Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 909/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 01 października 2020 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: Sędzia Agnieszka Kuryłas

Protokolant: sekretarz sądowy Agata Rosa

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2020 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa: M. G.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W.

o zapłatę kwoty 35.000 zł

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz powódki M. G. kwotę 20.000 zł ( dwudziestu tysięcy złotych ) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 marca 2017 r do dnia zapłaty ,

II.  oddala powództwo w pozostałej części ,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.867 zł ( pięciu tysięcy ośmiuset sześćdziesięciu siedmiu złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty ,

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie kwotę 1.871,92 zł

( jednego tysiąca ośmiuset siedemdziesięciu jeden złotych dziewięćdziesięciu dwóch groszy ) - tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych .

Sędzia Agnieszka Kuryłas

Sygn. akt I C 909/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 06 września 2017 r powódka M. G. wniosła o zasądzenie od pozwanego InterRisk Towarzystwa (...) z siedzibą w W. kwoty 35.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie i kosztami procesu , w tym kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu żądania powódka wskazała , że w dniu 05 stycznia 2012 r w trakcie przechodzenia przez oznakowane przejście dla pieszych najechał na nią pojazd , którego kierowca posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń . W wyniku wypadku doznała szeregu obrażeń , które wymagały długotrwałego specjalistycznego leczenia , w tym w poradni chirurgii dziecięcej , a także leczenia rehabilitacyjnego . U powódki wykonano szereg badań specjalistycznych i diagnostycznych , i nadal zmuszona jest zażywać silne leki przeciwbólowe. Wypadek , jakiemu uległa wywarł również duże piętno na jej zdrowiu psychicznym . Pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłaciła powódce należne zadośćuczynienie i odszkodowanie , jednakże nie w pełnej wysokości . Na mocy decyzji powódka otrzymała od pozwanej łącznie kwotę 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia , kwotę 1.314 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia oraz kwotę 60,97 zł – tytułem zwrotu kosztów dojazdu . W ocenie powódki kwoty nie są wystarczające i niniejszym pozwem dochodzi dopłaty do już wypłaconego zadośćuczynienia w kwocie 34.900 zł oraz dopłaty do poniesionych kosztów leczenia w kwocie 100 zł .

W odpowiedzi na pozew z dnia 15 maja 2018 r pozwana (...) SA V. (...) w W. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jej rzecz zwrotu kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych . Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała , że w jej ocenie wypłacone dotychczas powódce świadczenie tytułem zadośćuczynienia w łącznej kwocie 10.000 zł stanowi adekwatną rekompensatę krzywdy niemajątkowej wynikającej z wypadku z dnia 05.01.2012 r . Pozwana zwróciła uwagę , iż nie bez znaczenia pozostaje fakt , iż z przedmiotowym roszczeniem powódka wystąpiła po upływie 5 lat od zdarzenia , bowiem przez okres 5 lat wypłacona kwota była adekwatną rekompensatą w związku z przedmiotowym zdarzeniem . Przy ocenie należnego powódce zadośćuczynienia pozwana uwzględniła wszystkie istotne okoliczności wpływające na rozmiar doznanych przez nią cierpień fizycznych i psychicznych . W ocenie pozwanej kwota żądana przez powódkę w pozwie jest nieadekwatna do stopnia doznanej przez nią krzywdy niemajątkowej . Pozwana zakwestionowała również żądanie powódki dopłaty do już wypłaconego odszkodowania podnosząc , iż powódka nie wykazała, aby poniesienie dodatkowych kosztów leczenia i rehabilitacji faktycznie było konieczne , poza kosztami , za które pozwana już wypłaciła należne odszkodowanie . Pozwana zakwestionowała również datę , od której powódka domaga się zasądzenia odsetek .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. G. w dniu 05 stycznia 2012 r w trakcie przechodzenia przez przejście dla pieszych została potrącona przez samochód . Sprawca wypadku posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności w pozwanym zakładzie ubezpieczeń .

Bezsporne .

W wyniku wypadku powódka na krótko straciła przytomność , karetką pogotowia została przewieziona do szpitala . Tam rozpoznano u niej wstrząśnienie mózgu i ranę tłuczoną głowy w okolicy potylicy . Rana cięta głowy została zszyta . Po pięciu dniach została wypisana do domu . W domu czuła się źle , miała bóle i zawroty głowy , zaburzenia pamięci i bóle lewego nadgarstka . Była obolała , nie była w stanie sama pójść do łazienki czy toalety , ojciec nosił ją na rękach . Przez pierwszy miesiąc praktycznie leżała w łóżku , nigdzie nie wychodziła . Nie była w stanie podnieść kubka z herbatą . W lutym 2012 r była konsultowana przez lekarza psychiatrę , które stwierdził u niej cerebrastenie pourazową oraz objawy zaburzeń lękowych pourazowych, jako następstwo wypadku komunikacyjnego z dnia 05.01.2012 r . W chwili wypadku powódka była uczennicą drugiej klasy gimnazjum . W tym czasie powódka bardzo martwiła się o swoją matkę , która doznała obrażeń w tym samym wypadku i była w cięższym stanie . O tym , czy matka przeżyła w wypadku dowiedziała się dopiero następnego dnia . Leżała w pokoju obok i nie miały ze sobą kontaktu . Opiekę nad nią sprawował ojciec oraz bracia . Przez miesiąc nie uczęszczała do szkoły . Po miesiącu wróciła częściowo na zajęcia szkolne , a naukę w pełnym wymiarze kontynuowała dopiero od września 2012r . Do końca roku szkolnego była zwolniona z zajęć w-f. Po wyjściu ze szpitala brała jeszcze leki przeciwbólowe , chodziła na rehabilitację lewego nadgarstka , chodziła na masaże , ponieważ bardzo bolał ją kark , szyja , ramiona i żebra . Głowa praktycznie boli ją do dziś. Miała problemy z pamięcią i koncentracją . W nocy nie spała dobrze , ponieważ śnił się jej wypadek . Powódka chodziła również do szkoły muzycznej , grała na gitarze . Z powodu wypadku musiała przesunąć datę dyplomu gitarowego . Miała również duże problemy z zaliczeniem przedmiotów . Nie brała również udziału w konkursach , w których grała wcześniej . Miała ograniczony kontakt z rówieśnikami , ponieważ skupiła się na leczeniu i na rehabilitacji . Wiele relacji towarzyskich urwało się . Męczył ją hałas, mało chodziła do szkoły . Po wypadku powódka nie wróciła już do gry na gitarze , ponieważ grała na znacznie niższym poziomie niż wcześniej . Jeszcze obecnie zdarza się , że powódka odczuwa drętwienie lewej dłoni . Przez długo okres czasu ( około 2 lat ) bała się sama przejść przez ulicę . Po wypadku powódka jest bardziej nerwowa niż kiedyś . W związku z raną ciętą skóry głowy przez długi okres czasu nie związywała włosów . Do dziś czuje ranę na głowie .

Dowód :

-skierowanie do Poradni (...) Dziecięcej (...) z dnia 10.01.2012 r k. 16 ,

-protokół oględzin lekarskich k. 16v-17v,

-karta informacyjna k. 18,

-dokumentacja lekarska k. 18v-26v,27v-40,

-decyzja o zwolnieniu z zajęć WF k. 27 ,

-zaświadczenia k. 45-49v,

-opinia z poradni psychologiczno-pedagogicznej k. 51-51v,

-odpis wyroku z dnia 04.10.2012 r k. 5555v,

-zeznania świadka B. G. k. 89-92,

-zeznania świadka T. G. k.90-93,

-przesłuchanie powódki k.111- 115.

W dniu 29 marca 2016 r powódka skorzystała z usługi (...) spółki z o.o. przy ulicy (...) w S. , za którą zapłaciła kwotę 100 zł .

Dowód :

-faktura VAT korekta nr (...) k. 52 .

W wyniku wypadku u powódki doszło do urazu głowy , wstrząśnienia mózgu , stłuczenia powłok czaszki w okolicy potylicy oraz stawu śródręczno-nadgarstkowego lewej ręki . Po urazie utrzymywały się bóle i zawroty głowy , bóle lewego barku oraz stawu nadgarstkowego po stronie lewej . W pierwszych dniach po zdarzeniu powódka wymagała pomocy osób trzecich w wykonywaniu czynności dnia codziennego z powodu urazu głowy , jak również z powodu urazu lewej kończyny górnej. Z powodu utrzymujących się dolegliwości powódka zgłaszała się do ortopedy , poddała się zaleconym zabiegom rehabilitacyjnym , jak i zgłosiła się do psychiatry . Przeprowadzający w dniu 23.11.2018 r badanie powódki biegli specjaliści z dziedziny neurologii i ortopedii nie stwierdzili u powódki objawów zespołu bólowego , ani neurologicznych objawów ubytkowych . Nie stwierdzono upośledzenia funkcji narządu ruchu powodującego ograniczenia w życiu codziennym . Z punktu widzenia neurologa i ortopedy przebyty uraz głowy i lewej kończyny górnej nie ma obecnie wpływu na aktywność życiową powódki . Biegli nie stwierdzili odchyleń od stanu prawidłowego , jednakże wskazali , że w przyszłości mogą pojawić się późne następstwa urazu głowy np. migrena pourazowa , czy padaczka pourazowa . Procentowy uszczerbek na zdrowiu powódki biegli określili na 9% . W ocenie biegłych powódka odzyskała sprawność sprzed wypadku , a proces leczenia będący następstwem wypadku zakończył się . Przez okres około 4 tygodni powódka wymagała pomocy osób trzecich w wykonywaniu czynności dnia codziennego np. pomocy w higienie osobistej , podnoszeniu cięższych przedmiotów , sprzątaniu , przygotowywaniu posiłków , zakupach . Biegli wskazali , że następstwa urazu , jakiego doznała powódka , to uraz głowy ze stłuczeniem powłok czaszki w okolicy potylicy , wstrząśnieniem mózgu i urazem ze skręceniem lewego nadgarstka w stawie śródręczno-nadgarstkowym . Objawy kliniczne występujące po wstrząśnieniu mózgu pojawiają się zazwyczaj bezpośrednio po urazie , a należą do nich przede wszystkim bóle głowy , przeważnie rozlane , często występujące już od rana lub pojawiające się w ciągu dnia w miarę obciążeń , nasilają się przy częstym pochylaniu i prostowaniu . Często występują zawroty głowy , przeważnie z nieokreśloną chwiejnością i niepewnością chodu , zwłaszcza przy szybkich ruchach , często przy spojrzeniu ku górze lub dołowi ( wchodzenie po schodach ) . Niekiedy nawet po banalnych urazach głowy może dojść do powikłań , które kładzie się na karb innych dolegliwości , a które mogą się ujawnić po kilku latach ( np. pourazowa migrena czy padaczka pourazowa ) . Uraz nadgarstka ze skręceniem w stawie śródręczno-nadgarstkowym był przyczyną dolegliwości bólowych , jak również utrudniał wykonywanie pewnych ruchów w obrębie lewej ręki . Objawy te , jak wynika z dokumentacji lekarskiej , utrzymywały się przez okres kilku miesięcy .

W pisemnej uzupełniającej opinii biegli podtrzymali pierwotną opinię w całości . Dodatkowo biegli wskazali , że w ocenie nadgarstka lewego nie stwierdzili odchyleń w stanie klinicznym . W dokumentacji medycznej powódki brak jest danych o przebytym urazie barku i biegli podczas badania nie stwierdzili upośledzenia funkcji stawów barkowych . Aktualne następstwo przebytego urazu lewego nadgarstka biegli określili na 0%. Podczas zdarzenia u powódki nie doszło do urazu kręgosłupa szyjnego . Następstwa urazu głowy u powódki biegli ocenili na 5% biorąc pod uwagę wstrząśnienie mózgu , tłuczoną ranę w okolicy potylicy , jak również bóle głowy , które utrzymywały się po urazie .

Dowód :

-pisemna opinia biegłych z dziedziny neurologii i ortopedii k. 126-131.

- pisemna opinia uzupełniająca biegłych z dziedziny neurologii i ortopedii k.160-161.

Przeprowadzający badanie powódki biegły lekarz psychiatra stwierdził , że bezpośrednio po wypadku z dnia 5 stycznia 2012 r u powódki wystąpił zespół po wstrząśnieniu mózgu z pourazowym zaburzeniem lękowym noszący znamiona rozstroju zdrowia . Biegły wskazał , iż zespół ten zawiera takie objawy jak : bóle i zawroty głowy , zmęczenie , drażliwość , trudności w koncentracji uwagi i wykonywaniu zadań umysłowych osłabienie pamięci , bezsenność , zmniejszoną tolerancję sytuacji stresowych , pobudzenie emocjonalne , picie alkoholu . Objawom tym mogą towarzyszyć uczucie lęku lub depresji powstałe w wyniku pewnego obniżenia samooceny i obawy przed trwałym uszkodzeniem mózgu . U powódki niespecyficzne objawy zespołu po wstrząśnieniu mózgu i stany lękowe o istotnym nasileniu utrzymywały się przez okres około roku i mogły powodować duży dyskomfort psychiczny . Obecne problemy interpersonalne wynikają z cech osobowości powódki i nie mają związku z wypadkiem z dnia 05.01.2012 r . W ocenie biegłego psychiatry zaburzenia , jakie występowały u powódki w związku z wypadkiem z dnia 05.01.2012 r spowodowały przewlekły uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5% .

Dowód :

-opinia pisemna biegłego z dziedziny psychiatrii k. 176-183.

W toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwana spółka wypłaciła powódce : tytułem zadośćuczynienia łącznie kwotę 10.000 zł oraz tytułem odszkodowania łącznie kwotę 1.374,97 zł .

Bezsporne .

Wezwaniem do zapłaty z dnia 24.02.2017 r powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 70.436 zł , a w tym : 70.000 zł – tytułem dopłaty do zadośćuczynienia , 100 zł – tytułem zwrotu kosztów leczenia oraz kwoty 336 zł – tytułem zwrotu kosztów opieki nad powódką , w terminie 7 dni . W odpowiedzi na powyższe pozwana wydała decyzję odmowną.

Bezsporne , a nadto dowód :

-wezwanie do zapłaty z dnia 24.02.2017 r k. 10- 12,

-odpowiedź pozwanej z dnia 18.04.2017 r k. 14.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Rejonowego, roszczenie dochodzone przez powódkę zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części .

Powódka domagała się od pozwanej spółki dopłaty kwoty 34.900 zł do już wypłaconego zadośćuczynienia w wysokości 10.000 zł oraz zwrotu kosztów leczenia w kwocie 100 zł . Swoje roszczenie wywodziła ze szkody oraz krzywdy doznanej w wyniku wypadku , jakiemu uległa w dniu 05.01.2012 r .

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi przepis art. 822 k.c. zgodnie z treścią którego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia (§1). Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (§4).

Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przepis art. 444 § 1 kc stanowi, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Natomiast przepis 445 § 1 kc stanowi, że w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W niniejszej sprawie bezspornym było to, że w dniu 05.01.2012 r powódka została potrącona przez samochód osobowy , a sprawca wypadku posiadał polisę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń . Bezspornym było również , iż powódka odniosła obrażenia , za które pozwana spółka w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła jej należne zadośćuczynienie w łącznej kwocie 10.000 zł oraz odszkodowanie w kwocie 1.374,97 zł .

Pozwany zakład ubezpieczeń nie kwestionował swojej odpowiedzialności w zakresie żądania zadośćuczynienia co do samej zasady. Kwestionował je co do wysokości podnosząc , iż jest wygórowane . Co do żądania zapłaty odszkodowania w kwocie 100 zł pozwana spółka podnosiła , iż powódka nie wykazała , iż pozostaje ono w związku przyczynowym ze zdarzeniem . Pozwany zakład ubezpieczeń kwestionował zgłoszone przez powódkę żądanie dopłaty do już wypłaconego zadośćuczynienia podnosząc, że wypłacone przez ubezpieczyciela kwoty mają charakter zupełny, a żądanie ich uzupełnienia jest całkowicie bezzasadne.

Przepis art. 445 § 1 k.c. stanowi, że w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Szkoda na osobie obejmuje bowiem uszczerbki wynikające z uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, pozbawienia życia oraz naruszenia innych dóbr osobistych, które mogą przybrać postać szkody majątkowej jak i niemajątkowej tzn. krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne - ból i inne dolegliwości, cierpienie psychiczne, ujemne odczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia. Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i mogące powstać w przyszłości, ma więc charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego.

Dla ustalenia, że doznana krzywda jest następstwem zdarzeń, o których stanowi art. 445 k.c., i przypisania podmiotowi odpowiedzialności, istotne jest także powszechne zastosowanie oznaczonej art. 361 § 1 k.c. koncepcji związku przyczynowego. Określone tą konstrukcją reguły kauzalności obowiązują więc niezależnie od zdarzeń, z którymi system prawny wiąże odpowiedzialność odszkodowawczą. Dotyczy to zarówno odpowiedzialności za szkodę majątkową, jak i niemajątkową. Krzywda powinna być normalnym następstwem czynu sprawcy (por. wyrok SN z 7 lutego 2006 r., I PK 272/05, LEX nr 281244). Trzeba jednocześnie zauważyć, że także w przypadku kompensaty krzywdy adekwatny związek przyczynowy stanowi nie tylko przesłankę odpowiedzialności, ale wyznacza zakres naprawienia uszczerbku. Przy dokonywaniu oceny normalności nie jest konieczne ustalenie, że każdorazowemu zaistnieniu danej przyczyny towarzyszy krzywda (por. wyrok SN z 28 lutego 2006 r., III CSK 135/05, LEX nr 201033). Nie jest też konieczne stwierdzenie, że jest to skutek typowy, zazwyczaj występujący. Wystarczy stwierdzenie, że zwiększa się prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Zwiększenie prawdopodobieństwa określa się, porównując możliwość wystąpienia danego skutku w dwóch sytuacjach: gdy dana przyczyna zaistnieje i gdy jej zabraknie (por. Gawlik Zdzisław, Janiak Andrzej, Kidyba Andrzej, Kozieł Grzegorz, Olejniczak Adam, Pyrzyńska Agnieszka, Sokołowski Tomasz, Komentarz do art.445 kodeksu cywilnego (Dz.U.64.16.93), [w:] A. Kidyba (red.), A. Olejniczak, A. Pyrzyńska, T. Sokołowski, Z. Gawlik, A. Janiak, G. Kozieł, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna, LEX, 2010).

Jak ustalono w niniejszej sprawie, w wyniku wypadku z dnia 05 stycznia 2012 r u powódki doszło do urazu głowy , wstrząśnienia mózgu , stłuczenia powłok czaszki w okolicy potylicy oraz stawu śródręczno-nadgarstkowego lewej ręki . Rana cięta głowy została zszyta . Przez pięć dni powódka przebywała w szpitalu. Po urazie przez okres kilku miesięcy utrzymywały się bóle i zawroty głowy , bóle lewego barku oraz stawu nadgarstkowego po stronie lewej . Uraz nadgarstka utrudniał również wykonywanie pewnych ruchów obrębie lewej ręki . W pierwszych dniach po zdarzeniu powódka wymagała pomocy osób trzecich w wykonywaniu czynności dnia codziennego z powodu urazu głowy , jak również z powodu urazu lewej kończyny górnej. Była konsultowana ortopedycznie i psychiatrycznie . Poddała się zaleconym zabiegom rehabilitacyjnym . Przez okres miesiąca nie uczęszczała do szkoły , następnie kontynuowała naukę w niepełnym wymiarze , a do końca roku szkolnego została zwolniona z zajęć w-f. Przez okres około miesiąca wymagała pomocy osób trzecich w czynnościach dnia codziennego . Miała problemy z pamięcią i koncentracją . Nie brała udziału w konkursach , nie mogła zdawać do szkoły muzycznej drugiego stopnia. Wypadek był dla niej dużym stresem , śniła o nim po nocach . Przestała utrzymywać kontakty towarzyskie , bo nie mogła funkcjonować tak , jak rówieśnicy . Męczył ją hałas . Mało chodziła do szkoły . Bezpośrednio po wypadku z dnia 5 stycznia 2012 r u powódki wystąpił zespół po wstrząśnieniu mózgu z pourazowym zaburzeniem lękowym noszący znamiona rozstroju zdrowia . Jak wskazał biegły psychiatra : zespół ten zawiera takie objawy jak : bóle i zawroty głowy , zmęczenie , drażliwość , trudności w koncentracji uwagi i wykonywaniu zadań umysłowych osłabienie pamięci , bezsenność , zmniejszoną tolerancję sytuacji stresowych , pobudzenie emocjonalne , picie alkoholu . Objawom tym mogą towarzyszyć uczucie lęku lub depresji powstałe w wyniku pewnego obniżenia samooceny i obawy przed trwałym uszkodzeniem mózgu . U powódki niespecyficzne objawy zespołu po wstrząśnieniu mózgu i stany lękowe o istotnym nasileniu utrzymywały się przez okres około roku i mogły powodować duży dyskomfort psychiczny . Obecne problemy interpersonalne wynikają z cech osobowości powódki i nie mają związku z wypadkiem z dnia 05.01.2012 r .

Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, ponieważ wypracowała je judykatura, szczególnie Sądu Najwyższego. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze, że jego celem jest wyłącznie złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada miarkowania wyrażająca się w uwzględnieniu wszystkich okoliczności oraz skutków doznanego kalectwa ( wyrok SN z dnia 3 maja 1972 r., I CR 106/72, Monitor Prawniczy - Zestawienie Tez 2001/8 str. 4). Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach ( tak SN w wyroku z dnia 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, OSNCP 1963, nr 5, poz. 107; w wyroku z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966, poz. 92; por. też wyrok z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, Monitor Prawniczy - Zestawienie Tez 2001/8 str. 469).

Jak wskazał SN w wyroku Izby Cywilnej z dnia 10 marca 2006 r., IV CSK 80/2005, LexPolonica nr 402258, Biuletyn Sądu Najwyższego 2006/6, OSNC 2006/10 poz. 175 „Uwzględnianie stopy życiowej społeczeństwa przy określaniu wysokości zadośćuczynienia nie może podważać jego kompensacyjnej funkcji”. Zasadniczą przesłanką przy określaniu jego wysokości jest stopień natężenia krzywdy, tj. cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych ( uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r. III CZP 37/73, OSNCP 1974/9 poz. 145). Decydujące znaczenie mają rzutujące na rozmiar krzywdy okoliczności uwzględnione przez sądy orzekające, takie jak rodzaj, charakter, długotrwałość i intensywność cierpień fizycznych i psychicznych, stopień i trwałość kalectwa. Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 15 lutego 2006 r., IV CK 384/2005, LexPolonica nr 1354994 wskazano, że ocena kryteriów decydujących o wysokości zadośćuczynienia musi odnosić się do okoliczności konkretnej sprawy. Porównywanie wysokości zasądzonego w różnych sprawach zadośćuczynienia, nie może prowadzić do prawidłowego rozstrzygnięcia. Zawsze bowiem można wskazać przykład sprawy, w której zasądzono tytułem zadośćuczynienia kwotę wyższą lub niższą. Nie da się przy tym w sposób wymierny ocenić, czy doznana przez poszkodowanego krzywda jest większa czy mniejsza niż krzywda doznana przez innego poszkodowanego, na rzecz którego w innej sprawie zasądzono inną kwotę .

Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie doznanych i odczuwanych cierpień, winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Charakter kompensacyjny szkody niemajątkowej - krzywdy musi wyrażać się w odczuwalnej ekonomicznie wartości, przy czym owa odczuwalna ekonomicznie wartość ma być utrzymana w rozsądnych granicach wyznaczonych przez aktualne warunki i przeciętną stopę życiową społeczeństwa.

Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę (art. 445 § 1 k.c.) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym ( por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 czerwca 1999 r. I UKN 681/98, LexPolonica nr 346071, OSNAPiUS 2000/16 poz. 626).

Uwzględniając powyższe poglądy doktryny i orzecznictwa w zakresie kryteriów, jakie decydują w konkretnej sprawie o przyjęciu określonej kwoty jako adekwatnej i odpowiedniej tytułem zadośćuczynienia w rozumieniu art. 445 § 1 k.c., Sąd nie podzielił argumentów strony pozwanej, mających przemawiać za oddaleniem powództwa. Powódka określiła swoje żądanie w zakresie zadośćuczynienia na łączną kwotę 44.900 zł. Pozwana spółka tymczasem określiła w postępowaniu likwidacyjnym należne powódce zadośćuczynienie na kwotę 10.000 zł i taką też kwotę powódce wypłaciła z tytułu zadośćuczynienia.

Przy określeniu rozmiaru krzywdy powódki – cierpienia fizycznego i psychicznego, będącego następstwem wypadku, Sąd orzekający uwzględnił charakter doznanych przez nią obrażeń , jej młody wiek , fakt , iż poza zszyciem rany ciętej głowy nie miała żadnych innych zabiegów chirurgicznych , okres kilku dni kiedy to przebywała w szpitalu . Sąd miał również na uwadze fakt , iż po wyjściu ze szpitalu powódka przebywała w domu , przez pierwszy miesiąc była osobą praktycznie leżącą , która wymagała pomocy osób trzecich w podstawowych czynnościach dnia codziennego . Nie miała kontaktu z matką , która doznała obrażeń w tym samym wypadku i leżała w pokoju obok . Martwiła się o matkę , nie mogła osobiście z nią porozmawiać , sprawdzić jak się czuje . Z powodu leczenia i rehabilitacji oraz złego samopoczucia powódka praktycznie nie chodziła do szkoły , przez co straciła kontakt z rówieśnikami . Musiała zrezygnować z dotychczasowych aktywności oraz pasji , przestała grać na gitarze , nie mogła kontynuować nauki w szkole muzycznej II stopnia . Wypadek śnił się jej po nocach , stała się nerwowa i drażliwa , miała lęki , przez okres dwóch lat bała się sama przejść przez ulicę . Miała trudności w koncentracji i problemy z pamięcią . Takie dolegliwości utrzymywały się u powódki przez okres około roku i mogły powodować u niej dyskomfort psychiczny . Sąd miał na uwadze , iż takie dolegliwości z pewnością dla osoby w wieku powódki były trudniejsze do zniesienia i zaakceptowania niż dla osoby dojrzałej , doświadczonej życiowo . W związku z młodym wiekiem powódka miała prawo czuć wiele obaw o swoją przyszłość . Sąd miał jednak na uwadze również fakt , iż zgodnie z wnioskami biegłych proces leczenia u powódki zakończył się i aktualnie powódka jest osobą w pełni zdrową bez żadnych trwałych następstw wypadku , poza blizną na głowie .

Podzielając w całości opinie biegłych z dziedziny neurologii , ortopedii i psychiatrii , którzy sporządzili opinie w sprawie Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że żądanie powódki dopłaty kwoty 34.900 zł do już wypłaconego przez pozwaną zadośćuczynienia w kwocie 10.000 zł , co łącznie dałoby kwotę 44.900 zł , jest żądaniem wygórowanym i nieodpowiednim do doznanej przez nią krzywdy i cierpienia w wyniku wypadku z dnia 05.01.2012 r . W ocenie Sądu , kwotą dopłaty tytułem zadośćuczynienia w pełni adekwatną do charakteru doznanych przez powódkę w wyniku spornego wypadku obrażeń, oraz dolegliwości i niedogodności w codziennym życiu po wypadku, rekonwalescencji , a w konsekwencji doznanych przez nią cierpień fizycznych i psychicznych będzie kwota 20.000 zł , co łącznie da powódce kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia .

Analizując powyższe okoliczności Sąd brał pod uwagę to, że mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nie znajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c. ( por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilnaz dnia 28 czerwca 2005 r., I CK 7/2005, LexPolonica nr 1526282). Przy wyznaczaniu odpowiedniego zadośćuczynienia, sąd może posłużyć się procentowym uszczerbkiem na zdrowiu. Co do zasady jednak zadośćuczynienie nie może być mechanicznie mierzone przy zastosowaniu stwierdzonego procentu uszczerbku na zdrowiu ( por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 10 maja 2005 r., I PK 47/2005, LexPolonica nr 1179165, Gazeta Prawna 2007/31 str. A4). Nie można wszak taryfikować zadośćuczynienia za krzywdę według procentów trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zdrowie ludzkie jest dobrem o szczególnie wysokiej wartości i w razie uszczerbku na zdrowiu zadośćuczynienie pieniężne powinno być odpowiednio duże ( por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 18 listopada 1998 r., II CKN 353/98, LexPolonica nr 353892). Stopień uszczerbku na zdrowiu nie może być przyjmowany jako jedyna przesłanka ustalenia wysokości zadośćuczynienia. Nie można przecież pomijać czasokresu odczuwania dolegliwości fizycznych, bólu bezpośrednio wywołanego urazem, jak i procesem leczenia oraz rehabilitacji, problemów związanych z ograniczeniami ruchowymi i codziennym funkcjonowaniem po wypadku, koniecznością zażywania leków przeciwbólowych .

Przy uwzględnieniu powyższej argumentacji Sąd orzekający stanął na stanowisku, że kwota 20.000 zł , jako dopłata do już wypłaconego powódce zadośćuczynienia w kwocie 10.000 zł , nie jest kwotą wygórowaną, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy i jest kwotą adekwatną do rozmiaru i charakteru doznanych przez powódkę cierpień i krzywd. Zdaniem Sądu zadośćuczynienie dla powódki w łącznej wysokości 30.000 zł mieści się w rozsądnych granicach i nie można takiej kwoty w żadnym wypadku uznać za wygórowaną. Powołanie się przez Sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia. Zdaniem Sądu orzekającego łączna kwota 30 000 zł spełnia funkcję kompensacyjną zadośćuczynienia w niniejszej sprawie.

Przedmiot sporu stanowiła także wysokość szkody majątkowej będącej następstwem zdarzenia z dnia 05 stycznia 2012 r

W niniejszej sprawie powódka domagała się również dopłaty do wypłaconego już odszkodowania kwoty 100 zł tytułem poniesionych kosztów związanych z usługą medyczną wykupioną w dniu 29.03.2016 r w (...) spółce z o. o w S. . Na dowód podnoszonych przez siebie twierdzeń powódka załączyła do pozwu odpis faktury VAT nr (...) z dnia 11.07.2016 r .

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgłoszone przez powódkę żądanie znajdowały oparcie w treści art. 444 § 1 k.c. Przepis ten przewiduje bowiem, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Odszkodowanie przewidziane w tym przepisie obejmuje przy tym wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe.

W myśl jednak przepisu art. 6 kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie , która z faktu tego wywodzi skutki prawne .

Pozwana spółka zakwestionowała zasadność i wysokość poniesionych przez powódkę kosztów usługi medycznej podnosząc , iż nie pozostaje ona w związku przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 05.01.2012 r . Tym samym , ciężar wykazania powyższej okoliczności spoczywała na powódce , jako że to ona z faktu tego wywodziła skutki prawne . Ciężaru tego powódka nie zdołała jednakże podźwignąć i nie wykazała , że sporna usługa medyczna za kwotę 100 zł pozostawała w związku przyczynowo - skutkowym z wypadkiem z dnia 05.01.2012 r . Nie wykazała powódka , co to za usługa i z czym była związana . Tym samym jej żądanie zapłaty kwoty 100 zł nie mogło być zweryfikowane i jako nieudowodnione podlegało oddaleniu .

Biorąc powyższe pod uwagę, uznając za uzasadnione żądanie dopłaty do już wypłaconego zadośćuczynienia w zakresie kwoty 20.000 zł , w punkcie I sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 20.000 zł , a w punkcie II sentencji wyroku oddalił bezzasadne i wygórowane żądanie zapłaty powyżej tej kwoty , również w zakresie nieudowodnionego żądania zapłaty kwoty 100 zł tytułem odszkodowania .

Odnośnie odsetek w zakresie zasądzonego zadośćuczynienia, opierając się o treść przepisów art. 481par.1 kc i art. 455 kc Sąd zasądził je od dnia 31 marca 2017 r tj. po upływie 7 dni wskazanych w wezwaniu do zapłaty z dnia 24 lutego 2017 r , doręczonym pozwanej spółce w dniu 23 marca 2017 r .

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na złożonych dokumentach oraz aktach szkody, których treść i autentyczność nie były przez strony kwestionowane. Sąd oparł się na zeznaniach powódki oraz świadków, którym dał wiarę w całości , albowiem były rzetelne , konsekwentne i odpowiadały treścią wnioskom biegłych sporządzających opinie w sprawie. Wreszcie Sąd oparł się na dowodzie z pisemnych opinii biegłych z dziedziny neurologii i ortopedii oraz psychiatrii , które uznał za w pełni wiarygodne, albowiem sporządzone zostały zgodnie z treścią postanowienia dowodowego, w sposób rzetelny, kompletny i fachowy. Treść opinii jest zgodna z zasadami logiki i wiedzy powszechnej. Przedstawiony w nich tok rozumowania w sposób logiczny i jasny prowadzi do sformułowanych wniosków. Sposób dokonywania analizy jest zasadnie motywowany, a ostateczne, końcowe stanowiska biegłych wyrażone w sposób stanowczy. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem, brak jest więc podstaw do ich podważenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.05.2005 r., V CK 659/04, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.11.2002 r., V CKN 1354/00, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7.11.2000 r., I CKN 1170/98, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.11.2000 r., IV CKN 1383/00).

Na rozprawie w dniu 17 września 2020 r Sąd oddalił wniosek strony powodowej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny chirurgii uznając , iż wniosek ten w świetle przeprowadzonych opinii biegłych z dziedziny neurologii i ortopedii jest zbędny i nie będzie miał istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia . Sąd oddalił również wniosek powódki o przeprowadzenie dowodu z opinii innych biegłych z dziedziny ortopedii i neurologii uznając , iż sporządzone w sprawie opinie biegłych T. P. oraz H. M. są pełnowartościowym dowodem w sprawie , który w sposób pełny i wyczerpujący odpowiada na pytania postawione w postanowieniu dopuszczającym ten dowód.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki całość poniesionych przez nią kosztów procesu w łącznej kwocie 5.867 zł w oparciu o dyspozycję przepisu art. 100 kpc. Na zasądzone od pozwanej koszty składają się : wpis od pozwu - 1.750 zł , opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł , wynagrodzenie pełnomocnika zawodowego powódki w osobie adwokata adekwatne do wartości przedmiotu sporu – 3.600 zł oraz zaliczka na poczet dowodu z opinii biegłego -500 zł .

W punkcie IV wyroku orzeczono w przedmiocie nieuiszczonych kosztów sądowych na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 k.p.c., nakazując pobranie od pozwanego towarzystwa ubezpieczeń na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwoty 1.871,92 zł tytułem wypłaconego tymczasowo ze Skarbu Państwa wynagrodzenia biegłych wobec braku wystarczającej zaliczki na ten cel ( zaliczka uiszczona przez powódkę wynosiła 500 zł , a łączne wynagrodzenia biegłych 2.371,91 zł ).

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji.

Sędzia Agnieszka Kuryłas