Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2019r

Sąd Rejonowy w Gdyni – Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant: Małgorzata Wilkońska

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2019r w Gdyni

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko J. G.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 22 112,47zł. (dwadzieścia dwa tysiące sto dwanaście złotych czterdzieści siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 21 965,02 zł. od dnia 31 sierpnia 2017r do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 844 zł. (trzy tysiące osiemset czterdzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 282/18

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko J. G., domagając się od niego zapłaty kwoty 22.112,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 21.965,02 zł od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany za pośrednictwem Internetu, w systemie bankowym on-line, złożył wniosek i w jego następstwie dnia 14 marca 2016 roku zawarł z powodem umowę o kredyt zarejestrowaną dla rachunku bankowego pozwanego. Powód uruchomił kredyt udostępniając kwotę kredytu pozwanemu.

Wobec braku spełnienia świadczenia, powód ze skutkiem na dzień 26 maja 2017 roku wypowiedział przedmiotową umowę.

(pozew – k. 4v.-6v., 18-20)

Dnia 08 listopada 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1656985/17 wydał nakaz zapłaty.

(nakaz zapłaty z dnia 08.11.2017r. – k. 7v.)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenia powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, że powód nie zaoferował żadnych dowodów, z których wynikałoby, że kredyt został uruchomiony. Pozwany zakwestionował moc prawną dokumentów prywatnych, na które powoływał się powód.

(sprzeciw – k. 66-69)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 marca 2016 roku strony, na podstawie wniosku pozwanego złożonego w systemie bankowości elektronicznej powoda, zawarły umowę kredytu gotówkowego nr (...). Zgodnie z postanowieniami umowy powód zobowiązał się do udostępnienia pozwanemu całkowitej kwoty kredytu w kwocie 22.200 zł w terminie 5 dni od dnia zawarcia umowy. Całkowity koszt kredytu wyniósł 5.371,02 zł, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania wyniosła 11,60 %, przy oprocentowaniu nominalnym 6,99 %. Spłata kredytu miała nastąpić w 48 miesięcznych równych ratach. Termin płatności poszczególnych rat przypadał na 15. dzień miesiąca, poczynając od dnia 15 kwietnia 2016 roku do dnia 15 marca 2020 roku. Kredyt miał być spłacany z rachunku osobistego pozwanego prowadzonego u powoda o numerze (...). Bank miał prawo naliczać odsetki od kwoty zadłużenia, za okres od dnia wypłaty kredytu do dnia poprzedzającego jego spłatę. W przypadku nieterminowej spłaty kredytu, jego części, opłat i prowizji, a także nie wywiązania się z nałożonych umową, regulaminach lub warunkach powód mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. Harmonogram spłat kredytu stanowił załącznik do umowy kredytu.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o: potwierdzenie zawarcia umowy – k. 27-31, harmonogram spłat kredytu – k. 26-26v., formularz informacyjny – k. 33-36v., informacja – k. 37)

Dnia 14 marca 2016 roku powód udostępnił pozwanemu całkowitą kwotę kredytu w wysokości 22.200 zł.

(dowód: elektroniczne zestawienie operacji – k. 39, 82-90, 91-91v.)

W związku z nieterminową spłatą, powód pismem z dnia 15 lutego 2017 roku wypowiedział pozwanemu umowę kredytu z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Wezwanie zostało odebrane dnia 27 lutego 2017 roku.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o: wypowiedzenie z dnia 15.02.2017r. – k. 92 wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 93)

Zadłużenie pozwanego z tytułu przedmiotowego kredytu na dzień wniesienia pozwu wynosiło 22.112,47 zł, na co składały się: kwota 22.880,11 zł z tytułu należności głównej, kwota 800,55 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od powyższej kwoty kapitału za okres od dnia 18 października 2016 roku do dnia 26 maja 2017 roku według stopy procentowej w wysokości 7,04 % w skali roku, kwota 284,36 zł z tytułu odsetek umownych karnych naliczonych za okres od dnia 27 maja 2017 roku do dnia 11 lipca 2017 roku od zadłużenia przeterminowanego w wysokości 22.880,11 zł według stopy procentowej w wysokości 7,04 % w skali roku oraz 147,45 zł tytułem odsetek umownych od dnia 12 lipca 2017 roku do dnia 30 sierpnia 2017 roku.

(dowód: wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) z dnia 11.07.2017r. – k. 38, elektroniczne zestawienie operacji – k. 39, 82-90, 91-91v.)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez stronę powodową. W ocenie Sądu orzekającego brak było jakichkolwiek podstaw do odmowy wiarygodności i mocy dowodowej dokumentom w postaci: potwierdzenia zawarcia umowy kredytu, załącznika w postaci harmonogramu spłaty, formularza umowy, elektronicznych zestawień operacji, wypowiedzenia umowy i dowodu jego doręczenia kredytobiorcy, a także wyciągu z ksiąg bankowych. Podkreślić bowiem należy, iż wszystkie wymienione powyżej dokumenty mają charakter dokumentów prywatnych, które zgodnie z treścią art. 245 k.p.c. korzystają z domniemania autentyczności oraz domniemania pochodzenia oświadczeń zawartych w tych dokumentach od ich wystawców. W niniejszej sprawie domniemania te nie zostały w żaden sposób obalone przez stronę pozwaną. Sąd również nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wymienionych dokumentów.

Dowody w postaci elektronicznych zestawień operacji, potwierdzenia zawarcia umowy kredytu, harmonogramu spłat oraz formularza informacyjnego nie zawierają podpisu, jednak zostały sporządzone w sposób przewidziany w art. 7 Prawa bankowego i także nie ma podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej tych dokumentów. Uprawnienie do sporządzania dokumentów w formie, o której mowa w art. 7 Prawa bankowego przysługuje każdej ze stron danej czynności bankowej, a więc bankowi, jak i jego kontrahentowi.

Jeżeli zaś chodzi o wypowiedzenie umowy kredytu, dowód doręczenia kredytobiorcy i wyciąg z ksiąg bankowych, to dokumenty te zostały podpisane, nie noszą żadnych śladów podrobienia czy przerobienia ani innej ingerencji w ich treść.

W ocenie Sądu przedłożone przez stronę powodową dokumenty tworzą spójny obraz stosunku prawnego zawartego przez strony, w szczególności treści tego stosunku, jego wykonywania przez strony, a także jego rozwiązania w następstwie złożonego przez powoda oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. W konsekwencji, w oparciu o przepis art. 233 § 1 k.p.c., Sąd dał wiarę wszystkim dokumentom dołączonym do pozwu i oparł na nich ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie.

Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanego w charakterze strony, albowiem nie stawił się on na wyznaczonym terminie rozprawy, prawidłowo wezwany celem przesłuchania pod rygorem pominięcia dowodu i nie usprawiedliwił swojej nieobecności. Wobec tego niezrozumiałe wydaje się zastrzeżenie do protokołu złożone w trybie art. 162 k.p.c. dotyczące powyższej decyzji procesowej Sądu, skoro to strona pozwana podjęła decyzję o zaniechaniu składania w sprawie zeznań. Nadto strona pozwana nie przytoczyła naruszonych w jej ocenie przepisów postępowania.

W niniejszej sprawie powód (...) S.A. z siedzibą w W. domagał się od pozwanego J. G. zapłaty kwoty 22.112,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 31 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty z tytułu kredytu udzielonego na podstawie umowy zawartej w drodze elektronicznej.

W tym stanie rzeczy podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (tekst jednolity Dz.U.2015.128, dalej: Prawo bankowe), zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Zważyć należy, że w sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana nie kwestionowała okoliczności zawarcia umowy, a jedynie jej wykonania, tj. przekazania pozwanemu do dyspozycji całkowitej kwoty kredytu w wysokości 22.200 zł. Zdaniem pozwanego dokumenty wytworzone w drodze elektronicznej w postaci elektronicznych zestawień operacji nie wykazują w sposób dostateczny powyższej okoliczności.

W ocenie Sądu zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie.

W świetle zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że w dniu 14 marca 2016 roku strony zawarły umowę kredytu gotówkowego. Do akt sprawy powód załączył potwierdzenie zawarcia umowy wraz z harmonogramem spłat oraz formularzem informacyjnym.

Umowa ta została zawarta drogą elektroniczną. Zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 Prawa bankowego oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej. Nie ulega przy tym wątpliwości, że czynnością bankową jest także udzielanie kredytów, co wynika z przepisu art. 5 ust. 1 pkt 3 Prawa bankowego. W doktrynie wskazuje się, że art. 7 Prawa bankowego stanowi lex specialis w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego, w tym art. 78 k.c. (por. A. Kawulski, Prawo bankowe. Komentarz, LexisNexis 2013). W treści art. 7 ust. 1 prawa bankowego nie zamieszczono żadnych dodatkowych zastrzeżeń, a więc oświadczenia woli mogą być składane w dowolnej postaci elektronicznej, a nie tylko w postaci oświadczeń woli opatrzonych bezpiecznym podpisem elektronicznym, weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Rozwiązanie przyjęte w ustawie przesądzające o przypisaniu "zwykłym" podpisom elektronicznym skutku prawnego spełnienia wymogu formy pisemnej ma istotne znaczenie dla banków i ich klientów ze względu na koszty usług certyfikacyjnych i wyłączenie możliwości wydawania przez banki certyfikatów kwalifikowanych dla swoich klientów (por. Z. Ofiarski, Prawo bankowe. Komentarz, LEX 2018). W myśl art. 78a Prawa bankowego przepisy tej ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie. Zważywszy zatem na treść powyższych regulacji prawnych należało dojść do wniosku, iż przedmiotowa umowa kredytu została skutecznie zawarta przy użyciu strony internetowej powoda i z tego względu nie ma żadnych podstaw do kwestionowania jej ważności.

Na okoliczność przekazania środków pieniężnych kredytobiorcy strona powodowa przedłożyła elektroniczne zestawienia operacji, z których wynika, że powód przekazał pozwanemu dnia 14 marca 2016 roku kwotę 23.973,78 zł, a następnie pomniejszył ją o kwotę prowizji od udzielonego kredytu w wysokości 1.773,78 zł, co de facto sprowadzało się do przekazania pozwanemu całkowitej kwoty kredytu w wysokości 22.200 zł, którą w znacznej części pozwany przelał na inny rachunek bankowy.

Pozwany kwestionował wiarygodność przedłożonych przez powoda elektronicznych zestawień. Jednak powód nie podniósł przeciwko tym dokumentom żadnych konkretnych zarzutów. Nie wskazał, że zestawienia te zostały sfabrykowane. Nie podał powodów, dla których transakcje w nich ujawnione nie mogły mieć miejsca. Całokształt okoliczności sprawy wskazuje natomiast, że były one przez pozwanego i na jego rzecz dokonywane. Pozwany bowiem bezspornie zawarł umowę, a przedłożone dokumenty spełniają wymogi określone w art. 7 Prawa bankowe. Za zasadnością przyjęcia, że do tej transakcji doszło świadczy fakt, że powód doręczył pozwanemu w dniu 27 lutego 2017 roku wypowiedzenie umowy kredytu.

Gdyby powód nie przekazał pozwanemu całkowitej kwoty kredytu, co oznaczałoby, że strony nie wiązała umowa kredytu, pozwany z pewnością zareagowałaby na wypowiedzenie umowy i zażądał od powoda wyjaśnień, próbowałby ustalić przyczynę pomyłki polegającej na doręczeniu mu pisma, które mogło być przeznaczone dla innej osoby lub które zostało wystosowane bez żadnej podstawy. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, że rozsądny człowiek dbający o swoje interesy zaniepokoiłby się, gdyby nie istniały żadne znane mu przyczyny, dla których bank zażądał od niego zapłaty kwoty 21.254,84 zł (jak w wypowiedzeniu). Tymczasem pozwany nie podnosił jakichkolwiek twierdzeń tego rodzaju.

Strona pozwana dopiero w mowie końcowej podniosła zastrzeżenia, co do skuteczności doręczenia wypowiedzenia umowy, wskazując, że parafka na potwierdzeniu odbioru poddaje w wątpliwość prawidłowość doręczenia, a nadto opatrzona jest pieczęcią spółki. Po pierwsze zważyć należy, że naniesienie pieczęci z oznaczeniem firmy nie dewaluuje skuteczności doręczenia skoro podpisane jest, wbrew twierdzeniu strony pozwanej, w sposób czytelny. Po drugie, co szczególnie istotne, zarządzeniem z dnia 01 czerwca 2018 roku (vide: k. 53) pełnomocnik pozwanego zobowiązany został do uzupełnienia sprzeciwu poprzez wskazanie wszystkich twierdzeń, zarzutów i dowodów w terminie 14 dni pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania. Zobowiązanie zostało doręczone pełnomocnikowi pozwanego dnia 21 czerwca 2018 roku. Natomiast w piśmie z dnia 25 czerwca 2018 roku (vide: k. 57-59) pozwany nie kwestionował skuteczności wypowiedzenia umowy, co stwarzało po stronie Sądu oraz powoda obraz, iż twierdzenia pozwu w tym zakresie nie były kwestionowane. Niewątpliwie zgłoszenie takiego zarzutu dopiero na etapie wygłaszania mowy końcowej było spóźnione.

Strona pozwana nie kwestionowała również wysokości zobowiązania.

W niniejszej sprawie strona powodowa należycie wykazała, że istniały podstawy do wypowiedzenia umowy, jak również wykazała fakt skutecznego doręczenia pozwanemu dokumentu obejmującego oświadczenie banku o przedwczesnym rozwiązaniu umowy kredytowej. O braku spłaty kredytu, co stanowiło naruszenie warunków umowy, świadczy zestawienie operacji na rachunku. Bank dokonał wypowiedzenia umowy kredytowej pismem z dnia 15 lutego 2017 roku. Odpis tego pisma został dołączony do akt sprawy.

W ocenie Sądu, strona powodowa wykazała również swoje roszczenie co do wysokości. Na tę okoliczność powód złożył dowód w postaci wyciągu z ksiąg bankowych, a także zestawienie operacji na rachunku bankowym. Jak wskazuje się w judykaturze wobec jednoznacznego brzmienia art. 95 ust. 1a Prawa bankowego, dokument w postaci wyciągu z ksiąg bankowych w postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego, nie pozbawia to jednak tego dokumentu mocy dowodowej i wiarygodności (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 9 czerwca 2016r., I ACa 1758/15, L.). Dokument taki ma bowiem moc dokumentu prywatnego i stanowi złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób, dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych. W niniejszej sprawie wyciąg z ksiąg bankowych w powiązaniu z pozostałymi dowodami w postaci dokumentów tj. umowy kredytowej czy zestawienia operacji na rachunku, przy jednoczesnym braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych, pozwala na wyprowadzenie jednoznacznych ustaleń faktycznych co do wysokości dochodzonej pozwem wierzytelności. Strona pozwana w żaden sposób nie podważyła wiarygodności przedłożonych przez powoda dowodów. Na podstawie powyższych dowodów można stwierdzić, że aktualne zadłużenie pozwanego z tytułu kredytu gotówkowego nr (...) wynosi 22.112,47 zł, na co składa się: kwota 20.880,11 zł z tytułu należności głównej, kwota 800,55 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od powyższej kwoty kapitału za okres od dnia 18 października 2016 roku do dnia 26 maja 2017 roku według stopy procentowej w wysokości 7,04 % w skali roku, kwota 284,36 zł z tytułu odsetek umownych karnych naliczonych za okres od dnia 27 maja 2017 roku do dnia 11 lipca 2017 roku od zadłużenia przeterminowanego w wysokości 20.880,11 zł według stopy procentowej w wysokości 7,04 % w skali roku oraz 147,45 zł tytułem odsetek umownych od dnia 12 lipca 2017 roku do dnia 30 sierpnia 2017 roku.

Mając powyższe na uwadze – na podstawie art. 69 Prawa bankowego – Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda łącznie kwotę 22.112,47 zł. Ponadto – na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 482 k.c. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 21.965,02 zł od dnia 31 sierpnia 2017 roku, tj. od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Podkreślić bowiem należy, iż roszczenie z tytułu kredytu stało się natychmiast wymagalne z upływem terminu wypowiedzenia umowy i od tej chwili powód nabył uprawnienie do naliczania odsetek umownych od całości kapitału kredytu. W pozwie powód natomiast dokonał wyliczenia należnych mu odsetek na dzień 30 sierpnia 2017 roku. Na podstawie art. 482 § 1 i 2 k.c. od dnia następnego powód mógł żądać odsetek ustawowych za opóźnienie nawet od całości dochodzonej kwoty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.) i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, zasądził od pozwanego całość poniesionych przez powoda kosztów procesu.