Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 stycznia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

przy udziale Prokuratury Regionalnej w Katowicach

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2016 r. w Katowicach

sprawy z odwołania (...) Spółki z o.o. w G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

przy udziale zainteresowanych: T. W., J. C.

o ustalenie płatnika składek i podstawę wymiaru składek

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 21 listopada 2014 r. sygn. akt VIII U 1537/14

i apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 1 kwietnia 2015 r. sygn. akt VIII U 2475/14

1. zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i ustala, że T. W. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia w (...) Spółce z o.o. w G. za okres od 16 lipca 2012 r. do 30 listopada 2013 r.;

2. zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i ustala, że J. C. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu zatrudnienia w (...) Spółce z o.o. w G. za okres od 16 lipca 2012 r. do 30 września 2013 r.;

3. zasądza od (...) Spółki z o.o. w G. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/SSA M.Małek-Bujak /-/SSA J.Ansion /-/SSA K.Merker Sędzia Przewodniczący Sędzia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 czerwca 2014r. (...) Oddział w Z. stwierdził,
że zainteresowana T. W. podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w G. za okres od 16 lipca 2012r. do 30 listopada 2013r. Równocześnie ustalił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne.

Decyzją z dnia 27 października 2014r. (...) Oddział w Z. stwierdził,
że zainteresowana J. C. podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w G. za okres od 16 lipca 2012r. do 30 września 2013r.
i ustalił podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe
i zdrowotne.

Powyższe decyzje zostały wydane po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego. Organ rentowy podniósł, że z przedstawionej przez odwołującą dokumentacji w trakcie postępowania kontrolnego wynika, iż odwołująca Spółka powierzyła jako podmiotowi zewnętrznemu, tj. (...) Sp. z o.o. i (...) jedynie wykonywanie zadań pomocniczych. Podmioty te występowały wobec ZUS jako płatnik składek, prowadziły dokumentację płacowo-kadrową, tj. naliczały wynagrodzenia, wypłacały wynagrodzenia, które wcześniej na podstawie wystawionej faktury otrzymywały od odwołującego, dotychczasowego pracodawcy. Pracownicy przestrzegali tych samych aktów wewnętrznych i przepisów obowiązujących
u odwołującego, korzystali również z tych samych sprzętów i pomieszczeń socjalnych.

Dlatego - zdaniem organu rentowego - nie można przyjąć, że w sprawie niniejszej doszło do przejęcia pracowników S. w trybie art. 23 ¹ k.p. i nie doszło do faktycznego przejęcia części zakładu pracy w trybie art. 23 ¹ k.p.

W odwołaniach od powyższych decyzji (...) Sp. z o.o. wniosła o ich zmianę i uznanie, że nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
dla zainteresowanych wymienionych w zaskarżonych decyzjach. Z J. C. nie pozostaje w żadnym stosunku prawnym. Czynności utrzymania w czystości obiektów zainteresowana bezspornie wykonywała u klientów odwołującej, tyle tylko, że czynności te wykonywała poprzez (...) Sp. z o.o. i (...) (jako zleceniobiorca tych podmiotów), które to firmy świadczyły na rzecz odwołującej usługi utrzymania czystości na zasadzie podwykonawstwa w oparciu o umowy świadczenia usług z 1 lipca 2012r. i 1 listopada 2012r. Zgodnie z § 1 ust. 1 tych umów, firmy (R., a następnie (...)) zobowiązały się świadczyć na rzecz odwołującej usługi będące przedmiotem działalności odwołującej, tj. usługi zgodnie
z PKD odwołującej. Z dalszej treści umów wynika, że dotyczyło to usług utrzymania czystości, poprzez zapewnienie określonej siły roboczej. Natomiast organ rentowy błędnie przyjął, że przedmiotem umów o świadczenie usług jest outsourcing
płacowo-kadrowy. Była to umowa podwykonawstwa, o czym stanowił § 2 tych umów, a nie umowa o outsourcing płacowo-kadrowy.

Podobnie w odwołaniu od decyzji dotyczącej objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem T. W., Spółka zarzuciła, że zainteresowana T. W. nie została objęta porozumieniem z dnia 1 czerwca 2012r. o przekazaniu części zakładu pracy odwołującej w trybie art. 23 ^{( 1)} k.p., ponieważ przed dniem 16 lipca 2012r. nie była pracownikiem S., ale pracowała wcześniej w innej firmie sprzątającej w (...) - bo w (...) Natomiast od 16 lipca 2012r. do 30 października 2012r. pracowała na rzecz firmy (...) Sp. z o.o. i pozostawała
w stosunku cywilno-prawnym z tą firmą, a od 1 listopada 2012r. z firmą (...) I. (…) i przed dniem 20 listopada 2013r. T. W.
nie pozostawała w jakimkolwiek stosunku prawnym z odwołującą.

Wyrokiem z dnia 21 listopada 2014r., w sprawie VIII U 1537/14,
Sąd Okręgowy w Gliwicach zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą T. W.
i stwierdził, że płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za zainteresowaną T. W. z tytułu umowy zlecenia w okresie
od 20 listopada 2013r. do 30 listopada 2013r. jest (...) Sp. z o.o. w G..

Sąd Okręgowy ustalił, że zgodnie z porozumieniem z dnia 1 czerwca 2012r., dotychczasowy pracodawca (...) Sp. z o.o. (odwołująca) z dniem 1 lipca 2012r. przekazuje w trybie art. 23 ¹ k.p. część swoich pracowników wymienionych
w załączniku do umowy, a nowy pracodawca (...) Sp. z o.o. przyjmuje tych pracowników na warunkach identycznych, jakie pracownicy mieli do dnia 30 czerwca 2012r. T. W. nie była pracownikiem S. przed 16 lipca 2012r. Pierwszą umowę z T. S. podpisała dopiero w dniu 20 listopada 2013r.

Dlatego Sąd uznał, że spór może dotyczyć jedynie okresu, kiedy S. zawarła umowę zlecenia z zainteresowaną.

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy zarzucając niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych, istotnych dla wyjaśnienia sprawy przez nieustalenie, jaka firma prowadziła sprzątanie (...) w G. w okresie
od 17 lipca 2012r. do 30 października 2013r. i kto nadzorował wykonywanie prac.
Sąd błędnie przyjął, że zainteresowana nie pracowała na rzecz S.,
gdy tymczasem właśnie ona na k. 11 a.r. przyznała, że sprzątając w Prokuraturze wykonywała usługi na rzecz (...) Sp. z o.o. i jej pracę nadzorował pracownik
tej firmy.

Wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2015r., w sprawie VIII U 2475/14, Sąd Okręgowy w Gliwicach zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą J. C. w ten sposób,
że ustalił, iż zainteresowana J. C. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z tytułu umowy zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w okresie od 16 lipca 2012r. do 30 września 2013r.

Zainteresowana pracowała w (...) w J. jako sprzątaczka od 2009r., zawierając umowy z różnymi podmiotami, przy czym, ostatnią z nich była umowa z(...)od 2 kwietnia 2012r. do 13 lipca 2012r.
W lipcu 2012r. zawarła umowę z firmą (...) za pośrednictwem S. M. (1), która poinformowała ją, że przetarg na sprzątanie tego obiektu został wygrany przez firmę (...). Zainteresowana zawarła umowę z tą firmą na okres
od 16 lipca 2012r. do 30 października 2012r., a następnie ze spółką (...) na okres od 1 listopada 2012r. do 30 września 2013r. W ramach tych umów zajmowała się sprzątaniem obiektu od godz. 15.00 do 19.00, a wymienione Spółki wypłaciły jej wynagrodzenie.

Sąd Okręgowy zauważył, że Państwowa Inspekcja Pracy we W.,
po przeprowadzonej kontroli ustaliła, że spółka (...), w trybie art. 23 ¹ k.p., przejmowała pracowników od różnych podmiotów na terenie Polski. W ocenie kontrolującego, przejęcia te miały charakter formalny, a celem było obejście przepisów prawa o obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia.

Jednak, zdaniem Sądu, ta okoliczność nie miała znaczenia w sprawie dotyczącej J. C., ponieważ brak jest jakiegokolwiek stosunku prawnego łączącego odwołującą i zainteresowaną w spornym okresie. Zainteresowana od wielu lat pracuje jako sprzątaczka w (...)w J., zawierając umowy
z firmami, które świadczą dla (...) usługi utrzymania czystości. W okresie spornym nie była pracownikiem S., ale R., a następnie (...) Osobami nadzorującymi jej pracę były S. M. (2) i M. C. - pracownice R.. Organ rentowy nie wykazał, że praca była świadczona pod nadzorem pracowników odwołującej.

Okoliczność, że zainteresowana zajmowała się sprzątaniem w (...), będącej klientem odwołującej, nie uzasadnia stanowiska organu rentowego,
że to odwołująca jest faktycznym zleceniodawcą i płatnikiem składek zainteresowanej. (...) zleciła wykonywanie usług porządkowych odwołującej, a ta przekazała realizację tych usług porządkowych dalszemu podmiotowi.

Obowiązujące przepisy nie zakazują zlecania usług w ramach podwykonawstwa. W ramach swobody zawierania umów - zainteresowana i Spółki mogły zawierać umowy zlecenia.

W sprawie nie występuje sytuacja z art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, dlatego nie zachodziła potrzeba rozważania stosunku prawnego łączącego odwołującą ze Spółkami (...)

Jako zasadniczą podstawę prawną rozstrzygnięcia Sąd wskazał treść
art. 4 pkt 2a, art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 2 ustawy
z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r.
nr 205, poz. 1585 ze zm.).

Apelację od wyroku wniósł organ rentowy zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj. art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 2 ustawy z dnia
13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez uznanie,
że odwołująca nie jest płatnikiem składek dla zainteresowanej J. C.
od 10 lipca 2012r.

Zarzucił również, że stosunek zlecenia pomiędzy zainteresowaną, a firmą (...) został zawarty w wykonaniu łączącego odwołującą Spółkę (...) i Spółki(...) stosunku prawnego (umowy o świadczenie usług z dnia 1 lipca 2012r. i z dnia 1 listopada 2012r.), który nawet jeżeli nie miał charakteru pozornego,
to co najmniej świadczył o istnieniu procederu firmanctwa czyli ukrycia faktycznego rozmiaru działalności Spółki (...) Sp. z o.o. w kontekście jej zobowiązań z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, poprzez posłużenie się w tym celu nazwą
lub firmą innej osoby dla stworzenia pozoru wykonywania przez inne firmy
roli płatników składek na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonych, pomimo,
że beneficjentem pracy ubezpieczonych była firma (...) Sp. z o.o. Nie doszło
do przejęcia kontraktów i zleceń.

Apelujący podkreślił, że (...) nie mogli opłacić składek i podatków za ubezpieczonych z tytułu umów zleceń, przy uwzględnieniu zapisu zawartego pomiędzy nimi porozumienia wprowadzającego rabat w wysokości 40% kosztów na wykonanie usługi, odpowiadający wysokości składek
na ubezpieczenia społeczne i podatku dochodowego od osób fizycznych (vide: § 5
pkt 1 umowy o świadczenie usług).

Podnosił, że również ta okoliczność świadczyła o pozorności przejęcia pracowników. Ponadto tak (...) Sp. z o.o., jak i (...), od początku nie opłacały składek za J. C..

Powoływał się na pogląd prawny wyrażony przez Sąd Apelacyjny
w Białymstoku, w sprawie III AUa 30/14, w podobnym stanie prawnym.

W odpowiedzi na apelacje odwołująca Spółka podniosła, że nigdy
nie pozostawała w jakimkolwiek stosunku pracy z zainteresowanymi, a pozorność umów organ rentowy podniósł dopiero w apelacji. Wcześniej powoływał się
na nieskuteczność przejścia zakładu pracy odwołującej na mocy porozumienia
z dnia 1 czerwca 2012r. w trybie art. 23 ^{( 1)} k.p. Ponownie podkreślił, że porozumieniem tym zainteresowane nie były w ogóle objęte, ponieważ nigdy nie pozostawały
w żadnym stosunku pracy z odwołującą. Natomiast stwierdzenie pozorności czynności prawnej wymaga wykazania stanu świadomości obu stron umowy. Odwołująca Spółka nie była stroną zawieranych umów zlecenia pomiędzy zainteresowanymi, a R.
i (...)Zainteresowane wykonywały u klientów odwołującej czynności utrzymania budynku w czystości, ale czynności te wykonywały poprzez Spółki (...)

Zarządzeniem z dnia 9 września 2016r. Sąd Apelacyjny połączył do wspólnego rozpoznania sprawę III AUa 1035/15 oraz sprawę III AUa 180/15, mając
na uwadze tożsamość przedmiotu sporu i rozpoznał obie apelacje w sprawie
o sygn. III AUa 180/15.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Odnośnie zarzutu nieważności postępowania z art. 379 ust. 5 k.p.c.,
Sąd Apelacyjny stwierdza, że jest on nieuzasadniony.

Zaskarżona decyzja wydana przez organ rentowy dotyczy objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zainteresowanej z tytułu pracy na rzecz odwołującej firmy
S. i te podmioty są wymienione w decyzji. W istocie ani T. W.,
ani J. C., nie były objęte porozumieniem - umową pomiędzy S.,
a firmą (...) Sp. z o.o. we W. z dnia 1 lipca 2012r. o przekazaniu pracowników w trybie art. 211 k.p. Informacje wynikające z protokołu pokontrolnego, sporządzonego przez Państwowy Inspektorat Pracy we W., nie mają bezpośredniego wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, wskazują jedynie
na generalną zasadę niepłacenia składek i podatków należnych polskim
organom publicznoprawnym przez tę firmę, a generalnie oszukiwanie polskich
firm, które podjęły z nią współpracę. Na marginesie należy wskazać, że w piśmie
z dnia 15 listopada 2013r. skierowanym m.in. do Premiera Rzeczypospolitej Polski
i Ministra Finansów RP organy statutowe niemieckiej osoby prawnej (...) I. (…) przyznały, że zaległe zobowiązania publicznoprawne w Polsce wynoszą 62.474.597.31 zł.

A w związku z czynnościami śledczymi i zablokowaniem działań firmy (...) we W. na początku listopada 2013r. przez (...) - firma (...) przejęła z powrotem część swoich pracowników, co wynika z zeznań B. W.
w sprawie VIII U 1537/14 Sądu Okręgowego w Gliwicach (vide: k. 78 w/w akt
i nagranie w e-protokole).

W rozpoznawanej sprawie zadaniem Sądu było rozstrzygnięcie, czy w spornym okresie istniał stosunek prawny łączący zainteresowaną J. C.
i zainteresowaną T. W. oraz Spółkę (...), który mógłby stanowić
tytuł objęcia zainteresowanych ubezpieczeniem społecznym, albowiem tylko
w takim przypadku Spółka ta mogłaby być uznana za płatnika składek
za zainteresowane.

Sąd Okręgowy tak w sprawie VIII U 2475/14, jak i w sprawie VIII U 1537/14, uznał, że odwołująca (...) Sp. z o.o. w G. nie jest płatnikiem
składek za zainteresowaną J. C. i T. W., ponieważ
nie świadczyły one pracy na podstawie umowy zlecenia na rzecz odwołującej S.. Sądy nie analizowały procedury przekazania pracowników i faktycznego beneficjenta pracy tak pracowników przekazanych porozumieniem, jak również zatrudnionych
na podstawie umowy cywilno-prawnej w celu wykonania kontraktu dotyczącego sprzątania pomieszczeń Prokuratury, czy Sądów.

Bezsporne w sprawie jest, że Spółka (...) Sp. z o.o. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się świadczeniem usług sprzątania, w tym (...) w G., w J., w G., (...) w G., B. i innych firm.

Kierownikiem obiektów w S. była m.in. S. M. (2) do daty zawarcia porozumienia odwołującej z firmą (...). Pracownica ta została przekazana zgodnie z załącznikiem do porozumienia firmie (...) wraz z 33 osobami, które wskazano imiennie w dołączonym do akt rentowych załączniku nr 1 do umowy z dnia 1 czerwca 2012r.

W dniu 1 czerwca 2012r. (...) Sp. z o.o. zawarła umowę dotyczącą przejęcia części pracowników przez Spółkę (...), która następnie przekształciła się
w Spółkę (...)

Spółka (...), w ramach oferowanego outsourcingu kadrowo-płacowego, miała przejąć jedynie część pracowników oraz wykonywać wszelkie sprawy pracownicze
w zakresie przejętych pracowników. Przejęci pracownicy w liczbie 34 osób zostali wymienieni w wykazie stanowiącym załącznik nr 1 do tego porozumienia.

Przejmowani pracownicy otrzymali informację o przejęciu przez Spółkę (...), w której powołano się na przepis art. 23 ¹ k.p. W ramach zawartej umowy nie doszło do przejęcia przez Spółkę (...) składników majątkowych należących do płatnika składek firmy (...). Po zawarciu umowy nie doszło też do zmiany w zakresie sposobu świadczenia pracy przez objętych nią pracowników. Pracowali w dalszym ciągu w tym samym miejscu, na tych samych stanowiskach, wykonując tę samą pracę. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, to odwołująca sprawowała w dalszym ciągu faktyczny nadzór nad osobami sprzątającymi oraz wyłącznie ona korzystała z ich pracy.

Specjalista d/s kadr M. C., co przyznała w swoich zeznaniach, pracowała w pomieszczeniu odwołującej i wykonywała tę samą pracę, co pani S. M. (2), poprzednio jako kierownik obiektu z ramienia (...). Zeznania świadka S. M. (1), (również przekazanej w trybie art. 23 ¹ k.p.) Sąd Apelacyjny uznał za niewiarygodne, ponieważ świadek twierdziła wobec zatrudnionych zainteresowanych, że to firma (...) wygrała przetarg na sprzątanie (...)w J., przy czym, sama wykonywała te same czynności nadzorowania pracy sprzątaczek na sprzątanych obiektach, co podczas umowy zawartej z S..

Firma (...) przygotowywała listę osób sprzątających obiekt
wraz z informacją, kto opiekuje się daną jednostką. Budynkiem (...)opiekował się p. A. Z., pozostałymi jednostkami pani, którą pracownica (...)p. G. G. również uważała
za pracownika S.. Uważała również, że pracownicy wskazani przez S.
są pracownikami S. (vide: zeznania świadka na k. 171-172 a.s. III AUa 180/15). Potwierdza to lista osób sporządzona przez S. z dnia 31 lipca 2012r. załączona do akt sprawy niniejszej, gdzie w pkt 12 wskazano J. C., a w pkt 16 T. W. (lista w aktach III AUa 180/15 tut. Sądu na k. 177).

Natomiast z pisma (...) w G. wynika, że w spornym okresie S. M. (2) była przedstawicielem S. jako firmy sprzątającej w (...) w J. i nadzorowała w imieniu tej firmy prace sprzątania (vide: pismo (...)na k. 94-94 odwrót a.s. III AUa 1035/15
tut. Sądu). Prowadząc usługi sprzątania w (...) w G. - firma (...) nigdy nie zgłaszała podwykonawców (pismo z (...)
na k. 108 w/w akt). Podobnie było w (...) w (...) (k. 108 odwrót w/w akt) oraz w firmie (...) w Z. (k. 109 w/w akt).

W sprawie niniejszej nie doszło do podwykonawstwa w trybie zawartej umowy (porozumienia z dnia 1 czerwca 2012r.), jak i zawarcia umów zlecenia
z poszczególnymi pracownikami S. przez firmę (...). Okoliczności te świadczą jedynie o zamiarze S. zmniejszenia kosztów działalności, poprzez uchylenie się od obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, a nie o zamiarze rzeczywistego przejęcia pracowników S.. Przejęcie miało gwarantować pracownikom te same warunki, jakie mieli w S. (§ 2 Umowy - Porozumienia). Tymczasem umowa o świadczenie usług, zawarta w następstwie tego porozumienia, nie dawała takich gwarancji.

Ponadto umowa z niezrozumiałych powodów jako usługobiorcę wymienia S., który zleca, a usługodawca - czyli R. - zobowiązuje się świadczyć usługi. Dalej - usługobiorca miał udostępnić bezpłatnie usługodawcy niezbędny sprzęt zgodnie ze standardami obowiązującymi u niego dla danego stanowiska pracy
oraz umożliwić stały dostęp do pomieszczeń socjalnych zlokalizowanych w miejscu wykonywania usługi. Zgodnie z § 3 umowy, wykonawcy mieli nie podlegać służbowo usługobiorcy, ale mieli obowiązek stosować się do merytorycznych wskazówek
osób wyznaczonych przez usługobiorcę „ które określają w szczególności zakres obowiązków”.

Obowiązki tak przejętym pracownikom były nadal przekazywane
przez S. M. i A. Z., którzy kontaktowali się
z p. M. C. - specjalistą d/s kadr w R., a następnie w S..
A w kwestii przyznawania wynagrodzeń za pracę - obieg dokumentacji płacowej
był następujący - S. wystawiała faktury (...), (...) płaciła S., S. R., a później (...) I., a te firmy wypłacały wynagrodzenie wykonawcom. A zatem R. nie wypłacała swoim pracownikom wynagrodzeń do czasu, aż otrzymywała pieniądze na te wynagrodzenia od firmy (...), czyli faktycznie firmy korzystającej z pracy sprzątaczek. R.,
a potem (...) był tylko pośrednikiem finansowym, dokonującym tylko technicznych operacji przelewów bankowych w granicach udostępnionych przez klienta środków.

W przypadku pani T. W., była rozważana możliwość zawarcia z nią umowy zlecenia przez S., co potwierdza znajdująca się w aktach rentowych umowa z dnia 16 lipca 2012r.

T. W. przyznała, że umowę o pracę podpisywała z panem A. Z. czyli pracownikiem S., ale wiedziała, że umowę podpisuje z firmą (...) (vide: zeznania zainteresowanej na k. 78 akt VIII U 1537/14 Sądu Okręgowego w Gliwicach i k. 150-151 w aktach III AUa 180/15 S.A. w Katowicach).

Słusznie podniósł organ rentowy, że analiza treści porozumienia wskazuje
na pozorność w przejmowaniu faktycznym pracowników, skoro nie zostały w nim zabezpieczone pieniądze na pokrycie kosztów opłacania składek na ubezpieczenia społeczne pracowników S. i na podatki. Nie budzi w tym zakresie wątpliwości treść § 5 porozumienia tak w pkt 1, 3, 4 i 6. (...) Sp. z o.o. za usługę wobec S. otrzymywała wynagrodzenie w wysokości kosztów zatrudnienia pracowników (sumy wynagrodzeń przejętych pracowników brutto oraz związanych z ich zatrudnieniem dodatkowych kosztów pracodawcy - składek ZUS i podatków PIT) pomniejszonych
o przyznany rabat w wysokości 40% dodatkowych kosztów - składek ZUS i podatków PIT.

(...) w G. nadesłał pismo, z którego wynika, że firma (...) nigdy nie zgłaszała podwykonawców. Usługi były i są do chwili
obecnej wykonywane przez pracowników (...) Sp. z o.o. (pismo na k. 108
akt III AUa 1035/15)

Jedyną zmianą, jaka zaszła w stosunku do pracowników po przejściu
do nowego pracodawcy był fakt wypłacania wynagrodzenia przez nowy podmiot, prowadzący dokumentację kadrowo-płacową. Zebrany w toku postępowania
przed Sądem Okręgowym i Sądem Apelacyjnym materiał dowodowy nie wskazuje
na inne zmiany, będące następstwem wprowadzonej strategii w Spółce (...).
Obie zainteresowane uznały, że skoro podpisały umowy zlecenia z firmą (...)
i ta firma przekazywała im wynagrodzenie, to były pracownikami tej firmy. Natomiast dla (...) oczywistym było, że pomieszczenia w budynku są sprzątane
przez pracowników firmy (...).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie doszło do przejęcia części pracowników S. w trybie art. 23 ¹ k.p. i płatnikiem składek powinien być pracodawca,
na rzecz którego praca była świadczona, czyli (...) Sp. z o.o. i tak samo
płatnikiem wobec zainteresowanych T. W. i J. C. płatnikiem
jest S., bo na rzecz tej firmy i pod kierunkiem jej pracownika pracowały obie zainteresowane.

Praca była wykonywana faktycznie bezpośrednio przez zleceniobiorcę na rzecz zleceniodawcy czyli S..

Reasumując - sytuacja pracowników S. wskazuje, że instytucja „przejęcia” pracowników formalnie w trybie art. 23 ¹ k.p. w zakresie i postaci,
w jakich była faktycznie stosowana przez (...) Sp. z o.o. - niezależnie
od wątpliwości co do ewentualnej jedynie pozorności tej czynności w rozumieniu
art. 83 § 1 k.c. - stoi zwłaszcza w sprzeczności z podstawową funkcją tego przepisu, jaką jest ochrona pracowników w sytuacji przejęcia zakładu pracy lub jego części przez innego pracodawcę. W tym zakresie Sąd Apelacyjny w Katowicach w pełni podziela pogląd prawny wyrażony w uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego
w Białymstoku w sprawie III AUa 30/14.

A zatem - dla wywołania skutków prawnych związanych z istnieniem
danego stosunku zobowiązaniowego nie jest wystarczające jedynie zawarcie
umowy od strony formalnej, ale decydujące jest rzeczywiste realizowanie
i trwanie stosunku pracy w granicach wyznaczonych treścią art. 22 k.p.
lub art. 734 § 1 k.c.

Kompleksowa ocena całokształtu okoliczności związanych z realizacją „Porozumienia” wyklucza przyjęcie, że obie zainteresowane były pracownikami firmy (...), a następnie (...)

W okolicznościach sprawy niniejszej obie zainteresowane miały
określony przez S. czas pracy, miejsce wykonywania czynności,
podpisywanie listy obecności, były podporządkowane regulaminowi pracy S. oraz poleceniom kierownictwa (p. M., p. Z. - którzy byli pracownikami S.).

Skoro realizacja umowy zlecenia była jednocześnie wykonywaniem obowiązków pracowniczych na rzecz S., to umowa z R. i (...)
nie może stanowić tytułu ubezpieczeń społecznych.

A zatem płatnikiem składek dla zainteresowanych w spornym okresie, z mocy art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009r. nr 205, poz. 1585 ze zm.) w zw. z art. 13 pkt 2
tej ustawy, jest Spółka (...).

Na marginesie - Spółka (...) Sp. z o.o., zlecając Spółce (...) Sp. z o.o. wykonanie określonych usług, powinna skalkulować, iż będzie na niej ciążył obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne.

W tych okolicznościach, Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżone wyroki Sądu Okręgowego są błędne i z mocy art. 386 § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

/-/SSA M.Małek-Bujak /-/SSA J.Ansion /-/SSA K.Merker Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR