Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 maja 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Helena Kubaty

Protokolant: Damian Skril

przy udziale Prokuratora Tadeusza Trzęsimiecha

po rozpoznaniu w sprawie skazanego B. I. (I.)

zażalenia wniesionego przez skazanego

na zarządzenie z dnia 11 kwietnia 2016 roku, sygn. akt VII Kow 862/16

w przedmiocie uznania pisma skazanego za bezskuteczne

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. z art. 466 § 1 k.p.k. i art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w.

p o s t a n a w i a

1.  uchylić zaskarżone zarządzenie,

2.  wydatkami postępowania odwoławczego obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lutego 2016 r. skazany B. I. złożył niepodpisany wniosek o udzielenie dalszej przerwy w karze.

Na mocy zarządzenia z dnia 18 lutego 2016 r. został wezwany do uzupełnienia braków formalnych ww. wniosku poprzez uiszczenie opłaty sądowej, przedłożenia dokumentacji medycznej oraz podanie kontaktowego numeru telefonu.

W dniu 4 marca 2016 r. miało miejsce powtórne awizowanie przesyłki pocztowej zawierającej ww. zarządzenie.

Na mocy zarządzenia z dnia 24 marca 2016 r. wezwano skazanego do „stawiennictwa, celem podpisania wniosku w terminie – 7 dni pod rygorem umorzenia postępowania”.

W dniu 25 marca 2016 r., telefonicznie wykonano ww. zarządzenie.

Pismem procesowym wniesionym dnia 5 kwietnia 2016 r. skazany uzupełnił brak formalny w postaci braku podpisu, składając oświadczenie – opatrzone podpisem - wskazujące, że wniosek o przerwę w karze – złożony w przedmiotowej sprawie – jest jego wnioskiem. Oświadczył równocześnie, że prosi o uznanie tego oświadczenia i złożonego pod nim podpisu jako równoznaczne z brakującym podpisem pod pierwotnym wnioskiem o przedłużenie przerwy w karze.

Zaskarżonym zarządzeniem z dnia 11 kwietnia 2016 r. Sędzia Sądu Okręgowego w Gliwicach uznał pismo skazanego – ww. wniosek z dnia 15 lutego 2016 r. – za bezskuteczny, wskazując w jego uzasadnieniu, że pomimo wezwania w tym zkresie, nie został on podpisany.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone zarządzenie podlegało uchyleniu, jednakże z przyczyn innych niż wskazane
w wywiedzionym zażaleniu.

Wbrew twierdzeniom zawartym w zaskarżonym zarządzeniu, skazany B. I. uzupełnił brak formalny w postaci braku podpisu pod wnioskiem z dnia 15 lutego 2016 r. o udzielenie dalszej przerwy w karze. W tym celu złożył bowiem własnoręcznie podpisane oświadczenie, datowane na dzień 29 marca 2016 r., w którym wyraźnie wskazał, że ww. wniosek o udzielenie dalszej przerwy w karze pochodzi od niego.

Istota zagadnienia powstałego w niniejszej sprawie sprowadzała się zatem do rozstrzygnięcia, na czym polega uzupełnienie braku formalnego pisma procesowego w postaci braku jego podpisu.

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego jasno wynika, że „ uzupełnienie go może nastąpić nie tylko przez własnoręczne podpisanie egzemplarza pisma, które już wpłynęło, ale i przez przedłożenie innego egzemplarza tegoż pisma zawierającego ten podpis” (zob. postanowienie SN z dnia 9 listopada 2004 roku, V CZ 111/04, niepubl.). W innym z orzeczeń Sąd Najwyższy wskazał z kolei, że „ orzeczenie zapadłe w następstwie rozpoznania środka odwoławczego, dotkniętego ujawnioną w późniejszym czasie wadą formalną w postaci braku podpisu, nie ulega unicestwieniu, o ile stwierdzone zostanie, że treść pisma oraz fakt jego wniesienia objęte były stanowczą wolą uprawnionego skarżącego” (zob. postanowienie SN z dnia 16 grudnia 2010 r., sygn. akt II KK 194/10, Biul.PK 2011/111).

Konsekwentne rozwinięcie rozumowania zawartego w powołanych orzeczeniach, a także uwzględnienie rezultatów wykładni celowościowej przepisów regulujących wymogi formalne pism procesowych (art. 119 k.p.k.) oraz tryb uzupełniania ich braków (art. 120 k.p.k.), musi zatem prowadzić do wniosku, że uzupełnieniem braku formalnego pisma procesowego - polegającego na braku jego podpisu - jest również złożenie oświadczenia, zawartego w odrębnym i własnoręcznie podpisanym piśmie procesowym, które bezsprzecznie wskazuje, że pismo dotknięte omawianym brakiem pochodzi od osoby, która je złożyła, tj. stanowi wyraz oświadczenia jej woli.

Wykładnia przepisów art. 119 k.p.k. i 120 k.p.k. nie może bowiem hołdować rytualnemu formalizmowi ale służyć ma racjonalnym celom. Znaczenie podpisu pod pismem procesowym polega zaś na tym, iż wskazuje na osobę składającą ujęte w nim oświadczenie woli. Z uwagi zatem na treść oświadczenia skazanego z dnia 29 marca 2016 r., nie ma żadnych wątpliwości w przedmiotowej sprawie, iż pierwotnie złożony w niej wniosek o udzielenie dalszej przerwy w karze pochodzi od niego.

Jakiekolwiek zaś rozważania dotyczące zachowania terminu do uzupełnienia przedmiotowego braku formalnego – na które wskazuje treść zaskarżonego zarządzenia – są z kolei bezprzedmiotowe.

Równolegle do licznych uchybień procesowych popełnionych w niniejszej sprawie, nie doszło w niej również do wezwania skazanego do uzupełnienia braku formalnego pisma procesowego w postaci braku podpisu. Zarządzenie z dnia 24 marca 2016 r. (k. 31), na mocy którego wezwano skazanego do „stawiennictwa”, celem podpisania wniosku, „pod rygorem umorzenia postepowania”, nie może zaś wywierać jakichkolwiek skutków. Nie spełnia bowiem wymogów jakie stawia się zarządzeniu dokonywanemu w trybie art. 120 k.p.k., a zatem pozbawione jest podstawy prawnej.

W świetle powyższego Sąd Apelacyjny postanowił jak w części dyspozytywnej.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie przepisów powołanych
w komparycji niniejszego postanowienia.

Z./

1. o treści postanowienia powiadomić skazanego,

2. akta zwrócić.

Katowice, dnia 17 maja 2016 r.