Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 867/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2020 roku

Sąd Rejonowy w Opocznie, I Wydział Cywilny,

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia S. R. Mirosława Makowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Jaworska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 czerwca 2020 roku w O.

sprawy ze skargi D. N. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 27 sierpnia 2019 roku, sygn. akt I C 399/19 wydanym w sprawie z powództwa (...) Bank S.A. w W.

przeciwko D. N. o zapłatę

oddalić skargę o wznowienie postępowania.

Sygn. akt I C 867/19

UZASADNIENIE

Skargą z dnia 4 grudnia 2019 roku pełnomocnik pozwanego D. N. wniósł o wznowienie postępowania w sprawie sygn. akt I C 399/19 oraz wniósł o uchylenie w całości wyroku, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu skargi wskazał, że pozwany dowiedział się o istnieniu tytułu wykonawczego w listopadzie 2019 roku, kiedy to odebrał awizo pod nieaktualnym adresem i dokonał wglądu do akt sprawy (skarga k. 3-4).

Postanowieniem z dnia 10 grudnia 2019 roku Sąd Rejonowy w Opocznie zwolnił skarżącego D. N. od kosztów sądowych w sprawie (postanowienie k. 11).

Postanowieniem z dnia 128 stycznia 2020 roku Sąd Rejonowy w Opocznie oddalił wniosek pozwanego D. N. o wstrzymanie wykonania wyroku (postanowienie k. 13).

W odpowiedzi na skargę powód (...) Bank S.A. w W. wniósł o oddalenie skargi o wznowienie postępowania i zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania wywołanego skargą, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że pozwany pod adresem wskazanym w pozwie prowadzi działalność gospodarczą. Zobowiązanie pozwanego wynika z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Nadto wskazał, że pozwany z adresu pod którym prowadzi działalność gospodarczą „ (...), (...)-(...) O.” podejmuje osobiście korespondencję (odpowiedź na skargę k. 18-19).

Sąd ustalił, co następuje.

W dniu 25 lipca 2015 roku D. N. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) w O. zawarł z (...) Bank S.A. w W. umowę kredytu „ Kredyt obrotowy – operacyjny, ratalny” o numerze BG/KR-O- (...) na łączną kwotę 40.000 złotych na okres 60 miesięcy.

Dowód: umowa kredytu k. 29-32

W dniu 30 lipca 2015 roku nastąpiło uruchomieniu kredytu.

Dowód: dyspozycja uruchomienia kredytu k. 43-44,

wyciąg z konta bankowego k. 46-49.

D. N. tylko trzy pierwsze raty zapłacił w terminie. Kolejne 24 raty zapłacił z uchybieniem terminu. Od 29 raty D. N. zaprzestał spłaty kredytu. Termin zapłaty tej raty był określony na dzień 22 stycznia 2018 roku.

Dowód: harmonogram spłaty k. 45 akt sprawy i C 399/19

historia odsetek k. 50 -52 akt sprawy i C 399/19 .

wyciąg z ksiąg banku k. 39 akt sprawy i C 399/19

zestawienie należności i spłat k. 59-68 akt sprawy i C 399/19

Pismem z dnia 2 kwietnia 2018 roku (...) S.A. w W. - doręczonym D. N. w dniu 6 kwietnia 2018 roku na adres (...) – wezwał do zapłaty zadłużenia w kwocie 2.123,90 złotych w terminie 14 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu.

Dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru k. 55-56 akt sprawy i C 399/19 .

Pismem z dnia 18 maja 2018 roku (...) S.A. w W. wypowiedział umowę kredytu nr BG/KR-O- (...). Pismo zostało doręczone pozwanemu w trybie awiza., na adres (...).

Dowód: wypowiedzenie umowy wraz z dokumentacją doręczenia k. 33-35 akt sprawy C 399/19 .

Pismem z dnia 16 listopada 2018 roku (...) S.A. w W. - doręczonym D. N. w dniu 4 grudnia 2018 roku na adres (...) – wezwał do zapłaty wymagalnego zadłużenia w kwocie 23.418,95 złotych w terminie 14 dni.

Dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru k. 36-38 akt sprawy i C 399/19 .

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 7 lutego 2019 roku, w sprawie syg. akt VI Nc-e 80321/19 Sąd Rejonowy Lublin – Z. w L. zasądził od pozwanego D. N. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 26.508,86 złotych wraz z odsetkami i kosztami procesu (nakaz zapłaty k. 6 akt sprawy i C 399/19).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty D. N. wskazał adres do doręczeń: ul. (...) , (...)-(...) W.. W uzasadnieni wskazał, że kwestionuje powództwo co do zasady jak i wysokości. Stanowisko procesowe rozszerzy po przekazaniu sprawy do właściwego sądu rejonowego (sprzeciw k. 7 akt sprawy i C 399/19)

Postanowieniem z dnia 23 marca 2019 roku Sąd Rejonowy Lublin – Z. w L. przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Opocznie (postanowienie k.9 akt sprawy i C 399/19)

Wyrokiem z dnia 27 sierpnia 2019 roku w sprawie sygn.. akt I C 399/19 Sąd Rejonowy w Opocznie zasądził od pozwanego D. N. kwotę 26.508,86 złotych wraz z odsetkami i kosztami procesu oraz nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego kwotę 994 złotych tytułem brakującej części opłaty od pozwu (wyrok k. 85 akt sprawy i C 399/19). Zawiadomienie o terminie rozprawy zostało D. N. doręczone w trybie awiza na adres (...), (...)-(...) O. ( k. 79, 83 akt sprawy I C 399/19)

D. N. w piśmie z dnia 4 listopada 2019 roku wskazał, że w nawiązaniu do odebranego w dniu 21 października 2019 roku wezwania do zapłaty kwoty 994 złotych wnosi sprzeciw do w/w wezwania.

Dowód: pismo pozwanego k. 87 akt sprawy i C 399/19

W dniu 20 listopada 2019 roku D. N. dokonał wglądu w akta sprawy I C 399/19 i wykonał fotokopie.

Dowód: wniosek k. 93 akt sprawy I C 399/19.

Sąd zważył, co następuje.

Skarga o wznowienie postępowania jako bezzasadna podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 407 § 1 k.c. skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie trzymiesięcznym, termin ten liczy się od dnia w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możliwości działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o wyroku dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy Z treści skargi wynika, że skarżący oparł na podstawie określonej w art. 401 pkt. 2 k.p.c. powołując się na pozbawienie możliwości działania. Trzymiesięczny termin do wniesienia skargi należy liczyć od dnia , w którym skarżący dowiedział się o wyroku. W ocenie Sądu jest to dzień 20 listopada 2019 roku, kiedy to D. N. dokonał wglądu w akta sprawy. Wcześniejsza korespondencja pozwanego z dnia 4 listopada 2019 roku nie pozwala na przyjęcie, że pozwany miał wiedzę o treści wyroku. Skarga o wznowienie postępowania została wniesiona w dniu 4 grudnia 2019 roku, a zatem termin trzymiesięczny został zachowany.

W konsekwencji uznać należy, że brak jest podstaw do odrzucenia skargi o wznowienie postępowania na podstawie art. 410 § 1 k.p.c, Dlatego też Sąd Rejonowy rozpoznał skargę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia (art. 412 § 1 k.p.c.).

W świetle art. 412 § 1 k.p.c, przedmiotem postępowania jest udowodnienie istnienia podstawy, na której oparto skargę w konkretnej sprawie. W konsekwencji zakres ponownego rozpoznania sprawy uwarunkowany jest przyczyną (przyczynami) wznowienia podniesioną przez skarżącego i nie jest dopuszczalne wyjście poza te przyczyny (wyr. SN z 16.5.2007 r., III CSK 56/07, L.). Wynika stąd zakaz brania pod uwagę innych podstaw wznowienia niż przytoczone przez stronę w skardze i uwzględnione przy wznowieniu. Sąd orzekający w postępowaniu wznowionym ogranicza więc rozpoznanie sprawy do rozstrzygnięcia, jaki wpływ miała uwzględniona (powołana w skardze) podstawa wznowienia na wynik prawomocnie zakończonej sprawy. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2009 r., III UK 5/09, OSNP rok 2011 nr 1-2, poz. 17). Istotą postępowania wznowionego nie jest bowiem rozpoznanie sprawy po raz kolejny, na nowo, od początku, w pełnym zakresie (tak, jak czyni to sąd pierwszej, czy drugiej instancji podczas pierwotnego rozpoznawania sprawy), lecz ukierunkowanie czynności sądu na wyjaśnieniu, czy podana w skardze postawa wznowienia zaistniała oraz - w przypadkach przewidzianych w art. 403 i 404 k.p.c. - czy miała istotny wpływ na treść wyroku zaskarżonego skargą. Innymi słowy, zakres ponownego rozpoznania sprawy uwarunkowany jest przyczyną (przyczynami) wznowienia podniesioną przez skarżącego i nie jest dopuszczalne wyjście poza te przyczyny (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2007 r., III CSK 56/07 i z dnia 30 czerwca 2011 r., III CSK 311/10 oraz postanowienie z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 501/08; wyr. SN 19.1.2012 r., I PK 82/11, L.).

Skarżący D. N. oparł skargę o wznowienie postępowania na podstawie wznowienia określonej w art. 401 pkt 2 k.p.c., powołując się na pozbawienie możliwości działania przed Sądem pierwszej instancji. Nie ulega żadnym wątpliwością, że w sprzeciwie złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym pozwany wskazał adres do korespondencji w W. ul. (...) ¼. . Natomiast po przekazaniu sprawy do Sądu Rejonowego w Opocznie zawiadomienie o terminie rozprawy zostało przesłane na adres (...), (...)-(...) O.. Ten adres sąd uznał za miejsce zamieszkania skarżącego i uznał, iż został on prawidłowo zawiadomiony w trybie art. 139 § 1 k.p.c. W konsekwencji tej decyzji sąd przeprowadził rozprawę pod nieobecność skarżącego i wydał wyrok uwzględniający powództwo w całości.

Reasumując pozwany był pozbawiony możliwości działania i obrony swoich praw.

Przechodząc do rozważań odnośnie rozpoznania sprawy na nowo w wyniku skargi o wznowienie postępowania, należy odwołać się do treści art. 412 § 2 k.p.c., który stanowi, że po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności bądź oddala skargę o wznowienie, bądź uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i w razie potrzeby pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

Skarga podlega merytorycznemu rozpoznaniu we wznowionym postępowaniu dopiero wówczas, gdy okaże się, że jest ona dopuszczalna i dopuszczalne jest wznowienie, w tym w szczególności, gdy okaże się, że istotnie zachodzą podstawy wznowienia postępowania. Jeśli podstawa skargi o wznowienie postępowania rzeczywiście istnieje, ale nie ma wpływu na treść rozstrzygnięcia, skarga podlega oddaleniu. Decyzja taka powinna być podjęta wówczas, gdy pomimo przeprowadzenia ponownego postępowania na zasadach określonych w art. 412 § 1 k.p.c. okazuje się, że wydane orzeczenie miałoby taką samą treść, co orzeczenie objęte skargą o wznowienie. Dotyczy to zarówno skargi opartej na podstawie restytucyjnej, jak i na przyczynie nieważności postępowania. Nieważność postępowania, jeśli nie prowadzi do odrzucenia pozwu bądź umorzenia postępowania, obliguje sąd we wznowionym postępowaniu do powtórzenia tych wszystkich czynności procesowych, które objęte są nieważnością (nawet powtórzenia całego postępowania). Nie oznacza to jednak w żadnym razie, że wydane po ponownym rozpoznaniu sprawy orzeczenie ma mieć charakter kasatoryjny. Jeśli powtórzone postępowanie prowadzi do takich samych wniosków końcowych, to skarga podlega oddaleniu, a wydany uprzednio w warunkach nieważności wyrok (postanowienie co do istoty sprawy) zostaje sanowany przez wydanie wyroku oddalającego skargę w niedotkniętym nieważnością i prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu. W tym przypadku likwidacja uchybień w postępowaniu (errores in procedendo) likwiduje jednocześnie wadliwości wyroku (errores in iudicando), gdyż wydany prawidłowo pod względem formalnym wyrok oddalający skargę oznacza de facto powtórzenie poprzedniego rozstrzygnięcia. Cel skargi zostaje wówczas osiągnięty, gdyż stronom zapewniono wszelkie gwarancje procesowe, chociaż wynik postępowania jest taki sam. (tak: Kodeks postępowania cywilnego pod redakcją M. Manowskiej wydanie 1, Komentarz Lexis Nexis Warszawa 2011, str. 867 – 868, teza 4,5).

Sąd rozpoznając sprawę na nowo w wyniku skargi o wznowienie postępowania ustalił, że wyrokiem z dnia 27 sierpnia 2019 r. Sąd Rejonowy w Opocznie zasądził od pozwanego D. N. na rzecz powoda (...) S.A. w W. kwotę 26.508,86 złotych z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 23.418,95 złotych od dnia 16 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty; zasądził od pozwanego na rzecz powoda (...) S.A. w W. kwotę 3.949 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu i nakazał ściągnąć od pozwanego D. N. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Opocznie kwotę 994 złotych tytułem brakującej części opłaty od pozwu.

Strony zawarły umowę kredytu. Stosownie do treści art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku prawo bankowe (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 1376 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Na pozwanym ciążył zatem obowiązek spłaty zadłużenia. Jak wynika z dokumentacji bankowej pozwany podjął kredyt w dwóch transzach, dokonał spłaty w terminie tylko trzech pierwszych rat, następne 24 raty spłacał z uchybieniem terminu, po czym zaprzestał spłaty rat kredytu.

Zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodowego określoną w art. 6 k.c.

Ten kto, powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Na powodzie spoczywa zatem ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa (tak SN m.in. w orzeczeniach: z dnia 3 października 1969 r., II PR 313/69, OSNCP 9/70, poz. 147 oraz z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, nie publ.). Zatem pozwany winien przedstawić dowody pozwalające na przyjęcie, że dokonał spłaty w innej kwocie. Temu obowiązkowi pozwany nie sprostał. Na rozprawie w dniu 10 marca 2020 roku pozwany wskazał tylko, że były pewne nieścisłości i nieprawidłowości, że został naciągnięty. Pozwany oświadczył, że nie będzie odpowiadał na pytania dotyczące zawarcia umowy (k. 25). Również pełnomocnik pozwanego w piśmie procesowym z dnia 18 marca 2020 roku (k. 30-33) nie przedstawił dowodu pozwalających na oddalenie powództwa. Pełnomocnik podnosił tylko zarzuty dotyczące wadliwości wypowiedzenia umowy, w szczególności poprzez uznanie za doręczone w trybie awiza wypowiedzenia umowy, mimo że pozwany nie zamieszkiwał już w (...). Należy wskazać, że zgodnie z § 20 ust. 5 regulaminu kredytowania Idea Bank pozwany był zobowiązany do informowania banku o każdej zmianie swoich danych adresowych (k.75). Pozwany nie poinformował banku o zmianie miejsca zamieszkania. Dlatego też trudno w okolicznościach niniejszej sprawy przyjąć, że wypowiedzenie umowy kredytu nie było prawidłowe. Nadto wskazać należy, że pozwany osobiście odebrał w dniu 6 kwietnia 2018 roku pierwsze wezwanie do zapłaty skierowane na adres (...) (k.56). Zatem pozwany miał świadomość tego, że w przypadku nieuregulowania zaległości w terminie 14 dni umowa kredytu zostanie wypowiedziana. Nadto w wezwaniu tym bank poinformował pozwanego o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni. Stąd też zarzuty pełnomocnika skarżącego o naruszeniu art. 75 custawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Prawo bankowe ( t.j. Dz.U. z 2019r., poz. 2357 ze zm), uznać należy za bezpodstawne. Z możliwości restrukturyzacji pozwany nie skorzystał, jak również nie uiścił zaległej należności. Stąd też powód był uprawniony do wypowiedzenia umowy kredytu. Podnieść również należy, że osobiście skarżący odebrał również ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty pozostałego do spłaty kredytu z dnia 16 listopada 218 roku (k.36-38). Okoliczności powyższe nie dają podstaw do przyjęcia - jak twierdzi pełnomocnik skarżącego – że D. N. został zaskoczony decyzją o wypowiedzeniu umowy kredytu.

Mając powyższe rozważania na względzie Sąd Rejonowy uznał, że podstawa skargi o wznowienie postępowania zaistniała, ale nie ma wpływu na treść rozstrzygnięcia. Przeprowadzone ponownie postępowanie na zasadach określonych w art. 412 § 1 k.p.c. prowadzi do wniosku, że wydane przez Sąd Rejonowy orzeczenie miałoby taką samą treść, co orzeczenie objęte skargą o wznowienie. Podzielając zatem pogląd prezentowany w doktrynie, że jeśli powtórzone postępowanie w związku ze skargą o wznowienie postepowania prowadzi do takich samych wniosków końcowych, to skarga podlega oddaleniu, a wydany uprzednio w warunkach nieważności wyrok (postanowienie co do istoty sprawy) zostaje sanowany przez wydanie wyroku oddalającego skargę w niedotkniętym nieważnością i prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu. W tym przypadku likwidacja uchybień w postępowaniu (errores in procedendo) likwiduje jednocześnie wadliwości wyroku (errores in iudicando), gdyż wydany prawidłowo pod względem formalnym wyrok oddalający skargę oznacza de facto powtórzenie poprzedniego rozstrzygnięcia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Rejonowy na podstawie art. 412 § 1 k.p.c. oddalił skargę o wznowienie postępowania.

Zarządzenie: Opis orzeczenia wraz z uzasadnieniem doręczyć peł. skarżącego