Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV GC 2258/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 marca 2016 roku powód „Krajowy Rejestr Długów Biuro (...)” spółka akcyjna z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od pozwanego P. S. kwoty 1.955,90 złotych oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że dochodzi wynagrodzenia za świadczone na rzecz pozwanego usługi na podstawie umowy stałej Serwis Ochrony (...) z dnia 13 maja 2015 roku oraz równowartości kwoty 40 euro zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych z dnia 8 marca 2013 roku.

W dniu 6 kwietnia 2016 r. referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin- Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie VI Nc-e (...).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu zarzucił, że umowa została zawarta pod presją nagabywań powoda, który nie zezwolił na zmianę istotnych dla pozwanego elementów. Pozwany wskazał, że zawarł umowę wyłącznie w celu windykacji należności od jednego z jego dłużników. Powód nie podjął żadnych czynności w tym zakresie. Pozwany nie korzystał z systemu powoda ani nie logował się do niego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 maja 2015 roku „Krajowy Rejestr Długów Biuro (...)” spółka akcyjna z siedzibą we W. ( (...)) zawarł z P. S. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą S. P. S. (Klient) umowę stałą Serwis Ochrony (...).

Na jej podstawie P. S. uzyskał możliwość korzystania z usług (...) zgodnie z opisem i cennikiem stanowiącym załącznik do umowy za opłatą miesięczną za korzystanie z pakietu (...) Debiut w wysokości 200 złotych netto (punk I ust. 1-3 umowy).

Zgodnie z pkt II ust. 1 i 5 umowa została zawarta na czas nieokreślony i wchodziła w życie z dniem rejestracji w systemie (...). Z tytułu umowy Klient zobowiązany był ponosić opłatę miesięczną za prawo korzystania z systemu (...) w ramach Serwisu Ochrony (...) (która naliczana miała być co miesiąc, przez cały okres obowiązywania umowy niezależnie od ilości logowań Klienta do systemu (...) w pierwszym miesiącu obowiązywania umowy opłata ta miała być naliczana proporcjonalnie do liczby dni pozostałych do zakończenia miesiąca, licząc od daty zarejestrowania umowy w systemie (...)) oraz opłaty za wykonane przez (...) usługi tylko i wyłącznie, gdy dokona zlecenia usług płatnych lub zleci usługi przekraczające bezpłatne limity określone w punkcie I. Opłaty miały być naliczane za każdy miesiąc z dołu i dokonywane w oparciu o faktury, których termin płatności wynosił 10 dni od daty wystawienia faktury.

Zgodnie z pkt III ust. 1 umowa mogła zostać rozwiązana przez każdą ze stron w formie pisemnej pod rygorem nieważności z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Klient zobowiązany był do dostarczenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy na adres siedziby (...) (listownie lub osobiście). Zgodnie z zasadami wynikającymi z Kodeksu cywilnego oświadczenie o rozwiązaniu umowy uznawane było za złożone w momencie doręczenia go do siedziby (...).

Załącznik do umowy określał świadczone przez (...) usługi zarówno bezpłatne, jak i dodatkowo płatne. Jedną z bezpłatnych dodatkowych usług było „wezwanie do zapłaty PLUS na koszt dłużnika”.

(dowód: umowa z dnia 13 maja 2015 roku wraz z aneksem i załącznikiem – k. 77-80)

Zlecenie usługi „wezwanie do zapłaty PLUS na koszt dłużnika” wymagało zalogowania się do elektronicznego panelu klienta (...) i wypełnienia odpowiednich pól dotyczących informacji na temat dłużnika i jego zadłużenia.

(dowód: wydruk z modułu zlecenia usług „wezwanie do zapłaty PLUS” – k. 254-263)

W związku ze świadczonymi usługami „Krajowy Rejestr Długów Biuro (...)” spółka akcyjna z siedzibą we W. obciążył P. S. kwotami wynikającymi z wystawionych faktur VAT :

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za okres od 15 maja 2015 roku do 31 maja 2015 roku na kwotę 134,91 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 11 czerwca 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za czerwiec 2015 roku na kwotę 246 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 11 lipca 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za lipiec 2015 roku na kwotę 246 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 13 sierpnia 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za sierpień 2015 roku na kwotę 246 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 11 września 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za wrzesień 2015 roku na kwotę 246 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 11 października 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za październik 2015 roku na kwotę 246 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 12 listopada 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za listopad 2015 roku na kwotę 246 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 11 grudnia 2015 roku,

- faktura VAT nr (...) tytułem abonamentu za okres od 1 grudnia 2015 roku do 18 grudnia 2015 roku na kwotę 142,84 złotych z terminem płatności wyznaczonym na dzień 14 stycznia 2016 roku.

(dowód: faktury VAT k. 82-88)

Przed zawarciem umowy P. S. prowadził z „Krajowy Rejestr Długów Biuro (...)” spółką akcyjną z siedzibą we W. negocjacje, które polegały na spotkaniach z przedstawicielami (...), jak i na wymianie projektów umów drogą elektroniczną.

(dowód: korespondencja mailowa zawarta w aktach pomocniczych (...); zeznania świadka J. P. – k. 213v; zeznania świadka R. G. – k. 224v-225)

P. S. w trakcie trwania umowy nie korzystał z systemu elektronicznego (...) i się do niego nie logował.

(dowód: okoliczności bezsporne)

Stan faktyczny sprawy został ustalony na podstawie dokumentów złożonych przez strony w toku sprawy oraz zeznań świadków J. P. i R. G..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne podlegało uwzględnieniu w całości.

Powód wnosił o zasądzenie wynagrodzenia abonamentowego za okres od 15 maja 2015 roku do 18 grudnia 2015 roku zgodnie z zawartą przez strony umową stałą Serwis Ochrony (...) z dnia 13 maja 2015 roku, skapitalizowanych na dzień wytoczenia powództwa odsetek oraz równowartości kwoty 40 euro tytułem zryczałtowanych kosztów odzyskiwania należności.

Pozwany przyznał fakt zawarcia umowy oraz nie kwestionował jej treści i okresu obowiązywania. Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa zarzucił zawarcie umowy pod presją nagabywań powoda, który nie zezwolił na zmianę istotnych dla niego elementów. Pozwany wskazał również, że zawarł umowę wyłącznie w celu windykacji należności od jednego z jego dłużników, a powód nie podjął żadnych czynności w tym zakresie. Na koniec pozwany podniósł, że nie korzystał z systemu powoda ani nie logował się do niego.

Zawarta pomiędzy stronami umowa stanowiła nienazwaną umowę o świadczenie usług. W konsekwencji do umowy tej, na podstawie art. 750 k.c., należy stosować odpowiednio przepisy o zleceniu. Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Stosownie zaś do treści art. 735 § 1 k.c. jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie.

Odnosząc się do pierwszego zarzutu pozwanego należy wskazać, że był on całkowicie bezzasadny. Obowiązująca zasada swobody kontraktowania przewiduje wolność i swobodę w zakresie zawarcia (lub niezawarcia) umowy, wyboru kontrahenta oraz treści umowy. Pozwany, jak każdy inny podmiot, nie był zobligowany do zawarcia umowy z powodem. Mógł również prowadzić negocjacje w celu odpowiedniego ukształtowania treści umowy. Ze złożonej korespondencji mailowej i zeznań świadków wynika, że pozwany prowadził negocjacje przez bardzo długi okres. W ich trakcie doszło do zmiany umowy m.in. w zakresie obniżenia kwoty abonamentu i rezygnacji z obowiązku zapłaty opłaty za aktywację. Pozwany miał więc możliwość dokładnego zapoznania się z treścią umowy, bez presji czasu i w komfortowych warunkach. Należy również podkreślić, że pozwany nie uchylił się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli. Nie było więc podstaw do kwestionowania ważności i skuteczności umowy.

Odnosząc się do drugiego zarzutu należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie powód dochodził wyłącznie opłaty abonamentowej za czas trwania umowy. Opłata ta była minimalnym, ryczałtowym wynagrodzeniem stanowiącym, zgodnie z punktem II ust. 5 umowy, ekwiwalent za prawo korzystania z systemu (...). Niesporne pomiędzy stronami było, że pozwany w trakcie całego okresu obowiązywania umowy posiadał kody niezbędne przy logowaniu do systemu. Mógł więc w każdej chwili z systemu tego korzystać. Faktyczny brak logowania nie zwalniał pozwanego z obowiązku zapłaty wynagrodzenia. Obowiązkiem powoda było bowiem umożliwienie pozwanemu korzystanie z systemu (...). Decyzja o tym, czy skorzystać z tego systemu leżała natomiast wyłącznie po stronie pozwanego. Pozwany wskazywał, że był zainteresowany wyłącznie „windykowaniem dłużników”, a powód nie wykonywał tej usługi. Należy podkreślić, że uprawnienia i obowiązki stron powinny być oceniane w kontekście treści podpisanej umowy. Umowa ta przewidywała świadczenie przez powoda określonych usług, niektórych w ramach abonamentu, niektórych za dodatkowym wynagrodzeniem. Jedną z usług było „wezwanie do zapłaty PLUS na koszt dłużnika”. Jak wynika ze złożonych przez powoda dokumentów, w celu uruchomienia tej usługi niezbędne było zalogowanie się do systemu i wypełnienie odpowiednich pól dotyczących dłużnika i zadłużenia. Pozwany, jak sam podnosił, nie logował się do systemu. W związku z tym z tego powodu nie mógł z tej usługi skorzystać. W konsekwencji brak podjęcia czynności windykacyjnych spowodowany był wyłącznie biernością pozwanego.

W związku z tym uzasadnione było żądanie zasądzenia opłat abonamentowych za cały czas trwania umowy. Ich wysokości oraz terminów płatności pozwany nie kwestionował.

Uzasadnione okazało się również żądanie zapłaty kwoty 165,98 złotych, stanowiącej równowartość 40 euro. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wierzycielowi od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.

Zakres zastosowania ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych opisany jest w art. 2 tej ustawy, gdzie wskazano, że stosuje się ją do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są podmioty opisane w punktach 1-7. Z kolei, definicja transakcji handlowej zawarta jest w art. 4 pkt 1, gdzie wskazano, że jest to umowa, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością. W przedmiotowej sprawie wszystkie warunki aby żądać równowartość kwoty 40 euro zostały spełnione. Strony są przedsiębiorcami, zaś zawarta pomiędzy nimi umowa stanowiła transakcję handlową. Ponadto powód spełnił swoje świadczenie i nie otrzymał zapłaty w umownym terminie.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei, zgodnie z art. 482 § 1 k.c. od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. W konsekwencji powód w sposób prawidłowy skapitalizował odsetki od dnia następnego po upływie terminu płatności każdej należności do dnia wytoczenia powództwa.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w sentencji.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Na koszty procesu poniesione przez powoda składały się: opłata od pozwu w wysokości 30 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 1.200 złotych tytułem zwrotu zastępstwa procesowego.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda, a pozwanemu z pouczeniem o apelacji.

SSR Łukasz Oleksiuk