Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: X Ns 303/19

POSTANOWIENIE

Dnia 19 października 2020 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu X Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Katarzyna Malinowska

po rozpoznaniu w dniu 19 października 2020 r. w Toruniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku B. R.

z udziałem S. G.

o podział majątku wspólnego

I.  ustala, że w skład majątku wspólnego B. R. i S. G. wchodzi wyłącznie:

- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nr (...) przy ul. (...) w T., znajdujące się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej Na (...) w T., o wartości 285.000 zł (dwieście osiemdziesiąt pięć tysięcy złotych),

- środki pieniężne w kwocie 242,82 zł (dwieście czterdzieści dwa złote osiemdziesiąt dwa grosze),

- kwota 3000 zł (trzy tysiące złotych) jako ekwiwalent samochodu S. (...);

II.  dokonuje podziału majątku wspólnego w ten sposób, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nr (...) przy ul. (...) w T., znajdujące się w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej Na (...) w T. przyznaje na wyłączną własność B. R.;

III.  zasądza tytułem dopłaty od B. R. na rzecz S. G. kwotę 144331,59 zł (sto czterdzieści cztery tysiące trzysta trzydzieści jeden złotych pięćdziesiąt dziewięć groszy) płatną w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, od dnia następnego po dniu wymagalności do dnia zapłaty;

IV.  ustala, że S. G. w czasie trwania wspólności majątkowej nie poczynił nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny i oddala żądania uczestnika w tym zakresie;

V.  umarza postępowanie w zakresie żądania zniesienia współwłasności ruchomości w postaci sztućców i garnków oraz nieruchomości położonej w G., KW nr (...);

VI.  zasądza od B. R. na rzecz S. G. kwotę 7108,08 zł (siedem tysięcy sto osiem złotych osiem groszy);

VII.  zasądza od S. G. na rzecz B. R. kwotę 3151,10 zł (trzy tysiące sto pięćdziesiąt jeden złotych dziesięć groszy)

VIII.  ustala, iż każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie;

IX.  zasądza od stron postępowania na rzecz Skarbu Państwa kwotę po 995 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt pięć złotych) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Katarzyna Malinowska

UZASADNIENIE

B. R. złożyła wniosek o podział majątku wspólnego, który posiada wraz z byłym małżonkiem S. G..

B. G. (1) i S. R. zawarli związek małżeński 26 października 1991 r.

Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2011 r. Sad Rejonowy w Toruniu w sprawie III RC 1528/10 ustanowił z dniem 20 maja 2010 r. rozdzielność majątkową małżeńską pomiędzy stronami. Orzeczenie uprawomocniło się z dniem 12 października 2011 r. (k. 17 akt).

Podstawą prawną wniosku zgłoszonego w niniejszej sprawie stanowi art. 35 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, iż w czasie trwania wspólności ustawowej żadne z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Z wnioskowania a contrario wynika więc, że podział majątku wspólnego małżonków możliwy jest po ustaniu tej wspólności. Wspólność ustawowa zaś ustała w niniejszej sprawie 20 maja 2010 r. i tym samym żądanie dokonania podziału majątku wspólnego stron w niniejszej sprawie jest dopuszczalne. W postępowaniu tym sąd w pierwszej kolejności dokonuje ustalenia składu i stanu majątku wspólnego oraz jego wartości, co wynika z treści art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c.

Nadto zgodnie z art. 45 § 1 krio każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

I. skład i wartość majątku wspólnego:

1. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w T. ul. (...).

Prawo zostało nabyte przez strony w czasie trwania wspólności majątkowej. Nie ma założonej księgi wieczystej. (bezsporne, k. 11 akt)

Wartość mieszkania z uwzględnieniem stanu na maj 2010 r. i cen w lutym 2020 r. wynosi 285000 zł (dowód: opinia biegłej B. K. k. 388-402)

Wartość została ustalona wg stanu przed dokonaniem nakładów przez wnioskodawczynię, które poczyniła po ustaniu wspólności majątkowej. Wnioskodawczyni dokonała wymiany stolarki okiennej, wymiany paneli podłogowych, drzwi wewnętrznych, na nowo zabudowała kuchnię, obmalowała całe mieszkanie.

Na okoliczność, że wnioskodawczyni dokonała tych nakładów zostały przedstawione faktury za materiały budowlane (faktury k. 205-240) i przeprowadzono dowód z zeznań świadków: P. G. 346v i W. K. 347 akt

Sąd dał wiarę twierdzeniom uczestniczki, bowiem znalazły one potwierdzenie we wskazanych powyżej dowodach.

Biorąc powyższe na uwadze, wartość nieruchomości została ustalona wg stanu na dzień ustania wspólności majątkowej.

W związku z tym, że strony zgodnie wnosiły o przyznanie tego składnika majątku wnioskodawczyni i dotychczas to ona z wyłączeniem S. G. korzystała z mieszkania, nie podlegała ustaleniu ani wartość tych prac, ani wzrost wartości tego mieszkania po dokonaniu prac.

Dlatego też wniosek o wydanie opinii uzupełniającej przez biegłą i wskazanie, o ile wzrosła wartość lokalu przez te remonty podlegał oddaleniu.

2. samochód osobowy S. (...) prod. 2002r.:

Samochód został nabyty w 2005r. (k. 84) na kredyt, zaciągnięty wspólnie przez małżonków (k. 85- 89), po ustaniu wspólności majątkowej użytkowany przez uczestnika. Aktualnie zezłomowany (k. 78- 83)

Strony zgodnie oświadczyły, że kwota odpowiadająca wartości samochodu podlegająca działowi to 3000 zł (k. 352)

3. środki pieniężne zgromadzone przez strony na rachunkach bankowych na dzień 20 maja 2010:

- środki wnioskodawczyni na rachunku (...) Bank (...) S.A. (wcześniej (...)) to 203 zł (k. 152)

W tym czasie (...) S.A. nie prowadził rachunku B. G. (1) (k. 155)

- środki uczestnika zgromadzone w (...) Bank (...) SA to 39,82 zł (k. 166-200)

4. Nieruchomość położona w G., ks. wieczysta nr (...)

Nieruchomość nabyta w 1998 r. przez uczestników do majątku wspólnego (odpis z KW k. 12).

Wartość: opinia biegłego: 112000 zł, z tego połowa wzrostu wartości działki spowodowało wykonanie piwnicy (opinia biegłej B. K. k. 285-305)

Strony zawarły warunkową umowę sprzedaży tej nieruchomości w dniu 12 lutego 2020 r. (k. 403-408). Ostateczna umowa została zawarta dnia 4 marca 2020 r. a nieruchomość sprzedana za kwotę 100.000 zł. Strony otrzymały od nabywców po 50.000 (k. 465-471).

W tym zakresie współwłasność została zniesiona a strony rozliczyły się.

5. naczynia i sztućce firmy (...)

Strony podzieliły się tymi ruchomościami na rozprawie w dniu 20 lutego 2020 r.

W zakresie pkt 4 i 5 sąd umorzył postępowanie na podstawie art. 355 kpc

6. środki pochodzące z polisy nr (...) w (...) S.A.

Na rozprawie w dniu 11 lipca 2019 r. zostały okazane dokumenty, z których wynika, że została zawarta umowa ubezpieczenia nr (...), z datą wejścia w życie umowy (...).05.1999r. Bezsporne było pomiędzy stronami, że ubezpieczoną była P. G., jako ubezpieczająca wskazana została B. G. (1).

Polisa została rozwiązana w lipcu 2012 r. na wniosek B. G. (1), wypłacono kwotę.

Uczestnik miał prawo domagać się rozliczenia tej kwoty z tytułu nieuzasadnionego zbycia i roztrwonienia przez wnioskodawczynię. Roszczenie ma charakter odszkodowawczy i swoją ogólną podstawę znajduje w art. 415 kc.

W aktach sprawy na k. 502-503, 511-515 znajduje się wniosek o zawarcie umowy, szczegółowa umowa ubezpieczenia i OWU. Na k. 148-150 znajdują się dokumenty wykupu. Zarówno z treści tych dokumentów jak i dyspozycji art. 830 § 1 kc wynika, że ubezpieczająca B. G. (1) miała prawo wypowiedzieć umowę zawartą na rzecz wspólnej córki stron i uczyniła to w lipcu 2012 r., korzystając z opcji wykupu. Tym samym wnioskodawczyni otrzymała kwotę 7743,15 zł, która zgromadzona była przy pomocy środków z majątku wspólnego i jako taka winna być pomiędzy byłych małżonków podzielona. Jednakże z zeznań wnioskodawczyni i jej córki (zeznania P. G. k. 346v) wynika jasno, że środki te zostały zużyte w celu zaspokojenia potrzeb rodziny - na kurs prawa jazdy oraz meble do pokoju córki stron. Sam pełnomocnik uczestnika przyznał, że strony w tamtym czasie były w trudnej sytuacji finansowej. Wersja wnioskodawczyni zgodna jest z zasadami logiki i zasadami doświadczenia życiowego tak więc Sąd przyjął, że pieniądze pochodzące z majątku wspólnego zużyte zostały na potrzeby rodziny, która w tamtym czasie składała się z matki i córki. Brak było podstaw do uznania, że działanie takie było zawinione i w rzeczywistości wyrządziło szkodę uczestnikowi – tak więc nie zostały spełnione przesłanki z art. 415 kc.

Podsumowanie

Majątek wspólny stron podlegający podziałowi to kwota: 288.242,82 zł (285.000 + 3000 zł + 203 zł + 39,82 zł)

Każdej ze stron przypada więc kwota po 144.121,41 zł.

B. R. otrzyma składnik majątku o wartości 285000 zł i w jej posiadaniu znajdowała się kwota 203 zł ze środków wspólnych. Czyli część majątku, który jej przypadnie to kwota 285203 zł, a więc o 141,081,59 zł za dużo.

Uczestnik był w posiadaniu kwoty 39,82 zł ze środków wspólnych i 3000 zł odpowiadające wartości samochodu pochodzącego z majątku wspólnego łącznie kwoty (...),82, a więc o 141.081,59 zł za mało.

Mając powyższe na względzie kwota 141.081,59 zł należy się S. G. tytułem dopłaty.

II. składniki majątkowe, które nie należały do majątku wspólnego małżonków.

działka położona w miejscowości C. ks. wieczysta nr (...)

Warunkowa umowa sprzedaży (nabycia przez uczestniczkę) została zawarta w 2005 r. W jej ramach wnioskodawczyni zapłaciła J. S. kwotę 6500 zł, ( k. 97-102)

Dnia 14 grudnia 2011 r. Sąd Rejonowy w Golubiu D. wydał wyrok w sprawie I C 66/11, w którym to zobowiązał następców prawnych J. S. do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu własności tej nieruchomości na B. G. (1) (k. 440-441 akt). Aktem notarialnym z dnia 18 kwietnia 2012 r. własność została definitywnie przeniesiona na wnioskodawczynię (k. 448-452). W dalszej kolejności w dniu 6 maja 2012 r. wnioskodawczyni zbyła tą nieruchomość za kwotę 7500 zł (k. 124-126)

Zgodnie z art. 157 kc:

Art. 157 [Warunek, termin] § 1

Orzeczenia: tezowane 8, nietezowane 95

Piśmiennictwo : 2

Czasopisma: 2

Interpretacje: 145

§ 1. Własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu.

Art. 157 [Warunek, termin] § 2

Orzeczenia: tezowane 9, nietezowane 48

Piśmiennictwo : 1

Praktyczne wyjaśnienia: 1

Czasopisma: 1

Interpretacje: 122

Wzory: 2

§ 2. Jeżeli umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości została zawarta pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, do przeniesienia własności potrzebne jest dodatkowe porozumienie stron obejmujące ich bezwarunkową zgodę na niezwłoczne przejście własności.

Wykonanie umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości zawartej z zastrzeżeniem warunku lub terminu następuje przez zawarcie umowy rozporządzającej stanowiącej przeniesienie własności nieruchomości. Potwierdza to art. 157 § 2 KC, w myśl którego, dla przeniesienia własności nieruchomości potrzebne jest dodatkowe porozumienie stron obejmujące ich bezwarunkową zgodę na niezwłoczne przejście własności. Czyli wykonanie zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości wynikającego z umowy zobowiązującej zawartej z zastrzeżeniem warunku lub terminu następuje przez zawarcie umowy rozporządzającej.

Zastosowanie w tym przypadku ma ogólna zasada, że decydujący o zaliczeniu przedmiotu majątkowego do majątku wspólnego jest czas jego definitywnego nabycia.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż nieruchomość definitywnie nabyta po ustaniu wspólności majątkowej weszła do majątku odrębnego wnioskodawczyni. Z tego powodu oddaleniu podlegał wniosek o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego w celu ustalenia rzeczywistej wartości tej nieruchomości.

Nie można jednak pominąć faktu, że w czasie trwania wspólności majątkowej wnioskodawczyni nie dysponowała majątkiem osobistym, tak więc kwota 6500 zł zapłacona w ramach umowy zobowiązującej do przeniesienia własności jest nakładem z majątku wspólnego na odrębny i zostanie wzięta do rozliczenia przez Sąd z urzędu.

Dokonanie wzajemnych rozliczeń polega na tym, że kwotę, którą małżonek obowiązany jest zwrócić na rzecz majątku wspólnego, dolicza się do wartości tego majątku, a następnie zalicza na udział małżonka zobowiązanego do zwrotu.

W związku z powyższym do należnej S. G. kwoty 141,081,59 zł doliczyć należy połowę tej kwoty – 3250 zł, co daje łączną kwotę 144331,59 zł.

III. Rozliczenie wydatków i nakładów:

A. Żądania wnioskodawczyni

1. żądanie wnioskodawczyni o rozliczenie kosztów utrzymania lokalu położonego w T. ul. (...).

Początkowo B. R. domagała się rozliczenia kwoty 47.083,51 zł (k. 244 – 247). Kwota ta obejmowała wszelkie koszty utrzymania mieszkania w okresie po ustaniu wspólności majątkowej.

Zostały one zakwestionowane przez uczestnika w piśmie z dnia 13 września 2019 r. Pismem z dnia 28 lutego 2020 r. ostatecznie wnioskodawczyni określiła żądanie przyznania jej od uczestnika połowy poniesionych przez nią stałych kosztów utrzymania mieszkania t.j. kwoty 12937,69 zł (k. 427, 430 -439).

Podstawą roszczenia jest art. 206 kc, bowiem dyspozycja art. 34 1 krio znajduje zastosowanie jedynie w czasie trwania wspólności majątkowej

W tym miejscu konieczne jest wskazanie zasad ponoszenia kosztów utrzymania nieruchomości i żądania zwrotu nakładów przez współwłaściciela korzystającego z nieruchomości z wyłączeniem drugiego z nich. Jeśli odbywa się to w ramach umowy, przynosi to korzyść w postaci braku podstaw do uiszczenia wynagrodzenia na rzecz drugiego ze współwłaścicieli, ale też pewne konsekwencje – mianowicie konieczność samodzielnego utrzymania nieruchomości.

Poza sporem w sprawie było, że po opuszczeniu mieszkania stron przez S. G. wyłączną jego użytkowniczką była B. R. wraz z córką. S. G. nie korzystał z nieruchomości wspólnej po ustaniu wspólności majątkowej. B. R. jako korzystająca wyłącznie ze wspólnego prawa stron winna była we własnym zakresie ponosić koszty jego utrzymania.

Żądanie to jako niezasadne podlegało oddaleniu.

2. Żądanie wnioskodawczyni o rozliczenia nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny – na lokal położony w T. ul. (...) wartości 40 000 zł: wymiana stolarki okiennej, wymiana paneli podłogowych, drzwi wewnętrznych, wykonanie zabudowy kuchni, obmalowanie całego mieszkania,

Ż. to nie zasługiwało na uwzględnienie z przyczyn omówionych w pkt I. 1. W szczególności w związku z przyznaniem mieszkania wyłącznie B. R.. W ten sposób inwestycja w mieszkanie pozostała w jej majątku.

3. Żądanie wnioskodawczyni o rozliczenie 7 780,87 zł tytułem kwoty, którą przeznaczyła na spłatę kredytu na mieszkanie po ustaniu majątku wspólnego

Ostatecznie w piśmie z dnia 28 lutego 2020 r. domagała się zasądzenia kwoty 3151,10 zł (k. 427) i to wynika z zestawienia wpłat rat kredytu załączonych do wniosku k. 14-16.

Kwoty spłaty kredytu za mieszkanie zostały wskazane przez strony zgodnie.

B. Żądania uczestnika

1. Żądanie rozliczenia kwoty 50.000 zł otrzymanej z darowizny a przeznaczonej na majątek wspólny stron w sposób omówiony w pkt 2 i 3 (poniżej)

W dniu 27 listopada 2006 r. uczestnik miał otrzymać od matki umową darowizny 50.000 zł (umowa k. 260 – 261) która została wpłacona na rachunek (...) (dowód wpłaty k. 262). Jak wynika z zeznań uczestnika (k. 411) umowa darowizny została spisana w 2006 r.

Z analizy akt sprawy III RC 1528/10 wynika, ze S. G. domagając się ustalenia w 2010 r. rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, miał na kwestię otrzymania od matki kwoty 50.000 zupełnie inny pogląd.

Zeznając informacyjnie w dniu 25 stycznia 2011 r. (k. 24 akt III RC 1528/10) S. G. oświadczył, że zaciągnął u B. G. (2) pożyczkę w tej kwocie. Okoliczność tą potwierdziła B. G. zeznając na rozprawie w dniu 24 lutego 2011 r. (k. 62-63 akt III RC 1528/10) że pożyczyła synowi 50000 zł, kwota była przekazana przelewem, ale umowa była ustna. Wskazała nadto, że nawet pytała synową o zwrot tej pożyczki.

W świetle powyższych okoliczności stwierdzić należy, iż w zależności od okoliczności S. G. przedstawia taką wersję procesową dotyczącą kwoty 50.000 zł, która jest dla niego wygodniejsza. Tym samym sprawia, że jego twierdzenia i dowody są niewiarygodnie. Podkreślić należy, że w I połowie 2011 r. B. G. (2) zeznała, że umowa pożyczki była ustna.

Następnie w drugiej połowie 2011 r. postanawia wraz z synem sporządzić umowę dotyczącą materiałów budowlanych, które zakupiła i przekazała na budowę domu na wspólnej działce ówczesnych małżonków w 2009 r. Co ciekawe, umowa w przedmiocie darowizny o identycznej szacie graficznej pojawia się w niniejszym postępowaniu datowana na 2006 r. Sam uczestnik zeznając na rozprawie w dniu 20 lutego 2020 r. nie ukrywał, że działania te miały na celu uregulowanie spraw w związku z rozpadem małżeństwa stron.

Wątpliwości omówione powyżej powodują, że twierdzenia uczestnika i zaoferowane przez niego dowody na okoliczność otrzymania od matki darowizny są niewiarygodne a fakt ten nie został zdaniem sądu udowodniony.

Wprawdzie S. G. zaprzeczył, aby omawiana w sprawie III RC 1528/10 pożyczka odnosiła się do tych samych 50.000 zł, które miał dostać w drodze darowizny, jednak nie zmienia to oceny tego żądania.

Podkreślić bowiem należy, że kwota 50.000 zł była kilkukrotnie przez uczestnika umieszczana na lokatach (k. 197 -200).

Z lokaty, która założona została na okres od 3 marca 2007 r. do 5 września 2007 r. w chwili jej rozwiązania została na rachunek bieżący przelana kwota 5628,94 zł, a pozostałe środki nadal były lokowane. Przelew ten uwidoczniony jest na k. 198 i 174 akt. Z operacji na rachunku bieżącym uczestnika wynika, że po 5 września 2007 r. kwota ta została spożytkowana w ramach płatności i wypłat, nie powiązanych z żadnym z żądań rozliczenia nakładów.

Pozostała kwota z darowizny została przekazana na rachunek bieżący 5 grudnia 2007 r. (uwidoczniona na k. 200 i 176) w kwocie 45.218,70 zł w dalszym okresie do marca 2008 r. dokonano z rachunku bieżącego dwóch większych wypłat w łącznej kwocie 17.000 zł (dnia 7 i 19 grudnia 2007 r.) a następnie dokonano szeregu operacji bieżących: zarówno wypłat, jak i zasileń rachunku.

Wynika z tego, że z kwoty pochodzącej od matki uczestnik na początku marca 2008 r. mógł dysponować około 32.000 zł

W dniu 7 marca 2008 r. uczestnik wpłacił na rachunek 39.000 zł (k. 177v) . W toku postępowania uczestnik nie wskazywał, aby miał otrzymać w tym czasie jakieś inne darowizny. Wskazywał również, że nie miał dochodów z majątku odrębnego. Przyjąć zatem należy, iż kwota ta należała do majątku wspólnego stron.

Tego samego dnia (7 marca 2008 r.) uczestnik przelał kwotę 70.000 zł na subkonto (...).

W dniu 18 marca 2008 r. S. G. wypłaca kwotę 21000 zł a następnie do grudnia 2008 r. dokonuje szeregu wypłat na łączną kwotę 26.000 zł.

W ten sposób w grudniu 2008 r. wyczerpuje się kwota 50.000 zł, która pochodzić miała z darowizny.

Na marginesie wskazać należy, iż jeszcze w październiku 2008 r. subkonto zostaje zasilone dodatkową kwotą 15.000 zł.

2. Żądanie rozliczenia kwoty 18548,18 zł (k. 640 akt), którą przeznaczył z majątku odrębnego na nabycie lokalu położonego w T. ul. (...)

Spółdzielcze prawo do lokalu nabyte zostało na podstawie umowy zamiany z dnia 18 marca 2008 r. (k. 255-259). Z par. 6 tej umowy wynika, że małżonkowie G. mieli dopłacić kontrahentom 17569,18 zł. Koszty notarialne wyniosły 979 zł.

Kwota 17569,18 zł została wpłacona na rachunek A. W. w dniu 18 marca 2008 r. z tytułem wpłaty „dysp.ustna-wpłata na (...) giminski slawomir” (k. 377 akt).

Ponownie w tym miejscy Sąd przytoczy analizę rachunków uczestnika i przypomni, że z kwoty pochodzącej od matki uczestnika na początku marca 2008 r. mógł dysponować kwotą około 32.000 zł

W dniu 7 marca 2008 r. uczestnik wpłacił na rachunek 39.000 zł (k. 177v) . W toku postępowania uczestnik nie wskazywał, aby miał otrzymać w tym czasie jakieś inne darowizny. Wskazywał również, że nie miał dochodów z majątku odrębnego. Przyjąć zatem należy, iż kwota ta należała do majątku wspólnego stron.

Tego samego dnia (7 marca 2008 r.) uczestnik przelał kwotę 70.000 zł na subkonto (...).

W dniu 18 marca 2008 r. S. G. wypłaca kwotę 21000 zł, z której faktycznie mógł uiścić kwotę należną kontrahentom.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, że majątkiem odrębnym uczestnika miała być określona kwota, a zatem użycie jej celem dokonania konkretnego nakładu na majątek wspólny wymagało wskazania, że przeznacza na ten cel właśnie te środki, co jest warunkiem skutecznego wykazania swojego prawa do ich rozliczenia w ramach niniejszego postępowania (por. orzeczenie SN VCSK 321/170).

Nie wiadomo wobec powyższego, czy wypłacone 21.000 zł to była pozostała część pochodzącej od matki uczestnika kwoty, czy pochodziła ze wspólnych 39.000 zł.

Mając na względzie okoliczności omówione powyżej, czyli nie udowodnienie przez uczestnika, że posiadał majątek odrębny, ewentualnie, że to z niego pochodziły środki przeznaczone na zamianę - żądanie rozliczenia kwoty 17569,18 zł sąd oddalił. To samo dotyczy kosztów notarialnych w kwocie 969 zł.

3. Żądanie rozliczenia kwoty 30.000 zł i kwoty 12431,65 zł tytułem nakładów z majątku osobistego na działkę w G.

Uczestnik wskazał, że na kwotę 30.000 zł składały się wydatki na geodetę, wynajęcie koparki, wywożenie ziemi, zbrojenie, żwir cement, bloczki betonowe, cegły izolację, papa, środki chemiczne. Kwota ta pochodzić miała z darowizny 50.000 zł.

W pierwszej kolejności przypomnieć należy, że sam fakt otrzymania darowizny tej kwoty nie został w postępowaniu udowodniony.

W drugiej kolejności wskazać należy, że nawet, gdyby taka kwota została S. G. darowana, to została już wypłacona z rachunku S. G. we wcześniejszym czasie. Skoro uczestnik powoływał się na okoliczność, że to właśnie te pieniądze zostały przeznaczone na rozpoczęcie budowy, to winien to udowodnić. W niniejszej sprawie nie zaoferował żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń w tym zakresie.

Rzeczywiście zostały poniesione wydatki na rozpoczęcie budowy, jednak nic nie wskazuje na to, że pieniądze pochodziły z majątku odrębnego S. G..

W piśmie z dnia 30 sierpnia 2019 r. uczestnik domagał się rozliczenia kwoty 12431,65 zł. S. G. powołał się na umowę darowizny z dnia 20 listopada 2011 r. (k. 31-32 akt). Wynika z niej, że B. G. (2) darowała swojemu synowi materiały budowlane o łącznej wartości 12.431 zł. (...) budowlane zostały przeznaczone na rozpoczęcie budowy na działce G. .

Jednocześnie uczestnik w dniu 20 lutego 2020 r. wyjaśnił, że umowa , którą przedłożył została sporządzona już w 2011 r, aby uregulować sprawy pomiędzy nim i mamą.

Wówczas to jako strona umowy darowizny został wskazany wyłącznie S. G.. Tymczasem w 2009 r. B. G. (2) kupowała materiały budowlane na budowę domu na wspólnej działce małżonków. Z zeznań uczestnika jasno wynika, że w tamtym czasie wolą jego matki było inwestowanie we wspólny grunt małżonków i wybudowanie dla nich domu.

Zgodnie z art. Art. 33 [Skład majątku osobistego]

Orzeczenia: tezowane 116, nietezowane 657

Komentarze: 26

Piśmiennictwo : 19

Monografie: 2

Praktyczne wyjaśnienia: 2

Czasopisma: 16

Kierunki orzecznicze: 1

Interpretacje: 242

Tłumaczenia GB DE

Porównaj

33 pkt 2 KRIO do majątku osobistego każdego z małżonków należą Art. 33 [Skład majątku osobistego] pkt 1

Orzeczenia: tezowane 2, nietezowane 104

Interpretacje: 52

przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

W tej sytuacji jednak domniemanie, że darowizna materiałów budowlanych weszła do majątku odrębnego upadło. Po pierwsze, dlatego, że sam uczestnik wskazywał, że to było przeznaczone na wspólną nieruchomość małżonków. Sporządzenie na piśmie umowy (...) lata później jego nie zmienia bowiem zgodnie z art. Art. 890 [Forma]

Orzeczenia: tezowane 41, nietezowane 382

Komentarze: 48

Piśmiennictwo : 1

Praktyczne wyjaśnienia: 3

Czasopisma: 1

Interpretacje: 55

Wzory: 2

Tłumaczenia GB DE

890 Art. 890 [Forma] § 1

Orzeczenia: tezowane 21, nietezowane 309

Piśmiennictwo : 2

Monografie: 1

Kierunki orzecznicze: 1

Interpretacje: 526

§ 1 kc oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

4.Żądanie rozliczenie kwoty uiszczonego podatku od nieruchomości położonej w G.

Ostatecznie uczestnik do rozliczenia wskazał kwotę 1390 zł (472-473). Kwota ta nie była kwestionowana

5. Rozliczenie kredytu na mieszkanie

Uczestnik domaga się przyznania od B. R. rozliczenia kwoty 1926,15 zł tytułem spłatę kredytu na mieszkanie dokonanej po ustaniu majątku wspólnego to wynika z zestawienia wpłat rat kredytu załączonych do wniosku k. 14-16.

niekwestionowana

6. żądanie uczestnika o rozliczenie nakładu w postaci spłaty z majątku osobistego wspólnej pożyczki zaciągniętej z kasy zapomogowo-pożyczkowej K. w T. w kwocie 10.600zł.

Uczestnik w grudniu 2009 r. zaciągnął pożyczkę w kwocie 24.000 zł, która została przeznaczona na zaspokajanie potrzeb rodziny. W swoich zeznaniach wskazał, również, że te pieniądze zostały w części przeznaczone na rozpoczęcie budowy domu w G.. Na dzień ustania wspólności majątkowej do spłaty pozostało 19.000. Uczestnik spłacił ją w całości z majątku osobistego w 2011 r., ale kwota ta, jego zdaniem powinna zostać pomniejszona o wkład 8400 zł, który pokrył część zobowiązania. Czyli domaga się rozliczenia 10.600 zł

Zaświadczenie Zarządu Pracowniczej Kasy zapomogowo pożyczkowej przy K. w T. (k. 265, ) wynika, że faktycznie wziął 24.000 zł, a w maju 2010 r. do spłaty pozostało 19.000 zł. Spłacił w całości w maju 2011 r. (pisma k. 266)

Wobec omówionych powyżej wątpliwości co do przeznaczenia na rozpoczęcie budowy w G. pieniędzy pochodzących z darowizny od matki uczestnika, logicznym jest przyjęcie, że faktycznie pieniądze te zostały przeznaczone na zabudowę wspólnej nieruchomości. W takim stanie faktycznym, to na wnioskodawczyni spoczywał ciężar wykazania, że pożyczka ta nie została zużyta na potrzeby rodziny.

Wkład do kasy zapomogowo pożyczkowej był gromadzony w czasie wspólności majątkowej, a więc słusznie uczestnik pomniejszył swoje żądania o tą kwotę.

Dla porządku wskazać należy, iż żądanie uczestnika rozliczenia elementów stanowiących część lokalu (drzwi wejściowe, zabudowa przedpokoju i wyposażenie łazienki) – zostało cofnięte (k. 129v)

Podsumowanie

W toku postępowanie nie ustalono, aby miały miejsce nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny.

Odnosząc się do żądań rozliczenia spłaconych długów:

B. R. zobowiązana jest do zapłaty na rzecz S. G. kwoty:

- 5450 zł tytułem połowy spłaty wspólnego zobowiązania w kasie zapomogowo pożyczkowej,

- 963,08 zł tytułem połowy rat spłaconego kredytu za mieszkanie

- 695 zł tytułem połowy uiszczonego podatku od nieruchomości

Łącznie: 7108,08 zł

S. G. zobowiązany jest do zapłaty na rzecz B. R. kwoty 3151,10 zł tytułem połowy rat spłaconego kredytu za mieszkanie.

IV. omówienie pozostałych problemów

1.Zarzut przedawnienia

Wymagalność roszczeń o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego na majątek wspólny powstała z chwilą powstania rozdzielności majątkowej a więc w dniu 21 maja 2010 r.

Wówczas art. 118 kc stanowił, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Aktualnie art. 118 kc stanowi, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata

Aby ustalić, czy roszczenia stron nie były przedawnione należy posiłkować się treścią Art. 5

Orzeczenia: nietezowane 350

Praktyczne wyjaśnienia: 1

art. 5 ust 1 i 2 ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 kwietnia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104), który stanowi, że Art. 5 ust. 1

Orzeczenia: nietezowane 62

do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1(kc), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.Art. 5 ust. 2

JOrzeczenia: nietezowane 39

eżeli zgodnie z ustawą zmienianą w art. 1 (kc), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Mając powyższe na wglądzie stwierdzić należy, iż roszczenia zgłaszane w sprawie nie były przedawnione.

2.Sposób podziału majątku wspólnego i określenie terminu płatności dopłaty:

Jedynym składnikiem majątku podlegającym podziałowi w niniejszym postępowaniu pozostało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w T. ul. (...).

Strony zgodnie wskazywały, iż ten składnik majątku ma przypaść B. R.. Kierując się stanowiskiem stron i treścią art. 46 krio w zw. z art. 1035 kc i art. 212 § 2 kc sąd orzekł jak w pkt II sentencji

W ten sposób z majątku o łącznej wartości: 294.742,82 zł do majątku wnioskodawczyni trafił składnik majątku o wartości 285.000 zł przy.

Sąd orzekł o dopłacie w kwocie 141.081,59 zł wskazując termin płatności na 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Nie został uwzględniony wniosek o rozłożenia tej kwoty na 3 roczne raty. Wskazywano, ze zasadne jest takie rozstrzygnięcie z uwagi na to, że B. R. pracuje jako kasjerka i ma na utrzymaniu dwójkę dzieci. Sąd zauważa, że nawet uwzględnienie takiego wniosku spowodowałoby obciążenie rzędu 4000 zł miesięcznie, a odkładanie takiej kwoty w realiach finansowych wnioskodawczyni jest aktualnie nierealne. W związku z tym i tak konieczne będzie posiłkowanie się kredytem. Wnioskodawczyni będzie mogła zaciągnąć zobowiązanie na okres dłuższy niż 3 lata, a uczestnik w rozsądnym terminie otrzyma swoją część majątku.

3.Koszty postępowania

Sąd zastosował normę z art. 520 § 1 ustalając, iż każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

W niniejszym postępowaniu strony uiściły po 600 zł zaliczki.

Tymczasem koszty opinii biegłej wyniosły: pierwsza 1758,35 zł (k. 340), druga 1406,68 zł (k. 412). Nadto Skarb Państwa pokrył koszt udzielenia informacji przez bank (k. 413) w kwocie 25 zł – łącznie 3190,03 zł.

Mając powyższe na względzie, iż koszty zostały pokryte z zaliczki do kwoty 1200 zł Sąd zasądził od stron na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Toruniu po 995 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.