Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 236/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Roman Sugier (spr.)

Sędziowie :

SA Tomasz Ślęzak

SA Lucyna Morys-Magiera

Protokolant :

Agnieszka Szymocha

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2019 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko Skarbowi Państwa-Prokuratorowi Rejonowemu w M.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 6 listopada 2018 r., sygn. akt I C 151/18

1)  oddala apelację;

2)  nie obciąża powoda kosztami postępowania apelacyjnego.

SSA Tomasz Ślęzak

SSA Roman Sugier

SSA Lucyna Morys-Magiera

Sygn. akt I ACa 236/19

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 6 listopada 2018 roku Sąd Okręgowy w Katowicach wyrokiem w sprawie o sygn. akt I C 151/18 oddalił powództwo K. K. przeciwko Skarbowi Państwa oraz zasądził na rzecz pozwanego kwotę 5 400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd pierwszej instancji ustalił, iż Prokuratura Rejonowa w M. prowadziła postępowanie przygotowawcze w sprawie posiadania w dniu 19 września 2014 roku na terenie Aresztu Śledczego znacznej ilości substancji psychotropowej w postaci (...) w ilości 756,693 grama netto, tj. wbrew przepisowi art. 62 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. W związku z tym w dniu 24 września 2014 roku wszczęto śledztwo prowadzone dalej pod sygn. akt 1 Ds. 964/14, w wyniku którego ustalono, iż przesyłka, w której ujawniono telewizor, w którego z kolei w kineskopie znaleziono (...) adresowana była do powoda – K. K.. Postanowieniem z dnia 5 stycznia 2015 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej w M. działając na podstawie art. 217 § 1 i 2 kpk, art. 200 kpk, art. 219 § 1 kpk, art. 220 § 2 kpk oraz art. 228 kpk zażądał od powoda wydania substancji psychotropowej lub środków odurzających oraz przesyłek listowych pod rygorem przeszukania zajmowanej przez niego celi. Przeszukanie miało miejsce w dniu 5 stycznia 2015 roku i przeprowadzone zostało przez funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w M., w wyniku którego zabezpieczona została korespondencja, z której wynikało, iż dotyczyła także przesyłki, w której znajdowała się (...). W toku postępowania powód był dwukrotnie przesłuchiwany w charakterze świadka. Listy i koperty zostały powodowi zwrócone pismem z dnia 7 listopada 2016 roku. W toku postępowania Sąd pierwszej instancji pominął wnioskowany przez powoda dowód z zeznań świadków wobec niewskazania imiennie mających być przesłuchanych prokuratorów i funkcjonariuszy na okoliczność wydania postanowienia w przedmiocie przeszukania i jego dalszego dokonania. Dowody te zostały uznane jako zgłoszone wyłącznie dla zwłoki.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał powództwo za bezzasadne. W jego ocenie działania funkcjonariuszy działających na rzecz strony pozwanej polegające na wydaniu postanowienia z dnia 5 stycznia 2015 roku nie były bezprawne, miały one bowiem oparcie w przepisach prawa. Bezprawność czynności nie mogła być przy tym determinowana przez fakt, iż postanowienie to wydane zostało po umorzeniu postępowania przygotowawczego. Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zgodnie z art. 327 § 1 kpk umorzone postępowanie może być w każdym czasie podjęte, jeśli nie będzie toczyć się przeciw osobie, która w poprzednim postępowaniu występowała w charakterze podejrzanego, co w tym przypadku nie miało miejsca. Z kolei na podstawie art. 327 § 3 kpk przed ewentualnym podjęciem na nowo umorzonego postępowania prokurator miał prawo przedsięwziąć osobiści lub zlecić Policji dokonanie niezbędnych czynności w celu sprawdzenia okoliczności dotyczących podjęcia postępowania. Powód nie wykazywał, aby którekolwiek czynności mogły świadczyć o niezgodnym z przepisami wykonaniu przedmiotowego postanowienia. Wobec powyższego, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się zawinionego działania pozwanego i dalej przesłanek jego odpowiedzialności na zasadzie art. 448 kc i powództwo oddalił.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie o orzeczenie co do istoty sprawy i zasądzenie od Skarbu Państwa żądanego zadośćuczynienia. Powód dodatkowo wniósł o zarządzenie doprowadzenia go na rozprawę apelacyjną oraz wyznaczenie mu pełnomocnika z urzędu. Wydanemu wyrokowi zarzucił, iż został wydany po rozpoznaniu na jednym posiedzeniu, pomimo nieudostępnienia mu akt sprawy 1 Ds. 954/14 oraz pominięcia dowodu z przesłuchania świadków.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, jak również prawidłowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Domagając się zasądzenia żądanej kwoty 80 000 zł powód zarówno na etapie wytaczania powództwa, jak i zaskarżania wyroku nie powołał okoliczności mogących świadczyć o bezprawności podjętych przez funkcjonariuszy działań. W ocenie Sądu Apelacyjnego okolicznością, na jakiej powód opiera swoje żądanie jest jego osobiste przekonanie o bezprawności działań prokuratury i dalej funkcjonariuszy policji.

Niezasadnym jest zarzut skarżącego dotyczący rozpoznania sprawy przez Sąd pierwszej podczas jednego posiedzenia. Zgodnie z art. 6 kpc wyrażającym zasadę szybkości postępowania cywilnego Sąd w miarę możliwości powinien dążyć do rozstrzygnięcia sprawy właśnie na pierwszym posiedzeniu. Jako że powód dochodzi swojego roszczenia w związku z postanowieniami wydanymi w dniach 30 grudnia 2014 roku i 5 stycznia 2015 roku przez Prokuratora Prokuratury Rejonowej dotyczących żądania wydania rzeczy i przeszukania pomieszczenia celi, w której powód przebywał, konieczne w było zbadanie prawidłowości ich wydania jako okoliczności, która w istocie determinuje zasadność żądania. W tym celu Sąd Okręgowy zwrócił się do Prokuratury Rejonowej z prośbą o przekazanie akt sprawy 1 Ds. 964/14. Akta te zostały doręczone Sądowi w dniu 18 października 2019 roku, a zatem w czasie, w którym umożliwione zostało odpowiednie skoncentrowanie materiału dowodowego w sprawie i jego w efekcie słuszną ocenę.

Dalej, odnosząc się do zarzutu nieprzeprowadzenia dowodu z zeznań świadków w osobach prokuratorów na okoliczność wydania postanowienia oraz funkcjonariuszy, którzy prowadzili przeszukanie, zarzut ten również uznać należy za nietrafiony. Złożony wniosek w tym zakresie nie spełniał wymogów formalnych wniosku dowodowego. Nie zostały wskazane imiennie osoby, mające występować w roli świadka, choć ich nazwiska były powodowi znane chociażby poprzez fakt, iż w dniu 5 stycznia 2019 roku otrzymał on odpis postanowienia z dnia 5 stycznia 2015 roku, jak również swoim podpisem na protokole przeszukania oświadczył, iż zapoznał się z jego treścią, w której zawarte zostały nazwiska osób dokonujących przeszukania. Niemniej, zeznania tych osób w ocenie Sądu Apelacyjnego nie doprowadziłyby do dalszego wyjaśnienia sprawy, z uwagi na fakt, iż od czynności tych minęło już niemal 5 lat, zaś czynności utrwalone zostały dokumentami urzędowymi znajdującymi się w aktach sprawy i wobec ich niewątpliwie wyższej od źródeł osobowych trwałości treści, dowód z zeznań świadków słusznie został pominięty.

W kontekście rozpoznawanej sprawy nie sposób pominąć okoliczności, która stanowiła podstawę wydania spornego postanowienia. Przypomnieć należy, iż w przesyłce kierowanej do powoda znaleziono środki odurzające w postaci (...), których waga wynosiła 756,693 grama netto, wypełniając tym samym przesłanki uznania wskazanej ilości za znaczną zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. Wobec tego organy ochrony prawnej nie tylko miały prawo, ale były obowiązane do podjęcia stosownych działań, mających na celu wyjaśnienie okoliczności sprawy w szczególności w postaci zabezpieczenia dowodów.

Wobec powyższego na podstawie art. 385 k.p.c. apelację należało oddalić jako bezzasadną.

SSA Lucyna Morys-Magiera

SSA Roman Sugier

SSA Tomasz Ślęzak