Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Toruń, 11 sierpnia 2020r.

Sąd Okręgowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Stępniewicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Domanowska

po rozpoznaniu na rozprawie 4 sierpnia 2020r.

sprawy z powództwa: (...) Banku Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko: E. L. (1) i E. L. (2)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej E. L. (2) na rzecz powoda (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. kwotę 141.657,87 (sto czterdzieści jeden tysięcy sześćset pięćdziesiąt siedem złotych osiemdziesiąt siedem groszy) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 15 lipca 2019r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 12.502,00 (dwanaście tysięcy pięćset dwa) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Elżbieta Stępniewicz

I C 2148/19

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. w W. w dniu 15.07.2019 r. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko E. L. (1) i E. L. (2), w którym żądał zasądzenia od pozwanych solidarnie na jego rzecz kwoty 141 657,87 zł, na którą składają się:

-

138 361,03 zł - niespłacony kapitał,

-

2 283,05 zł tytułem odsetek umownych,

-

1005,99 zł tytułem odsetek umownych za opóźnienie,

-

7,80 zł tytułem opłat umownych.

Powód wskazał w uzasadnieniu pozwu, że pozwani w dniu 19.10.2015 r. zawarli z powodem umowę pożyczki nr (...). Wskazał, że w związku z nienależytym wykonywaniem zobowiązania cała pozostała do zapłaty kwota została postawiona w stan wymagalności. Bank wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych, widnieją w nim niespłacone i wymagalne wierzytelności w kwotach, o zasądzenie których powód wnosi w pozwie. W dniu 26.06.2019 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty należności. Pomimo wezwania pozwani nie uiścili należności w terminie.

Powód wskazał również, że jest następcą prawnym Banku (...) S.A. na skutek połączenia w trybie art. 531 § 1 ksh, które nastąpiło z dniem 04.11.2016 r.

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie VI Nc-e 1279802/19 wydał 06.09.2019 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Odpisu nakazu nie doręczono pozwanemu E. L. (1). Przesyłka powróciła do sądu z adnotacją doręczyciela „nie doręczona z innych przyczyn – adresat nie żyje”.

Od doręczonego pozwanej E. L. (2) w dniu 18.09.2019 r. nakazu zapłaty, pozwana wniosła sprzeciw, w którym podniosła że pozwany E. L. (1) zmarł w dniu 30.07.2019 r.

Postanowieniem z 10.10.2019 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie na skutek wniesionego sprzeciwu przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Toruniu.

Sąd Okręgowy w Toruniu zwrócił się do Urzędu Stanu Cywilnego w T. o udzielenie informacji o ewentualnym zgonie pozwanego E. L. (1). Urząd Stanu Cywilnego w T. w odpowiedzi nadesłał odpis skrócony aktu zgonu pozwanego.

W piśmie z 18.02.2020 r. powód podtrzymał powództwo w całości oraz złożył dokumenty stanowiące dowody w sprawie, wymienione w liście dowodów w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Na rozprawie w dniu 04.08.2020 r. pełnomocnik pozwanej poinformował, że przed Sądem Rejonowym w Toruniu pod sygn. X Ns 116/20 toczy się postępowanie spadkowe po zm. E. L. (1) w której E. L. (2) jest wnioskodawcą.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 19.10.2015 r. pozwani zawarli z Bankiem (...) S.A. w W. umowę kredytu gotówkowego nr (...). Zgodnie z umową powód udzielił pozwanym kredytu w kwocie 202 664,33 zł na spłatę innych kredytów (151 112,00 zł), na cele konsumpcyjne kredytobiorców (30 000,00 zł) oraz opłaty i prowizje związane z umową (21 552,33 zł). Kwota kredytu miała być spłacona w 108 miesięcznych ratach w wysokości 2 331,47 zł płatnych do 19. dnia każdego miesiąca poczynając od 19.11.2015 r. Kredyt oprocentowany był według stałej stopy procentowej w wysokości 4,90% w skali roku.

dowód: okoliczność bezsporna,

umowa kredytu nr (...) (k. 57-61)

Na skutek podziału Banku (...) S.A. w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ksh z dniem 04.11.2016 r. całość praw i obowiązków związanych z udzielaniem kredytów przez Bank (...) S.A. przejął (...) Bank S.A.

dowód: plan podziału Banku (...) S.A. z załącznikiem (k. 74-75),

odpis zupełny KRS (...) (k. 21-30)

Pozwani nie spłacali rat kredytu w umówionych terminach. Powód pismem z 17.03.2019 r. wezwał pozwaną E. L. (2) do zapłaty zaległej kwoty 4702,07 zł i poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w trybie art. 75c Ustawy Prawo bankowe. Następnie w dniu 21.05.2019 r. powód wystosował wobec pozwanej E. L. (2) oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu. Na skutek wypowiedzenia umowy cała pozostała do spłaty należność stała się wymagalna. Wypowiedzenie umowy doręczono 25.05.2019 r.

dowód: wezwanie z pouczeniem i informacją o doręczeniu (k. 78-79),

wypowiedzenie umowy z dowodem doręczenia (k. 80-81),

historia rachunku kredytowego (k. 85-88)

Na dzień 15.07.2019 r. powód sporządził wyciąg z ksiąg bankowych, z którego wynika, że pozwani posiadają solidarnie wymagalne zadłużenie w (...) Bank S.A. na kwotę 141 657,87 zł, na którą składają się:

- 138 361,03 zł z tytułu niespłaconego kapitału,

- 2 283,05 zł tytułem odsetek umownych,

- 1 005,99 zł tytułem odsetek umownych za opóźnienie,

- 7,80 zł tytułem opłat umownych.

dowód: wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) (k. 84)

Pozwany E. L. (1) zmarł w dniu 30.07.2019 r. Postanowieniem z 24.01.2020 r. Sąd zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego E. L. (1) z dniem 30.07.2019 r. na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 kpc.

dowód: odpis skrócony aktu zgonu (k. 36), postanowienie SO w Toruniu z 24.01.2020 (k. 39)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty załączone do akt niniejszej sprawy. Sąd uznał powyższe dokumenty za w pełni wiarygodne. Zostały one sporządzone przez uprawnione podmioty i w przepisanej formie. Żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości złożonych dokumentów.

W omawianej sprawie powód domagał się zasądzenia solidarnie od pozwanych kwoty 141 657,87 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu (15.07.2019 r.) do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

Pozwana skutecznie wiosła sprzeciw od nakazu zapłaty z 06.09.2019 r. Skuteczne wniesienie sprzeciwu zgodnie z art. 505 ³⁶ kpc powoduje utratę przez nakaz zapłaty mocy w całości i skutkuje przekazaniem sprawy do rozpoznania sądowi właściwości ogólnej pozwanego.

Pozwana nie kwestionowała zasadności roszczenia, ani wysokości dochodzonych pozwem należności. Pozwana E. L. (2) podniosła jedynie w sprzeciwie, że pozwany E. L. (1) zmarł 30.07.2019 r.

Sąd zwrócił się do Urzędu Stanu Cywilnego w T. o udzielenie informacji w tym zakresie. W odpowiedzi organ nadesłał odpis skrócony aktu zgonu, z którego wynika, że E. L. (1) zmarł 30.07.209 r. Zgodnie z art. 177 § 1 pkt 1 kpc sąd zawiesza z urzędu postępowania w razie śmierci strony lub jej przedstawiciela ustawowego, utraty przez nich zdolności procesowej, utraty przez stronę zdolności sądowej lub utraty przez przedstawiciela ustawowego charakteru takiego przedstawiciela. Zgodnie natomiast z art. 177 § 2 kpc zawieszenie postępowania z powodu śmierci strony ma skutek od chwili zdarzeń, które je spowodowały. W związku z powyższym Sąd postanowieniem z 24.01.2020 r. zawiesił postępowanie w stosunku do E. L. (1) z dniem zgonu, tj. 30.07.2019 r.

Pozwani i Bank (...) S.A., ( którego następcą prawnym jest powód) zawarły w formie pisemnej umowę, w której wskazały sposób spłaty zobowiązania i szczegółowo określiły prawa i obowiązki stron umowy. W omawianej sprawie jedną ze stron umowy był bank, wobec czego strony zawarły w istocie umowę kredytu, i zastosowanie znajdą przepisy prawa bankowego. Zgodnie z art. 69 ust. 1 w zw. z art. 78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku prawo bankowe [Dz.U.2019.2357 t.j.]: „Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.”. Pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy kredytowej.

Pozwani przestali spłacać zadłużenie, więc powód wypowiedział wobec pozwanej E. L. (2) umowę kredytu. W związku z tym pozostałe do spłaty zadłużenie stało się wymagalne z upływem okresu wypowiedzenia (§ 8 ust. 5 umowy). Przed dokonaniem wypowiedzenia powód prawidłowo powiadomił pozwanego o możliwości restrukturyzacji kredytu stosownie do art. 75c Prawa bankowego. Obowiązek ten nie jest równoznaczny z obowiązkiem uwzględnienia każdej propozycji złożonej przez kredytobiorcę. Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy. W piśmie z 17.03.2019 r. skierowanym do pozwanej bank czytelnie poinformował o tej procedurze. Pozwana nie złożyła wniosku w tym przedmiocie.

Pozwani zobowiązani byli do spłaty kredytu solidarnie. Istotą zobowiązania solidarnego jest, że kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (art. 366 kc). O ile zgłoszony przez pozwaną fakt zgonu E. L. (1) miał wpływ na formalny przebieg procesu (postępowanie zostało w stosunku do niego zawieszone), to śmierć dłużnika solidarnego nie powoduje zmiany w odpowiedzialności obu dłużników. Zgodnie bowiem z art. 366 § 2 kc, aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Solidarność dłużników nie jest źródłem współuczestnictwa procesowego koniecznego (art. 72 § 2 k.p.c.), ponieważ każdy z dłużników może być pozywany z osobna. Jest ona natomiast źródłem współuczestnictwa materialnego (art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c.), przy czym współuczestnictwo to nie ma charakteru jednolitego (art. 73 § 2 k.p.c.), gdyż poszczególni dłużnicy mogą być zobowiązani w sposób odmienny, a wyrok nie musi ich dotyczyć niepodzielnie. (Karaszewski Grzegorz [w:] Ciszewski Jerzy [red.], Kodeks cywilny. Komentarz, 2019, ak. 12, 14; zob. też wyrok SN z 17.12.1971 r., I CZ 166/71, Biul. SN 1972/4, poz. 71).

Powód pismem z 18.02.2020 r. podtrzymał powództwo w stosunku do pozwanej E. L. (2), dokonując tym samym wyboru dłużnika, od którego żąda spełnienia świadczenia. Możliwość takiego wyboru przewiduje wprost art. 366 § 1 kc.

Aktualna wysokość zobowiązania uwzględnia uiszczone przez dłużników należności i została ustalona w oparciu o wyciąg z dokumentów księgowych powodowego banku, których zgodności z rzeczywistym stanem faktycznym pozwana nie negowała.

Mając powyższe na uwadze Sąd zgodnie z powołanymi wyżej przepisami zasądził od pozwanej E. L. (2) na rzecz powoda kwotę 141.657,87 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Jak wskazują komentatorzy: W sentencji wyroku zasądzającego należność od jednego lub więcej pozwanych, którzy odpowiadają solidarnie z inną osobą, dopuszczalne jest umieszczenie wzmianki o tej solidarności tylko wtedy, gdy w stosunku do tej osoby zapadł już wcześniej prawomocny wyrok zasądzający od niej tę samą należność. (Karaszewski G., op. cit.) We wzmiankę o solidarności zobowiązania będą zatem zaopatrywane ewentualne kolejne orzeczenia wydawane wobec następcy prawnego drugiego z dłużników. Niniejszy wyrok jako pierwszy tytuł egzekucyjny nie wymaga takiego zastrzeżenia.

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z art. 481 kc. Zgodnie z powyższym przepisem jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Powód domagał się zasądzenia kwoty głównej z odsetkami od dnia 15.07.2020 r. i tak też Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z dyspozycją art. 98 kpc. Pozwana przegrała sprawę i ma obowiązek zwrotu kosztów postępowania przeciwnikowi. Na koszty procesu należne powodowi składają się: opłaty sądowe w łącznej kwocie 7.085 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 5.400 zł oraz 17 zł opłaty skarbowej od złożenia dokumentu pełnomocnictwa. Opłaty i należne wynagrodzenie ustalono dla wartości przedmiotu sporu wynoszącej 141.657,87 zł zgodnie z art. 13 ust. 2 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz § 2 pkt 6 Rozporządzenia MS z 30.01.2018 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych [Dz.U.2018.265 t.j.]. Wobec powyższego zasądzono od pozwanej na rzecz powoda łącznie kwotę 12.502,00 zł tytułem kosztów procesu.

Z.

1.  (...)

2.  (...)

T.4.09.2020r.