Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XXIII Gz 989/19

POSTANOWIENIE

Dnia 16 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Sobieszczański (spr.)

Sędziowie: SO Magdalena Nałęcz

SO Bolesław Wadowski

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2020 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy w postępowaniu upadłościowym:

J. W. (1) osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej

w przedmiocie w przedmiocie umorzenia postępowania upadłościowego

na skutek zażalenia spadkobierczyń dłużnika N. W. i J. W. (2)

na postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 1 listopada 2018 r., sygn. akt X GUp 217/18

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Magdalena Nałęcz SSO Andrzej Sobieszczański SSO Bolesław Wadowski

Sygn. akt XXIII Gz 989/19

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 1 listopada 2018 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie umorzył postępowanie upadłościowe J. W. (1) (pkt 1.) oraz obciążył Skarb Państwa kosztami postepowania upadłościowego (pkt 2).

W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że postanowieniem z dnia 8 marca 2018 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie ogłosił upadłość J. W. (1) – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Upadły na dzień ogłoszenia upadłości nie posiadał żadnego majątku, który mógłby zostać zbyty w toku postępowania.

W toku postępowania sporządzona została lista wierzytelności.

W toku niniejszego postępowania upadłościowego do masy upadłości w wpłynęła kwota w wysokości 407, 36 zł tytułem zwrotu wyegzekwowanych środków przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy- Żoliborza A. K., które nie zostały przekazane wierzycielom.

Upadły J. W. (1) zmarł w dniu 12 kwietnia 2108 r.

Sąd wskazał, że przepis art. 188 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe, wobec braku wyłączenia, ma odpowiednie zastosowanie do postępowania upadłościowego prowadzonego wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (art. 4912 ust. 1 pr.u.).

Przepis art. 188 ust. 1 PrUp nie przesądza wprost, że postępowanie upadłościowe kontynuuje się wbrew śmierci upadłego. Stanowi jednak, że w przypadku śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brać udział w postępowaniu upadłościowym. Prawidłowe odczytanie tego przepisu, przy pomocy metod wykładni gramatycznej, prowadzi do wniosku, że postępowanie kontynuuje się – bez konieczności zawieszania – przy udziale spadkobierców upadłego będącego osobą fizyczną. To wyjątek od zasady wyrażonej w art. 174 § 1 pkt 1 k.p.c. Postępowanie upadłościowe z całą pewnością dotyczy praw majątkowych upadłego, które są dziedziczne. Udziałem w postępowaniu zainteresowani są zatem spadkobiercy upadłego. Ich interes chroniony jest w ten sposób, że stają się uczestnikami postępowania. Jeżeli nie sposób ustalić kręgu spadkobierców, sąd upadłościowy – bez konieczności ich poszukiwania – ustanawia kuratora. Całość regulacji pomyślana jest w ten sposób, by nie tylko chronić spadkobierców, ale przede wszystkim, by urzeczywistnić i zabezpieczyć słuszny interes wierzycieli. Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 1a pr.u. – postępowanie upadłościowe prowadzi się po to, by zaspokoić roszczenia wierzycieli w najwyższym stopniu oraz umożliwić rzetelnemu dłużnikowi oddłużenie. Zakończenie postępowania upadłościowego z uwagi na śmierć dłużnika przekreślałoby możliwość osiągnięcia powyższych celów. Czynności likwidacyjne oraz czynności zmierzające do podziału sum uzyskanych z likwidacji zostałyby wstrzymane,
a wierzyciele jeszcze przez długi czas nie uzyskaliby zaspokojenia. Kontynuacja postępowania mimo śmierci dłużnika pozwala natomiast na realizację przynajmniej jednego z celów – zaspokojenia wierzycieli.

Odnośnie do interesu dłużnika, który w postępowaniu miałby ewentualnie uzyskać oddłużenie, wydaje się, że jego śmierć nie stoi na przeszkodzie złożenia wniosku o ustalenie planu spłat przez spadkobierców w trybie art. 369 ust. 1 i n. pr.u. Złożenie wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli i umorzenie pozostałej części zobowiązań uruchamia procedurę badania wystąpienia przesłanek zastosowania tego dobrodziejstwa, które, co trzeba podkreślić, nie jest obligatoryjne w postępowaniu upadłościowym. W ocenie Sądu plan spłat obciążałby wówczas spadkobierców, ponieważ to oni sami inicjowaliby tę procedurę. W braku wniosku, zobowiązania podlegałyby ogólnym zasadom dziedziczenia określonym w kodeksie cywilnym. Na marginesie Sąd wskazuje, że przedstawiona interpretacja nie jest wolna od wątpliwości – należy bowiem rozważyć, co w sytuacji gdy tylko część spadkobierców zażąda ustalenia planu spłaty lub zażąda tego kurator. Należy w takim przypadku raczej przyjąć, że nie jest możliwe ustalenie planu spłaty.

Sąd badał, czy powyższe regulacje mogą zostać w całości zastosowane w postępowaniu „konsumenckim”. Trzeba na wstępie zauważyć, że przepisy dotyczące postępowania konsumenckiego nie zawierają odrębnej regulacji tego zagadnienia. Wydawać być się mogło zatem prima facie, że w razie śmierci upadłego konsumenta należy sięgnąć do art. 188 ust. 1 pr.u. i w konsekwencji zdecydować o kontynuowaniu postępowania. W zależności od jego etapu, powodowałoby to konieczność dokończenia czynności likwidacyjnych oraz dokonania podziału sum uzyskanych z likwidacji. W tym zakresie postępowanie nie różniłoby się od powyżej opisanego przypadku śmierci upadłego będącego przedsiębiorcą.

Specyfika postępowania prowadzonego wobec konsumentów wynika jednak z regulacji art. 491 14 ust. 1 pr.u., który nakazuje sądowi, po wykonaniu planu podziału, ustalić plan spłaty wierzycieli albo zdecydować o umorzeniu zobowiązań bez ustalenia planu spłaty. W omawianym przypadku sąd podejmuje te czynności z urzędu. Z urzędu zatem ustala zdolności finansowe podmiotu zobowiązanego i następnie podejmuje decyzję co do zakresu spłaty pozostałych zobowiązań. Ratio legis takich przepisów związana jest z celem postępowania upadłościowego prowadzonego wobec osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami. Stosownie do art. 2 ust. 2 pr.u. to postępowanie należy prowadzić tak, aby umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym, a jeśli jest to możliwe - zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu. Należy zwrócić uwagę na odwrócenie akcentów: postępowanie upadłościowe prowadzone jest w pierwszej kolejności po to, by umorzyć zobowiązania upadłego, a w dalszej – w razie możliwości – w celu zaspokojenia wierzycieli. Przy czym umorzenie zobowiązań jest dobrodziejstwem, którego zakres ustalany jest każdorazowo w odniesieniu do konkretnej osobistej i majątkowej sytuacji upadłego.
To przymioty osobiste decydują o tym, w jakim zakresie zobowiązania zostaną umorzone. Istotne jest jednak, że postępowanie konsumenckie co do zasady (przynajmniej w założeniu) zawsze prowadzić ma do umorzenia zobowiązań w jakiejś części. Zaspokojenie zobowiązań wierzycieli nie jest celem samym w sobie.

Śmierć upadłego uniemożliwia podjęcie przez sąd decyzji co do planu spłat lub umorzenia zobowiązań upadłego i jego zakresu. Oczywiste jest bowiem, że osoba nieżyjąca nie ma żadnych zdolności zarobkowych. Wchodzi więc w rachubę określenie zdolności zarobkowych upadłego przed śmiercią lub określenie zdolności zarobkowych spadkobierców. Wybór pierwszej ewentualności prowadzi do absurdu. Oznaczałoby ustalenie wysokości spłat według zdolności zarobkowych osoby nieżyjącej dla jej spadkobierców, którzy mogą mieć zupełnie różną sytuację materialną. Z kolei wybór drugiej ewentualności, choć wydaje się bardziej poprawny, również nastręcza trudności. Otóż po pierwsze oznacza konieczność ustalenia z urzędu kręgu spadkobierców, którzy będą wykonywać plan spłaty. Sąd upadłościowy musiałby przy tym ustalić, w jaki sposób spadek został przyjęty: czy wprost, czy
z dobrodziejstwem inwentarza, czy może został odrzucony. Po drugie, oznacza konieczność nałożenia obowiązku spłaty zobowiązań zmarłego upadłego na spadkobierców, którzy nie byli uczestnikami postępowania – nie zostało ono wszczęte z ich inicjatywy, ani za ich zgodą. Trudności pojawiłyby się przede wszystkim w określeniu rozmiaru tego obowiązku.

Przy zgłoszonych wątpliwościach Sąd doszedł do przekonania, że ustalenie z urzędu planu spłaty zobowiązań zmarłego upadłego nie jest możliwe. Nie oznacza to jednak, że sądowi pozostaje jedynie decyzja o umorzeniu zobowiązań bez ustalania planu spłaty. Takie postępowanie byłoby nieusprawiedliwione – oznaczałoby konieczność umorzenia zobowiązań zawsze w przypadku śmierci upadłego, bez względu na okoliczności.

Sąd upadłościowy uznał w konsekwencji, że w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec konsumentów nie znajdzie zastosowania art. 188 ust. 1 pr.u. wprost.
To, że ustawodawca nie wyłączył stosowania tego przepisu, nakazując go stosować odpowiednio do postępowania konsumenckiego, nie oznacza, że sąd w każdym przypadku musi ten przepis zastosować. Odpowiednie stosowanie przepisu prowadzić musi do uwzględnienia specyfiki danego przypadku, co ostatecznie może spowodować zastosowanie przepisu wprost, zastosowanie przepisu z modyfikacjami, a nawet wyłączenie zastosowania konkretnego przepisu. Przepisu art. 188 ust. 1 pr.u., nie sposób jednak pominąć w całości przy dokonywaniu oceny sytuacji prawnej zaistniałej po śmierci upadłego. Sąd doszedł do przekonania, że postępowanie upadłościowe wobec konsumentów powinno toczyć się dotąd, aż zostaną dokończone czynności likwidacyjne oraz zostanie dokonany podział sum uzyskanych z likwidacji. Innymi słowy, rozpoczęty proces likwidacji majątku upadłego powinien zostać zakończony z udziałem spadkobierców. Przemawia za tym interes wierzycieli, którzy powinni uzyskać zaspokojenie w toku postępowania upadłościowego (bez względu na jego charakter). Tym samym Sąd uważa, że postępowanie powinno toczyć się tak długo, jak długo nie zostanie spieniężony i podzielony majątek upadłego. Brak natomiast argumentów, by kontynuować postępowanie w celu ustalenia planu spłaty.

Postępowanie konsumenckie, choć oczywiście dotyczy praw majątkowych upadłego, to na etapie ustalania planu spłaty ma charakter wyjątkowy, związany z majątkową, ale czysto osobistą sytuacją upadłego. Od warunków materialnych konkretnej osoby zależy kształt planu spłaty. Nie sposób go z urzędu ustalić dla osób innych niż upadły, w tym dla spadkobierców upadłego. Sąd stoi na stanowisku, że spadkobiercy upadłego konsumenta nie mogą zostać obarczeni planem spłaty. Brak planu spłaty po śmierci upadłego nie oznacza pozostawienia spadkobierców bez ochrony prawnej. Po pierwsze, mogą oni zabezpieczyć swoje prawa
w postępowaniu spadkowym, odrzucając na przykład spadek obarczony długami. Po drugie, spadkobiercy mogą złożyć własny wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

W konsekwencji należało dojść do wniosku, że wydanie kończącego, merytorycznego orzeczenia jest niedopuszczalne. Pozostaje zatem umorzenie postępowania z uwagi na wyczerpanie czynności, jakie można podjąć bez upadłego, a tylko przy udziale jego spadkobierców. Sąd uznaje, że spadkobiercy nie mogą brać udziału w procedurze ustalania planu spłaty, ewentualnie nie mogą korzystać z dobrodziejstwa umorzenia zobowiązań zmarłego upadłego.

Sąd uznał – w braku innych podstaw – że właściwe jest umorzenie postępowania na ogólnych zasadach procesu cywilnego, czyli na podstawie art. 355 § 1 k.p.c., wobec niedopuszczalności wydania postanowienia o ustaleniu plany spłaty, względnie umorzeniu zobowiązań. Umorzenie mogło nastąpić na posiedzeniu niejawnym, ponieważ w postępowaniu upadłościowym brak jest obowiązku przeprowadzenia rozprawy (art. 214 pr.u., który stanowi wyjątek od art. 148 k.p.c.).

W niniejszej sprawie było brak czynności likwidacyjnych. Oznacza to, że postępowanie powinno zostać umorzone na skutek śmierci upadłego. Brak bowiem czynności, które można by wykonać z udziałem spadkobierców upadłego. Z uwagi na to, że w postępowaniu nie było do końca jasne, kto jest spadkobiercą upadłego – Sędzia komisarz – prawidłowo – ustanowiła dla spadkobierców kuratora. Sąd natomiast ocenił, że dalsze prowadzenie postępowania jest niedopuszczalne.

W punkcie 2 sentencji postanowienia, Sąd obciążył Skarb Państwa kosztami postępowania upadłościowego. Sąd uznał, że koszty nieznajdujące pokrycia w funduszach masy powinien ponieść Skarb Państwa. W chwili obecnej nie ma bowiem innych osób, które mogłyby pokryć koszty za upadłego. Ustalenie spadkobierców oraz dochodzenie od nich należności może okazać się kosztowne w większym stopniu niż obciążanie pozostałymi kosztami Skarb Państwa. Podstawą prawną pkt 2 sentencji postanowienia jest art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, stosowany odpowiednio do postępowania upadłościowego będącego odmianą postępowania cywilnego.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniosły spadkobierczynie upadłego N. W. i J. W. (2) zaskarżając je w całości.

Postanowieniu temu skarżące zarzuciły naruszenie art. 188 ustawy Prawo upadłościowe poprzez nieprawidłową interpretację, iż nie znajduje zastosowania w sprawach konsumenckich.

Skarżące wniosły o uchylenie postanowienia w całości, ewentualnie o uznanie jako oczywiście uzasadnionego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne oraz ich prawną ocenę i w konsekwencji przyjmuje je za własne. W obszernych, wszechstronnych i wyczerpujących rozważaniach Sąd pierwszej instancji wnikliwie przeanalizował konsekwencje śmierci upadłego w toku postepowania likwidacyjnego, możliwe warianty rozwiązania takiej sytuacji i ich skutki zarówno dla samego postępowania upadłościowego, dla wierzycieli, jak i dla spadkobierców upadłego. Przestawioną w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia analizę uznać należy za przeprowadzoną wręcz wzorowo, a ponieważ zasługuje ona na pełną aprobatę, Sąd Okręgowy dokona poniżej jedynie koniecznych uzupełnień i dodatkowych wyjaśnień, których potrzeba wynika bezpośrednio z podniesionego w zażaleniu zrzutu oraz przedstawionej na jego poparcie argumentacji.

Na wstępie podkreślić należy, że skutki śmierci upadłego w toku postępowania upadłościowego osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej nie zostały w żaden uregulowane w przepisach Tytułu V Części Trzeciej ustawy z dnia 28 lutego 2003 r Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2344, ze zmianami) regulujących postepowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Przechodząc już bezpośrednio do oceny podniesionego w zażaleniu zarzutu zwrócić należy uwagę, że wbrew stanowisku skarżących, Sąd pierwszej instancji kilkakroć w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia podkreślał, iż przepis art. 188 ustawy Prawo upadłościowe określający skutki śmierci upadłego w toku postępowania upadłościowego, znajduje zastosowanie również w postepowaniu upadłościowym osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Jak to trafnie zostało przez sąd dostrzeżone przepis art. 188 nie został bowiem wymieniony w art. 491 2 ust. 1 pr.u. jako nie znajdujący zastosowania w postępowaniu upadłościowym konsumentów, a co za tym idzie powinien on w nim znaleźć zastosowanie.

Zgodnie z art. 188 pr.u. w przypadku śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brać udział w postępowaniu upadłościowym. Jeżeli spadkobierca nie jest znany albo nie wstąpił do postępowania, sędzia-komisarz na wniosek syndyka albo z urzędu ustanowi kuratora, do którego przepis art. 187 stosuje się (ust. 1). Ustanowienie kuratora na podstawie ust. 1 traci moc po wstąpieniu do postępowania spadkobiercy upadłego, który wykazał swoje prawa prawomocnym postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku. Przepisy o prawach i obowiązkach upadłego stosuje się odpowiednio do spadkobiercy (ust. 2). Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, gdy ustanowiono kuratora spadku (ust. 3).

Skarżące nie dostrzegły jednak lub nie wyciągnęły właściwego wniosku z regulacji art. 491 2 ust. 1 pr.u., gdzie wskazano, że w sprawach nieuregulowanych w tytule V Części Trzeciej przepisy o postępowaniu upadłościowym stosuje się odpowiednio. Jak to słusznie wyjaśnił Sąd pierwszej instancji odpowiednie stosowanie prowadzić musi do specyfiki danego przypadku, co ostatecznie spowodować może zastosowanie przepisu wprost, zastosowanie go z modyfikacjami, a nawet wyłącznie jego stosowania. Dlatego, choć oczywiście wypowiedziom doktryny przedstawionym w uzasadnieniu zażalenia trudno odmówić słuszności, to zwrócić należy jednak uwagę, że dotyczą one wyłącznie powszechnego postępowania upadłościowego, na gruncie którego uregulowanie art. 188 pr.u. zostało wprowadzone. Przedstawione stanowiska nie znajdą zatem prostego przełożenia na postępowanie upadłościowe osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Sąd pierwszej instancji wskazując, że art. 188 pr.u. znajduje odpowiednie zastosowanie w konsumenckim postepowaniu upadłościowym wszechstronnie przedstawił konsekwencje śmierci dłużnika w trakcie postępowania upadłościowego, wskazując różne warianty możliwych rozwiązań takiej sytuacji w zależności od etapu postępowania i okoliczności konkretnej sprawy. W szczególności zaakceptować należy stanowisko, że postępowanie upadłościowe wobec konsumentów powinno się toczyć dotąd, aż zostaną zakończone czynności likwidacyjne oraz zostanie dokonany podział sum uzyskanych z likwidacji, rozpoczęty proces likwidacji majątku upadłego powinien zostać zakończony z udziałem spadkobierców. Przemawia za tym interes wierzycieli, którzy powinni uzyskać zaspokojenie w toku postępowania upadłościowego (bez względu na jego charakter. Zgodzić się zatem należy ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, że postępowanie powinno toczyć się tak długo, jak długo nie zostanie spieniężony i podzielony majątek upadłego. W tym zakresie bezpośrednie zastosowanie w konsumenckim postępowaniu upadłościowym znajduje wynikająca z art. 188 pr.u. reguła, że śmierć upadłego nie stanowi przeszkody do jego dalszego prowadzenia. Oczywiście ze względu na interes spadkobierców upadłego należy im zapewnić możliwość wzięcia udziału w tym postępowaniu.

Z drugiej strony podzielić należy też pogląd Sądu pierwszej instancji, że brak jest argumentów by postępowanie upadłościowe kontynuować w celu ustalenia planu spłat. Ta faza postępowania upadłościowego osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, choć dotyczy praw majątkowych upadłego, to na etapie ustalenia planu spłat ma charakter wyjątkowy, związany co prawda z majątkową, ale czysto osobistą sytuacją upadłego. Już choćby pobieżna analiza przesłanek ustalenia planu spłaty wierzycieli określonych w art. 491 15 ust. 4 pr.u., czy przesłanek umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty określonych w art. 491 16 ust. 1 pr.u. wskazuje, że podstawą ustalenia planu spłaty lub umorzenia zobowiązań upadłego mogą być wyłącznie okoliczności dotyczące samego upadłego. W żadnym zaś razie podstawą ustalenia planu spłaty lub umorzenia zobowiązań nie może być sytuacja życiowa i materialna innych osób, tu spadkobierców. Z tych względów należało wykluczyć możliwość stosowania art. 188 pr.u. w postępowaniu upadłościowym konsumentów na etapie ustalenia planu spłaty wierzycieli, tudzież umorzenia zobowiązań bez ustalenia planu spłaty. Planu spłaty nie sposób bowiem ustalić z urzędu dla osób innych niż upadły, w tym jego spadkobierców. Spadkobiercy upadłego nie mogą być obciążeni planem spłaty, tym bardziej, że nie wiadomo jakie kryteria należałoby przyjąć w celu jego ustalenia. Nie może to jednak oznaczać, że sądowi pozostaje jedynie możliwość umorzenia zobowiązań bez ustalenia planu spłat.

Rozważając różne warianty skutków jakie wywrzeć powinna śmierć upadłego na dalszy bieg postępowania upadłościowego konsumentów, Sąd pierwszej instancji doszedł do słusznego wniosku, że wydanie kończącego, merytorycznego orzeczenia w sprawie jest niedopuszczalne. Niedopuszczalne jest bowiem zarówno wydanie postanowienia o ustaleniu planu spłaty, jak i o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia takiego planu. W takiej sytuacji, wobec wyczerpania czynności jakie mogą być podjęte bez upadłego, jedynym rozwiązaniem pozostało umorzenie postępowania upadłościowego.

Poszukując podstawy takiego rozstrzygnięcia Sad pierwszej instancji sięgną do ogólnych rozwiązań regulujących umorzenia postępowania w procesie cywilnym, tj. art. 355 § 1 k.p.c., który na podstawie art. 229 i art. 491 2 ust. 1 pr.u. znajduje odpowiednie zastosowanie również w postępowaniu upadłościowym osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Zgodnie z tym przepisem sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne.

Dodatkowo wyjaśnić należy, że przyjęte rozwiązanie oznaczające w istocie brak planu spłaty wierzycieli lub umorzenia zobowiązań bez ustalenia takiego planu w żaden sposób nie narusza praw spadkobierców upadłego. Mogą oni znaleźć wystarczające, a nawet korzystniejsze dla nich rozwiązania w przepisach prawa spadkowego, gwarantujących im wystarczająca ochronę. W szczególności mogą oni spadek odrzucić lub przyjąć go z dobrodziejstwem inwentarza, przy czym stosownie do treści art. 1015 § 2 k.c., w brzmieniu obowiązującym od dna 18 października 2015 r., zasadą jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Uznając z przedstawionych względów podniesione w zażaleniu zarzuty i argumenty za całkowicie bezzasadne Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.
w zw. z art. 491 2 ust. 1 pr.u. i art. 229 pr.u., zażalenie oddalił.

SSO Magdalena Nałęcz SSO Andrzej Sobieszczański SSO Bolesław Wadowski