnił także w całości zeznania świadka U. B. (1) . Sąd zważył, iż świadek nie była wprawdzie naocznym obserwatorem inkryminowanych wypadków , niemniej jej zborne i jasne zeznania korespondowały z relacją przekazaną przez świadka P. U. .

Podkreślić należy przy tym jednak , iż zeznania w/w świadków w tym zakresie miały charakter jedynie pomocniczy i posłużyły Sądowi do zweryfikowania wiarygodności i niezmienności zeznań w/w pokrzywdzonych . Ponadto zaznaczyć należy , iż świadkowie P. U. , jak i U. B. (2) , jako osoby obce zarówno dla oskarżonego , jak i pokrzywdzonych , nie mieli żadnego interesu w składaniu zeznań korzystnych bądź niekorzystnych dla oskarżonego . Materiał dowodowy nie daje tym samym podstaw , by wątpić w szczerość i obiektywizm relacji w/w świadków . Biorąc to pod uwagę Sąd uznał , że brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności tychże zeznań.

Świadkowie M. G. (2) (siostra oskarżonego ) i W. G. ( szwagier oskarżonego ) skorzystali z przysługującego im na podstawie art. 182 § 1 k.p.k. prawa odmowy zeznań . Z tego też względu Sąd nie mógł skorzystać z poprzednio przez nich złożonych zeznań , które nie mogły stanowić dowodu w sprawie , ani być odtworzone.

Ustalając stan faktyczny Sąd pominął zeznania świadka G. Z. , albowiem nie posiadała ona wiedzy odnośnie przedmiotowych zdarzeń . Tym samym uznać należało , iż zeznania te nie miały znaczenia dla niniejszego postępowania.

Sąd nie znalazł także podstaw do odmówienia wiarygodności opinii sądowo – psychiatrycznej , albowiem była ona jasna , zupełna , a tok rozumowania biegłych logiczny i zrozumiały . Nadto szczegółowo odpowiadała na pytania zawarte w tezie dowodowej , dlatego też na jej podstawie Sąd poczynił ustalenia odnośnie stanu psychicznego oskarżonego w inkryminowanym czasie , jak i w toku postępowania . Sąd nie dopatrzył się żadnych sprzeczności w omawianej opinii , ani nierzetelności, czy też braku obiektywizmu , a tylko w takim wypadku zachodziłaby konieczność zasięgnięcia opinii innych biegłych w omawianym zakresie .

Należy też uznać za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy treść pozostałych zebranych w sprawie dokumentów , z których Sąd przeprowadził dowód , albowiem nie zachodziły żadne okoliczności dające podstawę do zakwestionowania ich prawdziwości . Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione do tego osoby , zgodnie z wymogami formalnymi , a ich treść nie budziła wątpliwości i korespondowała z osobowymi źródłami dowodowymi , jak również nie była na żadnym etapie postępowania kwestionowana przez strony . Sąd z urzędu również nie znalazł podstaw do zakwestionowania ich prawdziwości i rzetelności .

Konsekwencją przedstawionej powyżej oceny dowodów jest odmówienie wiary wyjaśnieniom oskarżonego M. Z. , które jako wykrętne , nielogiczne , nieprzekonywające i nie znajdujące odzwierciedlenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym , ostać się nie mogą w świetle całokształtu okoliczności sprawy , w tym przede wszystkim w świetle jednobrzmiących , jednoznacznych i kategorycznych zeznań świadków P. U. , U. B. (1) , P. Z. (1) , A. K. , A. D. , P. Z. (2) , H. C. , M. C. i T. C. . Sąd dokonując analizy tego źródła dowodowego uznał , że wyjaśnienia oskarżonego zasadniczo pozostają w sprzeczności z ustalonym na podstawie wiarygodnych dowodów stanem faktycznym sprawy . Mając na uwadze całokształt ujawnionych okoliczności należy stwierdzić , że kształt złożonych przez M. Z. wyjaśnień stanowi jedynie linię obrony oskarżonego , w którego interesie leży jak największe umniejszenie swojej winy i doprowadzenie do uniewinnienia , a nie dążenie do odtworzenia stanu faktycznego zgodnie z rzeczywistym . Nadto z dwóch sprzecznych ze sobą wersji zdarzenia tylko jedna może być prawdziwa . Uznanie za wiarygodną wersji odtworzonej na podstawie dowodów oskarżenia ( z powyżej przedstawionych względów ) implikuje konieczność odrzucenia sprzecznej z nią wersji obrony i odmówienia wiary dowodom na podstawie których została odtworzona.

Reasumując wyniki postępowania dowodowego stwierdzić należy , iż w świetle zebranych dowodów , ocenionych w powyższy sposób , sprawstwo i wina oskarżonego M. Z. odnośnie czynów zarzucanych mu aktem oskarżenia nie budzą jakichkolwiek wątpliwości .

Przestępstwo określone w art. 190 § 1 k.k. należy do kategorii przestępstw materialnych. Do dokonania tego przestępstwa konieczne jest wystąpienie skutku w postaci wzbudzenia w zagrożonym uzasadnionej obawy , że groźba będzie spełniona . Groźba musi więc , aby przestępstwo mogło być dokonane , dotrzeć do pokrzywdzonego i wywołać u niego określony stan psychiczny . Przy czym pokrzywdzonym tym przestępstwem może być zatem tylko osoba, do której ta groźba jest skierowana i która w jej następstwie mogłaby bezpośrednio lub pośrednio ponieść szkodę . Określenie "jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę , że będzie spełniona" należy interpretować w ten sposób , iż pokrzywdzony winien traktować groźbę poważnie i uznawać jej spełnienie za rzeczywiście możliwe . Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z 26 stycznia 1973 r. (III K 284/72, Biul. SN 1973, nr 5, poz. 95) "wzbudzenie obawy w zagrożonym należy oceniać subiektywnie , nie zaś z punktu widzenia obiektywnego niebezpieczeństwa realizacji groźby" . Subiektywna obawa pokrzywdzonego i jego przekonanie o prawdopodobieństwie realizacji groźby muszą być jednak uzasadnione , tzn. że zarówno okoliczności , w jakich groźba została wyrażona , jak i osoba grożącego robią wrażenie na obiektywnym , normalnie wrażliwym obserwatorze , iż groźba wyrażona została na serio i daje podstawy do uzasadnionej obawy . Trafnie ujął ten problem Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 04 lipca 2002 r. (II AKa 163/2002, KZS 2002, z. 7-8, poz. 44) stwierdzając , że "dla bytu przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. wystarczy wykazać , iż groźba subiektywnie (w odbiorze zagrożonego) wywołała obawę spełnienia i zweryfikować to obiektywnie (przez sąd) , czy zagrożony istotnie mógł w danych okolicznościach w ten sposób groźbę odebrać" . Przestępstwo określone w art. 190 § 1 k.k. może być popełnione tylko umyślnie . Sprawca musi chcieć wywołać u drugiej osoby obawę , że on albo osoba będąca pod jego wpływem popełni przestępstwo na szkodę pokrzywdzonego lub osoby mu najbliższej . Użyte bowiem w ustawie znamię "grozi" oznacza działanie w celu wywołania obawy , co wyklucza wystąpienie zamiaru wynikowego . Wreszcie dla bytu przestępstwa nie jest konieczne stwierdzenie obiektywnego niebezpieczeństwa realizacji groźby , tj. tego , czy sprawca miał rzeczywisty zamiar jej spełnienia, ani też tego , czy miał faktyczne możliwości jej spełnienia , jak również tego , w jakim faktycznie celu sprawca wyraża groźbę.

Przekładając powyższe na realia rozpoznawanej sprawy zważyć należy , co następuje . Oskarżony M. Z. dwukrotnie , tj. w dniach 14 marca 2018 r. i 13 lutego 2019 r. groził pokrzywdzonym wysadzeniem budynku w powietrze . Zaś w dniu 13 maja 2018 r. groził popełnieniem przestępstwa przeciwko życiu lub zdrowiu pokrzywdzonej . W opinii Sądu każdy przeciętny człowiek o podobnej osobowości , cechach psychiki , intelektu co pokrzywdzeni , w ustalonych powyżej okolicznościach , uwzględniając przede wszystkim wcześniejsze „specyficzne” relacje pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzonym , panujące pomiędzy nimi stosunki od momentu wyprowadzenia się z budynku rodziny oskarżonego , towarzyszące wypowiedziom oskarżonego zachowania ( jak chociażby przewracanie kubłów ze śmieciami i wysypywanie ich na chodnik przed posesją , czy zastawianie ławami wjazdu na posesję ) , często w stanie znacznej nietrzeźwości , który , jak powszechnie wiadomo , powoduje hamowanie ośrodków kontrolujących zachowanie , czego efektem są często zachowania agresywne i irracjonalne , uznałby przedmiotowe groźby za rzeczywiste i wzbudzające obawy ich spełnienia . Wypowiadane przez oskarżonego słowa w sposób oczywisty zawierały bowiem niepokojące treści , które każdy rozsądny człowiek potraktowałby realnie , a nie jako żart . Jednocześnie , w ocenie Sądu , wina umyślna oskarżonego nie budzi jakichkolwiek wątpliwości . O zamiarze bezpośrednim oskarżonego wnioskować można analizując kompleksowo stronę przedmiotową jego zachowań w oparciu o sam sposób jego działania , który jednoznacznie wskazuje , bez żadnych w tym zakresie wątpliwości , na cel do jakiego zmierzał oskarżony , tj. , że zdawał on sobie sprawę z tego , że swoimi wypowiedziami opisanymi we wcześniejszej części rozważań wywołuje u osób pokrzywdzonych obawę ich spełniania .

Tym samym kwalifikacja prawną czynów przyjętą przez Prokuratora w akcie oskarżenia nie budzi żadnych wątpliwości Sądu .

Aby przypisać winę sprawcy musi on być zdatny do jej przypisania , co uwarunkowane jest jego dojrzałością (art. 10 k.k.) oraz poczytalnością (art. 31 k.k.) , możnością rozpoznania bezprawności czynu (art. 30 k.k.) , możnością rozpoznania , że nie zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność lub winę (art. 29 k.k.) i ustaleniem , że w konkretnej sytuacji zachodziła wymagalność zgodnego z prawem zachowania (zob. J. Majewski, P. Kardas, O dwóch znaczeniach winy w prawie karnym, PiP 1993, nr 10, s. 77) . Oskarżony był w momencie popełnienia czynów w wieku pozwalającym na poniesienie odpowiedzialności karnej , był poczytalny , co potwierdza pisemna opinia sądowo – psychiatryczna sporządzona na potrzeby niniejszej sprawy i jednocześnie nie zachodziły żadne okoliczności , które mogłyby wyłączyć jego winę .

Jednocześnie wskazać należy , iż czyny z punktu 2 i 3 aktu oskarżenia zostały popełnione odpowiednio w dniach 13 maja 2018 r. i 14 marca 2018 r. , a więc w krótkich odstępach czasu , za które uznaje się , zgodnie z wyrażanym na gruncie art. 58 k.k. z 1969 r. postulatem w literaturze i orzecznictwie , okres pomiędzy poszczególnymi przestępstwami objętymi znamieniem ciągłości , który nie przekracza 6 miesięcy . Popełnione one zostały przy tym przy wykorzystaniu tej samej sposobności , którą rozumie się jako wykorzystywanie przez sprawcę tej samej powtarzającej się sytuacji , czy okazji do popełnienia przestępstwa i nie zostały rozdzielone wyrokiem skazującym . Wskazania wymaga również to , iż w sprawie zachodzi tożsamość kwalifikacji prawnej każdego z czynów składających się na ciąg przestępstw – czyny popełnione przez M. Z. stanowią powtarzalne zamachy na to samo dobro prawne i wypełniają znamiona tego samego czynu zabronionego , a zarazem stanowią realizację każdorazowo podjętego zamiaru przestępnego . Zostały więc spełnione wszystkie warunki do uznania czynów przypisanych oskarżonemu w punkcie II wyroku za popełnione w warunkach ciągu przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 k.k.

Przy określaniu rodzaju i wymiaru kar jednostkowych Sąd kierował się wskazanymi w art. 53 k.k. dyrektywami wymiaru kary , biorąc pod uwagę cele kary w zakresie jej społecznego oddziaływania oraz cele wychowawcze i zapobiegawcze , które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego . W szczególności Sąd uwzględnił rodzaj i charakter naruszonego dobra prawnego , którym była wolność człowieka rozumiana jako wolność od strachu , obawy przed popełnieniem przestępstwa na szkodę zagrożonego lub jego najbliższych , znaczny stopień społecznej szkodliwości czynów , pobudki i motywację oskarżonego oraz sposób i okoliczności ich popełnienia . Sąd wziął również pod uwagę w ramach znacznej społecznej szkodliwości czynów fakt , iż oskarżony dokonał zarzucanych mu czynów nie mając racjonalnego powodu , który w najmniejszym stopniu mógłby usprawiedliwić jego zachowanie . Z drugiej zaś strony wskazać należy , iż oskarżony z uwagi na jego poziom intelektualny , zdolności percepcyjne i stan wiedzy nie mógł mieć najmniejszych trudności z rozpoznaniem znaczenia swoich czynów oraz niewłaściwości swego zachowania , które było bez wątpienia przejawem wybitnie rażącego lekceważenia przez niego podstawowych zasad obowiązującego porządku prawnego . Podkreślenia wymaga również fakt , iż oskarżonego w chwili popełnienia przestępstw cechowała niezwykła łatwość podejmowania i realizowania zamiaru ich popełnienia . W tym miejscu należy wskazać , iż Sąd orzekający podziela wyrażony przez Sąd Najwyższy pogląd , iż taka łatwość w podejmowaniu i realizowaniu zamiaru popełnienia przestępstwa może świadczyć o niebezpiecznych cechach osobowości sprawcy , powiększając jego winę ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.05.1975 r., w sprawie VI KRN 7/750 ) . Na niekorzyść oskarżonego Sąd przyjął również działanie pod wpływem alkoholu w zakresie czynów z punktu 1 i 3 aktu oskarżenia . Ujemne działanie alkoholu na organizm ludzki jest znane każdemu dorosłemu i w pełni poczytalnemu człowiekowi , a okoliczności , że wypicie alkoholu spowodowało u oskarżonego wyolbrzymienie błahych pobudek , rozluźnienie hamulców moralnych , zwiększenie zuchwalstwa i zmniejszenie obawy przed odpowiedzialnością za popełnione przestępstwa , nie tylko nie można uznać za przesłankę wyłączającą umyślność jego działania , ale również nie można jej traktować nawet jako okoliczności mającej łagodzić stopień winy . Odwrotnie , popełnienie przestępstwa pod wpływem alkoholu , właśnie ze względu na świadomość ujemnego działania na organizm ludzki tego typu używki , wpływa na zwiększenie stopnia zawinienia sprawcy . Sąd dopatrzył się w sprawie jednej okoliczności łagodzącej tj. uprzedniej niekaralności oskarżonego .

Mając powyższe na uwadze Sąd wymierzył oskarżonemu M. Z. następujące kary jednostkowe :

- karę 5 miesięcy pozbawienia wolności - za występek z art. 190 § 1 k.k. zarzucany mu w punkcie 1 aktu oskarżenia,

- karę 9 miesięcy pozbawienia wolności - przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. , za występki z art. 190 § 1 k.k. zarzucane mu w punkcie 2 i 3 aktu oskarżenia.

W opinii Sądu , kary jednostkowe w takiej właśnie wysokości są odpowiednie i stosownie do treści art. 53 § 1 k.k. , ich rozmiar nie przekracza stopnia winy oskarżonego i uwzględnia stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez niego czynów , stanowiąc jedynie zasłużoną i sprawiedliwą dolegliwość , przy jednoczesnym uwzględnieniu aspektu społecznego , postawy oskarżonego , jak i skutecznego na niego oddziaływania , jak również pozwolą na osiągnięcie celów zapobiegawczych i wychowawczych wobec oskarżonego M. Z. oraz potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa . Orzeczone jednostkowe kary pozbawienia wolności są przy tym zdecydowanie bliższe dolnej granicy ustawowego zagrożenia za przestępstwa , które zostały oskarżonemu przypisane i nie mogą być tym samym , zdaniem Sądu , uznane za rażąco niewspółmierne .

Następnie Sąd połączył wymierzone oskarżonemu jednostkowe kary pozbawienia wolności , mając na uwadze ukształtowany w orzecznictwie pogląd , iż wymiar kary łącznej jest działalnością racjonalną polegającą na oznaczeniu kary w oparciu o zwykłe dyrektywy karania: słuszności i celowości , wyrażone przez związek podmiotowo-przedmiotowy i czasowy zachodzący między realnie zbiegającymi się przestępstwami . O granicach kary łącznej decyduje ścisłość tego związku , tj. stopień związku przedmiotowego i podmiotowego zbiegających się realnie przestępstw . W aspekcie przedmiotowym związek przestępstw wyrażają kryteria przedmiotowe poszczególnych czynów jak tożsamość pokrzywdzonych (największa ścisłość związku zachodzi, gdy kilkoma przestępstwami pokrzywdzono tę samą osobę) , rodzaj naruszonych dóbr prawnych (im bardziej zbliżone dobra, tym większa bliskość przestępstw, zatem największa przy tożsamości dóbr) , sposób działania sprawcy , bliskość czasowa poszczególnych przestępstw itd. W aspekcie podmiotowym chodzi o motywy lub pobudki, jakimi kierował się sprawca , podobieństwo rodzajów i formy winy , zamiarów itd. (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 października 1983 r. w sprawie IV KR 213/83, OSNKW 1984/5-6/65, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 lutego 2012 r. w sprawie II Aka 10/12, KZS 2012/3/41, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 08 lutego 2011 r. w sprawie II Aka 14/11, KZS 2011/5/43, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie II Aka 241/11, KZS 2012/2/34, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie II Aka 144/10, KZS 2011/1/63, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawie II Aka 230/09, KZS 2010/2/37, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 października 2009 r. w sprawie II Aka 189/09, KZS 2009/12/57, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie II Aka 44/07, KZS 2007/4/27, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie II Aka 138/02, KZS 2002/7-8/41, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 29 września 2011 r. w sprawie II Aka 372/11, KZS 2012/1/45, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 maja 2011 r. w sprawie II Aka 168/11, PiP 2012/4/24, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie II Aka 198/08, KZS 2009/9/61, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 listopada 2008 r. w sprawie II Aka 178/08, KZS 2009/6/78, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 03 lipca 2008 r. w sprawie II Aka 93/08, KZS 2009/5/57, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 20 września 2001 r. w sprawie II Aka 154/01, KZS 2002/5/62, czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 09 maja 2001 r. w sprawie II Aka 63/01, KZS 2002/9/25) . Podkreślenia jednak wymaga , iż w orzecznictwie od dawna dominuje przekonanie , że zasada pełnej absorpcji kar przy wymierzaniu kary łącznej winna być stosowana w wyjątkowych i nietypowych sytuacjach , gdzie pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami zachodzi zupełnie bliski związek podmiotowy i przedmiotowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 stycznia 1997 r. w sprawie II Aka 321/96, PiP 1997/7-8/19, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 czerwca 2010 r. w sprawie II Aka 100/10, KZS 2010/10/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie II Aka 129/08, KZS 2008/9/48, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 15 maja 2008 r. w sprawie II Aka 98/08, KZS 2008/12/47) . Trzeba przy tym jednocześnie pamiętać, że istotne znaczenie przy wymiarze kary łącznej ma także wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary , w znaczeniu prewencji ogólnej i szczególnej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 07 maja 2009 r. w sprawie II Aka 104/09, PiP 2010/2/3).

Mając zatem każdy ze wskazanych powyżej względów w odpowiednim zakresie na uwadze , Sąd połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone oskarżonemu opierając się na zasadzie praktycznie pełnej absorbcji , mając na uwadze z jednej strony zwartość czasową czynów , jak również jednolitą motywację sprawcy , jednolitość sposobu działania oskarżonego i naruszonych przepisów prawnych , jak również tożsamość osób pokrzywdzonych . I tak oscylując w granicach od najwyższej z wymierzonych jednostkowych kar pozbawienia wolności względem M. Z. , tj. od 9 miesięcy pozbawienia wolności do sumy kar , tj. 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności Sąd orzekł karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności . Zdaniem Sądu tak wymierzona oskarżonemu kara łączna jest odpowiednią reakcją karną na jego zachowanie , adekwatną do popełnionych przez oskarżonego czynów i zagwarantuje ona spełnienie celów kary , zarówno w odniesieniu do prewencji szczególnej , jak i ogólnej.

Mając na uwadze fakt niekaralności oskarżonego w chwili podejmowania zabronionych zachowań Sąd rozważał możliwość warunkowego zawieszenia orzeczonej mu łącznej kary pozbawienia wolności . Biorąc pod uwagę wszystkie aspekty stosowania dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności uznał jednak , że nie zachodzą przesłanki do zastosowania wobec M. Z. omawianego dobrodziejstwa.

Należy w pierwszej kolejności podkreślić , iż fakt wcześniejszej niekaralności sprawcy nie przesądza , iż ma on prawo , w wypadku orzeczenia kary pozbawienia wolności nie przekraczającej wymiaru jednego roku , automatycznie skorzystać z dobrodziejstwa tej instytucji . Na warunkowe zawieszenie wykonanie kary pozbawienia wolności zasługują bowiem jedynie sprawcy , co do których istnieje pozytywna prognoza resocjalizacyjna na przyszłość pozwalająca na przyjęcie , że pomimo niewykonania kary , zostaną osiągnięte cele kary , a w szczególności , iż sprawca nie powróci na drogę przestępstwa .

Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela nadto pogląd , iż charakter sprawy , okoliczności towarzyszące popełnieniu przestępstw , sposób ich popełnienia , ich społeczna szkodliwość , wreszcie wzgląd na społeczne oddziaływanie kary przemawiają przeciwko warunkowemu zawieszeniu wykonania kary wobec oskarżonego . Stanowisko takie znajduje akceptację nie tylko w judykaturze ( zob. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 09 kwietnia 2015 r. w sprawie II Aka 81/15 , opubl. (...) LEX 1953159 ) , ale również i w obecnej doktrynie ( zob. Kodeks Postępowania Karnego pod redakcją Piotra Hofmańskiego tom II s.549, Wydawnictwo C. H. Beck 1999; Nowa Kodyfikacja Karna k.p.k. - krótkie komentarze, zeszyt 4, s. 83, Ministerstwo Sprawiedliwości W-wa 1997 r.).

Dodatkowo wskazać należy , iż istotne znaczenie przy rozstrzyganiu o możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary ma ocena psychicznego stosunku sprawcy do czynu - w myśl reguły , że im działanie bardziej przemyślane i im więcej miał sprawca swobody wyboru , tym potrzeba orzeczenia kary w bezwzględnej postaci jest bardziej oczywista ( zob. m.in. wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2015 r. w sprawie IV ka 166/15 , opubl. (...) LEX 1770965).

Wreszcie rozważając ewentualność warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności Sąd bierze pod uwagę nie tylko dane o osobie , ale i ogólne dyrektywy wymiaru kary z art. 53 k.k. , w tym w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa , albowiem kara jest jednym z ważnych środków zwalczania przestępczości ( prewencja ogólna – czynnik odstraszający innych potencjalnych sprawców ).

W przedmiotowej sprawie , zdaniem Sądu , nie występują podstawy do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej oskarżonemu łącznej kary pozbawienia wolności . Podejmując tego rodzaju rozstrzygnięcie Sąd wziął pod uwagę postawę oskarżonego , który bezspornie nadużywa alkoholu i nie ma stałej pracy , jego daleko idącą demoralizację w kontekście lekceważącego stosunku do podstawowych norm postępowania i braku poszanowania przez niego zasad współżycia społecznego , towarzyszącą mu złą wolę i determinację przestępczą , a także łatwość w powzięciu decyzji o popełnieniu przestępstw , które to okoliczności nie dają rękojmi , że w przyszłości nie popełni on ponownie przestępstwa . Tym samym , w odczuciu Sądu , wymierzenie oskarżonemu kary wolnościowej nie spełniłoby swojego celu w zakresie prewencji indywidualnej , a w szczególności nie skłoni oskarżonego do refleksji nad własnym życiem i nie doprowadzi do trwałej zmiany jego postępowania na społecznie pożądaną , nie zrodzi w oskarżonym świadomości konieczności przestrzegania porządku prawnego i tym samym nie będzie przeciwdziałało jego powrotowi do przestępstwa unaoczniając mu obowiązek respektowania ustalonych norm prawnych . Wreszcie podejmując tego rodzaju rozstrzygnięcie Sąd wziął również pod uwagę ogólne dyrektywy wymiaru kary w zakresie względu na prewencję generalną rozumianą jako społeczne oddziaływanie kary , w tym w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie WA 19/06, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 13 listopada 2000 r. w sprawie II Aka 217/00 , czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 września 1998 r., w sprawie AKa 184/98, ). Orzeczona wobec oskarżonego bezwzględna kara pozbawienia wolności za zarzucane mu występki ma bowiem kształtować w świadomości potencjalnych sprawców przekonanie o konieczności przestrzegania naruszonych norm , nieopłacalności tego rodzaju zachowań , nieuchronności kary oraz wskazywać , iż państwo stanowczo reaguje na każde naruszenie norm sankcjonowanych . Mając zatem na względzie aspekt społeczny , postawę oskarżonego , jak i skuteczne na niego oddziaływanie , należało zatem orzec karę bezwzględnego pozbawienia wolności w wysokości jak powyżej.

Następnie w punkcie IV wyroku , na podstawie art. 63 § 1 i 5 k.k. , na poczet orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności , Sąd zaliczył oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania w sprawie od dnia 13 lutego 2019 r. do dnia wyrokowania , przyjmując , że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności za równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

W punkcie V wyroku , na podstawie wskazanych tam przepisów , Sąd zasądził na rzecz adw. K. N. koszty pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu , ustalając ich wysokość na kwotę 619, 92 zł , gdyż obrońca złożył odpowiedni wniosek wskazując, iż koszty te nie zostały mu uiszczone ani w całości , ani w części . W/w kwota powstała poprzez zsumowanie wynagrodzenia za obronę udzieloną na rozprawie toczącej się w trybie zwyczajnym , z uwzględnieniem dodatkowego terminu rozprawy , wraz z podatkiem VAT w wysokości 23% .

Wreszcie w ostatnim punkcie wyroku Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu , które były znaczne biorąc tylko pod uwagę sporządzoną w sprawie opinię biegłych oraz wynagrodzenie obrońcy z urzędu , zwalniając oskarżonego od ich zapłaty na rzecz Skarbu Państwa , albowiem sytuacja osobista i finansowa oskarżonego przemawia za stwierdzeniem , iż ich uiszczenie byłoby dla oskarżonego nadmiernie uciążliwe.

SSR Beata Studzińska

Zarządzenia:

1/(...)

2/ (...)

3/ (...)

G., dnia 28 listopada 2019 r. SSR Beata Studzińska