Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Dnia 2 września 2019 roku (...) spółka komandytowa w P. wniosła przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. pozew o zapłatę kwoty 5740,79 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 5490,79 zł od dnia 7 lutego 2019 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 250 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu wg norm przepisanych.

Powódka jako nabywca wierzytelności od poszkodowanej kolizją drogową, której sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego dochodzi dopłaty do odszkodowania za szkodę w pojeździe w kwocie 5490,79 złotych oraz zwrotu kosztów ekspertyzy w kwocie 250 zł.

Dnia 18 września 2019 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powódki.

Pozwany złożył sprzeciw i wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzanie kosztów procesu wg norm przepisanych. Podniósł, że zaproponował poszkodowanej, aby dokonała naprawy w ramach sieci naprawczej (...) S.A., a nadto że może dostarczyć części zamienne z dużymi rabatami, jednak poszkodowana nie skorzystała z tej propozycji. Zakwestionował koszty prywatnej ekspertyzy powódki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 czerwca 2018 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki A. R. o numerze rejestracyjnym (...) należący do D. R., zamieszkałej w P.. Sprawca szkody posiadał obowiązkowe ubezpieczenie OC u pozwanego. Poszkodowana zgłosiła szkodę pozwanemu, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznał na podstawie kosztorysu odszkodowanie w kwocie 2723,37 zł.

Niesporne, a nadto dowód:

- dokumenty z akt szkody (...) płyta CD k.54,

- kosztorys naprawy k.18-22,

- decyzja z dnia 26 czerwca 2019 roku k.17.

Dnia 19 lipca 2019 r. D. R. zawarła z (...) spółką komandytową w P. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelała na ww. spółkę wszelkie wierzytelności przysługujące jej w stosunku do (...) spółki akcyjnej w W. z tytułu przedmiotowej szkody.

Następnie dnia 24 lipca 2019 r. (...) spółka komandytowa w P. zawarła z powódką umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelała na powódkę ww. wierzytelność nabytą od poszkodowanej D. R..

Dowód:

- umowa cesji k.24;

- umowa cesji k. 23;

- KRS B. Polska sp.zo.o.s.k. k.25-26,

- KRS powódki k.27-28.

Dnia 21 sierpnia 2019 r. na zlecenie powódki spółka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. sporządziła kalkulację naprawy, w której ustalono, że koszty naprawy pojazdu A. R. o numerze rejestracyjnym (...) przy stawce za rbg wynoszącej 100 zł wynoszą 8214,16 zł brutto.

Z tytułu sporządzonej kalkulacji wystawiono na rzecz powódki fakturę VAT nr (...) na kwotę 250 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja k.29-33;

- faktura VAT k.34.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2019 r. powódka powiadomiła o dokonanej cesji wierzytelności i wezwała pozwanego do zapłaty kwoty wynikającej z uzyskanej kalkulacji naprawy pomniejszonej o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania oraz powiększonej o koszt uzyskania kalkulacji wynikający z faktury.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k.36,

- korespondencja e-mail k.37-40.

Warsztaty nieautoryzowane na rynku lokalnym w 2018 roku stosowały stawki robocizny w przedziale od 100 do 130 zł. Średnie stawki stosowane przez warsztaty nieautoryzowane rynku lokalnego w 2018 roku wynosiły 121,50 zł za rbg dla prac blacharsko – mechanicznych oraz 127/71 zł za rbg dla prac lakierniczych.

Wysokość kosztu naprawy celem przywrócenia pojazdu A. R. o numerze rejestracyjnym (...) do stanu sprzed szkody z dnia 17 czerwca 2018 roku wynosiła:

a) przy użyciu części zamiennych oryginalnych z logo producenta pojazdu i stawek warsztatów nieautoryzowanych lokalnego rynku w 2018 roku, wynoszących 100 zł za rbg - 8208,01 zł brutto, a wg stawek średnich warsztatów nieautoryzowanych lokalnego rynku w 2018 roku – 9199, 51 zł.

b) przy użyciu dostępnych części zamiennych klasy (...) i stawek warsztatów nieautoryzowanych lokalnego rynku w 2018 roku wynoszących 100 zł za rbg - 6743,72 zł brutto, a wg stawek średnich warsztatów nieautoryzowanych lokalnego rynku w 2018 roku – 7.180,85 zł.

Wysokość rzeczywistego kosztu naprawy, przy użyciu części oryginalnych używanych wyniosła 5448,78 zł brutto.

W okolicznościach niniejszej sprawy przy uwzględnieniu wieku pojazdu (rocznik 2007 , 11-12 lat w dacie szkody), jego przebiegu (167.000 km) i braku udokumentowanej wcześniejszej historii eksploatacji (import prywatny w lutym 2018 r.) zastosowanie do naprawy dostępnych części klasy (...), a w pozostałym zakresie części klasy O przywróciłoby pojazd do stanu sprzed szkody, natomiast zastosowanie do naprawy części niższych klas nie było uzasadnione w okolicznościach sprawy.

Dowód:

- pisemna opinia biegłego sądowego M. M. k.82-112,

- pisemna uzupełniająca opinia biegłego sądowego M. M. k.134-149.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny, został oparty o przedłożone dokumenty, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy że strony oszacowały wartość szkody na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Biegły sporządził opinię wariantową, również przy użyciu dostępnych części zamiennych klasy (...), W sposób logiczny wyjaśnił zasadność oszacowania kosztów naprawy przy użyciu części klasy O i Q, wskazując na pochodzenie pojazdu z importu prywatnego, znaczny przebieg i wiek pojazdu, który w dacie szkody liczył 11-12 lat. Przekonywająco nadto wyjaśnił, że części alternatywne klasy (...) są częściami tej samej lub zbliżonej jakości i trwałości co części oryginalne klasy O, produkowane przez dostawców. Na podstawie oględzin pojazdu biegły oszacował koszty rzeczywiście przeprowadzonej naprawy, dokonanej przy zastosowaniu części używanych. W opinii biegłego niemożliwe było do ustalenia, czy w pojeździe przed szkodą były zamontowane części alternatywne. W opinii biegłego nie należy jednak kwalifikować do naprawy części używanych. Ustosunkowując się do zarzutów powoda, w opinii uzupełniającej wariantowo wyliczył koszty naprawy również wg średnich stawek warsztatów nieautoryzowanych lokalnego rynku w 2018 r. Ustosunkował się do zarzutu nieprzyjęcia średnich stawek w pierwszej opinii pisemnej, zaznaczając przy tym, że stawki na rynku lokalnym mieściły się w przedziale od 100 do 130 zł za rbg. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w przeważającej części zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c.

Legitymacja powódki do dochodzenia roszczeń na własną rzecz nie była kwestionowana przez pozwanego. Wynika ona z przedłożonych przez nią umów cesji oraz z art. 509 k.c. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności umów przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c. Sąd odnośnie do legitymacji czynnej powódki wynikającej z umowy przelewu w pełni podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 stycznia 2020 r., sygnatura akt VIII Ga 536/19, niepubl. W ocenie sądu wymienione w art. 509 k.c. elementy przelewu wierzytelności zostały zawarte w obu umowach cesji załączonych do pozwu. Przelana wierzytelność poszkodowanej, a następnie spółki, od której powódka wierzytelność nabyła, jest w sposób dostateczny oznaczona. Powódka była więc czynnie legitymowana do dochodzenia niniejszym pozwem roszczenia z tytułu szkody w pojeździe należącym do D. R..

Nie była przy tym kwestionowana odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel sprawcy wypłacił na rzecz poszkodowanej kwotę 2723,37 zł, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania – powódka skalkulowała je jako hipotetyczny koszt naprawy. Zdaniem powódki wartość naprawy szkody ustalona w oparciu o prywatną opinię wynosiła 8.214,16 zł, inaczej niż przyjął to ubezpieczyciel poszkodowanego. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Tym samym podnoszona w sprzeciwie kwestia złożenia poszkodowanej propozycji naprawy w warsztacie partnerskim pozwanego czy zaoferowanych rabatów na części zamienne, nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie (podobnie jak okoliczność, że w przypadku naprawy przez poszkodowanego pojazdu odszkodowanie powinno odpowiadać faktycznie poniesionym kosztom naprawy). Przy czym biegły ustalił, że naprawa została przeprowadzona przy zastosowaniu części używanych, które jako takie w ogóle nie powinny być kwalifikowane do naprawy.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że zasadny koszt naprawy z zastosowaniem części klasy O i Q oraz przy uwzględnieniu stawek za roboczogodzinę w wysokości 100 zł wynosi 6.743,72 zł. Sąd wyliczając zasadny koszt naprawy w wariancie obejmującym stawkę na poziomie 100 zł za rbg miał na uwadze nie tylko to, że odpowiada ona stawce z kalkulacji sporządzonej na zlecenie powódki. Z opinii biegłego sądowego wynika bowiem, że po dokonaniu analizy stawek lokalnych w 2018 roku dla warsztatów nieautoryzowanych stawki te zawierały się w przedziale od 100 do 130 zł za rbg (k. 135 akt sprawy). Sąd nie traci także z pola widzenia, że poszkodowana, zamieszkała w P., jednak naprawiła uszkodzony pojazd. Wyliczając rzeczywiste koszty naprawy biegły przyjął stawkę na poziomie 100 zł (zob. załącznik nr 7 do opinii biegłego). Zatem stawka 100 zł choć odpowiada dolnej granicy stawek lokalnych, to jednak mieści się w tych granicach i jest ona stawką rzeczywiście występująca na rynku, zwłaszcza w mieście powiatowym takim jak P.. Okoliczność występowania na lokalnym rynku stawek za rbg w wysokości 100 zł jest znana stronom i sądowi z urzędu. Została potwierdzona przez innego biegłego sądowego, tj. W. S. w sprawie XI GC 1642/19 o zapłatę z udziałem tych samych stron.

Uzasadnione okazało się również żądanie pozwu co do kwoty 250 zł tytułem sporządzonej na zlecenie powódki kalkulacji naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Podobnie Sąd Najwyższy wskazał w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. (III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98). Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie wyliczenia biegłego wykazały, że pozwany ponad dwukrotnie zaniżył zasadny koszt naprawy w swoim kosztorysie. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym.

Kwota dotychczas wypłaconego odszkodowania z tego tytułu (2723,37 zł) nie pokrywa zasadnych kosztów naprawy, ustalonych przez sąd na kwotę 6743,72 zł. Z tych przyczyn zasądzono kwotę 4270,35 zł, na którą składają się: kwota 4020,45 zł, tytułem dalszych kosztów naprawy oraz koszt prywatnej kalkulacji naprawy wynoszący 250 zł.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c., a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji, a w pkt II sentencji dalej idące powództwo oddalono.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione albo stosunkowo rozdzielone. Powódka wygrała spór w 74 %, natomiast pozwany utrzymał się z obroną w 26 %. Na koszty poniesione przez powódkę w kwocie ogółem 2854,71 zł złożyły się: opłata sądowa od pozwu – 400 zł, wydatek na wynagrodzenie biegłego sądowego 637,71 zł (pokryty z uiszczonej zaliczki w kwocie 800 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego – 1800 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych). 74% tej kwoty wynosi w zaokrągleniu 2112 zł. Natomiast na koszty poniesione przez stronę pozwaną w kwocie ogółem 2437,72 zł składały się koszty zastępstwa procesowego - 1800 zł (przy czym brak dowodu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł) i wydatek na wynagrodzenie biegłego sądowego 637,72 zł (z uiszczonej zaliczki w kwocie 800 zł. 26% tej kwoty wynosi 634 zł. W konsekwencji wzajemnej kompensaty kosztów, w zakresie w jakim strony traktowane są jak wygrane, pozwany obowiązany jest zwrócić na rzecz powódki kwotę 1478 zł (2112 zł – 634 zł = 1478 zł), o czym orzeczono w punkcie III sentencji wyroku.

W pkt IV sentencji sąd na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zwrócił stronom niewykorzystane zaliczki, z których pokryto wydatki na wynagrodzenie biegłego (w kwocie ogółem 1275,43 zł), tj. powódce kwotę 162,29 zł, a pozwanemu kwotę 162,28 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4. (...)