Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 83/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 30 września 2019 r. sygn. akt V K 80/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia w apelacji prokuratora

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Apelacja prokuratora

Lp.

Zarzut

zarzut niesłusznego niezastosowania środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w wysokości 22.000 zł na rzecz pokrzywdzonego M. L. (1) na podstawie art. 46 § 1 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora oparta o art. 438 pkt 4 k.p.k. jest zasadna.

- Trafny okazał się bowiem zarzut niesłusznego niezastosowania środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem w wysokości 22.000 zł na rzecz pokrzywdzonego na podstawie art. 46 § 1 k.k.

- Apelacja jest zasadna pomimo tego, że argumenty przytoczone na jej poparcie nie zasługują na akceptację.

- Zgodnie z art. 49a, k.p.k. wniosek o którym mowa w art. 46 § 1 k.k. może zostać złożony tylko do czasu zamknięcia przewodu sądowego na rozprawie głównej. Oznacza to, że wniosek nie może być złożony w czasie głosów końcowych jak również w toku postępowania odwoławczego. Termin do wniesienia tegoż wniosku ma charakter prekluzyjny, nie może być zatem przekroczony, ani przedłużony.

- Jest niespornym, że prokurator złożył w niniejszej sprawie wniosek o naprawienie szkody po zamknięciu przewodu sądowego. W związku z tym Sąd nie był zobowiązany do obligatoryjnego zasądzenia odszkodowania na rzecz pokrzywdzonego w trybie art. 46 § 1 k.k.

- Prokurator mógł skorzystać z wznowienia przewodu sądowego na rozprawie w dniu 19 września 2019 r. i zgłosić stosowny wniosek przed ponownym zamknięciem, jednak tego nie uczynił. Tym samym nie sposób podzielić stanowiska skarżącego, iż zgłoszenie wniosku w trybie art. 46 § 1 k.k. w ramach głosów końcowych nie powinno być przez Sąd I instancji uznane za okoliczność nierelewantną.

- Wszelako w ramach apelacji podniesiono na podstawie art. 438 pkt. 4 k.p.k. zarzut niesłusznego niezastosowania środka karnego z art. 46 § 1 k.k. Pomijając kwestie nieprecyzyjnego nazewnictwa (chodzi tu niewątpliwie o środek kompensacyjny z rozdziału Va) k.k. a nie o środek karny z rozdziału V k.k.), zarzut powyższy jest w pełni zasadny.

- Podstawa odwoławcza z art. 438 pkt 4 k.p.k. dotyczy bowiem właśnie przypadków gdy orzeczenie danego środka ma charakter fakultatywny. Na tej podstawie może zostać sformułowany zarzut odwoławczy niesłusznego niezastosowania „innego środka”, czyli również zarzut niesłusznego niezastosowania przez Sąd z urzędu środka w postaci obowiązku naprawienia szkody w sytuacji gdy Sąd mógł go orzec.

- Taka właśnie sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie. Sąd mógł i powinien - mając na względzie interes prawny pokrzywdzonego i skalę jego pokrzywdzenia – orzec środek o którym mowa w art. 46 § 1 k.k. poprzez zasądzenie na jego rzecz takiej kwoty, która winna choćby częściowo zrekompensować poniesioną przez niego szkodę.

- Zgodnie z trafnymi ustaleniami wyroku szkoda jaką poniósł pokrzywdzony M. L. to 101.300 zł czyli równowartość kwoty, którą wyłudzono od niego w ramach przestępstwa z art. 286 § 1 k.k.

- Natomiast rola oskarżonej polegała w tym przypadku na odebraniu od ustalonej osoby części ww. kwoty w wysokości 44.000 zł w celu dalszego zadysponowania. Postulowana przez skarżącego rekompensata w wymiarze 22.000 zł (tj. połowy kwoty odebranej przez nich od drugiego ze współsprawców ps. (...)) jest zatem w pełni słuszna i uzasadniona. W związku z tym w ramach wyroku Sądu odwoławczego zasądzono od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonego M. L., zgodnie z wnioskiem prokuratora na podstawie art. 46 § 1 k.k., kwotę 22.000 zł.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i nałożenie na oskarżoną obowiązku częściowego naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz M. L. (1) kwoty 22.000 zł

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny z przyczyn omawianych wyżej w ramach rozważań dotyczących zasadności zarzutu podniesionego w apelacji prokuratora.

Apelacja obrońcy oskarżonej

1)

2)

3)

zarzut

1. obrazy prawa procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

a. art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i czynienie ustaleń faktycznych w oparciu o jedynie wybrane dowody tj. zeznania i wyjaśnienia J. K. (1) w tym dokonaną przez świadka interpretację nagrań (...), (...), przy jednoczesnym pominięciu innych okoliczności ujętych w relacjach osobowych: zeznań świadka D. K. (1) (złożonych na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2019 r.) — w zakresie w jakim świadek wprost zaprzeczył aby znał oskarżoną, tym samym zaprzeczył, aby oskarżona była „młodą C." której według swych wyjaśnień w postępowaniu przygotowawczym miał przekazywać pieniądze, wyjaśnień oskarżonej, która konsekwentnie nie przyznawała się do popełnienia zarzucanych jej czynów (oszustwa oraz udziału w zorganizowanej grupie przestępczej), choć zeznania w/w świadka i wyjaśnienia oskarżonej są spójne, logiczne, zaś ich wiarygodności nie podważają protokoły zapisów rozmów telefonicznych zarejestrowanych w ramach kontroli operacyjnej (...); co skutkowało wadliwym przyjęciem, iż oskarżona zrealizowała znamiona czynów za które skazana została wyrokiem Sądu I instancji, podczas gdy prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie dawała podstaw do takiego przyjęcia;

b. art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów nie uwzględniającą zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego poprzez obdarzenie wiarą zeznań J. K. (1) w konsekwencji przyjęcie, iż oskarżona K. S. (1) wraz z innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami działała w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw polegających na doprowadzaniu osób starszych do niekorzystnego rozporządzenia ich mieniem, działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi i nieustalonymi osobami dokonała oszustw na szkodę nieustalonych i ustalonych osób i czynienie najważniejszych ustaleń faktycznych w oparciu o ich treść, mimo, iż zeznania w/w świadka są wewnętrznie sprzeczne, nielogiczne, nie znajdują oparcia w zgormadzonym w sprawie materiałem dowodowym, nadto, które to, z uwagi na długotrwale uzależnienie świadka od narkotyków tzw. „twardych" (heroiny) winny budzić poważne wątpliwości;

c. art. 5 § 2 k.p.k., polegającą na uznaniu, że oskarżona K. S. (1) dopuściła się czynów zarzucanych jej aktem oskarżenia, gdy tymczasem materiał dowodowy ujawniony na rozprawie nie pozwalał na przypisanie oskarżonej sprawstwa w/w czynów (brak możliwości ustalenia danych pokrzywdzonych, tym samym brak możliwości ustalenia, czy osoby te świadomie nie złożyły wniosku o ściganie i ukaranie sprawcy, bowiem czyn popełniony został przez osobę dla nich bliską, brak możliwości zweryfikowania, czy „młoda C.", której pieniądze miał rzekomo przekazać D. K. (1) to w rzeczywistości K. S. (1), a to wobec braku możliwości identyfikacji oskarżonej na zabezpieczonym zdjęciu z monitoringu), w konsekwencji na rozstrzygnięciu nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonej wbrew zasadzie in dubio pro reo;

d. art. 167 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z opinii biegłego do spraw fonoskopii na okoliczność ustalenia, czy na nagraniach rozmów utrwalonych w ramach kontroli operacyjnej (...) głos przypisany do K. S. (1) w rzeczywistości jest jej głosem, mimo, iż przywołane okoliczności, miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, skoro tylko umożliwiłyby ustalenie wiarygodności twierdzeń oskarżonej K. S. (1) w zakresie w jakim zaprzeczyła pomawiającym ją depozycjom J. K. (2)

e. art. 167 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k. poprzez nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z opinii biegłego psychologa na okoliczność ustalenia wiarygodności depozycji świadka J. K. (1) wobec uzależnienia tegoż świadka (co najmniej w okresie składania przez niego wyjaśnień w postępowaniu przygotowawczym Po V Ds. 74.2016) od tzw. twardych środków odurzających (heroiny),

f. art. 439 § 1 pkt 9 w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 poprzez orzekanie przy braku skargi uprawnionego oskarżyciela, tj. poprzez skazanie oskarżonej za przestępstwo wskazane w pkt II, III, V aktu oskarżenia, w sytuacji gdy przyjmując wersję najkorzystniejszą dla oskarżonej (zgodnie z zasadą zawartą w art. 5 § 2 k.p.k.) nieustaleni pokrzywdzeni nie złożyli zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, z uwagi fakt, iż czyn popełniony został przez osobę dla nich najbliższą (art. 286 § 4 k.k.);

2. błąd w ustaleniach faktycznych, mający wpływ na treść wydanego orzeczenia, polegający na niesłusznym stwierdzeniu przez Sąd, iż oskarżona K. S. (1) dopuściła się czynów zarzucanych jej aktem oskarżenia, podczas gdy wina oskarżonej wynika jedynie z zeznań/wyjaśnień świadka J. K. (1) oraz z dokonanej przez niego interpretacji rozmów utrwalonych na nagraniu „(...), (...);

3. rażącą niewspółmierność kary polegającą na wymierzeniu oskarżonej surowej kary za zarzucane jej przestępstwa oraz - co za tym idzie - bardzo surowej kary łącznej w wymiarze 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, pomimo tego, że przyjmując za polegające na prawdzie depozycje J. K. (1) (czemu oskarżona konsekwentnie przeczy), niewykazanym zostało, by oskarżona — dotychczas niekarana była świadoma o pochodzeniu przekazywanych jej pieniędzy, nadto by pełniła jakąkolwiek rolę w strukturach przestępczej organizacji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonej jest w całej rozciągłości bezzasadna albowiem:

- Nietrafne okazały się zarzuty obrazy przepisów postępowania w obrębie sądowej oceny materiału dowodowego tj. art. 7 k.p.k. i 5 § 2 k.p.k. [pkt 1a), b), c) apelacji].

- Sąd I instancji ocenił bowiem, w sposób prawidłowy – zgodny z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego – że zeznania świadka J. K. (1) są wiarygodne i że w związku z tym wyjaśnienia oskarżonej K. S. (1) na wiarę nie zasługują (str. 8 – 15 pisemnych motywów wyroku). Nadto Sąd ten w sposób przekonujący wykazał, iż dowodem potwierdzającym zeznania J. K. (1) są zeznania świadka D. K. (1) (ps. (...)) złożone w trakcie śledztwa, zaś zeznania tegoż świadka złożone w czasie postępowania sądowego są nielogiczne i sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem (str. 10 ww. motywów).

- Podzielając w tym zakresie w pełni sądową ocenę ujawnionych dowodów, w tym w postaci zeznań (i wcześniejszych wyjaśnień) świadków D. K. (1) (ps.” M.”) i J. K. (1), należy w szczególności podkreślić, że świadek D. K. w postępowaniu przygotowawczym potwierdził szereg stawianych mu zarzutów związanych z doprowadzeniem starszych osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem tzw. „metodą na policjanta” w tym w pełnym zakresie zarzut opisany w pkt 12 postanowienia o przedstawieniu zarzutów (k. 215 w zw. z k. 211v). W ramach tego zarzutu wskazano wyraźnie, iż D. K. ps.” M.” w dniu 13 kwietnia 2017 r. działał w W. przy Szpitalu (...), wspólnie i w porozumieniu z K. S. (1), doprowadzając osoby pokrzywdzone do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 44.000 zł w ten sposób, że zabrał od nich ww. sumę i przekazał ją K. S. (1) w celu dalszego dysponowania.

- Dodatkowo odnośnie tegoż zarzutu D. K. wyjaśnił „ 44.000 zł jak opisane jest w zarzucie dostała ta dziewczyna pod szpitalem” (k. 215).

- Z kolei w rozmowie telefonicznej zarejestrowanej w ramach kontroli operacyjnej (...) (k. 34) D. K. (1) otrzymał polecenie od mężczyzny ps. (...) przekazania kwoty 44.000 zł (część kwoty odebranej pokrzywdzonemu L.) o godz. 16.00 dla (...) tj. dla M. S. (1) (brata oskarżonej S.) przy wejściu do Szpitala (...). O godz. 16.00 D. K. zadzwonił do (...) z informacją, że był pod Szpitalem (...) i przekazał pieniądze „ młodej C. ”.

- Na zdjęciach monitoringu przed wejściem do Szpitala (...) z dnia 13 kwietnia 2017 r. zrobionych tuż przed godziną 16.00 widać mężczyznę i kobietę idących obok siebie (k. 37 – 38).

- Świadek J. K. (1) w swoich wyjaśnieniach z dnia 7 lutego 2018 r. rozpoznał na powyższych fotografiach D. K. (1) ps. ”M.” i oskarżoną K. S. (1) (k. 36v).

- W odtwarzanych J. K. rozmowach telefonicznych rozpoznał on, iż w dniu 13 kwietnia 2017 r. (...) rozmawia m. in. w godz. 15.00 – 16.00 z mężczyzną ps.” M.” (tj. D. K.) o przekazaniu kwoty 44.000 zł przy ww. szpitalu (50v).

- Jak wyżej powiedziano D. K. w wyjaśnieniach ze śledztwa składanych rok później (21 lutego 2019 r.) potwierdził, iż właśnie w tym miejscu i czasie przekazał oskarżonej K. S. (1) wyłudzoną od pokrzywdzonych kwotę 44.000 zł w celu dalszego dysponowania (k. 215).

- Na rozprawie zaś po odczytaniu mu fragmentu ww. wyjaśnień z 21 lutego 2019 r. świadek ostatecznie oświadczył, iż „ nie potwierdza i zarazem potwierdza odczytane zeznania” (k. 456v).

- W żadnym wypadku świadek D. K. nie zaprzeczał temu, iż to on jest osobą przekazującą w dniu 13 kwietnia 2017 r. kwotę 44.000 zł innej osobie. Zaprzeczył jedynie, iż zna oskarżoną S. i jednocześnie wskazał, iż widział jej nazwisko w aktach (k. 456).

- Sąd I instancji, jak wyżej wskazano trafnie ocenił zeznania D. K. w tej mierze (złożone na rozprawie) jako niewiarygodne.

- Istotne jest jednak to, że - nawet w kontekście kształtu zeznań D. K. (ps. (...)) z postępowania sądowego – świadek J. K. w toku procesu wiarygodnie wskazał na udział (...) (D. K.) w przekazaniu wyłudzonej od pokrzywdzonego L. kwoty 44.000 zł przed Szpitalem (...).

- Nadto, przede wszystkim, świadek J. K. trafnie i precyzyjnie rozpoznał na fotografiach z monitoringu, iż to właśnie (...) jest mężczyzną idącym obok kobiety przy Szpitalu (...) w dniu 13 kwietnia 2017 r. ok. godz. 16.00 i że świadek ten równie trafnie zidentyfikował, iż głos mężczyzny, który relacjonował (...) okoliczności ww. spotkania i przekazania kwoty 44.000 zł kobiecie („młodej C.”) przed Szpitalem (...) należy do D. K. (1) ( (...)).

- Skoro zatem świadek J. K., nie tylko zidentyfikował głos jednego ze sprawców ( (...)) utrwalony w ramach podsłuchu, ale też jego wizerunek utrwalony w ramach monitoringu Szpitala (...) w dniu 13 kwietnia 2017 r., to nie ma żadnych racjonalnych podstaw do przyjmowania (sugerowanego przez skarżącego) założenia, iż akurat w odniesieniu do drugiego ze współsprawców (tj. co do oskarżonej S.) świadek J. K. złożył tendencyjne, obciążające ją, fałszywe zeznania lub też by w odniesieniu do oskarżonej pomylił jej wygląd na okazywanych mu fotografiach (sprzed Szpitala (...) z dnia 13 kwietnia 2017 r.) z inną osobą albo też by w sposób omyłkowy, zidentyfikował głos innej kobiety na odtwarzanych mu nagraniach z podsłuchów, jako głos oskarżonej S.. Przy tym należy zauważyć, że świadek J. K. znał K. S. osobiście od 2004 r. (k. 36) i prowadził z nią wcześniej wielokrotnie rozmowy telefoniczne, co minimalizuje możliwość nietrafnego zidentyfikowania głosu i wizerunku oskarżonej, tak jak mogłoby to mieć miejsce w stosunku do osoby obcej.

- Na marginesie jedynie wypada odnotować, że styl i forma wypowiedzi zarejestrowanych w ramach ww. podsłuchów były na tyle charakterystyczne (przesycone dość oryginalnymi jak na kobietę wulgaryzmami), że o przypadkowości lub pomyłce, w zakresie rozpoznania tożsamości rozmawiającej kobiety przez ww. świadka, nie mogło być mowy.

- Wiarygodność zeznań świadka J. K. znajduje (wbrew twierdzeniom skarżącego) szerokie wsparcie w innych dowodach ujawnionych w sprawie, w tym (o czym była mowa) w wyjaśnieniach D. K. ps. (...) złożonych w śledztwie oraz w protokołach zapisów rozmów telefonicznych i monitoringu a także (co do faktu istnienia i sposobu funkcjonowania zorganizowanej grupy przestępczej do której należała oskarżona) w zeznaniach świadka B. J. i R. W..

- Ze zgromadzonego materiału dowodowego, stanowiącego podstawę ustaleń faktycznych zaskarżonego wyroku, wynika jednoznacznie, iż oskarżona była sobą bardzo intensywnie zaangażowaną w działalność zorganizowanej grupy przestępczej popełniającej w sposób zmasowany przestępstwa polegające na oszukiwaniu starszych osób poprzez nakłanianie ich tzw. metodą „ na policjanta” do przekazywania swoich oszczędności wskazanym osobom (tzw. „podbierakom”). Rola oskarżonej była w tym procederze ściśle określona – odbierała (w zastępstwie brata M. S. (1)) pieniądze od współsprawców (w tym od J. K. i D. K., którzy otrzymywali je od ww. osób i przekazywała je kolejnym osobom działającym w ramach tej grupy na terenie Wielkiej Brytanii.

- Zatem, zarówno co do przypisanych oskarżonej w wyroku czynów z art. 286 § 1 k.k. jak i co do udziału w zorganizowanej grupie przestępczej w rozumieniu art. 258 § 1 k.k., sprawstwo i wina oskarżonej K. S. (1) nie budzi żadnych wątpliwości i w związku z tym za bezzasadny uznać należy zarzut z pkt 1c) dotyczący nierozstrzygnięcia wątpliwości, o których mowa w art. 5 § 2 k.p.k., na korzyść oskarżonej.

- Przy tym zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. może być skutecznie podnoszony tylko wtedy gdy nieusuwalne wątpliwości podejmie Sąd orzekający a następnie rozstrzygnie je niekorzystnie dla oskarżonego. Tymczasem w sprawie niniejszej wątpliwości (w ocenie Sądu Apelacyjnego, zupełnie bezzasadne) pojawiły się jedynie w środku odwoławczym.

- Zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. z pkt 1c) jest zatem w tym przypadku bezprzedmiotowy.

- Wbrew zastrzeżeniom skarżącego zawartym w zarzutach 1a), b) apelacji Sąd słusznie uznał, iż zeznania świadka J. K. są wiarygodne zaś przytoczone w uzasadnieniu apelacji, rzekome sprzeczności w relacjach tegoż świadka, mają wyłącznie pozorny charakter.

- Na przykład podawanie przez świadka innych kwot wręczanych pieniędzy dotyczy innych kontekstów sytuacyjnych, nie świadcząc o niewiarygodności jego wypowiedzi w tym zakresie.

- Dwukrotne odebranie pieniędzy (20% z wyłudzonych pieniędzy od pokrzywdzonych – łącznie ok. 40.000 zł) odnosi się wyraźnie do osobistych odbiorów pieniędzy przez oskarżoną od J. K. za brata, (M. S. (1)) w sytuacji gdy został on osadzony w areszcie śledczym (k. 20v).

- Kwota 20.000 zł (objęta zarzutem z pkt III aktu oskarżenia) to z kolei kwota osobiście odebrana przez nią od J. K. jesienią 2016 r. jeszcze w czasie gdy M. S. nie został aresztowany (k. 36v).

- Wreszcie, wielokrotne przekazanie pieniędzy oskarżonej w miesiącach od listopada 2016 r. do stycznia 2016 r. – od 8 do 15 razy w kwotach jednorazowo od 6.000 zł do 50.000 zł - dotyczyło przekazów wyłudzonych kwot za pośrednictwem innej osoby (prawdopodobnego partnera oskarżonej) z którą oskarżona uprzednio każdorazowo umawiała świadka J. K. telefonicznie (k. 36 – 36v).

- Argument skarżącego, iż zeznania J. K. nie stanowią pełnowartościowego materiału dowodowego uznać zatem należy za gołosłowny i nie znajdujący oparcia w realiach dowodowych niniejszej sprawy.

- Przy tym zauważyć trzeba, że J. K. obciąża bezwzględnie oskarżoną sprawstwem jedynie dwóch czynów z siedmiu czynów objętych zarzutami (pkt II i III aktu oskarżenia), zaś co do pozostałych czynów kluczową rolę odgrywały inne dowody, w tym w postaci nagrań rozmów telefonicznych uzyskanych w drodze podsłuchów, w których J. K. był tylko osobą identyfikującą głos rozmówców, a nie świadkiem popełnianych przez nich przestępstw.

- Chybiony jest zarzut z pkt 1d) apelacji dotyczący nieprzeprowadzenia z urzędu dowodu z opinii biegłego ds. fonoskopii w celu ustalenia, czy głos nagrany w ramach kontroli operacyjnej „ (...)” należał do oskarżonej.

- Zaskakujące jest już to, że kwestia przeprowadzenia takiego dowodu została podniesiona przez podmiot profesjonalny dopiero w trakcie postępowania odwoławczego (vide wniosek z pkt 4b) apelacji).

- Poza tym, jak wyżej wykazano, świadek J. K. w sposób trafny i wiarygodny identyfikował głosy nagranych rozmówców (w tym oskarżonej S.), utrwalone w czasie kontroli operacyjnej (...) dotyczącej tylko jednego z czynów przypisanych oskarżonej tj. z pkt VI aktu oskarżenia.

- W tej sytuacji, wobec braku stosownego wniosku dowodowego a także wobec nieujawnienia się w toku procesu żadnego dowodu przeciwnego w powyższym zakresie, Sąd I instancji nie miał jakichkolwiek podstaw do dopuszczenia z urzędu dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia, czy nagrany głos jest głosem oskarżonej.

- Trzeba bowiem przypomnieć, że oskarżona w toku procesu, wbrew sugestiom skarżącego, ani razu nie zaprzeczyła treści ujawnionych w sprawie dowodów, w tym dowodów wskazujących, iż to jej głos został utrwalony w ramach kontroli operacyjnych (...), „(...), (...) – ograniczając się do oświadczenia o nieprzyznaniu się do popełnienia zarzucanych jej czynów. Oświadczenie takie nie jest tożsame z zanegowaniem przez oskarżoną swojego udziału w nagranych rozmowach telefonicznych, które odtwarzano jej w toku śledztwa i co do których nie chciała się wypowiadać (k. 190).

- Bezzasadny jest zarzut nieprzeprowadzenia z urzędu dowodu z opinii psychologa na okoliczność ustalenia wiarygodności zeznań świadka J. K..

- Przede wszystkim podmiotem oceniającym wiarygodność świadków w polskim procesie karnym jest Sąd orzekający a nie biegły psycholog.

- Ponadto nie ujawniły się w sprawie jakiekolwiek wątpliwości co do stanu psychicznego świadka, jego rozwoju umysłowego lub zdolności postrzegania i odtwarzania spostrzeżeń. Nie zaistniały zatem okoliczności obligujące Sąd do rozważenia możliwości fakultatywnego zastosowania rozwiązania przewidzianego w art. 192 § 2 k.p.k.

- Sam fakt, iż J. K. miałby w przeszłości zażywać środki odurzające, nie przesądza automatycznie o konieczności wdrażania instytucji przesłuchania świadka z udziałem biegłego.

- Przy tym skarżący nie przytoczył żadnych argumentów wskazujących na to, że powyższa okoliczność mogła realnie rzutować na kształt relacji świadka składanych w śledztwie.

- Natomiast na rozprawie świadek ograniczył się do potwierdzenia swoich wcześniejszych zeznań, nie rozwijając swoich wypowiedzi, więc przeprowadzenie przesłuchania z udziałem psychologa nie mogło mieć żadnego wpływu na sądową ocenę wiarygodności zeznań świadka J. K..

- Zarzut z pkt 1f) apelacji, dotyczący bezwzględnej przyczyny odwoławczej polegającej na braku skargi uprawnionego oskarżyciela, ma wyłącznie polemiczny charakter balansujący wręcz na pograniczu absurdu i nie wymaga, w związku z tym, szerszego komentarza.

- Przecież istotą oszustw odzwierciedlonych w zeznaniach J. K. i pozostałych świadków oraz w rozmowach utrwalonych w ramach podsłuchów operacyjnych, było działanie na szkodę osób zupełnie obcych, a nie osób najbliższych (o których mowa w art. 286 § 4 k.k.), które mogłyby z łatwością zdekonspirować rzekomych „ policjantów”.

- Trudno zatem poważnie traktować hipotezę, iż wśród pokrzywdzonych znalazły się osoby najbliższe oskarżonej K. S., tym bardziej że na możliwość wystąpienia takiego przypadku nie wskazuje, ani modus operandi przyjęty przez sprawców przedmiotowych przestępstw, ani też porównanie dominującego profilu środowiskowego z jednej strony sprawców tychże przestępstw, a z drugiej strony, ujawnionych osób pokrzywdzonych.

- W związku z nietrafnością zarzutów obrazy przepisów procesowych z pkt 1 a, b, c, d, e, f apelacji również w odniesieniu do sądowej oceny zeznań świadka J. K., za w pełni bezzasadny uznać należy zarzut z pkt 2 apelacji tj. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych (szerzej nierozwinięty w motywach apelacji), który zdaniem skarżącego miałby właśnie wynikać z oparcia tych ustaleń jedynie na zakwestionowanych w apelacji zeznaniach J. K. i na dokonanej przez niego interpretacji rozmów telefonicznych.

- Nie zasługuje też na uwzględnienie zarzut rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonej. Kary jednostkowe i kara łączna 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności są bowiem karami sprawiedliwymi, uwzględniającymi w należytym stopniu wszelkie dyrektywy i okoliczności istotne dla wymiaru kary określone w art. 53 k.k.

- Kara ta jest zatem karą w pełni współmierną do stopnia zawinienia oskarżonej i do społecznej szkodliwości przypisanych jej czynów, w tym w szczególności do skali rozległej działalności przestępczej, w którą była zaangażowana i do ilości wyłudzonego oraz rozdysponowanego przez nią dalej mienia, a także do bezmiaru krzywd ponoszonych przez pokrzywdzone (na ogół starsze i niesamodzielne) osoby oraz do intensywności działania oskarżonej cechującego się wyjątkową bezwzględnością i brakiem skrupułów wobec tychże osób.

- Za wyłącznie polemiczny uznać należy argument, iż okolicznością łagodzącą przy wymiarze kary miałaby być nieświadomość oskarżonej z jakiego źródła podchodzą przyjmowane przez nią pieniądze.

- Ustalenia wyroku, również w zakresie świadomości oskarżonej co do pochodzenia przyjmowanych przez nią kwot, znajdują pełnie wsparcie w jednoznacznych w tej mierze zeznaniach J. K. jak i w treści rozmów z jej udziałem utrwalonych w ramach podsłuchów operacyjnych (np. k. 149v – 150).

wniosek

1)  o zmianę wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od dokonania czynów z pkt I, II, III, IV, V, VI wyroku

2)  o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ niezasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wni o sku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oba wnioski z pkt 1 i 2 uznano w całości za bezzasadne z przyczyn omawianych wyżej w ramach rozważań dotyczących bezzasadności zarzutów apelacyjnych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok utrzymany w mocy w zakresie rozstrzygnięć z pkt I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII i IX

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok utrzymano w mocy z powodów omawianych w ramach rozważań dotyczących bezzasadności zarzutów apelacji obrońcy oskarżonej (z pkt 3 niniejszego uzasadnienia) oraz braku innych podstaw do zmiany lub uchylenia wyroku w powyższej części.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana wyroku polegająca na orzeczeniu na podstawie art. 46 § 1 k.k. obowiązku naprawienia przez oskarżoną w części szkody wyrządzonej przestępstwem z pkt IV części wstępnej wyroku poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego M. L. (1) kwoty 22.000 zł

Zwięźle o powodach zmiany

Podstawą zmiany były powody, które omawiano wyżej, w ramach rozważań z pkt 3 niniejszego uzasadnienia dotyczących zasadności zarzutu podniesionego w apelacji prokuratora.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3 wyroku

Zwolnienie oskarżonej od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze z uwagi na jej sytuację rodzinną i majątkową (k. 439v) w trybie art. 624 § 1 k.p.k.

7.  PODPIS

Piotr Schab Rafał Kaniok Dorota Radlińska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

brak rozstrzygnięcia o środku w postaci obowiązku naprawienia szkody

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej K. S. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcia z pkt I, II, III, IV, VII i IX wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana