Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

1

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

VI Ka 78/20

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 28.10.2019 r. sygn. akt II K 4/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

rażącej obrazy przepisów postepowania mającej istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku, w postaci art. 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 92 k.p.k., art.410 k.p.k. polegającej na całkowicie dowolnej i jednostronnej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, pominięciu okoliczności istotnych i obciążających oskarżonego zwłaszcza w kontekście wniosków opinii biegłego Michała Szulza który wskazał, że pozostawienie stanu awaryjnego na budowie polegającego na odspojeniu się ściany budynku bez wykonania prac zabezpieczających i zastosowania ściągu ścian z dużym prawdopodobieństwem doprowadziłoby do gwałtownego zniszczenia obiektu budowlanego lub jego części, co odpowiadałoby definicji katastrofy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak wynika z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku u źródeł wydania wyroku uniewinniającego w niniejszej sprawie były zarówno okoliczności dotyczące stanu faktycznego ustalonego w sprawie jak i ocena prawna zdarzenia zarzuconego w akcie oskarżenia. W ocenie Sądu Okręgowego trafna jest argumentacja Sądu I instancji dotycząca zarówno jednej jak i drugiej kwestii, zaś apelacja pełnomocnika oskarżycielki subsydiarnej okazała się niezasadna.

Bezsporne w sprawie jest, że w dniu 27.10.2014 r. pokrzywdzona – oskarżycielka subsydiarna A. H. zawarła z oskarżonym R. Ż. właścicielem firmy (...)umowę o wykonanie projektu technicznego domu jednorodzinnego który miał być wybudowany w Z. przy ul. (...). W ramach tego projektu jako całości miały być wykonane m.in. takie opracowania jak projekt koncepcyjny, projekt aranżacji wnętrz, projekt zagospodarowania działki oraz projekty branżowe ( k. 44 – 46 ). Nie ulega także wątpliwości że wykonany przez oskarżonego w ramach tej umowy projekt zawierał szereg wad, na które wskazywali powołani w niniejszej sprawie biegli Danuta Duch – Mackaniec i Michał Szulc. Szczegółowo wszystkie wady projektu opisywał Sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu wyroku ( str. 8 – 11 uzasadnienia, k. 951 odwrót – k. 953 akt ). Trafnie jednakże Sąd ten wskazał, że błędem który skutkował niebezpieczeństwem katastrofy budowlanej opisanej w zarzucie aktu oskarżenia był błąd konstrukcyjny w zakresie zaprojektowania wieńca okalającego, skutkującego odspojeniem się ściany. Błąd ten nie wynikał ze sporządzonego przez oskarżonego projektu architektonicznego, lecz z projektu konstrukcyjnego wykonanego jako jeden ze wskazanych w umowie projektów branżowych przez konstruktora R. D.. Zacytować tutaj warto fragment pisemnej opinii uzupełniającej z dnia 20.09.2019 r. biegłego Michała Szulca: „…zaprojektowanie elementów żelbetowych takich jak wieniec wraz z ich zwymiarowaniem jest zadaniem branży konstrukcyjnej. Branża architektoniczna narzuciła lokalizację kominów w ścianach nośnych, w związku z czym konstruktor powinien zastosować rozwiązanie techniczne pozwalające na zachowanie ciągłości wieńca np. wykonanie płyt żelbetowych monolitycznych okalających komin na poziomie wieńca i stropu…Projekt architektoniczny nie miał więc wpływu na błędy konstrukcyjne” ( k.916 ). Nie bez racji Sąd I instancji ocenił więc, że o ile oskarżony R. Ż. może ponosić odpowiedzialność wobec pokrzywdzonej za zaistniałe błędy na zasadzie cywilnej odpowiedzialności kontraktowej ( wszak to z nim a nie z R. D. pokrzywdzona zawarła umowę na sporządzenie projektu ), o tyle nie może ponosić odpowiedzialności karnej za wady wynikające wyłącznie ze sporządzonego przez podwykonawcę projektu konstrukcyjnego, nie zachodzi bowiem związek przyczynowy pomiędzy wykonanym przez oskarżonego projektem architektonicznym a opisanym w zarzucie aktu oskarżenia bezpośrednim niebezpieczeństwem zaistnienia katastrofy budowlanej. Jedynie na marginesie wskazać należy, że słusznie Sąd I instancji odmówił wiarygodności zeznaniom świadka R. D. z rozprawy jakoby jedynie formalnie podpisał się pod projektem konstrukcyjnym a wszystkie obliczenia do projektu wykonane przez inną osobę ( pada tutaj nazwisko świadka D. G. ) przedłożył mu oskarżony R. Ż. ( k.900 odwrót ). Trafnie Sąd Rejonowy wywodzi że to inżynier budowlany, konstruktor R. D. - a nie R. Ż. nie mający uprawnień w tym zakresie - był odpowiedzialny za tą część projektu i ją podpisał. Nie od rzeczy będzie także wspomnieć, że R. D. został skazany w postępowaniu dyscyplinarnym przed (...)Okręgową Izbą (...)na karę upomnienia za opracowanie wyżej wymienionego projektu niezgodnie z zasadami wiedzy technicznej i bez zapewnienia bezpieczeństwa konstrukcji budowli ( k. 51 – 54 ).

Skarżąca pełnomocnik oskarżycielki subsydiarnej w zarzucie apelacji podniosła jednakowoż także, że oskarżony pozostawił na budowie stan awaryjny polegający na odspojnieniu się ściany budynku bez wykonania prac zabezpieczających i zastosowania ściągu ścian. Wątku tego skarżąca nie rozwija w uzasadnieniu apelacji koncentrując się na polemice z oceną prawną zdarzenia dokonaną przez Sąd I instancji. Przypomnieć więc należy, iż Sąd I instancji ustalił, że R. Ż. pełniący nadzór autorski nad procesem budowlanym był na budowie jeszcze tego samego dnia kiedy ujawniono awarię i po konsultacji z kierownikiem budowy polecił niezwłoczne ściągnięcie dachówek z dachu celem odciążenia stropu, potem wprawdzie na skutek sporów z pełnomocnikiem inwestora R. C. nie sporządził projektu naprawczego, jednakże zalecił w ramach naprawienia awarii zastosowanie tzw. ściągu rzymskiego, na co z kolei nie zgodził się pełnomocnik ( str. 2 – 3 uzasadnienia, k. 948 odwrót – 949 akt ). Nie sposób więc uznać, że oskarżony w ogóle nie zareagował na awarię grożąca katastrową budowlaną, do której ostatecznie nie doszło, budynek został rozebrany w 2017 r. tj. 2 lata po awarii.

Nie ulega wątpliwości dla Sądu Okręgowego, że zdarzenie w postaci odspojnienia się ściany głównej budynku od osi na ok.7 cm które nastąpiło 18.08.2015 r. bezpośrednio groziło katastrofą budowlaną w rozumieniu art. 73 ust.1 prawa budowlanego. Katastrofa budowlana w rozumieniu tego przepisu nie jest jednak tożsama z pojęciem zdarzenia w postaci zawalenia się budowli w rozumieniu art. 163 § 1 pkt 2 k.k., do którego odwołuje się art. 164 § 1 k.k. Skarżąca w apelacji powołuje orzeczenia Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych dotyczące pojęcia „zagrożenia życia i zdrowia wielu osób” oraz „mienia w wielkich rozmiarach”. Sąd Okręgowy zgadza się z poglądami, że określenie „wiele osób” jest pojęciem ocennym, przy czym przyjmuje się że jest to ponad 5 osób ( zob. K. Buchała, Komentarz 2, str.331, A. Marek, Komentarz, Dom Wydawniczy ABC 2005 str.411, wyrok SA w Katowicach z 28.10.2001 r. II AKa 372/01 ), zaś określenie „mienie w wielkich rozmiarach” odnosi się nie tylko do jego wartości ale także rozmiarów, kubatury ( zob. uchwala SN z 19.02.2003 r. I KZP 49/02, , A. Marek, Komentarz, Dom Wydawniczy ABC 2005 str. 412 ). Jak ustalił Sąd I instancji w czasie zdarzenia z dnia 18.08.2015 r. na budowie było 5 osób ( str. 2 uzasadnienia, k. 948 odwrót ), zaś stawiany obiekt miał być typowym domem jednorodzinnym, przy czym do wyżej wymienionego dnia wykonano co najwyżej stan surowy z więźbą dachową o wartości ok. 200.000 złotych ( pokrzywdzona dochodzi w postepowaniu cywilnym od R. Ż. kwotę 188.450,52 zł – odpis pozwu k.115 ). Tak więc wątpliwe pozostaje wypełnienie w niniejszej sprawie przez oskarżonego wyżej wymienionych znamion przestępstwa z art. 164 § 1 k.k. w zw. z art. 163 § 1 pkt 2 k.k. Tym samym wyrok uniewinniający oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu należy uznać za prawidłowy także z powodu prawnej oceny zaistniałego zdarzenia. Jedynie na marginesie wskazać należy iż niezasadne jest domaganie się przez skarżącą obecnie w apelacji rozważenia zachowania się oskarżonego w kontekście wypełnienia znamion wykroczenia z art. 92 ust.1 pkt 1 prawa budowlanego, nie wchodzi to bowiem w zakres zarzutu sformułowanego w akcie oskarżenia.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez uznanie oskarżonego R. Ż. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i wymierzenie mu kary przewidzianej powołanym przepisem, adekwatnej do dokonanego naruszenia, a także obciążenie oskarżonego kosztami postępowania przed Sądem I i II instancji, w tym kosztami udziału pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Pomijając już fakt, że ze względu na obowiązującą zasadę ne peius ( art. 454 § 1 k.p.k. ) niemożliwe było uwzględnienie wniosku o zmianę wyroku, wskazać należy, że mając na uwadze całą argumentację przedstawioną powyżej uchylenie wyroku pozostawało niezasadne, tym samym apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku uniewinniającego oskarżonego R. Ż.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Mając na uwadze całą argumentację przedstawioną powyżej zaskarżony wyrok wobec R. Ż. należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 640 k.p.k. w zw. z art. 632 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. w zw. z art. 636 § 1 i 3 k.p.k. Sąd Okręgowy wymierzył oskarżycielce subsydiarnej A. H. opłatę w kwocie 100 zł. za II instancję.

7.  PODPIS

Robert Bednarczyk Andrzej Tekieli Waldemar Masłowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielki subsydiarnej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana