Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 28 października 2020 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska - Bruś

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2020 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa: R. C.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda R. C. kwotę 4.185,68 zł (cztery tysiące sto osiemdziesiąt pięć złotych 68/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 29 kwietnia 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.584,25 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

sędzia Magdalena Berczyńska - Bruś

Sygn. akt V GC 801/19

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda R. C. złożył w dniu 18 lutego 2019r. pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 4.809,31zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi za opóźnienie od dnia 29 kwietnia 2018r. do dnia zapłaty. Ponadto, wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w wyniku zdarzenia komunikacyjnego uszkodzeniu uległ pojazd, stanowiący własność G. K.. Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową u pozwanego. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany uznał swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę oraz wypłacił odszkodowanie w wysokości 4.282,30zł. W opinii powoda pozwany nie wypłacił właścicielowi pojazdu całości odszkodowania z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Celem wyliczenia prawidłowej wysokości kosztów naprawy, powód zlecił sporządzenie prywatnej kalkulacji. Dochodzona pozwem kwota stanowi różnicę pomiędzy kosztem naprawy określonym w kalkulacji, a sumą pieniężną wypłaconą przez pozwanego tytułem zwrotu kosztów naprawy pojazdu. W wyniku umowy cesji powód nabył wierzytelność z tego tytułu.

Dnia 13 marca 2019r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym w Kaliszu wydała nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie V GNc 972/19, zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu zapłaty pełnomocnik pozwanego złożył sprzeciw, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu podano, że pozwany wypłacił poszkodowanemu w całości odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu. W uzasadnieniu wskazano, iż pozwany nie kwestionuje wyliczenia szkody doznanej przez poszkodowanego opartej wyłącznie o ceny części nowych i oryginalnych, jednakże uszkodzona rzecz powinna osiągnąć stan używalności w takim zakresie, jaki istniał przed zdarzeniem powodującym szkodę. Ponadto, wskazano także, że poszkodowany nie zdecydował się dokonać naprawy pojazdu w ramach likwidacji szkody przez podmiot należący do jego sieci naprawczej, celem doprowadzenia auta do stanu przedkolizyjnego, pomimo złożenia takiej propozycji poszkodowanemu przez pozwanego.

Sąd ustalił, co następuje:

Pojazd marki R. (...) o nr rej. (...), będący własnością G. K., uległ uszkodzeniu na skutek kolizji drogowej, która miała miejsce w dniu 29 marca 2018r. Uszkodzony pojazd był importowany do Polski. Samochód sprawcy zderzenia był ubezpieczony u pozwanego. Poszkodowany powiadomił ubezpieczyciela o fakcie szkody. Przeprowadzono postępowanie likwidacyjne. Uszkodzony pojazd nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej i szkoda była likwidowana według wartości brutto. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 4.282,30zł brutto.

Dowód: oświadczenie sprawcy kolizji k. 8-9; decyzja pozwanego k. 10; ustalenie wysokości szkody w pojeździe poszkodowanego przez pozwanego k. 11-14; pismo pozwanego k. 35-35v.; historia pojazdu k. 36-37; akta szkody – płyta CD k. 38; zeznania świadka M. K. – min. 00:07:21-00:16:00 protokołu rozprawy z dnia 08.01.2020r. k. 58-59 – płyta DVD k. 60; zeznania świadka G. K. – min. 00:16:00-00:25:53 protokołu rozprawy z dnia 08.01.2020r. k. 58-59 – płyta DVD k. 60.

Na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 07 lutego 2019r. powód nabył wierzytelność z tytułu szkody w pojeździe marki R. (...) o nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem dnia 29 marca 2018r. Na mocy tej umowy cedent przeniósł na rzecz powoda wszelkie prawa do wierzytelności, jakie przysługują w stosunku do pozwanego z wyżej podanego tytułu.

Dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 15-15v.

Powód nie zgodził się z wysokością szkody ustaloną przez ubezpieczyciela. Zlecił wykonanie prywatnej opinii co do rzeczywistego kosztu naprawy pojazdu. Kosztorys naprawy ustalono na kwotę 8.791,61zł brutto. W związku z tą opinią powód zapłacił wykonawcy kosztorysu wynagrodzenie w kwocie 300,00zł brutto.

Dowód: kosztorys naprawy wykonana na zlecenie powoda k. 16-17; faktura k. 18.

W zakładach naprawczych wyposażonych technicznie i kadrowo na poziomie umożliwiającym wykonanie naprawy powypadkowej z jakością nie gorszą od jakości uzyskiwanych dla takich napraw w serwisach autoryzowanych w 2018r. przeciętnie była stosowana stawka 100,00zł netto za 1 rbh. Naprawa powinna być przeprowadzona przy użyciu części oryginalnych, albowiem brak jest zamienników dla części zakwalifikowanych do wymiany o jakości Q. K. naprawy uszkodzonego samochodu powinien wynosić 8.467,98zł brutto. Różnica pomiędzy ustalonym kosztem naprawy samochodu, a wypłaconym odszkodowaniem przez pozwanego wynosi 4.185,68zł brutto i wynika z matematycznego wyliczenia: 8.467,98zł – 4.282,30zł = 4.185,68zł.

Dowód: opinia biegłego k. 68-81.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, zeznań świadków M. M. i G. K. oraz na podstawie opinii biegłego sądowego mgr inż. J. P..

Przy ustalaniu wysokości odszkodowania należnego powodowi Sąd pominął przedłożony przez nią kosztorys naprawy i ocenę techniczno – ekonomiczną, opracowane na jego zlecenie, gdyż zgodnie z obowiązującym orzecznictwem stanowią one jedynie umotywowane stanowisko strony (tak wyrok SN z dnia 09.05.2007r., II CSK 77/07, L., wyrok SA w Warszawie z dnia 27.09.2011r., I ACa 133/11, L.).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w znacznej części zasadne.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie do art. 513 § 1 k.c., dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Legitymacja procesowa powoda nie była kwestionowana przez pozwanego.

Odpowiedzialność pozwanego jest bezsporna i opiera się na zasadach określonych w artykule 822 § 1 – 4 k.c. Istnienie związku przyczynowego między powstaniem szkody a działaniem, z którego szkoda wynikła jest oczywiste i bezsporne. Spełniony jest warunek określony w art. 361 § 1 k.c. Poszkodowany poniósł szkodę na skutek winy kierującego, który był ubezpieczony u pozwanego.

Odpowiedzialność pozwanego za szkodę wyrządzoną w pojeździe statuuje art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz, której zostaje zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.) w związku z art. 1 pkt 1 tej ustawy, odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń odpowiadającego w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdów ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie sumy gwarancyjnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela zasadniczo jest tożsamy z zakresem odpowiedzialności cywilnoprawnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym wynikającym z przepisów kodeksu cywilnego określających zakres odpowiedzialności odszkodowawczej.

W myśl art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Paragraf 2 komentowanego przepisu przewiduje także odpowiedzialność sprawcy za straty, które poszkodowany poniósł (damnum emergens), oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). Naprawienie szkody winno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (art. 363 § 1 i 2 k.c.).

W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.). Suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹ § 1 k.c.). Świadczenie zobowiązanego nie powinno przekraczać kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r. III CZP 32/03 Legalis nr 57077 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r. III CZP 80/11 Legalis nr 447330).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody w postaci kosztów naprawy pojazdu nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia między innymi w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu. Zgodnie z powszechnie akceptowanym w piśmiennictwie i orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem, dla odpowiedzialności ubezpieczyciela istotne znaczenie ma sam fakt powstania szkody, a nie fakt naprawienia samochodu i powstania wydatków z tego tytułu. Naprawa dokonana przed uzyskaniem świadczenia od ubezpieczyciela, jej koszt i faktyczny zakres nie ma zasadniczego wpływu na sposób ustalania wysokości odszkodowania. Szkodą (art. 361 § 2 k.c.) jest bowiem różnica między stanem majątku poszkodowanego jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie nastąpiło to zdarzenie. Roszczenie odszkodowawcze powstaje z chwilą powstania obowiązku naprawienia szkody, a nie po powstaniu kosztów naprawy pojazdu, z czym wiąże się brak obowiązku po stronie poszkodowanego udowadniania konkretnych wydatków poniesionych na naprawę pojazdu. (postanowienia SN z dnia 7.12.2018r.: III CZP 51/18, III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 73/18).

Wysokość szkody wyrządzonej poszkodowanemu przez sprawcę pojazdu, ubezpieczonego u pozwanego z tytułu odpowiedzialności cywilnej wynosi 8.467,98zł brutto. Naprawa powinna być przeprowadzona przy użyciu części oryginalnych, albowiem brak jest zamienników dla części zakwalifikowanych do wymiany o jakości Q. Wykorzystanie takich części zapewni przywrócenie pojazdowi stanu poprzedniego pod wszystkimi istotnymi względami. W konsekwencji, w sprawie o odszkodowanie za szkodę w pojeździe mechanicznym, gdy w następstwie kolizji uszkodzeniu uległy części oryginalne i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe, to poszkodowanemu co do zasady powinno przysługiwać prawo do odszkodowania ustalonego według cen części oryginalnych pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu i opatrzonych jego logo. Uprawnienie to jest niezależne od wieku pojazdu, stanu jego wyeksploatowania i faktu, że w obrocie dostępne są również tzw. części alternatywne, a więc najogólniej je określając – części zamienne nie będące częściami oryginalnymi, w tym tzw. części o jakości porównywalnej do oryginalnych, a więc nie niższej pod względem parametrów technicznych. Dzięki bowiem naprawie dokonanej z wykorzystaniem części oryginalnych stan samochodu jest pod względem technicznym, użytkowym, trwałości i estetyki najbardziej zbliżony do jego stanu sprzed kolizji (oczywiście, jeśli pojazd ten uprzednio posiadał zamontowane części oryginalne bezpośrednio pochodzące od producenta pojazdu), co odpowiada zasadzie pełnego odszkodowania. Takie stanowisko dominuje w judykaturze oraz orzecznictwie Sądu Okręgowego w Łodzi XIII Wydziału Odwoławczego (vide: Wyrok SO w Łodzi z dnia 07.02.2020r., sygn. akt XIII Ga 206/19).

W zakładach naprawczych wyposażonych technicznie i kadrowo na poziomie umożliwiającym wykonanie naprawy powypadkowej z jakością nie gorszą od jakości uzyskiwanych dla takich napraw w serwisach autoryzowanych w 2018r. przeciętnie była stosowana stawka 100,00zł netto za 1 rbh. Pozwany wypłacił do tej pory odszkodowanie w wysokości 4.282,30zł brutto. Różnica między wartością szkody, a wypłaconym odszkodowaniem wynosi 4.185,68zł brutto. Dlatego, mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt. 1 sentencji wyroku. Natomiast odsetki ustawowe za opóźnienie należą się powodowi na mocy art. 481 § 1 i 2 k.c., art. 455 k.c. oraz art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr124, poz.1152 z późn. zm.). Termin naliczania odsetek ustawowych, zgłoszonych w pozwie, nie jest sprzeczny z art. 817 § 1 k.c. Pozwany winien wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od daty zgłoszenia szkody.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo, w tym koszt dokonanej przez podmiot trzeci na zlecenie powoda kalkulacji naprawy. Zdaniem Sądu koszt ten nie mieści się w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Powód prowadzi działalność gospodarczą i w jej ramach zakupił wierzytelność poszkodowanego. Po zakupie wierzytelności zlecił wykonanie kosztorysu naprawy. Koszt wykonanej ekspertyzy stanowi więc koszt jego działalności gospodarczej, który uwzględnia z pewnością w rozliczeniach podatkowych. Koszt ten nie wpływa na wysokość szkody poniesionej przez poszkodowanego, a tylko co do wysokości tej szkody odpowiedzialność ponosi pozwany.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów. Na koszty te złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 241,00zł, koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 900,00zł ustalone w oparciu o § 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 ze zm.) oraz kwoty po 17,00zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, a także wynagrodzenie biegłego w wysokości 800,00zł, które w całości zostało pokryte z zaliczki wpłaconej przez powoda. Suma kosztów wyniosła 2.875 zł Sąd rozdzielił stosunkowo koszty procesu przyjmując, że skoro powód przegrał proces w 13%, a pozwany w 87%, w takim zakresie winni ponieść jego koszty. Powód poniósł kwotę 1.958 zł tytułem kosztów postepowania (opłata sądowa, wynagrodzenie pełnomocnika i zaliczka na wynagrodzenie biegłego), a powinien ponieść kwotę 373,75 zł. Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda różnicę tych kwot tytułem zwrotu kosztów postępowania.

sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś