Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 94/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Mieście Lubawskim z 31.12.2019r. w spr. II K 415/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obraza przepisu prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu polegająca na niezastosowaniu art. 180a kk i przyjęcie, że oskarżony wyczerpał jedynie znamiona wykroczenia z art. 94§1 kw

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Mimo, że J. K. został pierwotnie oskarżony -przez oskarżyciela publicznego- o przestępstwo z art. 180a kk, to sąd I instancji ostatecznie skazał oskarżonego za wykroczenie z art. 94§1 kw. A powodem tego było to, że wskazana w zarzucie decyzja administracyjna z 23.04.2014r. – zdaniem sądu orzekającego- jako decyzja terminowa straciła moc obowiązywania z dniem 13.11.2014r. , a czyn zarzucany popełniono 22.07.2019r., stąd prowadzenie przez oskarżonego samochodu osobowego bez uprawnień w dniu 22.07.2019r., to „modelowo wypełniło znamiona wykroczenia z art. 94§1 kw a nie przestępstwa z art. 180a kk”.

Z takim poglądem w realiach rozpoznawanej sprawy nie można się zgodzić.

Bezsporne w sprawie jest, że wobec oskarżonego został orzeczony w 2014r. wyrokiem sądu zakaz kierowania pojazdami na okres roku, w oparciu to rozstrzygnięcie sądu ( m.in.na podstawie art. 182§1i2 kkw i art. 103 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r.o kierujących pojazdami) starosta wydał w 2014r. decyzję administracyjną o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami na okres wskazany w wyroku, przy czym po upływie okresu wynikającego z zakazu z wyroku i okresu wskazanego w decyzji, to oskarżony uprawnień do kierowania pojazdami nie odzyskał. Bowiem- co wynika z wyjaśnień oskarżonego- mimo, że miał on świadomość że musi, po to by uprawnienia te odzyskać, przejść badania psychologiczne, to badań tych „nie załatwił” , w dniu zdarzenia z 22.07.2019r.nie miał dokumentu potwierdzającego odzyskanie uprawnień tj. prawa jazdy i wiedział, że nie może poruszać się samochodem.

W ocenie sądu odwoławczego taki stan sprawy wskazuje na wypełnienie przez oskarżonego znamion zarzucanego przestępstwa z art. 180a kk a nie wykroczenia z art. 94§1kw.

Sam upływ okresu na jaki orzeczono wyrokiem sądu zakaz kierowania pojazdami (a w wyniku tego w decyzji administracyjnej cofnięto uprawnienia do kierowania pojazdami na okres zakazu wskazanego w wyroku) powoduje, że nie można danej osoby skazać za przestępstwo z art. 244 kk.

Natomiast wydana w oparciu o taki zakaz decyzja administracyjna powoduje cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami. Przy czym sam upływ okresu na jaki uprawnienia te decyzją taką cofnięto nie powoduje automatycznie przywrócenia uprawnień do kierowania pojazdami. Z art. 104 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r.o kierujących pojazdami wynika bowiem, że osoba, w stosunku do której została wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami, może uzyskać te uprawnienie po spełnieniu wymagań stawianych osobie ubiegającej się o uprawnienie do kierowania pojazdami, a z art. 11 pkt.1 ppkt. 6 tej ustawy wynika, że pozytywną przesłanką odzyskania uprawnień do kierowania pojazdami i wydania dokumentu uprawnienia te dokumentującego tj. prawa jazdy wobec osoby której została wydana decyzja o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami jest uzyskanie orzeczenia psychologicznego o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem.

Sam oskarżony zaś przyznał, że w czasie czynu nie miał prawa jazdy, że nie mógł kierować pojazdami, bo – po upływie okresu zakazu- nie przeszedł badań psychologicznych. A z tego wynika, że miał on pełna świadomość, że nie odzyskał uprawnień do kierowania pojazdami i że cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami – stwierdzone decyzją z dnia 23.04.2014r.- nadal go obowiązuje.

Tym samym oskarżony w dniu 22.07.2019r. kierował samochodem osobowym pomimo braku uprawnień do kierowania tym pojazdem, bo uprawnienia te zostały mu cofnięte decyzją administracyjną z 23.04.2014r. i – po upływie okresu zakazu- nie zostały przywrócone, czyli oskarżony w dniu zdarzenia nadal był osobą której cofnięto te uprawnienia (patrz: komentarz do KK, Art. 180a SPK T. 8 red. Gardocki 2018, wyd. 2, Legalis)

A wobec tego popełnił przestępstwo z art. 180a kk.

Co zaś do odpowiedzialności za wykroczenie z art. 94§1kw, to w orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że w przypadku kierowania pojazdem przez osobę, która nigdy nie uzyskała uprawnień to taka osoba prowadząca pojazd – popełnia wykroczenie z art. 94 kw. A oskarżony uprawnienia uzyskał w przeszłości, tylko mu je cofnięto. Co prawda dopuszcza się, że w przypadku odebrania w drodze prawomocnej decyzji kompetentnego organu uprawnień do kierowania pojazdem z uwagi na spełnienie przesłanek z art. 103 ustawy o kierujących pojazdami lub art. 140 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, dana osoba może popełnić wykroczenie z art. 94 kw, ale tylko wtedy, gdy działa nieumyślnie (patrz: Wróbel Włodzimierz (red.), Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz do art. 180a kk, wyrok SN z 17.01.2019r. w spr. IV KK 60/18, Lex 2619303). A z wyjaśnień oskarżonego złożonych w sprawie wynika, że

działał umyślnie, bo przyznał, że nie ma prawa jazdy i że wiedział iż nie może jeździć samochodem, gdyż po cofnięciu uprawnień nie uzyskał orzeczenia psychologicznego. A wobec tego wiedział, że nie została wydana decyzja o ich przywróceniu. Stąd jego czyn nie mógł być utożsamiany z wykroczeniem z art. 94§1 kw.

Uwzględniając powyższe rozważania, które są podobne do argumentów użytych w apelacji prokuratora, to sąd odwoławczy uwzględnił apelację oskarżyciela wniesioną na niekorzyść oskarżonego i stwierdził, że doszło do zarzucanej obrazy prawa materialnego, w konsekwencji czego zaskarżone orzeczenie winno ulec zmianie w kierunku postulowanym przez prokuratora sesyjnego.

Wniosek

prokuratora sesyjnego o zmianę wyroku i skazanie oskarżonego za czyn z art. 180a kk

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

z powodów dla których zarzut apelacyjny został uznany za zasadny

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

zmieniono zaskarżony wyrok w pkt. 1 i oskarżonego uznano za winnego popełnienia przestępstwa zarzucanego w akcie oskarżenia kwalifikowanego z art. 180a kk i za to wymierzono mu karę 40 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki na 50 zł, a w konsekwencji tego orzeczono wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 2 lat

Zwięźle o powodach zmiany

ponieważ nie zachodziły podstawy do uchylenia wyroku i ponownego rozpoznania sprawy z art. 437§2 kpk, materiał zgromadzony w sprawie był wystarczający do oceny czynu popełnionego przez oskarżonego jako przestępstwa z art. 180a kk, to należało wyrok zmienić w sposób wskazany wyżej. Jako właściwą odpłatę karną, która ma szansę spełnić cele wychowawcze i prewencyjne sąd odwoławczy z katalogu sankcji przepisu art. 180a kk wskazał karę grzywny (podobnie jak i prokurator w postanowieniu o zabezpieczeniu majątkowym), gdyż oskarżony ostatnio był skazany w 2014r., a z ujawnionych okoliczności sprawy nie wynikało by bezpieczeństwo ruchu drogowego czynem oskarżonego było na tyle zagrożone by orzekać karę w innej postaci. Ponadto poza orzeczeniem kary grzywny, co nastąpiło przecież- po analizie okoliczności sprawy i sytuacji rodzinno-majątkowej oskarżonego- powyżej dolnych granic ilości stawek grzywny z art. 33§1 kk i wysokości jednej stawki z art. 33§3 kk, to orzeczono też dolegliwość w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 2 lat. Na taki wybór rodzaju i wysokości odpłaty karnej wpłynęło też przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożenie szczerych wyjaśnień.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt. III

brak było podstaw do wzruszenia rozstrzygnięcia z pkt. 2 zaskarżonego wyroku co do zwolnienia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, dlatego w tym zakresie zaskarżony wyrok utrzymano w mocy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt. IV

oskarżony nie przyczynił się do tego, że zaskarżony wyrok, po uwzględnieniu apelacji prokuratora, należało zmienić przyjmując, że sąd I instancji niewłaściwie zakwalifikował czyn przypisany oskarżonemu; stąd na zasadzie słuszności oskarżony został zwolniony od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego i opłaty za obie instancje (art. 624§1 kpk)

7.  PODPIS