Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lutego 2014r. w S.

odwołania T. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 25 lipca 2012r. (Nr (...) )

w sprawie T. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo T. S. do emerytury od 1 stycznia 2013r.,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz T. S. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: IV U 687/12 UZASADNIENIE

Decyzją z 25 lipca 2012r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił T. S. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony staż pracy w szczególnych warunkach obejmuje okres zatrudnienia od 2 listopada 1973r. do 31 października 1978r. w Spółdzielni (...), co stanowi 4 lata, 11 miesięcy i 29 dni. Do stażu zatrudnienia w szczególnych warunkach nie zaliczono okresu zatrudnienia od 3 listopada 1978r. do 10 lipca 1986r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. (późniejsze Przedsiębiorstwo (...) Spółka z o.o. w M.), gdyż było to zatrudnienie jednocześnie na dwóch stanowiskach ,tj. mechanika i kierowcy pogotowia technicznego, a to oznacza, że praca nie mogła być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na danym stanowisku, a także zatrudnienia w Spółdzielni Pracy (...) w W. w okresie od 15 lipca 1986r. do 3 maja 1992r., gdyż świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie określa poprawnie charakteru pracy wg rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.

Odwołanie od w/w decyzji złożył T. S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. pracował na stanowisku mechanika i pracę tę wykonywał w kanałach remontowych, a także na stanowisku kierowcy pogotowia technicznego, która to praca polegała na kierowaniu samochodem ciężarowym o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony przystosowanym do usuwania awarii sprzętu ciężkiego. Natomiast w okresie zatrudnienia w Spółdzielni Pracy (...) w W. wykonywał pracę montera instalacji gazowych, która polegała na montażu, konserwacji i naprawie domowych urządzeń gazowych oraz dystrybucji gazu w butlach i podłączaniu ich do aparatury i urządzeń gazowych na gaz propan-butan. Wszystkie te prace zaliczane są w myśl przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. do pracy w szczególnych warunkach, dlatego decyzja organu rentowego powinna być zmieniona (odwołanie k.1-2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3-5).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony T. S. w dniu (...) ukończył 60-ty rok życia. W dniu 30 kwietnia 2012r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 30 kwietnia 2012r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 29 lat, 5 miesięcy i 6 dni, z czego całość stanowią okresy składkowe. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony osiągnął staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 4 lata, 11 miesięcy i 29 dni z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w okresie od 2 listopada 1973r. do 31 października 1978r. (świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k.11 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach oraz z uwagi na nieudokumentowanie rozwiązania stosunku pracy decyzją z 25 lipca 2012r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 25 lipca 2012r. k.61 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. (początkowo Przedsiębiorstwo (...) Oddział w M.) w okresie od 3 listopada 1978r. do 10 lipca 1986r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwa pracy z 6 lipca 1982r. i 10 lipca 1986r. k.12-13 akt emerytalnych).

Zgodnie z dokumentacją zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego, z chwilą przyjęcia do w/w przedsiębiorstwa ubezpieczony zatrudniony został na stanowisku kierowcy – montera w warsztacie (umowa o pracę z 3 listopada 1978r. k.6 akt osobowych). Zgodnie z kolejną umową o pracę – zawartą w dniu 1 czerwca 1982r. - po reorganizacji Przedsiębiorstwa (...) Oddział w M. i przekształceniu w (...) Przedsiębiorstwo (...) w M. ubezpieczony zatrudniony został na stanowisku montera – mechanika kierowcy pogotowia technicznego (umowa o pracę z 1 czerwca 1982r. k.7 akt osobowych). Faktycznie przez pierwsze trzy miesiące zatrudnienia ,tj. od listopada 1978r. do lutego 1979r. ubezpieczony pracował w warsztacie jako pomocnik mechanika przy naprawach sprzętu ciężkiego, które wykonywane były w kanale i poza kanałem. Po upływie trzech miesięcy pracy pracodawca powierzył mu obowiązki kierowcy pogotowia technicznego. Pogotowie techniczne stanowił samochód ciężarowy marki S. 28 lub G. 66 o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wyposażony w sygnał świetlny oraz urządzenia niezbędne do naprawy sprzętu ciężkiego typu koparki, spycharki, którymi w/w przedsiębiorstwo wykonywało prace melioracyjne. Do obowiązków ubezpieczonego należało dojechanie do miejsca awarii wraz z obsadą, w skład której wchodził mechanik oraz w zależności od rodzaju awarii spawacz lub elektryk. Po dojechaniu do miejsca awarii ubezpieczony niekiedy uczestniczył w naprawie awarii, ale w większości przypadków – z uwagi na obszerny teren działania przedsiębiorstwa (M., G., S., W.) i dużą ilość awarii ubezpieczony pozostawiał na miejscu naprawy specjalistów oraz potrzebny sprzęt i jechał do kolejnej awarii. Ubezpieczony posiadał w samochodzie radiostację, przez którą otrzymywał od kierownika zlecenia dojazdów do kolejnych awarii. Wracając do bazy ubezpieczony zabierał pozostawionych wcześniej pracowników. Sporadycznie, głównie w okresie zimowym, kiedy nie było zlecenia wyjazdu do awarii ubezpieczony pozostawał w warsztacie, gdzie dbał o stan techniczny pogotowia technicznego lub brał udział w naprawach sprzętu. W okresie zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie, w dwie ostatnie zimy – (...) i (...) ubezpieczony delegowany był przez pracodawcę, który podpisał umowę z Miejskim Przedsiębiorstwem (...), do odśnieżania dróg. Jeździł wówczas samochodami ciężarowymi marki S. dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, które na ten czas przystosowane były do odśnieżania (zeznania świadków: S. A. k.48v-49 – nagranie od minuty 4 do 19 i J. S. k.49-49v – nagranie od minuty 19 do 28 oraz zeznania ubezpieczonego k.50 – nagranie od minuty 30 do 44, k.18v-19 i k.82v-83 – nagranie od minuty 2 do 26).

Ubezpieczony był zatrudniony w Spółdzielni Pracy (...) w W. w okresie od 15 lipca 1986r. do 28 lutego 2005r. w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym od 4 maja 1992r. do 28 lutego 2005r. przebywał na urlopie bezpłatnym (świadectwo pracy z 28 lutego 2005r. k.26 akt emerytalnych).

Przez cały okres zatrudnienia – do chwili rozpoczęcia urlopu bezpłatnego ,tj. od 15 lipca 1986r. do 3 maja 1992r. ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku montera instalacji gazowych na gaz płynny (angaże ubezpieczonego z lat 1987-1992 – w kopercie na k.78 akt sprawy). Do obowiązków ubezpieczonego należała naprawa, konserwacja oraz montaż domowych urządzeń gazowych ,tj. kuchenek gazowych, piecyków gazowych, pieców gazowych. Te same czynności ubezpieczony wykonywał również dla przedszkoli, szkół i szpitala w M., z którymi pracodawca miał podpisane umowy na świadczenie usług. Do obowiązków ubezpieczonego należało również dowożenie butli z gazem do odbiorców i podłączanie ich na miejscu do urządzeń z jednoczesnym sprawdzeniem szczelności instalacji (zakres obowiązków ubezpieczonego na stanowisku montera instalacji gazowych oraz instalującego butle z gazem płynnym – w kopercie na k.78 akt sprawy, zaświadczenie kwalifikacyjne ubezpieczonego w zakresie montażu i konserwacji domowych instalacji i urządzeń gazowych – w kopercie na k.32 akt sprawy, zeznania świadków: W. P. k.33v – nagranie od minuty 5 do 12 i J. D. k.33v – nagranie od minuty 13 do 20 oraz zeznania ubezpieczonego k.50 – nagranie od minuty 36 do 38, k.18v-19 i k.83-83v – nagranie od minuty 25 do 30).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna). W dacie wystąpienia z wnioskiem o emeryturę i do 31 grudnia 2012r. pozostawał w zatrudnieniu w Centrum (...) w M. (wniosek o emeryturę k.2 i zaświadczenie z 30 kwietnia 2012r. k.30 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie T. S. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż oprócz niekwestionowanej przez organ rentowy pracy w takich warunkach w Spółdzielni (...) w okresie od 2 listopada 1973r. do 31 października 1978r. (świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k.11 akt emerytalnych), pracę w szczególnych warunkach wykonywał również na rzecz (...) Przedsiębiorstwa (...) w M., a następnie na rzecz Spółdzielni Pracy (...) w W..

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe potwierdziło zasadność stanowiska ubezpieczonego. Z ustaleń Sądu opartych o dowody ze świadectw pracy, innych dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego oraz z spójnych zeznań świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. oraz z zeznań samego ubezpieczonego wynika, że w okresie zatrudnienia w w/w przedsiębiorstwie, wyłączając okres pierwszy trzech miesięcy zatrudnienia (czyli listopad i grudzień 1978r. oraz styczeń 1979r.) ,tj. od 1 lutego 1979r. do 10 lipca 1986r., a zatem przez 7 lat, 4 miesiące i 10 dni ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Ubezpieczony jeździł takim samochodem jako kierowca pogotowia technicznego mającego za zadanie docieranie do awarii pracującego w terenie sprzętu ciężkiego, a w ostatnich latach zatrudnienia – w okresach zimowych jako kierowca samochodów odśnieżających drogi. Nie ulega wątpliwości, że praca kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony jest zaliczana do pracy w szczególnych warunkach, o czym stanowi wykaz A dział VIII poz.2 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ustalenia, że w/w okresie ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach nie podważa fakt, że głównie w okresie zimowym zdarzały się dni, w których nie było wyjazdów do awarii i wówczas ubezpieczony pozostawał w bazie, gdzie dbał o stan techniczny samochodu pogotowia technicznego albo brał udział w naprawie innego sprzętu. Tego rodzaju przerwy zdarzały się bowiem z przyczyn obiektywnych i z pewnością zostały uwzględnione przez racjonalnego ustawodawcę przy tworzeniu katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że również w okresie zatrudnienia w Spółdzielni Pracy (...) w W. od 15 lipca 1986r. do 3 maja 1992r., a zatem przez 5 lat, 9 miesięcy i 19 dni ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Ze zgromadzonych dowodów w postaci wcześniej wymienionych dokumentów, zeznań świadków oraz z zeznań samego ubezpieczonego wynika, że we wskazanym okresie ubezpieczony pracował jako monter instalacji gazowych i do jego obowiązków należał montaż, naprawa i konserwacja urządzeń gazowych, a także podłączanie butli z gazem do urządzeń. Praca montera instalacji urządzeń do gazu płynnego zaliczana jest do pracy w szczególnych warunkach w myśl wykazu A, dział IV, poz.11 pkt 8 załącznika nr 1 do uchwały nr 80 Zarządu Centralnego Związku Spółdzielni Pracy z 30 czerwca 1983r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych spółdzielczości pracy. Reasumując, uznać należało, że po doliczeniu do okresu pracy w szczególnych warunkach w/w okresów zatrudnienia ubezpieczonego w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. oraz w Spółdzielni Pracy (...) w W., ubezpieczony wykazał, że na dzień 1 stycznia 1999r. posiada staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że T. S. przysługuje prawo do emerytury od 1 stycznia 2013r. Od 1 stycznia 2013r. - w związku z nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – przesłanką ustalania prawa do emerytury nie jest rozwiązanie stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą. Uregulowanie to znajduje zastosowanie do ubezpieczonego, który w dacie wydania zaskarżonej decyzji kontynuował zatrudnienie.

Na podstawie art.98§1 i 3 kpc Sąd obciążył organ rentowy obowiązkiem zwrotu ubezpieczonemu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 60 złotych - §12 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013r. poz.461).