Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt IX U 323/20

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 9 kwietnia 2020 r. znak (...) Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. utrzymał w mocy orzeczenie Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w C. z dnia 26 lutego 2020 r. o zaliczeniu M. S. do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Uzasadniając swoje stanowisko organ wskazał, iż odwołująca się ma ograniczenia w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych, a stan jej zdrowia powoduje istotnie obniżoną zdolność do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną.

M. S. wniosła odwołanie od tego orzeczenia, domagając się zaliczenia do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. W uzasadnieniu wskazała, iż posiadała umiarkowany stopień niepełnosprawności, a z posiadanego przez nią zaświadczenia lekarskiego wynika, że nie ma dla niej rokowań na przyszłość. Przyznanie jej stopnia lekkiego niepełnosprawności jest dla odwołującej się krzywdzące, gdyż pozbawia ją zasiłku pielęgnacyjnego, a bez niego nie będzie w stanie wykupić leków i stosować skrupulatnie leczenia.

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. wniósł o oddalenie odwołania w całości wywodząc, jak w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia i podkreślając, że stan zdrowia odwołującej się nie powoduje jego zależności od otoczenia i konieczności udzielania mu pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych czy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. S., urodzona w dniu (...), posiadająca wykształcenie wyższe pedagogiczne, pracuje w szkole.

Dowód: ocena zawodowa - k. 121 akt organu.

M. S. od 2002 r. leczona jest z powodu autoimmunologicznego zapalenia wątroby. Na początku choroby była kilkukrotnie hospitalizowana, od kilkunastu lat leczona jedynie ambulatoryjnie. Obecnie autoimmunologiczne zapalenie wątroby występuje w fazie wczesnej marskości wątroby. Występuje u niej także naczyniak wątroby, kamica nerkowa obustronna, torbiele nerek i nadciśnienie tętnicze, przepuklina rozworu przełykowego przepony.

Dowód: opinia biegłego z zakresu chorób wewnętrznych G. K. - k. 23-24, dokumentacja lekarska – k. 25-39 oraz w aktach organu.

Schorzenie M. S. w postaci zapalenia wątroby powoduje obecnie jej niepełnosprawność w stopniu lekkim na stałe. Pozostałe schorzenia nie powodują niepełnosprawności.

Autoimmunologiczne zapalenie wątroby ma przebieg łagodny. Nie stwierdza się upośledzenia funkcji komórki wątrobowej. Marskość wątroby jest w fazie wstępnej, nie stwierdza się cech nadciśnienia wrotnego. Kamica nerkowa nie przebiega z przewlekłym stanem zapalnym nerek. Nie stwierdza się ich niewydolności. Torbiele nerek są niewielkie, nie powodują żadnych objawów klinicznych. Podobnie naczyniak wątroby, który ma charakter bezobjawowy. Nadciśnienie tętnicze na obecnym etapie wymaga jedynie obserwacji.

Dowód: opinia biegłego z zakresu chorób wewnętrznych G. K. - k. 23-24, dokumentacja lekarska – k. 25-39 oraz w aktach organu.

W przeszłości, w okresie w sumie od listopada 2002 r. do 31 stycznia 2020 r. M. S. miała orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Niesporne, a nadto dowód: orzeczeni a o niepełnosprawności – w aktach organu.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.11.127.721 z późn. zm.) rozróżnić można trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. (art. 4 ust. 1 ustawy). Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych (art. 4 ust. 2 ustawy). Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu powodującą w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub techniczne. (art. 4 ust. 3 ustawy).

Standardy w zakresie kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności, uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz.U. 2015.1110). I tak zgodnie z rozporządzeniem: niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu (§ 29 ust. 1 pkt 1), konieczność sprawowania opieki - całkowitą zależność od otoczenia polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem (§ 29 ust. 1 pkt 2), konieczność udzielania pomocy, w tym pomocy w pełnieniu ról społecznych – zależność od otoczenia wymagającą wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (§ 29 ust. 1pkt 3), czasowa pomoc w pełnieniu ról społecznych – konieczność udzielania pomocy, o której mowa w § 29 ust.1 pkt 3 w okresach wynikających ze stanu zdrowia (§ 30 ust. 1 pkt 1), a częściowa pomoc w pełnieniu ról społecznych – wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o której mowa w § 29 ust. 1pkt 3 (§ 30 ust. 1pkt 2), istotne obniżenie do wykonywania pracy - naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w porównaniu do wydajności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną (§ 31 ust. 1 pkt 1), ograniczenia w pełnieniu ról społecznych - trudności doświadczane przez osobę zainteresowaną w relacjach z otoczeniem i środowiskiem według przyjętych norm społecznych, jako skutek naruszonej sprawności organizmu (§ 31 ust. 1 pkt 2), zaś możliwość kompensacji ograniczeń - wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne (§ 31 ust. 2 rozporządzenia).

W rozpoznawanej sprawie niespornym było, iż wnosząca odwołanie jest osobą niepełnosprawną. Spornym natomiast pozostawał stopień niepełnosprawności, jakim skutkują jej schorzenia. M. S. kwestionowała bowiem zaliczenie jej przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. do lekkiego stopnia niepełnosprawności, utrzymując, iż jej stan zdrowia skutkuje stopniem umiarkowanym.

Z uwagi na fakt, iż rozpoznanie niniejszej sprawy wymagało wiadomości specjalnych Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu chorób wewnętrznych.

Z opinii biegłego z zakresu chorób wewnętrznych G. K. wynika, iż M. S. jest obecnie osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim. Biegły uzasadnił taką ocenę tym, iż występujące u odwołującej autoimmunologiczne zapalenie wątroby ma przebieg łagodny. Nie stwierdza się upośledzenia funkcji komórki wątrobowej. Marskość wątroby jest w fazie wstępnej i nie stwierdza się cech nadciśnienia wrotnego. Pozostałe schorzenia występujące u odwołującej w ogóle nie powodują natomiast niepełnosprawności. Kamica nerkowa nie przebiega bowiem z przewlekłym stanem zapalnym nerek i nie stwierdza się ich niewydolności. Torbiele nerek są niewielkie, nie powodujące żadnych objawów klinicznych. Podobnie nie powoduje ich naczyniak wątroby, który ma charakter bezobjawowy. Nadciśnienie tętnicze na obecnym etapie wymaga jedynie obserwacji.

W konsekwencji biegły zgodził się z orzeczeniem Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności i stwierdził, że odwołująca się nie spełnia przesłanek pozwalających na uznanie jej za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

Organ nie wniósł zarzutów do opinii wydanej w sprawie, zaś odwołująca się w swoim piśmie z dnia 17 października 2020 r. wskazała, że w większości zgadza się z opisem jej choroby i wywiadem przeprowadzonym przez biegłego w opinii. Nie wniosła żadnych zarzutów do opinii biegłego, ale zaznaczyła, że umiarkowany stopień niepełnosprawności jest jej potrzebny z dwóch przyczyn, tj. aby móc wykupić leki, których bierze bardzo dużo, a których wykupywanie umożliwia jej zasiłek pielęgnacyjny, który otrzymywałaby jako osoba niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym. Po drugie: dzięki temu stopniowi miałaby prawo do jednego dnia wolnego od pracy na wykonanie badań specjalistycznych

Opinię biegłego G. K. wydaną po badaniu podmiotowym i przedmiotowym M. S. oraz analizie dostępnej dokumentacji medycznej dotyczącej stanu jej zdrowia jest jasna i spójna, a jej wnioski w sposób logiczny i przekonujący obszernie umotywowane. Żadna ze stron nie zakwestionowała tej opinii.

Sam fakt, iż w przypadku stwierdzenia umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, przysługiwałby odwołujące się zasiek pielęgnacyjny, który mogłaby ona przeznaczyć na zakup leków oraz dodatkowy dzień wolny od pracy, która mogłaby przeznaczyć na wizytę u lekarza, nie może niestety wpłynąć na ocenę stopnia jej niepełnosprawności, który zawsze powinien wynikać z analizy spełnienia przesłanek wynikających z przepisów prawa.

Podobnie okoliczność, że w przeszłości stwierdzono, że odwołująca jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym nie oznacza, że taki stan występuje także aktualnie. Stan zdrowia i ocena funkcjonowania osoby orzekanej zmieniają się w czasie. Na marginesie należy tylko wskazać, że zgodnie z § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności - w przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w § 6 ust. 1, o wydanie orzeczenia o ponowne wydanie orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia.

Analiza zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego dała podstawy do przyjęcia, iż u M. S. występuje naruszona sprawność organizmu powodująca w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych, dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Natomiast Sąd, w oparciu o dostępny materiał dowodowy, nie stwierdził u M. S. naruszonej sprawności organizmu powodującej niezdolność do pracy albo zdolności do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Ponadto odwołująca się nie wymaga czasowej ani częściowej pomocy innych osób w pełnieniu ról społecznych, tj. w czynnościach samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego, ułatwiania kontaktów ze środowiskiem ani współdziałania w procesie leczenia i rehabilitacji.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy dał podstawy do uznania, że ocena stopnia niepełnosprawności odwołującej się przez Zespoły orzekające w sprawie była prawidłowa.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)