Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI Ka 80/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia Włodzimierz Śpiewla (spr.)

Sędziowie: Ewa Bogusz - Patyra

D. D. (1)

Protokolant p.f. protokolanta Katarzyna Bednara

przy udziale Prokuratora Marcina Szczepanowskiego

po rozpoznaniu dnia 12 marca 2020 roku

sprawy P. T. syna W. i J. z domu K., urodzonego (...) w L.

oskarżonego z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 282 kkw zw. z art. 64 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego Lublin - Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku z dnia 15 października 2019 roku sygn. akt II K 7/18

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

I.  zasądza od oskarżonego na rzecz P. M. i P. P. po 840 (osiemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu poniesionych przez nich wydatków w postępowaniu odwoławczym;

II.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze ustalając, iż wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa.

Ewa Bogusz - Patyra Włodzimierz Śpiewla Dorota Dobrzańska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

XI Ka 80/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Lublin - Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku z dnia 15 października 2019 r. wydany w sprawie sygn. akt II K 7/18

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Nie dotyczy

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Nie dotyczy

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Nie dotyczy

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. Obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść zapadłego orzeczenia, a mianowicie art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny, bowiem podstawę rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej oraz prawdziwe ustalenia faktyczne. Ocena dowodów, wbrew twierdzeniom apelującego, przeprowadzona została wszechstronnie, wnikliwie oraz zgodnie z art. 7 k.p.k. Nie można zatem określić jej mianem niewłaściwej, naruszającej zasady obiektywizmu, czy też wybiórczej. Sąd I instancji badał oraz uwzględniał okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego.

Podstawę orzeczenia Sądu Rejonowego, zgodnie z art. 410 k.p.k., stanowi całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Sąd I instancji dokonał analizy poszczególnych dowodów, wskazał również, które z nich i w jakim zakresie legły u podstaw ustaleń faktycznych. Argumentacja zawarta w tymże uzasadnieniu, jako logiczna i przekonująca zasługuje na aprobatę.

Z uwagi na treść zarzutów skarżącego, należy wyraźnie zaznaczyć, że ocena dowodów należy do Sądu meriti, bowiem to on, po bezpośrednim przesłuchaniu świadków i odebraniu wyjaśnień od oskarżonego ma prawo uznać jedne z tych dowodów osobowych za zasługujące na obdarzenie wiarą, a innym odmówić waloru wiarygodności, pod warunkiem należytego uzasadnienia swojego stanowiska w tym zakresie, któremu to zadaniu w pełni sprostał.

Natomiast naruszenie zasady in dubio pro reo możliwe jest jedynie wtedy, gdy Sąd w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe oraz w sposób zgodny z art. 7 k.p.k. ocenił zgromadzone dowody, a pomimo tego z dowodów uznanych za wiarygodne nadal wynikają co najmniej dwie wersje faktyczne i organ procesowy rozstrzyga niedające się usunąć wątpliwości niezgodnie z kierunkiem określonym w art. 5 § 2 k.p.k. Sytuacja taka nie zaistniała zaś w niniejszym przypadku. Nadto, apelujący kwestionuje ocenę poszczególnych dowodów, a więc o naruszeniu powyższego przepisu w ogóle nie może być mowy. Zważyć też należy, że zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. nie może być podnoszony jednocześnie z zarzutem naruszenia art. 7 k.p.k., gdyż dotyczy wtórnej do ustaleń faktycznych płaszczyzny procedowania. Mianowicie, niedających się usunąć wątpliwości, które mogą powstać jedynie wówczas, gdy sąd orzekający, po wyczerpaniu wszystkich możliwości dowodowych, oceni materiał dowodowy zgodnie ze standardami wyznaczonymi przez zasadę swobodnej oceny dowodów. Przepisy art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. mają więc charakter rozłączny.

Odnosząc się szczegółowo do podniesionych zarzutów należy wskazać, iż świadkiem zdarzenia był pracownik firmy pokrzywdzonego. To, że zeznawał zmiennie było usprawiedliwione okolicznościami sprawy, podobnie jak zmienne zeznania pokrzywdzonego i jego konkubiny. Sąd I instancji przekonująco i logicznie wyjaśnił z jakich przyczyn i w jakiej części obdarzył wiarą ich relacje, na których oparł ustalenia faktyczne. .

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego P. T.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o uniewinnienie oskarżonego jest niezasadny. Zgromadzone w sprawie dowody, które zostały poprawnie ocenione przez Sąd Rejonowy świadczą o winie P. T. w zakresie przypisanego mu czynu.

3.2.

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mający wpływ na jego treść

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie sposób uznać, aby rola P. T. w przedmiotowym zdarzeniu nie była istotna i stanowiła co najwyżej pomocnictwo. Oskarżony od początku współdziałał z pozostałymi sprawcami i uczestniczył w całym zdarzeniu, którego elementem było zwrócenie się przez niego do świadka S. N.. Słusznie wskazał Sąd I instancji, iż gdyby oskarżony nie obejmował swoim zamiarem realizacji znamion z art. 282 k.k., to nie miałby powodu, aby podejmować działania, by świadek nie wychodził z pomieszczenia. Niewątpliwie grupowe działanie sprawców, których pokrzywdzony znał z zakładu karnego i wiedział o ich wcześniejszych „dokonaniach”, było przemyślanym modus operandi i miało na celu skuteczne uzyskanie przewagi nad pokrzywdzonym i wymuszenie określonego zachowania poprzez uwiarygodnienie spełnienia gróźb.

Tym samym, słusznie Sąd Rejonowy uznał P. T. za winnego popełnienia przestępstwa jako działającego wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi sprawcami. Współsprawstwo charakteryzuje się tym, że nie wszyscy współsprawcy muszą realizować wszystkie znamiona czasownikowe danego przestępstwa. Rola poszczególnych współsprawców może polegać na tym, że uzupełniają się oni w swoich działaniach i działanie jednego stanowi dopełnienie czynu drugiego, oczywiście przy akceptacji całości działań. Co więcej, w ramach ustalonego podziału ról, może być tak, że któryś z współsprawców nie realizuje fizycznie żadnego ze znamion czasownikowych określonego przestępstwa, lecz jedynie swoim zachowaniem ułatwia innym sprawcom zrealizowanie określonego celu. Z kolei z istoty pomocnictwa wynika, że nie musi być ono warunkiem dokonania, a wystarczy, że ułatwiło dokonanie czynu zabronionego przez inną osobę i może być dla dokonania czynu przestępczego działaniem o nieistotnym znaczeniu, a podjęte zostało z zamiarem ułatwienia innej osobie dokonania czynu zabronionego. Pomocnik zatem nie działa w zamiarze wspólnego dokonania czynu zabronionego, ani też dokonania go na własny rachunek, lecz jedynie w zamiarze wsparcia sprawcy. Współsprawca zaś działa z zamiarem wspólnej realizacji znamion na wspólny rachunek i podejmuje z tego punktu widzenia działania istotne zgodne z podziałem ról (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. akr II AKa 258/14, LEX nr 1746353).

Sąd Rejonowy słusznie po rozważeniu wszystkich okoliczności, opierając się na wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dowodach, które uznał za wiarygodne, a Sąd odwoławczy wbrew twierdzeniu autora apelacji nie dopatrzył się w tej ocenie dowolności uznał oskarżonego P. T. za winnego współsprawstwa.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego P. T.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o uniewinnienie oskarżonego jest niezasadny. Zgromadzone w sprawie dowody, które zostały poprawnie ocenione przez Sąd Rejonowy świadczą o winie P. T. w zakresie przypisanego mu czynu.

3.3.

3. Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie sposób uznać, aby orzeczona wobec oskarżonego kara 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz kara grzywny w wymiarze 150 stawek dziennych po 10 zł każda stawka były rażąco niewspółmierne w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Z treści pisemnych motywów przedmiotowego rozstrzygnięcia wynika, iż Sąd meriti miał na względzie dyrektywy wskazane w art. 53 k.k. i prawidłowo je zastosował. Wymierzone P. T. kary są bowiem adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynu, stopnia winy oskarżonego, jego właściwości i warunków osobistych, zaś kara grzywny jest ponadto dostosowana do sytuacji materialnej oskarżonego, a zatem brak jest podstaw do złagodzenia czy zaostrzenia tych kar.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego P. T.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o uniewinnienie oskarżonego jest niezasadny. Zgromadzone w sprawie dowody, które zostały poprawnie ocenione przez Sąd Rejonowy świadczą o winie P. T. w zakresie przypisanego mu czynu.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina i kara

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W tym zakresie wyrok jest prawidłowy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

-

Zwięźle o powodach zmiany

-

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-

5.3.1.4.1.

-

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zgodnie z art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych P. M. i P. P. po 840 zł tytułem zwrotu poniesionych przez nich wydatków w postępowaniu odwoławczym.

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze ustalając, iż wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa.

PODPIS

Ewa Bogusz - Patyra Włodzimierz Śpiewla Dorota Dobrzańska

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana