Pełny tekst orzeczenia

1

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny–Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Hanna Bartkowiak

2 Protokolant: p.o. staż. Katarzyna Szymczak

3przy udziale oskarżyciela skarbowego Piotra Pawłowskiego z Urzędu Skarbowego Poznań – Wilda w Poznaniu

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2021 r.

sprawy W. J.

oskarżonej z art. 54 § 2 kks w zw. z art. 9 § 3 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Lesznie

z dnia 30 października 2020 r., sygn. akt II K 704/19

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

2.  Zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł i wymierza jej opłatę za II instancję w kwocie 105 zł.

Hanna Bartkowiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 249/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lesznie z dnia 30 października 2020 r., sygnatura akt II K 704/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

13.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów prawa procesowego w postaci art. 7 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks przez dowolną, a wręcz wybiórczą ocenę materiału dowodowego, w szczególności przez:

- zbagatelizowanie faktu popełnienia prze W. J.funkcji prezesa zarządu spółki (...) sp. z o.o. tylko przez dwa miesiące w roku 2018, obarczając ją tym samym odpowiedzialnością za zobowiązania podatkowe spółki w roku 2018 także po odwołaniu jej z pełnionej funkcji,

- zbagatelizowanie faktu dobrowolnego opłacenia przez oskarżoną nieopłaconego przez spółkę podatku od nieruchomości za czas pełnienia przez oskarżoną funkcji prezesa zarządu w roku 2018 wraz z odsetkami,

- zbagatelizowanie faktu dobrowolnego poddania się przez oskarżoną karze grzywny w postępowaniu przed organem podatkowym,

- zbagatelizowanie treści zeznań świadka A. P. na okoliczność braku winy W. J. w popełnieniu zarzucanego jej czynu,

- dokonanie błędnej oceny wyjaśnień oskarżonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut okazał się niezasadny. Przed przystąpieniem do jego analizy Sąd odwoławczy stwierdził, że orzeczenie wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów. Analiza ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy znajduje pełne odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 kpk, co w pełni pozwalało na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Przystępując do zbadania zasadności tego, głównego jak należy wnosić, zarzutu apelacyjnego obrońcy należało dostrzec, że zadaniem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania - oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy” ( wyrok SN z 26 lipca 2017 r., II K 180/17, Legalis nr 1668825). Skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne (tak w tym przypadku), czy też tylko te niekorzystne dla oskarżonego (apelacje na niekorzyść). Apelacja, w której podniesiono zarzut dowolnej oceny dowodów, powinna przedstawiać argumenty uzasadniające tezę, że sposób rozumowania sądu pierwszej instancji jest niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, a więc nielogiczny, ewentualnie niezgodny z zasadami wiedzy lub doświadczenia życiowego, tym samym wykraczając poza ramy swobodnej oceny dowodów sformułowanej w art. 7 kpk. Zaznaczenia jeszcze wymaga, że jeśli sąd odwoławczy podziela w pełni dokonaną przez sąd pierwszej instancji ocenę dowodów, może zaniechać szczegółowego odnoszenia się w uzasadnieniu swojego wyroku do zarzutów apelacji, gdyż byłoby to zbędnym powtórzeniem argumentacji tego sądu ( por. wyrok SN z 15 kwietnia 2009 r., III KK 381/08, Lex Nr 512100, postanowienia SN: z 10 października 2007 r., III KK 120/07, Lex Nr 322853, z 2 sierpnia 2006 r., II KK 238/05, Lex Nr 193046).

Sąd Okręgowy w kontrolowanej sprawie prowadzonej przeciwko W. J. nie miał najmniejszych wątpliwości, że podstawę zaskarżonego wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Wbrew przekonaniu obrońcy, Sąd Rejonowy dokonał kompleksowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, bez przekraczania swobodnej oceny dowodów oraz jakichkolwiek przepisów procedury. Przekonanie o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostawało pod ochroną prawa procesowego, mieszcząc się w ramach swobodnej oceny dowodów. Sąd Rejonowy analizując dowody osobowe, przeprowadzał ich wzajemną weryfikację, zestawiał z pozostałymi dowodami z dokumentów, pilnie przy tym przypatrując się wyjaśnieniom oskarżonej, która nie poczuwała się do winy za przypisany jej czyn.

Sąd Okręgowy nie miał zastrzeżeń do dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów w postaci zeznań świadka A. P.. Prawidłowo bowiem oceniono zeznania tego świadka, zestawiając je z innymi dowodami oraz nadano im właściwe znaczenie. Nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek obrońcy, który jednostronnie wyinterpretował z zeznań tego świadka, że czyn zabroniony zarzucony oskarżonej pozbawiony był znamienia umyślności. Z zeznań A. P. wynika bowiem wprost, że deklaracja została złożona przez spółkę (a ściślej przez działającego w jej imieniu nowego prezesa zarządu) po terminie, choć została wypełniona na koniec stycznia 2018 r., zatem przed upływem terminu do jej złożenia. Nadto świadek wskazała, że deklaracja nie została podpisana w terminie, przypuszczalnie z uwagi na nieobecność oskarżonej pełniącej wówczas funkcję prezesa zarządu. Nie ulega wątpliwości, że osobą odpowiedzialną za zgłoszenie obowiązku podatkowego od nieruchomości za rok 2018 była oskarżona, która, co warte podkreślenia, z zawodu jest księgową i posiada w tym zakresie bogate doświadczenie zawodowe. Należało zatem przyjąć, jak to zasadnie uczynił Sąd I instancji, że oskarżona była świadoma ciążącego na niej obowiązku w zakresie złożenia deklaracji podatkowej za spółkę, tym bardziej, iż W. J. pełniła funkcję prezesa zarządu przedmiotowej spółki od 2016 r. i wymagane deklaracje podatkowe były przez nią składane w latach poprzednich. Tłumaczenie świadka A. P.– siostry oskarżonej, że przygotowana, lecz niepodpisana przez prezesa zarządu deklaracja została przez przypadek odłożona na półkę a następnie wpięta do segregatora, w żadnym razie nie może ekskulpować oskarżonej, która winna dopilnować, aby deklaracja była złożona w terminie. Zeznania świadka, iż oskarżonej nie było wówczas w L. nie stanowią również racjonalnego usprawiedliwienia dla zaniechania W. J., która na wypadek swojej nieobecności winna upoważnić inną osobę do złożenia przedmiotowego dokumentu albo zająć się tą ważną sprawą podatkową odpowiednio wcześnie.

Sąd II instancji w pełni zaaprobował dokonaną przez Sąd meriti ocenę wyjaśnień oskarżonej. W okolicznościach niniejszej sprawy bezspornym jest, że W. J.została odwołana z funkcji prezesa zarządu spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. uchwałą wspólników z dnia 28 lutego 2018 r. Nie ulega zatem kwestii, że oskarżona pełniła funkcję prezesa zarządu rzeczonej spółki w roku 2018 r. przez okres dwóch miesięcy. Okoliczność ta nie wpływała w żaden sposób na ciążący właśnie na ówczesnym prezesie zarządu obowiązku złożenia deklaracji podatkowej na podatek od nieruchomości, będących przedmiotem użytkowania wieczystego spółki za cały 2018 r., którą należało złożyć w terminie do 31 stycznia 2018 r. Art. 9 § 3 kks stanowi, że za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną. Punktem wyjścia do odpowiedzialności karnoskarbowa oskarżonej jest zatem funkcja jaką sprawowała w spółce. Skoro W. J. jednoosobowo pełniła funkcję organu reprezentującego spółkę i zarządzającego jej sprawami, to bezwzględnie właśnie na oskarżonej spoczywał obowiązek złożenia przedmiotowej deklaracji podatkowej za 2018 r. w określonym ustawowo terminie, to jest do 31 stycznia 2018 r. (art. 6 ust. 9 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych). Jak już zresztą wyżej wskazano, wykształcenie i doświadczenie zawodowe oskarżonej nie pozwalają na wystąpienie jakichkolwiek wątpliwości co do tego, że W. J. działała w pełni świadomie. Z całą pewnością musiała zdawać sobie sprawę, że to właśnie na niej spoczywał obowiązek złożenia deklaracji i nie zmieniał tej okoliczności w żaden sposób ewentualny wyjazd oskarżonej do innego miasta w okresie przypadającym na koniec terminu ustawowego do złożenia przedmiotowej deklaracji podatkowej. Skoro oskarżona przez kilka lat pełniła funkcję prezesa zarządu przedmiotowej spółki i składała w jej imieniu deklaracje za wcześniejsze lata, to trudno przyjmować, że nie była świadoma obowiązków związanych z rozliczaniem podatku od nieruchomości (art. 6 ust. 9 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych). Trafnie przy tym Sąd Rejonowy ustalił, że w 2018 r. spółka była w złej kondycji finansowej, co w istocie można było uznać za faktyczną motywację do poczynionego zaniechania. Na spółce ciążył bowiem jednocześnie obowiązek wpłaty, bez wezwania podatku od nieruchomości za każdy miesiąc, do 15-ego dnia każdego miesiąca, a za styczeń do 31 stycznia, czego również nie dopełniono. Nie sposób przyjąć, że niezauważalny dla oskarżonej jako prezesa zarządu (...) pozostawał fakt nieuiszczenia należności publicznoskarbowych za 2 miesiące kiedy jeszcze piastowała funkcję prezesa zarządu (2 x po 8 514 zł).

Ponadto, słusznie również Sąd I instancji skonstatował, że dla ustalenia sprawstwa i zawinienia W. J. w zakresie przypisanego jej przestępstwa skarbowego zasadniczo bez znaczenia były uzgodnienia czynione w ramach proponowanego dobrowolnego poddania się odpowiedzialności. Ostatecznie bowiem oskarżona, jak trafnie wskazał Sąd meriti, nie spełniła wszystkich koniecznych wymogów dla zastosowania tej instytucji. W konsekwencji, oskarżyciel publiczny nie wystąpił z wnioskiem, który pozwoliłby zakończyć postępowanie wydaniem zgody na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. Podobnie należy ocenić fakt, iż oskarżona zapłaciła karę grzywny w wysokości 800 zł wraz z kwotą 225 zł tytułem kosztów postępowania w postępowaniu RKS (...). Okoliczności te powinny natomiast zostać i zostały uwzględnione w procesie wymiaru kary.

W tej sytuacji Sąd odwoławczy podsumowująco stwierdził, iż podniesiony przez obrońcę zarzut błędnej oceny dowodów stanowi jedynie polemikę z argumentami przedstawionymi w pisemnych motywach wyroku przez Sąd I instancji, który to w sposób wnikliwy i wszechstronny rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy, zaś na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Linia obrony oskarżonej, sprowadzająca się do twierdzenia, że zaniechanie oskarżonej było wyłącznie efektem błędu organizacyjnego a oskarżona nie działała z zamiarem popełnienia przestępstwa nie zasługuje na uwzględnienie. Słusznie zatem Sąd I instancji przyjął, iż zachowanie oskarżonej wypełniło znamiona przestępstwa skarbowego z art. 54 § 2 kks.

Wniosek

1.Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu,

2.Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia któregokolwiek z tych wniosków z uwagi na niezasadność zarzutu.

Lp.

Zarzut

3.3.

Błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, że W. J., nie składając deklaracji DN-1 w terminie, działała z zamiarem uchylenia się przez spółkę od opodatkowania, podczas gdy z wyjaśnień oskarżonej i zeznań świadka A. P. wynika, że ewentualne zaniechanie było wyłącznie efektem błędu organizacyjnego a ewentualny zamiar oskarżonej nie został w toku postępowania sądowego udowodniony.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Stanowisko obrońcy, jakoby W. J. nie składając deklaracji DN-1 w terminie nie działała z zamiarem uchylenia się przez spółkę od opodatkowania, to jest nie popełniła zarzucanego jej czynu nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy stwierdził, że zgłoszony zarzut błędu w ustaleniach faktycznych opierał się de facto na subiektywnej ocenie dowodów przedstawionej przez obrońcę i właściwie stanowił powtórzenie omówionego już wyżej zarzutu obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk.

Odnosząc się zaś pokrótce do podniesionego zarzutu, niezbędnym w tym miejscu jest wskazanie, że „zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku jest trafny tylko wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, przy czym zarzut ten nie może polegać na polemice z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku” ( wyrok SN z dnia 15 grudnia 2017 r., SNO 52/17, Legalis nr 1713890). Sąd odwoławczy stwierdził, że zarzuty zgłoszone w niniejszej sprawie przez obrońcę zmierzają do takiego wyolbrzymienia pewnych faktów i ich ocen, by przekonać o niewinności oskarżonej, nie spełniając jednak istotnego warunku - lojalności wobec faktów, ustalonych w sposób jednoznaczny przez Sąd Rejonowy i w pełni zaakceptowany przez Sąd Okręgowy, co powoduje, że apelacja obrońcy oskarżonego nie miała uzasadnionych podstaw. W przekonaniu Sądu II instancji, opierając się na zeznaniach świadków, które Sąd I instancji słusznie zaaprobował oraz uwzględnił pozostały materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie w postaci dokumentów, to brak jest miejsca na jakiekolwiek wątpliwości, co do sprawstwa oskarżonej W. J. w zakresie przypisanego jej przestępstwa karnoskarbowego.

Wniosek

1.  Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu,

2.  Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia któregokolwiek z tych wniosków z uwagi na niezasadność zarzutu.

Lp.

Zarzut

3.4.

Obraza art. 17 § 1 pkt 3 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks poprzez wydanie wyroku skazującego w sprawie, pomimo że społeczna szkodliwość czynu zarzucanego oskarżonej jest w realiach przedmiotowej sprawy znikoma, co rodziło podstawy do umorzenia postępowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga, że przypisanie przez sąd nadmiernie dużego lub zbyt małego znaczenia poszczególnym kwantyfikatorom wskazanym w art. 53 § 7 kks kwalifikować by należało jako błąd w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt 3 kpk). W ocenie Sądu Okręgowego, odczytując w ten sposób zarzut zgłoszony w rozpatrywanym tu środku odwoławczym, nie podważył on w żadnej mierze słuszności dokonanej przez Sąd I instancji oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu W. J. przez pryzmat wyznaczników wymienionych w przepisie art. 53 § 7 kks.

Oczywistym jest, że ustalenie stopnia społecznej szkodliwości czynu konieczne jest w każdym przypadku badania odpowiedzialności karnej. Wyższy niż znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu przesądza o karygodności czynu zabronionego i stanowi warunek przypisania sprawcy przestępstwa (art. 1 § 2 kks). Brak znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu stanowi warunek umorzenia postępowania na zasadzie art. 17 § 1 pkt 3 kpk, zastosowania warunkowego umorzenia postępowania (art. 41 § 1 kks) albo odstąpienia od wymierzenia kary w warunkach określonych w art. 36 § 1 kks. Stopień społecznej szkodliwości czynu sąd winien uwzględniać przy wymiarze kary (art. 12 § 2 kks). W związku z występującymi trudnościami określenia jednoznacznych wyznaczników stopnia społecznej szkodliwości czynu ustawodawca wprowadził do kodeksu karnego skarbowego katalog okoliczności, które sąd winien brać pod uwagę przy jego miarkowaniu. Sąd Okręgowy podziela stanowisko tych przedstawicieli doktryny, którzy twierdzą, że katalog okoliczności wymieniony w art. 53 § 7 kks jest zamknięty (zob. Baniak, Prawo, 2009, s. 44; Prusak, Prawo, s. 52). Zgodnie z art. 53 § 7 kks okolicznościami tymi są: rodzaj i charakter zagrożonego lub naruszonego dobra, waga naruszonego przez sprawcę obowiązku finansowego, wysokość uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej, sposób i okoliczności popełnienia czynu zabronionego, jak również postać zamiaru, motywacja sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Należy zwrócić przy tym uwagę, że wszystkie z wymienionych w cytowanym przepisie okoliczności związane są z czynem, z jego stroną przedmiotową i podmiotową (postać zamiaru, motywacja, okoliczności czynu). Nie wpływają natomiast na stopień społecznej szkodliwości czynu okoliczności dotyczące sprawcy, charakteryzujące jego dotychczasowy tryb życia, warunki osobiste, właściwości, karalność, opinie o sprawcy. Okoliczności te nie mogą w szczególności decydować o tym, czy czyn realizujący znamiona typu czynu zabronionego jest przestępstwem, czy nie. Ustalenie tego może nastąpić wyłącznie na podstawie oceny samego czynu, a nie na podstawie oceny jego sprawcy poprzez pryzmat jego wcześniejszych zachowań. Wyłącznie cechy indywidualne czynu, konkretyzujące wymienione w przywołanym przepisie okoliczności decydują o stopniu społecznej szkodliwości czynu i tylko przy atypowym wystąpieniu okoliczności zmniejszających społeczną szkodliwość mogą spowodować, że osiągnie ona stopień znikomy lub nieznaczny wyłączający karygodność czynu. O znikomym lub nieznacznym stopniu społecznej szkodliwości czynu może decydować, np. łączne wystąpienie mniejszej wartości zaatakowanego dobra, mała szkoda wyrządzona dobru prawnemu, sposób zachowania się sprawcy nie zasługujący na szczególne potępienie, sytuacja motywacyjna utrudniająca sprawcy podjęcie właściwiej decyzji.

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia potwierdziła zasadność stanowiska Sądu niższej instancji, iż czyn jakiego dopuściła się oskarżona W. J. charakteryzował się średnim stopniem społecznej szkodliwości, co przekonująco wykazał Sąd niższej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. To, że oskarżona uiściła z własnych środków część podatku od nieruchomości, to jest w wysokości proporcjonalnej do okresu pełnienia przez nią funkcji prezesa zarządu w roku 2018 r. wraz z odsetkami nie zdecydowało o znikomym, czy nieznacznym stopniu szkodliwości zarzucanego jej czynu, jak trafnie ocenił Sąd I instancji. Powstała w wyniku zaniechania oskarżonej jako prezesa zarządu zaległość podatkowa po stronie spółki prawa handlowego, w istocie była niebagatelna nawet po częściowym, bezspornie spóźnionym jej uregulowaniu przez oskarżoną już w czasie toczącego się postępowania karnoskarbowego. W realiach niniejszej sprawy nie wystąpiła także jakakolwiek wyjątkowa sytuacja motywacyjna utrudniająca W. J. podjęcie właściwej decyzji. Za taką sytuację nie można było uznawać, omówionej powyżej w pkt 3.1. nieobecności oskarżonej w firmie w terminie składania deklaracji, ani wystąpienia pomyłki przez pracownicę księgowości i odłożenia przygotowanej a niepodpisanej deklaracji ad acta. Nie ulega wątpliwości, że wobec nieusprawiedliwionego zaniechania oskarżonej ucierpiał w niemałym stopniu interes jednostki samorządu terytorialnego. Powyżej omówione okoliczności sprawiały też, że nie wchodziło w rachubę rozwiązanie z art. 41 kks, tj. warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonej W. J.. Do zastosowania tej instytucji, w myśl art. 41 § 2 kks, konieczne byłoby bowiem zobowiązanie oskarżonej do uiszczenia uszczuplonej należności publicznoprawnej, a zważywszy na stanowisko oskarżonej w tym zakresie, gdzie nie poczuwała się ona do odpowiedzialności za ten skutek oraz jej nienajlepszą kondycję finansową, realizacja tego obligatoryjnego warunku byłaby nierealna do spełnienia. W ocenie Sądu Okręgowego nie mógł również zniwelować stopnia społecznej szkodliwości czynu do poziomu znikomości fakt, że oskarżona zapłaciła w dniu 22 maja 2019 r. karę grzywny w wysokości 800 zł wraz z kwotą 225 zł tytułem kosztów postępowania w sprawie RKS (...), gdyż były to działania powiązane ściśle już z prowadzonym postępowaniem a nie samym przestępstwem zarzucanym podsądnej.

Mając na względzie powyższe rozważania, stwierdzić należy, że w realiach niniejszej sprawy, wbrew przekonaniu apelującego, brak było podstaw do umorzenia postępowania w oparciu o art. 17 § 1 pkt 3 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks.

Wniosek

1.  Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu,

2.  Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia któregokolwiek ze zgłoszonych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność zarzutu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Z uwagi na fakt skierowania apelacji przeciwko całemu wyrokowi Sąd Okręgowy zobligowany był do zbadania również zastosowanej reakcji prawnokarnej na przypisany oskarżonej czyn zabroniony.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd II instancji z urzędu skontrolował zatem zaskarżone orzeczenie również w zakresie rozstrzygnięcia o karze i nie stwierdził by zachodziła w tym przypadku rażąca niewspółmierność kary. W. J. dopuszczając się popełnienia przestępstwa z art. 54 § 1 i 2 kks naraziła na uszczuplenie należność publicznoprawną w niebagatelnej wysokości (102 178,00 złotych). Sposób popełnienia przez oskarżoną przestępstwa świadczy o jej negatywnym psychicznym stosunku do obowiązku uiszczania podatku od nieruchomości i jednocześnie godzi w interesy jednostki samorządu terytorialnego.

Okoliczność opłacenia przez oskarżoną z własnych środków podatku od nieruchomości za czas pełnienia przez nią funkcji prezesa zarządu przedmiotowej spółki w roku 2018 r. wraz z odsetkami została należycie uwzględniona przez Sąd I instancji przy wymiarze kary orzeczonej wobec W. J. jako okoliczność łagodząca. Określona przez Sąd Rejonowy ilość stawek dziennych grzywny w liczbie 15, jest adekwatna do całokształtu okoliczności łagodzących i obciążających zachodzących w tej sprawie oraz uwzględnia cele zapobiegawcze i wychowawcze kary. Grzywna orzeczona wobec W. J. oscyluje w dolnych granicach ustawowego wymiaru kary za przestępstwo z art. 54 § 2 kks i w żadnej mierze nie można jej uznać za nadmiernie surową. Natomiast znaczące obniżenie kary wobec oskarżonej bez wątpienia raziłoby łagodnością i nie oddawało wszystkich okoliczności popełnienia przestępstwa, w tym wysokości narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej.

Dodać jeszcze należy, że określona przez Sąd Rejonowy wysokość stawki dziennej grzywny uwzględnia wszystkie uwarunkowania, które Sąd I instancji winien był wziąć pod uwagę przy jej ustalaniu zgodnie z treścią art. 23 § 3 kks, nadto jej wysokość mieści się w dolnej granicy wyznaczonej przez powyżej wskazany przepis. W związku z tym Sąd odwoławczy nie widział żadnych podstaw faktycznych aby ingerować w tą część rozstrzygnięcia. Również obrońca oskarżonej nie podnosił w apelacji zarzutów odnoszących się bezpośrednio do tej kwestii.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość rozstrzygnięcia co do sprawstwa, zawinienia oraz wymiaru kary.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Podniesione przez obrońcę argumenty w żaden sposób nie podważały racjonalności toku rozumowania Sądu meriti, który słusznie uznał, że w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego sprawstwo i wina W. J. w zakresie zarzucanego jej czynu nie budzą wątpliwości. W realiach niniejszej sprawy nie wystąpiły również podstawy wskazane w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniające zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach procesu za postępowanie odwoławcze Sąd II instancji orzekł na podstawie art. 636 §1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks. Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego ma on obowiązek ponieść koszty procesu. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują: koszty sądowe, na które składają się wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania oraz opłaty.

W związku z tym zasądzono od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. W ich skład wchodzi ryczałt za doręczenia w kwocie 20 zł orzeczony na podstawie § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 663 z późn. zm.) oraz opłata za II instancję w kwocie 105 zł, której podstawę prawną stanowią art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 w zw. z art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak