Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 424/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1 Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1

M. Ł.

w okresie od nieustalonego dnia w marcu 2020 r. do 10 kwietnia 2020 r. w mieszkaniu nr. 48 przy ul. (...) w W. psychicznie znęcał się nad matką H. Ł. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury, podczas których wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, kierował wobec niej groźby pozbawienia życia lub zdrowia oraz utrudniał swobodne zamieszkiwanie i niszczył wyposażenie mieszkania,

tj. o czyn z art. 207 § 1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

M. Ł. jest synem H. Ł., z którą wspólnie mieszka pod adresem ul. (...). M. Ł. nie posiada stałej pracy, pracuje dorywczo i nadużywa alkoholu.

M. Ł. był prawomocnie skazany za znęcanie się nad matką H. Ł.:

-

w okresie od lutego 2017 r. do sierpnia 2017 r. - wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy M. w W. z dnia 03 października 2019 r. w sprawie o sygn. akt XIV K 983/17 (prawomocność 21 lutego 2020 r.);

-

w okresie od września 2017 r. do 12 grudnia 2019 r. - wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy M. w W. z dnia 18 lutego 2020 r. w sprawie o sygn. akt XIV K 20/20 (prawomocność 12 sierpnia 2020 r.)

Wyrokiem skazującym z dnia 18 lutego 2020 r. w sprawie o sygn. akt XIV K 20/20 wobec oskarżonego M. Ł. orzeczono na okres 3 lat: zakaz przebywania w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. wbrew woli H. Ł. i zakaz kontaktowania się i zbliżania się do H. Ł. wbrew jej woli na odległość mniejszą niż 20 metrów.

Po uchyleniu w dniu 18.02.2020 r. stosowanego wobec niego w sprawie o sygn. akt XIV K 20/20 tymczasowego aresztowania nieustalonego dnia marca 2020 r. M. Ł. mimo zakazu zbliżania się do H. Ł. wrócił do mieszkania matki przy ul. (...). Nie reagował na prośby matki aby opuścił mieszkanie. Twierdził, że „wyniesie się z domu”, gdy kobieta da mu pieniądze, albo kupi mu mieszkanie. M. Ł. w mieszkaniu spożywał w dużych ilościach alkohol i jednocześnie wszczynał awantury. Podczas awantur wyzywał matkę słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, kierował wobec niej groźby pozbawienia życia lub zdrowia oraz utrudniał swobodne zamieszkiwanie i niszczył wyposażenie mieszkania. Mężczyzna zwracał się do niej słowami: ”ty stara kurwo; pizdo; słuchaj co ja mówię do ciebie; milcz, bo ja do ciebie mówię; gdzie ci dać?; przypierdolić ci?”. Groźby te wzbudzały u kobiety uzasadnioną obawę, że mogą zostać spełnione gdyż pod wypływem alkoholu syn stawał się nieobliczalny. Trwało to do dnia 10 kwietnia 2020 r.

W dniu 10 kwietnia 2020 r. kobieta wystraszyła się syna, który ponownie znajdował się pod wpływem alkoholu, wyzywał ją, przeszkadzał w kuchni. W pewnej chwili rozebrał się, wziął nóż i wszedł do łazienki, wtedy powiedział do matki „poderżnij mi gardło, ja już mam dość tego życia, nie chce mi się żyć”. Matka wystraszyła się i zamknęła się w swoim pokoju, jednak syn przychodził i ją zaczepiał. Między innymi zamachnął się aby rzucić w telewizor zegarkiem wypowiadając słowa „jak pierdolnę w ten telewizor”, ponadto gdy matka blokowała mu wejście do pokoju kopnął w drzwi powodując ich wgniecenie na dole. Kobieta wystraszyła się syna i wezwała policję. Przed przyjazdem patrolu M. Ł. wyszedł z domu. Po pewnym czasie wrócił do mieszkania, a matka zeszła na klatkę schodową i ponownie zadzwoniła na policję.

Po przybyciu funkcjonariuszy, M. Ł. zachowywał się w ich kierunku agresywnie i wulgarnie. Mężczyzna został zatrzymany i przewieziony do KP W. U..

W związku z tym, że w toku postępowania zaistniała wątpliwość odnośnie poczytalności oskarżonego – przeprowadzone zostało jego badanie sądowo-psychiatryczne. W opinii sądowo-psychiatrycznej biegli lekarze z zakresu psychiatrii nie stwierdzili jednak u M. Ł. objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. Rozpoznano u niego uzależnienie od alkoholu, ale o ile w czasie czynu badany znajdował się w stanie nietrzeźwości alkoholowej, to miała ona charakter nietrzeźwości zwykłej i powinien był przewidzieć jej skutki na podstawie wiedzy ogólnej i doświadczeń własnych. Stan psychiczny, w odniesieniu do zarzucanych czynów, zdaniem biegłych, nie znosił ani nie ograniczał u oskarżonego jego zdolności rozpoznania znaczenia czynów i zdolności kierowania swoim postępowaniem.

Zeznania oskarżycielki posiłkowej H. Ł.

7, 31, 410, 411-412

Zeznania funkcjonariusza Policji S. G.

11v, 413

W części wyjaśnienia oskarżonego M. Ł.

20, 45-46, 409-410, 412, 413

Odpis wyroku w sprawie XIV K 20/20

36

Odpis wyroku w sprawie XIV K 983/17

60

Protokół zatrzymania M. Ł.

2-2v

Karta pobytów w Stołecznym Ośrodku dla Osób Nietrzeźwych

81-85

Pismo z Ośrodka Pomocy (...) wraz z aktami sprawy rodziny Ł.

90-221

Dokumentacja dotycząca Niebieskiej Karty

278-351

Opinia sądowo-psychiatryczna

75-77

Informacja z NOE-SAD

248-249v

Zaświadczenie (...)-SAD

406-408v

Karta karna

34

1.2 Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCENA DOWODÓW

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

W części wyjaśnienia oskarżonego M. Ł.

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie w jakim przyznał, że jest alkoholikiem, a matka mogła mieć do niego pretensje, a także w zakresie w jakim przyznał się do kłótni z matką i używania wobec niej wulgarnych słów. Wyjaśnił również, że nie spełnił gróźb. Wyjaśnienia oskarżonego w tej części zostały potwierdzone w zeznaniach pokrzywdzonej H. Ł.. Sąd nie miał wątpliwości co do tego, że oskarżony nie spełnił swoich gróźb, gdyż pokrzywdzona w swoich zeznaniach nie wspomniała o uderzeniu jej, a o strachu przed spełnieniem tych gróźb.

zeznania oskarżycielki posiłkowej H. Ł.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania oskarżycielki posiłkowej H. Ł., która dokładnie opisała przebieg powtarzających się agresywnych zachowań oskarżonego. Zeznania te są po części zgodne z wyjaśnieniami samego oskarżonego oraz częściowo z zeznaniami funkcjonariuszki policji S. G.. Nie ujawniono żadnych dowodów, które podważałyby prawdomówność pokrzywdzonej. Sąd miał na uwadze, że oskarżony został już dwukrotnie skazany za znęcanie się nad matką i jego zachowanie wynika w szczególności z nadużywania alkoholu, do czego sam się przyznał. Istotnie, zeznania pokrzywdzonej są dowodem o specyficznym charakterze, bowiem tylko ona była bezpośrednim świadkiem zdarzeń i jest ona zainteresowana wynikiem procesu oraz ma emocjonalny stosunek do sprawy jak i oskarżonego. Po przesłuchaniu świadka w toku rozprawy Sąd jednak stwierdził, że pomimo towarzyszących jej emocji, pokrzywdzona chciała przedstawić dokładny przebieg zdarzeń, który nie budzi wątpliwości. Wobec tego zeznania pokrzywdzonej są w pełni wiarygodne w niniejszej sprawie.

zeznania funkcjonariusza policji S. G.

Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania funkcjonariuszki policji S. G., która zeznała o okolicznościach, które miały miejsce w dniu zatrzymania oskarżonego. Jej zeznania były zbieżne z nieosobowym materiałem dowodowym. Świadek opisała szczegóły interwencji opisując zachowania uczestników. Zeznania świadka są w pełni wiarygodne, Sąd nie dopatrzył się jakichkolwiek okoliczności mogących je podważyć.

Odpis wyroku w sprawie XIV K 20/20

Za wiarygodne Sąd również uznał zgromadzone w sprawie dowody nieosobowe, które w szczególności potwierdzają uprzednią karalność oskarżonego za znęcanie się nad matką, fakt, że oskarżony jest uzależniony od alkoholu i wielokrotnie przebywał w izbie wytrzeźwień oraz to, że wobec rodziny założono niebieską kartę. W ocenie Sądu zgromadzona dokumentacja nie dała podstaw, by kwestionować ją pod względem wiarygodności i fachowości, została sporządzona zgodnie z odpowiednimi przepisami, przez powołane do tego instytucje i korzysta z domniemania autentyczności oraz prawdziwości zawartych w nich oświadczeń. Nie budziły wątpliwości Sądu także pozostałe dowody, zgromadzone w niniejszej sprawie. Sąd nie znalazł podstaw, by dowodom powyższym odmówić wiary.

Odpis wyroku w sprawie XIV K 983/17

Protokół zatrzymania M. Ł.

Karta pobytów w Stołecznym Ośrodku dla Osób Nietrzeźwych

Pismo z Ośrodka Pomocy (...) wraz z aktami sprawy rodziny Ł.

Dokumentacja dotycząca Niebieskiej Karty

Opinia sądowo-psychiatryczna

Informacja z NOE-SAD

Zaświadczenie (...)-SAD

Karta karna

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1

wyjaśnienia M. Ł.

Za niewiarygodne Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego w zakresie, w jakim nie przyznał się do zarzucanego mu czynu albowiem są one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie, w tym w szczególności z zeznaniami oskarżycielki posiłkowej H. Ł. i świadka S. G., które to zeznania sąd, z wcześniej wskazanych powodów, uznał za wiarygodne. Oskarżony w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, że awantury wszczyna jego matka, która denerwuje się z tego powodu, że on pije alkohol. Ta część wyjaśnień jest także sprzeczną z jego własnymi wyjaśnieniami złożonymi przed Sądem, w których oskarżony przyznaje się do kłótni, nadużywania alkoholu, używania wobec matki wulgaryzmów i bycia nerwowym.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego, w których nie przyznaje się do swojego zachowania jedynie za przyjętą linie obrony, która pozostaje w opozycji do zebranego materiału dowodowego. Oskarżony dążył do ukazania siebie się w pozytywnym świetle, wskazując na pokrzywdzoną, jako wszczynającą awantury. Taka postawa jest dla Sądu całkowicie niewiarygodna i nieprzekonująca, bowiem zarówno zeznania świadków jak i nieosobowy materiał dowodowy daje podstawy twierdzić, że oskarżony znęcał się nad swoja matką. Wobec rodziny założona została niebieska karta, a oskarżony wielokrotnie przebywał w izbie wytrzeźwień, jednocześnie był już dwukrotnie prawomocnie skazany za znęcanie się nad matką.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

M. Ł.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie pozostawia zdaniem Sądu wątpliwości, że M. Ł. dopuścił się zarzucanego mu czynu. Po dokonaniu analizy zeznań świadków oraz nieosobowego materiału dowodowego, w szczególności dokumentacji niebieskiej karty, informacji o pobytach oskarżonego w izbie wytrzeźwień, wyroków skazujących, ale również po wysłuchaniu wyjaśnień oskarżonego, Sąd stwierdził, że bez wątpienia oskarżony dopuścił się czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia. Oskarżony jest uzależniony od alkoholu, a to wywoływało w nim agresję, która przeradzała się w wulgaryzmy i groźby kierowane do matki M. Ł..

Sąd uznał, że powtarzające się cierpienia psychiczne skierowane do M. Ł. wyczerpują dyspozycję art. 207 § 1 k.k. Przestępstwo znęcania się określone w art. 207 § 1 k.k. jest przestępstwem formalnym z działania lub zaniechania. Dla jego bytu nie jest wymagane spowodowanie jakichkolwiek skutków. Godzi ono w podstawowe zasady współżycia w rodzinie, decydujące o jej spoistości i trwałości, stanowiąc tym samym rażące naruszenie obowiązków rodzinnych i istotny czynnik wpływający na rozbicie rodziny z dalszymi szkodliwymi tego następstwami dla rozwoju fizycznego, psychicznego i moralnego.

Znęcanie się może przybrać formę znęcania się fizycznego lub psychicznego. W pierwszym przypadku zachowanie sprawcy będzie polegało na zadawaniu cierpień fizycznych, jak na przykład bicie, duszenie czy inne zadawanie bólu. Drugą z form znęcania się jest znęcanie psychiczne, polegające na dręczeniu psychicznym poprzez np. lżenie, wyszydzanie, straszenie, zadawanie cierpień osobie, o której w tym przepisie mowa.

Od strony przedmiotowej pojęcie „znęcania” oznacza zazwyczaj systematycznie powtarzające się zachowanie złożone z jedno lub wielorodzajowych pojedynczych czynności naruszających różne dobra, na przykład nietykalność ciała, godność osobistą.

Sąd w pełni podziela stanowisko zawarte w orzeczeniu Sądu Najwyższego (OSP 1992, z 4, poz. 78), iż przestępstwo określone w art. 207 § 1 k.k. może być popełnione umyślnie i to wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, o czym przesądza znamię intencjonalne „znęca się”, charakteryzujące się szczególnie nastawienie sprawcy.

Pojęcie "znęcanie się" zawiera w sobie istnienie przewagi sprawcy nad osobą pokrzywdzoną, której nie może się ona przeciwstawić lub może to uczynić tylko w niewielkim stopniu (por. wyrok SN z 4 czerwca 1990 r., V KRN 96/90, OSP 1992/4/78). W niniejszej sprawie to oskarżony miał przewagę, gdyż pokrzywdzona jako osoba starsza i kobieta mogła bronić się jedynie w niewielkim stopniu, gdyż jej formą obrony była ucieczka lub zamknięcie się w pokoju.

Mając jednocześnie na względnie opinię sądowo-psychiatryczną, Sąd uznał, że oskarżony umyślnie dopuścił się wielokrotnych awantur, podczas których wyzywał matkę H. Ł. słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, kierował wobec niej groźby pozbawienia życia lub zdrowia oraz utrudniał swobodne zamieszkiwanie i niszczył wyposażenie mieszkania, co wprowadziło atmosferę zastraszenia kobiety i stanowi znamiona przestępstwa znęcania się.

Początek daty czynu przypada na nieustalony dzień marca 2020 r., gdyż do dnia 18 lutego 2020 r. oskarżony przebywał w areszcie, a wobec tego czynność sprawcza mogła zaistnieć od nieustalonego dnia w marcu 2020 r. Koniec okresu przypada na dzień 10 kwietnia 2020 r., bowiem tego dnia oskarżony został zatrzymany przez Policję.

☐

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. Ł.

II

I

Wymierzając oskarżonemu karę, Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary określonymi w przepisie art. 53 § 1 i 2 k.k.

Przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. zagrożone jest karą od 3 miesięcy do lat 5 pozbawienia wolności. Przy wymiarze kary sąd wziął to pod uwagę.

Za okoliczności obciążające Sąd uznał:

-

uprzednią karalność, w tym za czyny z art. 207 §1 k.k., których pokrzywdzoną była również jego matka M. Ł.,

-

znaczny stopień winy i znaczna postać zamiaru bezpośredniego,

-

znaczna społeczna szkodliwość czynu, gdyż swoim zachowaniem godził w dobro jakim jest rodzina i szacunek do drugiego człowieka, co wywołuje pogardę ze strony społeczeństwa. Dodatkowo na stopień społecznej szkodliwości wpływa fakt, iż oskarżony w przeważającej mierze działał pod wpływem alkoholu, a użycie alkoholu w znacznej dawce zazwyczaj wyolbrzymia pobudki błahe, rozluźnia hamulce moralne, zwiększa zuchwalstwo i zmniejsza obawę przed odpowiedzialnością za popełnione przestępstwo (wyrok Sądu Najwyższego z 29 sierpnia 1983 roku, II KR 177/83, OSNPG 1984/4/23).

Za okoliczności łagodzące Sąd uznał:

-

wyrażenie przez oskarżonego skruchy i przeproszenie pokrzywdzonej,

-

krótki czas czynności sprawczych – około miesiąc.

Biorąc pod uwagę powyższe sąd uznał, że adekwatna wobec oskarżonego będzie kara 6 miesięcy pozbawienia wolności

W ocenie sądu nie zostały spełnione przesłanki do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności albowiem takowa kara nie powstrzymałaby oskarżonego od popełnienia kolejnego przestępstwa na szkodę H. Ł..

Oskarżony był już wcześniej karany za czyny z art. 207 § 1 kk i skazania te są przez niego bagatelizowane. Zdaniem sądu, w tej sytuacji, dużo bardziej efektywna w zapobieżeniu popełnienia przestępstwa przez oskarżonego będzie kara bez warunkowego zawieszenia jej wykonania przy jednoczesnym takim ukształtowaniu jej wymiaru który zmotywuje oskarżonego do radykalnej i natychmiastowej zmiany swojego zachowania.

M. Ł.

III

I

Na podstawie art. 41a § 1 kk orzeczono wobec oskarżonego M. Ł. na okres 3 lat: zakaz przebywania w lokalu nr (...) przy ul. (...) w W. wbrew woli H. Ł. oraz zakaz zamierzonego kontaktowania się z nią i zbliżania się do H. Ł. wbrew jej woli na odległość mniejszą niż 20 metrów. W ocenie Sądu zakazy te są w niniejszej sprawie niezbędne, gdyż przyczynią się do ochrony H. Ł..

5.  INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. Ł.

II

I

Zgodnie z dyspozycją art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w niniejszej sprawie od dnia 10 kwietnia 2020 r. godz. 18:45 do dnia 19 sierpnia 2020 r. do godziny rzeczywistego zwolnienia oskarżonego.

1.6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Na podstawie art. 618 § 1 pkt. 11 kpk i § 17 ust. 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. kwotę 420 złotych powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług (VAT) tytułem zwrotu nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

V

Z uwagi na fakt, że oskarżony pozostaje bez pracy oraz orzeczono wobec niego karę pozbawienia wolności, jego możliwości zarobkowe są niskie. Stanowiło to przyczynę zwolnienia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

6.  PODPIS