Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVII AmE 154/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:

Przewodniczący:

SSO Ewa Malinowska

Protokolant:

Protokolant sądowy Joanna Nande

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) sp. z o.o. sp.k. w Ł.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 grudnia 2016 r. Nr (...)

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od (...) sp. z o.o. sp.k. w Ł. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Ewa Malinowska

XVII AmE 154/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 grudnia 2016 r. wydaną w sprawie (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 33 ust 1 pkt 7a i ust 2 oraz art. 33 ust. 9 pkt 3 w związku z art. 30 ust 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2015 r. poz. 775, z późn. zm.) oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U, z 2016 r. poz. 23, z późn. zm.) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Ł., posiadającemu numer identyfikacji podatkowej (NIP): (...), orzekł,

1.  że Przedsiębiorca naruszył art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych w ten sposób, iż nie złożył w terminie Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdania, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy, za I kwartał 2015 r.;

2.  za działanie opisane w pkt 1 wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 5.000,00 zł.

(...) sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w Ł. wniósł odwołanie od tej decyzji, zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 ust. 1 pkt. 20 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych i art. 14 ust. 1 w zw. z ust. 5 ustawy z dnia 2 ipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej poprzez ich błędną wykładnię skutkującą uznaniem, że udzielenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą i rozpoczęcie takiej działalności stwarza domniemanie, iż działalność tego rodzaju jest wykonywana oraz że decyduje to o posiadaniu statusu „producenta” w rozumieniu ww. ustawy, co stanowi w istocie wykładnię rozszerzającą, niedopuszczalną na gruncie postępowań administracyjnych w szczególności w których dochodzi do stosowania sankcji karnoadministracyjnej

2.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 30 ust. 2 w zw. z art. 33 ust. 1 pkt 7a i ust 2 ustawy o biopaliwach poprzez ich błędne zastosowanie i uznanie, że powódka jest producentem w rozumieniu ww. ustawy, zobowiązanym do składania Prezesowi URE sprawozdań kwartalnych z I kwartał 2015 r. i w efekcie wymierzenie przedsiębiorcy kary pieniężnej za niezrealizowanie tego obowiązku w sytuacji, w której:

a)  przed wszczęciem postępowania przez Prezesa URE, spółka informowała Agencję Rynku Rolnego w drodze pisemnej, że nie prowadzi działalności gospodarczej, o której mowa w definicji „producenta” w rozumieniu ww. ustawy,

b)  Spółka nie była w okresie objętym postępowaniem wpisana do rejestru systemu zapasów interwencyjnych,

c)  Przed wszczęciem postępowania przez Prezesa URE spółka informowała Agencję Rezerw Materiałowych, że nie wykonywała i nie planuje rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej w zakresie produkcji paliw lub przywozu ropy naftowej lub paliw, a przede wszystkim, że działalność prowadzona przez spółkę w ramach posiadanej koncesji OPZ polega na dokonywaniu wywozu paliw.

Zarzucając powyższe wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez umorzenie postępowania administracyjnego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód (...) sp. z o.o. sp.k. z siedzibą w Ł. uzyskał w dniu 24 lutego 2015 r. koncesję na działalność gospodarczą w zakresie obrotu paliwami ciekłymi z zagranicą.

Zgodnie z warunkiem 2.7 koncesji Koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności firmy, siedziby, adresu, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia tej działalności) nie później niż 14 dni do dnia ich powstania.

Zgodnie z punktem 2.8 koncesji Koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o niepodjęciu działalności objętej koncesją, jeżeli nie podejmie jej w ciągu 6 miesięcy od dnia udzielenia koncesji, podając przyczyny niepodjęcia działalności.

(decyzja k. 1-5 akt adm.)

Przedsiębiorca nie złożył w terminie, tj. do dnia 15 maja 2015 r. sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

(okoliczność bezsporna)

Pismem z dnia 29 czerwca 2016 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z niezłożeniem tego sprawozdania.

(zawiadomienie k. 7 akt adm.)

W dniu 30 grudnia 2016 r. zapadła decyzja zaskarżona w niniejszym postępowaniu.

(decyzja k. 4-8)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów wskazanych powyżej, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron niniejszego postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 20 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji producentem jest przedsiębiorca w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r, o swobodzie działalności gospodarczej, wykonujący działalność gospodarczą w zakresie:

a)  wytwarzania, magazynowania, importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych i wprowadzania ich do obrotu lub

b)  importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego biokomponentów, a następnie ich wykorzystania do wytwarzania przez siebie paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych.

Zgodnie z art. 30 ust. 2 tej ustawy w brzmieniu obowiązującym na datę wydania zaskarżonej decyzji producenci obowiązani są do przekazywania w terminie do 45 dni po zakończeniu kwartału, Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki, sprawozdań kwartalnych sporządzonych na podstawie faktur VAT lub innych dokumentów, zawierających informacje dotyczące ilości i rodzajów:

-

wytworzonych paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (art. 30 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy),

-

wprowadzonych do obrotu paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, z określeniem zawartości biokomponentów w tych paliwach (art. 30 ust. 2 pkt 1 lit. b i c ustawy),

-

biopaliw ciekłych przeznaczonych do zastosowania w wybranych flotach, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (art. 30 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy),

-

biopaliw ciekłych zużytych na potrzeby własne (art. 30 ust. 2 pkt 1 lit. e ustawy),

oraz zawierających informacje dotyczące kosztów wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, z wyszczególnieniem zagregowanych kosztów:

-

zakupu biokomponentów,

-

zakupu surowców innych niż biokomponenty, użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,

-

przerobu surowców użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,

-

kosztów pozostałych.

Przedsiębiorca uzyskał koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą, udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 24 lutego 2015 r. od dnia 25 lutego 2015 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., a przedmiotem jego działalności była „(...) działalność gospodarcza w zakresie obrotu następującymi paliwami ciekłymi z zagranicą:

-

benzynami silnikowymi innymi niż benzyny lotnicze,

-

olejami napędowymi,

-

gazem płynnym LPG),

-

estrami stanowiącymi samoistne paliwo ciekłe."

Oznacza to, że powód był producentem w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 20 ustawy o biokomponentach i paliwach ciekłych i ciążył na nim obowiązek złożenia sprawozdania kwartalnego wynikający z art. 30 ust. 2 ustawy w terminie do dnia 15 maja 2015 r. Okolicznością niekwestionowaną jest, że powód sprawozdania takiego nie złożył. Bez znaczenia przy tym jest podnoszona przez powoda okoliczność, sformułowania wniosku o udzielenie koncesji i załączników, bowiem koncesję uzyskał w brzmieniu przytoczonym powyżej.

Pismem z dnia 11 lipca 2016 r. powód wniósł o umorzenie postępowania na podstawie art. 105 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego uzasadniając, że jest ono bezprzedmiotowe z uwagi na brak posiadania przez niego statusu producenta w rozumieniu ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

Wskazać jednak należy, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829) Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 1 ww. ustawy Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, z zastrzeżeniem zawartym w ust. 5 tego przepisu, zgodnie z którym przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy ustawy uzależniają podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej od obowiązku uzyskania przez przedsiębiorcę koncesji albo zezwolenia, o którym mowa w art. 75 tej ustawy.

Art. 46 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy stanowi, iż uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania, przetwarzania, magazynowania lub przeładunku, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią.

Przedsiębiorca uzyskał koncesję w dniu 24 lutego 2015 r. Z punktu 2.7 koncesji wynika obowiązek powiadomienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o zmianach dotyczących wykonywanej działalności w tym o rozszerzeniu bądź ograniczeniu tej działalności nie później niż 14 dni od dnia ich powstania. Natomiast, zgodnie z warunkiem nr 2.8. koncesji koncesjonariusz był obowiązany zawiadomić Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o niepodjęciu działalności objętej koncesją, jeżeli nie podejmie jej w ciągu 6 miesięcy od dnia udzielenia koncesji, podając przyczyny niepodjęcia działalności. Przedsiębiorca informacji takiej nie przekazał, a zatem winien był wypełnić obowiązek wynikający z art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i paliwach ciekłych. Nie ma tu znaczenia treść wniosku o udzielenie koncesji, lecz treść decyzji koncesyjnej.

Rację ma pozwany twierdząc, że udzielenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą stwarza domniemanie, że działalność taka jest wykonywana do czasu zawiadomienia o jej zakończeniu lub zaprzestaniu. Twierdzenia powoda, że faktycznie nie wykonywał tej działalności nie zwalnia go od spełnienia obowiązków nałożonych przez przepisy prawa na koncesjonariuszy, w tym obowiązku sprawozdawczego wynikającego z art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i paliwach ciekłych. Wykazywanie przez przedsiębiorców wartości „zerowych” sprawozdaniach stanowi również informację istotną dla Prezesa URE, bo stanowi ona podstawę sporządzenia przez niego zbiorczego raportu kwartalnego, o którym mowa w art. 30 ust. 4 tej ustawy. Brak sprawozdania utrudnia Prezesowi URE wykonanie tego obowiązku, a z przepisów prawa nie wynika, że brak aktywności przedsiębiorcy jednoznaczny jest z niewykonywaniem przez niego działalności gospodarczej w danym kwartale.

Nieistotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy są okoliczności dotyczące braku wpisu powoda do rejestru systemu zapasów interwencyjnych, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego (…) ( Dz.U. z 2017 r. poz. 1210, z pózn. zm.), albowiem regulacja ta dotyczy innych obowiązków i uprawnień przedsiębiorcy i nie ma wpływu na obowiązek sprawozdawczy określony w art. 30 ust. ustawy o biokomponentach i paliwach ciekłych. Nietrafny jest też w tym zakresie zarzut naruszenia art. 8 kpa, bowiem obie regulacje obowiązują i wynikają z nich inne obowiązki i konsekwencje i inny jest ich cel.

Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt 7a ustawy o biokomponentach i paliwach ciekłych – w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2018 r. karze pieniężnej podlega ten, kto nie złożył w terminie sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy lub podał w tym sprawozdaniu nieprawdziwe dane. Zgodnie z art. 33 ust. 9 pkt 3 tej ustawy, również w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania decyzji kara ta wymierzana jest przez Prezesa URE i jej wysokość jest stała i wynosi 5.000 zł. Przepis ten jednoznacznie określa wysokość kary i nie pozwala na jej miarkowanie.

Obowiązek wynikający z art. 30 ust. 2 ustawy i odpowiadająca mu kara za jego niewykonanie z art. 33 ust. 1 pkt. 7 ustawy uchylony został z dniem 1 stycznia 2018 r. ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. ustawą o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 2290), jednak przepis przejściowy tej ustawy – art. 16 wyraźnie stanowi, że za okresy do końca 2017 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, również w co do kar za niewykonanie obowiązku.

Z tych względów Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów odwołania i na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Sąd uznał, że wniosek o odroczenie rozprawy nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zmierza jedynie do przedłużenia postępowania. Kwestia zmiany pełnomocnika nie jest okolicznością, która wpływałaby ujemnie na prawa strony tym bardziej, że Sąd już raz taki wniosek uwzględnił i powód miał możliwość rozważyć zmianę pełnomocnika na wcześniejszym etapie postępowania.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że powód - jako przegrywający sprawę – zobowiązany jest do zwrotu Prezesowi URE kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Ewa Malinowska