Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Barbara Bojakowska

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2021 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa P. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...). (...) P. C. z/s w Ł.

przeciwko (...) S.A. w W. V. (...)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 23 kwietnia 2021 roku, sygn. akt I C 143/20

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda P. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...). (...) P. C. z/s w Ł. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. V. (...) 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym z odsetkami ustawowymi
za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia wyroku stronie powodowej do dnia zapłaty.

Sygn. akt I Ca 333/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Łasku, w sprawie z powództwa P. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...). (...) P. C. z/s w Ł. przeciwko (...) S.A. w W. V. (...) o zapłatę, zasądził od pozwanego na rzecz powoda 2813,55 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 28 października 2018 roku do dnia zapłaty (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2), zasądził od powoda na rzecz pozwanego 330,71 zł tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty (pkt 3) oraz nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku od powoda 902,76 zł i pozwanego 530,19 zł tytułem stosunkowego rozdzielenia wydatków poniesionych tymczasowo z sum budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łasku (pkt 4 a i b).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski, których istotne elementy przedstawiają się następująco:

14 września 2018 roku z winy innego kierującego został uszkodzony samochód marki C. stanowiący własność Z. D.. Z. D. zakupił przedmiotowy samochód jako używany w 2016 roku. Samochód był w dobrym stanie. Właściciel serwisował go we własnym zakresie. Właściciel po przedmiotowej szkodzę dokonał naprawy samochodu we własnym zakresie, przy użyciu używanych części. Naprawa kosztowała go ok 8000 - 10000 zł.

Sprawca szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego.

Wynik badań powłoki lakierniczej, znajdujący się w aktach sprawy, wskazuje,
że drzwi lewej strony i pokrywa komory bagażnika były naprawiane. Na spojlerze zderzaka przedniego były zarysowania nie związane z przedmiotową szkodą. Koszty naprawy przedmiotowego pojazdu wynoszą: 14045,32 zł brutto (11418,96 zł netto ) przy zastosowaniu wyłącznie części oryginalnych, 9150,96 zł brutto (7439,78 zł 78 netto) przy zastosowaniu części oryginalnych i dostępnych zamienników.

Pozwany najpóźniej 15 stycznia 2020 roku otrzymał zgłoszenie szkody, ponieważ
w ww. dacie sporządził kalkulację naprawy.

Pozwany przyznał decyzją z 28 września 2018 roku i wypłacił poszkodowanemu
6337,38 zł.

Z. D. przelał swoją wierzytelność o odszkodowanie na powoda.

Stan faktyczny ustalono na podstawach wskazanych w nawiasach.

Sąd na podstawie art.235 ² § 1 k.p.c. pominął wniosek pełnomocnika pozwanego
o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego K. B., ponieważ opinia biegłego nie budzi wątpliwości i jest wystarczająca do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Sąd w oparciu o przepisy art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 415 k.c., art. 822 §.1 k.c..
oraz art. 363 § 1 i 2 k.c. przyjął, że przedmiotowy samochód powinien zostać naprawiony przy zastosowaniu części oryginalnych i dostępnych zamienników, czyli za 9150,93 zł brutto (7439,78 zł netto), ponieważ: przedmiotowy samochód w chwili szkody miał już 11 lat
i przebieg ponad 300000 km, był już wcześniej uszkodzony i naprawiany, poszkodowany sam dokonał naprawy przy użyciu części używanych za ok 8000 - 10000 zł (średnia 9000 zł), poszkodowany nie miał obowiązku korzystania z usług warsztatów współpracujących
z pozwanym, a co za tym idzie nie można przy obliczaniu ceny naprawy stosować potrąceń przy cenach części i materiałów lakierniczych. Wskazano również, że ceny części
i materiałów lakierniczych z potrąceniami nie są cenami rynkowymi, a poszkodowany
ma prawo do zwrotu rynkowych kosztów naprawy swojego pojazdu.

Sąd stwierdził, ze skoro powód nabył wierzytelność przysługującą poszkodowanemu na podstawie art. 509 § 1 k.c., a poszkodowany otrzymał już 6337,38 zł, powodowi należy się 9150,93 zł– 6337,38 zł = 2813,55 zł zasądzona w wyroku.

Kwotę odszkodowania zasądzono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 817 § 1 k.c.
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia, w którym minęło 30 dni od dnia wydania decyzji o wypłacie odszkodowania.

W pozostałej części powództwo oddalono jako niezasadne.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 i art. 98 § 1 ¹ k.p.c., mając
na uwadze, że powód wygrał sprawę w 37 %, a przegrał ją w 63 %. Powód poniósł następujące koszty procesu:

Na podstawie art.100 k.p.c. w zw. z art. 83 ust. 2 i art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawie cywilnej zasądzono na rzecz Skarbu Państwa od powoda 63 %,
a od pozwanego 37 %, liczone od wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa na opinię biegłego.

Apelację od powyższego wyroku złożyła strona powodowa, która to zaskarżyła orzeczenie w zakresie pkt 2, w części oddalającej powództwo ponad 2813,55 zł,
tj. co do 4894,39 zł. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 28.10.2018 r. do dnia zapłaty, a także w pkt. 3 i 4, zarzucając:

1/ naruszenie prawa materialnego tj. art 805, 822, w zw. z art 361 § 2 k.c. poprzez zasądzenie zaniżonego odszkodowania, ustalonego z zastosowaniem części nieoryginalnych klasy Q, P, PJ.

2/ naruszenie art 233 § 1 k.p.c. poprzez:

- błąd w ustaleniach faktycznych przejawiający się w przyjęciu, że są podstawy
do ustalenia odszkodowania w sposób wyżej opisany, że umożliwia to przywrócenie pojazdu powoda do stanu poprzedniego, pomimo braku ustalenia, że samochód poszkodowanego składał się z części innych niż oryginalne, braku potwierdzenia faktycznej dostępności i ceny części klasy PJ w dacie szkody i braku podstaw do przyjęcia, że takie ustalenie jest właściwe z uwagi na wiek pojazdu,

- wadliwą ocenę dowodów przejawiającą się w przyjęciu, że taki sposób ustalenia odszkodowania prowadzi do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, biorąc już choćby pod uwagę fakt notoryjny, że części klasy PJ, które zastosował biegły są częściami gorszej jakości od oryginałów, pod każdym względem (tj. jakości i staranności wykonania, wymiarów części, jakości użytych materiałów i zabezpieczenia antykorozyjnego,
co jest szczególnie istotne w przypadku maski silnika i reflektora głównego) oraz fakt,
że części PJ są kilkukrotnie tańsze od oryginałów (reflektor 3 x, maska silnika 5 x), co także obrazuje ich niższą jakość,

- brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego poprzez pomięcie fragmentu zeznań świadka Z. D., złożonych na rozprawie 30.09.2020 r.
z których wynika, że naprawa kosztowała od 8000 zł. do 10000 zł., przy czym świadek dokonał naprawy sam, wespół z synem i zięciem, a także przy użyciu używanych części zamiennych, co oznacza, że nie są to pełne koszty naprawy, nie zawierają chociażby podatku VAT, który należałoby uiścić w przypadku naprawy w warsztacie mechanicznym. Świadek ten zeznał ponadto, że „samochód kupiłem około 4 lat temu. To był używany samochód.
To był samochód sprawny bez uszkodzeń. Z tego co wiem to był samochód bezwypadkowy. Był dobrze utrzymany. Serwisowałem go we własnym zakresie. Wymieniałem opony,
nie robiłem jakichś większych inwestycji. Brak jest zatem przesłanek do stwierdzenia,
że pojazd był wyposażony w inne niż oryginalne części.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami. ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu I instancji do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie apelacji powoda w całości
i zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów postepowania odwoławczego,
w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami. ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu I instancji do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Kontrola instancyjna nie wykazała uchybień przepisom prawa procesowego
czy materialnego. Dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne dotyczące okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy znajdują odzwierciedlenie w przytoczonych
na ich poparcie dowodach. Stąd ustalenia te oraz wyprowadzone na ich podstawie wnioski prawne Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne.

Sformułowane przez stronę skarżącą zarzuty mają wyłącznie charakter polemiczny,
będąc wyrazem bardzo subiektywnej oceny wyselekcjonowanej przez powoda części zebranego i przeprowadzonego w sprawie materiału dowodowego, który w założeniu miał wykazać, że ocena dowodów w niniejszej sprawie była rażąco wadliwa, co doprowadziło
do wydania jego zadaniem nieprawidłowego rozstrzygnięcia.

Skarżący ferując zarzut sprzeczności istotnych ustaleń faktycznych z zebranym
w sprawie materiałem dowodowym – co tyczy się art. 233 § 1 k.p.c. – nie przedstawił żadnych argumentów – poza własnymi twierdzeniami – przemawiających za tym,
że Sąd Rejonowy powinien był inaczej ocenić zgromadzony w sprawie materiał dowodowy.

Wbrew skarżącemu, w uzasadnieniu zarzutów apelacji nie można dopatrzeć się wskazania przyczyn, dla których ocena dowodów i wyciągnięte z nich wnioski powinny zostać uznane za wadliwe.

Skarżący ograniczył się wyłącznie do lakonicznego stwierdzenia, że pojazd powinien zostać naprawiony tylko z użyciem część oryginalnych sygnowanych logo producenta,
nie przedstawiając żadnych racjonalnych argumentów na poparcie swojego stanowiska.

Prezentowany zatem przez skarżącego sposób argumentacji nie zawiera sfery motywacyjnej odpowiadającej kryteriom wynikającym z art. 233 k.p.c., co czyni
tak skonstruowany zarzut nieskutecznym.

W tym miejscy należy zauważyć, że sam fakt, że odszkodowanie za uszkodzenie pojazdu należy się posiadaczowi pojazdu niezależnie do jego faktycznej naprawy,
nie oznacza, że winno ono uwzględniać zawsze części oryginalne z logo producenta.
Jak trafnie zauważył Sąd Rejonowy zasadą w naprawieniu szkody jest z jednej strony pełna rekompensata uszczerbku (art. 361 § 2 k.c.), ale z drugiej strony niedopuszczalność wzbogacenia się poszkodowanego, kosztem osoby odpowiedzialnej.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy ustalił wartość odszkodowania
z uwzględnieniem części przy zastosowaniu części oryginalnych i dostępnych zamienników klasy Q, P, PJ.

W tym miejscu wypada zauważyć, że niektórych sytuacjach istotną cechą decydującą o pełnej restytucji jest samo pochodzenie części od producenta – opatrzenie go logo producenta, ale to na powodzie ciążył obowiązek wykazania, że doszło do naprawy uszkodzonego samochodu z użyciem takich części albo wykazanie, że pojazd będący
na gwarancji producenta wymaga od autoryzowanych warsztatów by w ramach napraw gwarancyjnych korzystały wyłącznie z części zamiennych dostarczonych przez producenta pojazdu. O konieczności wykonania naprawy tylko za pomocą części logo producenta przemawiać może szczególny interes poszkodowanego, który wynikać może z faktu,
że uszkodzony pojazd mimo upływu gwarancji był w dalszym ciągu serwisowany
i naprawiany wyłącznie przez użyciu części oryginalnych i pochodzących tylko od producenta pojazdu, a naprawa bez wykorzystania takich części może mieć wpływ na wartość handlowa pojazdu (por. uzasadnienie Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu 7 sędziów
z 20 czerwca 2012 r. III CZP 85/11 publ. OSNC 2013/3/37).

Z powyższego wynika, że nie są skuteczne zrzuty apelacyjnego dotyczące naruszenia art 805, 822, w zw. z art 361 § 2 k.c. które miałyby polegać na zasądzeniu zaniżonego odszkodowania, ustalonego z zastosowaniem części nieoryginalnych klasy Q, P, PJ.

Skarżący błędnie uważa, że zasadą jest ustalenie wartości odszkodowania
tylko z uwzględnieniem części oryginalnych z logo producenta, sam czując się zwolniony
z obowiązku wykazania przesłanek, które uzasadniają zastosowanie takich części.

Sam bowiem fakt żądania odszkodowania, nie zwalnia z obowiązku ustalenia wysokości szkody w taki sposób, aby poszkodowany nie został bezpodstawnie wzbogacony. N. przy tym czy jest to samochód z klasy premium, czy też niższej, zawsze należy brać pod uwagę wiek samochodu, dotychczasowy sposób eksploatacji i serwisowania.

Należy zaważyć, że uszkodzony samochód w dacie zdarzenia miał już 11 lat
i z przebiegiem ponad 300000 km. Nie był zatem samochodem nowym, nowoczesnym,
przy naprawie którego każdy element wymagałby zastosowania części oryginalnych.
Brak jest również jakichkolwiek dokumentów, że był on serwisowy w autoryzowanych serwisach producenta, czy też, że był naprawiany tylko częściami oryginalnymi, bez logo producenta. Ponadto ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że był już wcześniej uszkodzony i naprawiany i to przez samego poszkodowanego przy użyciu części używanych.

Trzeba bowiem pamiętać, że przedstawienie przez stronę dowodu w celu wykazania określonych twierdzeń o faktach sprawy, z których wywodzi ona korzystne dla siebie skutki, jest jej ciężarem procesowym, wynikającym i zagwarantowanym przepisami prawa
(zob. art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.), przede wszystkim w jej własnym interesie. To interes strony, jakim jest wygranie procesu, nakazuje jej podjąć wszelkie możliwe czynności procesowe
w celu udowodnienia przedstawionych twierdzeń o faktach (zob. wyrok SA w Szczecinie
z dnia 6 marca 2015 roku, I ACa 833/14, Lex nr 1770860 ).

W tym kontekście, w okolicznościach sprawy zadaniem powoda było wykazanie,
że tylko naprawa przy użyciu części oryginalnych sygnowanych logo producenta spowoduje pełną restytucję doznanej szkody, czego jednak strona skarżąca, zarówno przed Sądem Rejonowym jak i w postępowaniu odwoławczym, nie uczyniła.

Wobec braku podzielnia zarzutów skarżącego co do wysokości należnego powodowi odszkodowania bezprzedmiotowym było odnoszenie się przez sąd odwoławczy
co do rozstrzygnięci o kosztach procesu oraz kosztach pokrytych tymczasowo przez Skarb Państwa.

W okolicznościach sprawy zasadne było bowiem stanowisko sądu, że każda ze stron powinna ponieść koszty w granicach przegrania przez siebie sprawy, a więc powód w 63 %,
zaś pozwany w 37 %.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy apelację powoda jako całkowicie bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił, o czym orzeczono jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego, należnych od powoda na rzecz pozwanego
Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 - 1 ¹ i 3 k.p.c.
w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c., tj. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, który powód przegrał w instancji odwoławczej w całości.

Wysokość kosztów profesjonalnego zastępstwa prawnego po stronie pozwanej
Sąd Odwoławczy ustalił w oparciu o § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).