Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan - Karasińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 stycznia 2021 r. w Warszawie

sprawy W. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) w W.

o wcześniejszą emeryturę

na skutek odwołania W. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)w W.

z dnia 29 maja 2018 r. znak: (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. z dnia 29 maja 2018 r. znak: (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się W. K. (1) prawo do wcześniejszej emerytury;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) w W. na rzecz odwołującego się W. K. (1) kwotę 180, 00 złotych (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Ubezpieczony W. K. (1) w dniu 2 lipca 2018 roku odwołał się od decyzji organu rentowego z 29 maja 2018, znak (...) (...)roku odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury. Ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu swojego odwołania ubezpieczony wskazał, że organ rentowy niezasadnie nie zaliczył mu do okresu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia:

- od 03.07.1975r. do 26.04.1976 r., od 13.04.1976 r. do 30.07.1979 r., od 01.08.1980 r. do 31.12.1980 r., od 01.01.1981 r. do 31.05.1983r. na stanowisku spawacza w Zakładzie (...) ponieważ świadectwo nie zawiera informacji o charakterze pracy zgodnie z powołanym pkt 1 poz. 14 dział XIV oraz pkt 1 poz. 12 dział XIV wykazu zał. nr 1 do załącznika nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych,

- od 01.06.1983r. do 31.10 1989r. na stanowisku spawacza w Przedsiębiorstwo (...) w P. ponieważ nie przedłożył oryginałów świadectwa pracy,

- od 01.08.1996r. do 19.10 1998r. na stanowisku spawacza ponieważ świadectwo pracy nie zawiera pieczątki zakładu pracy i imiennej pieczątki pracownika upoważnionej do podpisu i zostało wystawione po likwidacji spółki. ZUS uznał także że stanowisko odwołującego nie odpowiada ściśle charakterowi wykazanemu w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Odwołujący wskazywał, iż we wszystkich kwestionowanych przez organ rentowy okresach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę na stanowisku spawacza, o którym mowa w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w wykazie A dziale XIV poz. 12, czyli prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, bądź atomowodorowym.

(odwołanie z 2 lipca 2019 r. k. 3 – 6 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z 23 lipca 2018 roku niósł o oddalenie odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnił wymogu 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999 roku. Zdaniem organu rentowego Ogólny staż pracy wnioskodawcy na dzień 01.01.1999r. wynosi 25 lat. Organ rentowy wskazał, iż zaliczył do stażu pracy w szczególnych warunkach 4 lata, 5 miesięcy i 5 dni 6.31-33).

Oddział nie zaliczył do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia Wnioskodawcy w H (...) S.A. w W. (s.27) od 03.07.1975r. do 26.04.1976r., od 13.04.1978r. do 30.07.1979r., od 01.08.1980r. do 31.12.1980r. i od 01.01.1981r. do 31.05.1983r., gdyż brak jest informacji o charakterze wykonywanej pracy zgodnie z załącznikiem do wskazanego zarządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Ponadto organ rentowy nie uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach: okresu od 01.06.1983r. do 31.10.1989r. z (...), gdyż załączone świadectwo pracy w szczególnych warunkach jest kserokopią, okresu od 01.08.1996r. do 19.10.1998r. w (...) sp. z o.o., gdyż świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawione w dniu 09.04.2018r. nie zawiera pieczątki nagłówkowej zakładu pracy, pieczątki imiennej pracownika upoważnionego do podpisu. Jak wynika z adnotacji wskazane świadectwo zostało podpisane przez byłego członka zarządu ww. firmy, która nie istnieje. Ponadto są również rozbieżności co do opisanego charakteru pracy i stanowiska a wymienionym w rozporządzeniu z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., poz. 43) w wykazie A dziale XIV, poz.12.

( odpowiedź na odwołanie 23 lipca 2018 r. k. 10-10v. a.s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. K. (1), urodzony w dniu (...), był zatrudniony:

⚫

W okresie od 03.10.1974 r. do 31.05.1975 r. był zatrudniony jako ślusarz w (...) Zakładach (...) Oddział w N. (świadectwo pracy z dnia 3.06.1975 r. nieoznaczona karta tom II a.r., nieoznaczona karta akt osobowych)

⚫

od 03.07.1975 r. do 26.04.1976 r., od 13.04.1976 r. do 30.07.1979 r., od 01.08.1980 r. do 31.12.1980 r. jako ślusarz i od 01.01.1981 r. do 31.05.1983r. na stanowisku ślusarz -spawacz w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...)3” Zakład (...) w N. – następnie - Zakładzie (...) SA. W wyżej wymieniony przedsiębiorstwie odwołujący pracował przy koparkach i spycharkach jako spawacz. Wycinał zużyte elementy palnikiem tlenowym, acetylenowym, wstawiał nowe elementy i spawał je elektrycznie. ( świadectwo pracy z dnia 13 maja 1983 r. – nieoznaczona karta akt osobowych, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 27, tom I a.r. i nieoznaczona karta tom II a.r., zeznania W. K. (1) k. 83 a.s.)

⚫

w okresie od 31.07.1979r. do 24.08.1980r. na stanowisku konserwatora ślusarza, st. Konserwatora ślusarza w Generalnej Dyrekcji Budownictwa Hydrotechnicznego i Rurociągów (...). Zakład Usług (...) (akta osobowe – nieoznaczona karta)

⚫

od 01.06.1983 r. do 31.10 1989r. na stanowisku spawacza w Przedsiębiorstwo (...) w P.. Odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako spawacz, wykonywał spawanie elektryczne i acetylenowe. (świadectwo pracy z dnia 31 października 1989r. k. 47 a.r. tom I, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 29, tom I a.r., zeznania świadka Z. J. k. 48, zeznania T. S. k. 49-40, zeznania W. K. (1) k. 83 a.s.);

⚫

od 01.12.1989r. do 31.12.1990r. na stanowisku spawacza w (...) ( świadectwo pracy z dnia 31.12.1990 r. nieoznaczona karta a.r. tom II a.r., świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 31, tom I a.r.);

⚫

w okresie od 01.02.1991r. do 15.05.1991r. jako monter spawacz w (...) (świadectwo pracy z dnia 15.05.1991 r. nieoznaczona karta tom II a.r.)

⚫

0d 21.05.1991r. do 31.07.1996r. na stanowisku spawacza w (...) Sp. z o.o. w W. ( świadectwo pracy z dnia 31 lipca 1996 r. nieoznaczona karta tom II a.r., świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 33, tom I a.r., zeznania Z. J. k. 48 a.s., zeznania T. S. k. 49-40, zeznania W. K. (1) k. 83 a.s.)

⚫

od 01.08.1996 r. do 19.10 1998 r. na stanowisku spawacza w (...) Sp. z o.o. w W. (świadectwo pracy z dnia 19.10.1998 r. nieoznaczona karta a.r. tom II, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 75 a.r., zeznania świadka Z. J. k. 48 a.s., zeznania T. S. k. 49-40, zeznania W. K. (1) k. 83 a.s.);

⚫

Od 01.11.1998r. do 31.12.1998r. był zatrudniony w (...) S.C. w W. (świadectwo procy z dnia 31.12.1998 r. nieoznaczona karta a.r., tom I i tom II a.r.);

⚫

W okresie od 01.01.1999r. do 30.06.1999r. na stanowisku monter spawacz instalacji sanitarnych w (...) W. K. (2) w W. (świadectwo pracy z dnia 30.06.1999 r. k. 23 a.r., tom I i tom II a.r.);

⚫

w okresie od 01.09.1999 do 31.05.2001 r. na stanowisku montera spawacza w W. E. K. w M. (świadectwo procy z dnia 31.05.2001 r. k. 25, tom I a.r. i tom II a.r.).

(świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 27 tom I a.r., kopia świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 29 tom I a.r., świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 31 tom I a.r., świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 33 tom I a.r., świadectwo pracy tom I nieoznaczona karta a.r., świadectwo pracy tom I k. 23 a.r., świadectwo pracy tom I k. 25a.r., świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k. 75 a.r.)

W okresie od 27 kwietnia 1976 r. do 12 kwietnia 1978 r. ubezpieczony odbył zasadniczą służbę wojskową ( pismo z dnia 1 sierpnia 1978 r. nieoznaczona karta akta osobowe, kopia książeczki wojskowej nieoznaczona karta tom II a.r.).

W. K. (1) w związku z ukończeniem Podstawowego Kursu Spawania Gazowego w dniu 7 grudnia 1978 r. wydano książkę spawacza o nr (...). W dniu 22 maja 1982 . odwołujący ukończył kurs Spawanie elektrodami otulonymi (...), (...). W dniu 1 lipca 1974 r. ukończył specjalistyczny kurs spawa Łukowego Rur (książka Spawacza koperta k. 119 a.s.).

W dniu 10 kwietnia 2017 r. W. K. (1) złożył do organu rentowego wniosek o emeryturę. Do wniosku odwołujący dołączył dokumenty dotyczące okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz związane z dotychczasowym zatrudnieniem w tym m.in.

- świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 28.08.2003 r. wystawione przez (...) – 1 S.A. w W. stwierdzające, że W. K. (1) był zatrudniony w powyższym zakładzie - od 03.07.1975 do 31.05.1983 r. w tym czasie od 03.07.1975r. do 31.12.1980 z przerwą w okresie od 27.04.1976 do dnia 12.04.1978 r. – zasadnicza służba wojskowa, od dnia 31.07.1979r. do 31.07.1980r. – wyjazd na budowę eksportową stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ślusarza wymienione w wykazie A dziale XIV poz. 14. pkt 1, w tym czasie od 01.01.1981 r. d0 31.05.1983 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ślusarz – spawacz wymienione w wykazie A dziale XIV poz. 12 pkt 1 stanowiącym załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu materiałów Budowlanych z dnia 1.08.1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty.

- świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 20 lipca 2007 r. wystawione przez I. Przedsiębiorstwo (...) stwierdzające, że W. K. (1) był zatrudniony w powyższym zakładzie w okresie od 1.06.1983 do 31.10.1989 i w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace: spawalnicze i cięcie elektr. gaz instalacji centralnego ogrzewania, konstrukcji stalowych, rurociągów ciepłowniczych i węzłów nas stanowisku spawacz wymienionym w wykazie A, dziale XIV, poz. 12, stanowiącym załącznik do rozporządzenia R.M. 07-02-1983r.;

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy wydał decyzję odmowną z dnia 10.05.2017 r. wskazując, iż na dzień 1 stycznia (...). nie udowodnił okresów składkowych i nieskładkowych w wysokości co najmniej 25 lat, ani 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Po przedłożeniu przez odwołującego oryginału świadectwa pracy z dnia 31 października 1989 r. organ rentowy ponownie wydał w dniu 21 czerwca 2017 r. i 7 września 2017 r. decyzję odmawiającą przyznania emerytury

(wniosek z 10 kwietnia 2017 r. k. 1- 9, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 28.08.2003 r. k. 27 a.r. tom II, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 20 lipca 2007 r. k. 29 a.r. tom II, decyzja z dnia 10 maja 2017 r. k. 43 tom I a.r., decyzja z dnia 21 czerwca 2017 r. k. 51 tom I a.r., decyzja z dnia7 września 2017 r. k. 67 ).

W. K. (1) w dniu 18 kwietnia 2018 r. ponownie złożył wniosek o emeryturę. Do wniosku załączając świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 09.04.2018 r. wystawione przez byłego członka zarządu (...) Sp. z o.o. W. K. (3) stwierdzające, że W. K. (1) był zatrudniony w powyższym zakładzie w okresie od 01.08.1996 r. do 19.10.1998 r. i w tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace: spawalnicze łukiem elektrycznym i palnikiem instalacje grzewcze, rurociągi, konstrukcje stalowe na stanowisku spawacza wymienionym w wykazie A, dziale XIV, poz. 12, stanowiącym załącznik do rozporządzenia R.M. 07-02-1983r.;

(wniosek o emeryturę k. 69 a.r. tom II, świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 09.04.2018 r. k. 75 a.r. tom II)

Organ rentowy w decyzji z dnia 29 maja 2018 r., znak (...) odmówił W. K. (1) przyznania emerytury wskazują, iż nie zaliczył do stażu pracy okresów:

- od 03.07.1975 do 26.04.1976, od 13.04.1978 do 30.07.1979, od 01.08.1980 do 31.12.1980 oraz 01.01.1981r. do 31.05.1983r., ponieważ wskazane w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 28.08.2003r. stanowisko "ślusarz-spawacz” nie zawiera informacji o charakterze pracy zgodnie ze stanowiskiem zawartym w powołanym pkt. 1, poz. 14 dział XIV oraz w pkt. 1, poz. 12 dział XIV wykazu A załącznika nr I do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983r.;

- od 01.06.1983r. do 31.10.1989r., ponieważ złożył Pan kserokopie świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 20.07.2007r. stanowisko "spawacz”;

- od 1.08.1996r. do 19.10.1998r. w (...) Sp. z o.o., ponieważ przedłożone świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 9.04.2018r. nie spełnia wymogów formalnych tj. nie zawiera pieczątki nagłówkowej zakładu pracy i imiennej pieczątki pracownika upoważnionego do podpisu. Ponadto zostało wystawione po likwidacji firmy przez byłego członka zarządu, który jako były pracownik nie jest uprawniony do wystawiania tego rodzaju dokumentów. Charakter pracy i stanowisko nie odpowiada ściśle charakterowi pracy wykazanemu w rozporządzeniu R.M. z dnia 7 lutego 1983 r. w wykazie A dziale XIV poz. 12. na które powołuje się pracodawca.

Zakład wskazał, iż uznał za udowodnione okresy pracy w warunkach szczególnych okresy:

- od 01-12-1989 do 31-12-1990r. w Przedsiębiorstwie (...)

- od 21-05-1991 do 31-07-1996 w firmie (...). z.o.o (z wyłączeniem okresów zwolnień lekarskich).

Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku — uzyskanych w wyniku przeprowadzonego postępowania Zakład przyjął za udowodnione na dzień 01.01-1999 r. okresy nieskładkowe: 1 rok 11 miesięcy i 10 dni, składkowe 21 lat, 10 miesięcy i 10 dni, uzupełniający okres - praca na roli 2 lata 1 miesiąc i 8 dni, łącznie 25 lat. Natomiast staż w warunkach szczególnych wynosi 4 lata 5 miesięcy i 5 dni (decyzja z dnia 29 maja 2018 r. k. 77 a.r. tom II).

Od powyższe decyzji W. K. (1) odwołał się do tut. Sądu inicjując niniejsze postępowanie ( odwołanie z dnia 2 lipca 2018 r. k. 3-6 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego, aktach sprawy aktach osobowych odwołującego oraz w oparciu o zeznania świadków Z. J., T. S. oraz odwołującego. Sąd dał wiarę zeznaniom zarówno świadków jak i odwołującego. Zeznania świadków oraz odwołującego korespondują z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Zdaniem Sądu zeznania świadków były istotnym dowodem w sprawie, albowiem pozwoliły na ustalenie jakie dokładnie czynności ubezpieczony wykonywał w trakcie zatrudnienia w firmach (...), (...) Sp. z o.o., A.. Sp.z o.o. (...) Sąd dał również wiarę zeznaniom ubezpieczonego złożonym przez niego w charakterze strony. Zdaniem Sądu zeznania ubezpieczonego znajdowały potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym i brak było jakichkolwiek podstaw do ich podważenia.

Sąd uznał, iż w przedmiotowej sprawie treści wystawionych świadectw pracy zostały zweryfikowane dowodami z zeznań odwołującego oraz świadków, zaś całokształt materiału dowodowego przemawia za tym, że odwołujący w przeważającej części zakwestionowanych okresów wykonywał prace w szczególnych warunkach i charakterze. Wskazać przy tym należy, iż świadectwo pracy wystawione przez pracodawcę traktuje się w postępowaniu sądowym jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c. i stanowi dowód jedynie tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z kolei przed sądem okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, mogą być ustalane także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia z zakładu pracy, a więc wszelkimi dopuszczalnymi przez prawo środkami dowodowym. Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków bowiem pracowali z odwołującym w spornym okresie w trakcie okresu jego zatrudnienia w przedsiębiorstwie (...), Y. oraz A., znali charakter jego pracy i rodzaj powierzonych obowiązków. Istotnym jest, iż podkreślali że odwołujący pracował w tych przedsiębiorstwach na tych stanowiskach pracy, które świadczyły o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach lub charakterze. Sąd uznał także za wiarygodne zeznania odwołującego bowiem są one szczere, przekonywujące i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Sąd pominął dowód w postaci opinii biegłego sądowego z zakresu bhp, ponieważ biegły w swojej opinii nie oparł się na zeznaniach świadków, książce spawacza i w sposób arbitralny udzielił negatywnej odpowiedzi co do charakteru czynności wykonywanych przez odwołującego we wskazanych okresach, koncentrując się w zasadniczej części opinii na nieprawidłowościach formalnych wystawionych przez pracodawców świadectw, jednocześnie w całości pomijając, iż jak wynika z zeznań świadków oraz odwołującego wykonywał on pracę spawacza elektrycznego oraz gazowego o czym też świadczą uprawnienia uzyskane przez ubezpieczonego i potwierdzone w książce spawacza w dniu 7 grudnia 1978r. Sąd dał w całości wiarę zeznaniom odwołującego, iż od 1.01.1981r. do 31.05.1983r. zajmował się jedynie spawaniem. Odwołujący wyjaśnił, iż bezpośrednio po kursie nie można wykonywać samodzielnie pracy spawacza, tylko po nabyciu odpowiedniej praktyki. W ocenie Sądu powyższe koreluje z przedłożonym świadectwem wykonywania prac w szczególnych warunkach oraz z książką spawacza. W ocenie Sądu zupełnie nielogicznym byłoby przechodzenie długotrwałego kursu wraz z przystąpieniem do egzaminu w innym celu niż świadczenie pracy właśnie w charakterze spawacza. Sąd nie podzielił wątpliwości biegłego, w szczególności dlatego, iż zignorował on w swojej opinii okoliczność, iż ubezpieczony posiadał uprawnienia ubezpieczonego do wykonywania pracy spawacza, zaś ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że odwołujący od 7 grudnia 1978 r. posiadał uprawnienia do wykonywania spawacza, zaś pracę tę wykonywał samodzielnie od 1.01.1981 r.

Dowody w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniają.

Zdaniem Sądu zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie W. K. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)w W. z 29 maja 2018 roku ( znak: (...) jest uzasadnione i podlega uwzględnieniu.

Art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.), zwanej dalej ustawą emerytalną, wskazuje, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1.  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2.  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przy określaniu prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie ma żadnej swobody. Prace te ściśle i jasno zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43) - zwanym dalej rozporządzeniem w sprawie wieku emerytalnego. Na wykazach prac zawartych w tym akcie prawnym, nie kończą się jednak ograniczenia dotyczące uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik musi ją wykonywać stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy. Dodatkowo, zgodnie z powołanym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1.  posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia);

2.  wykonywać pracę wymienioną w Wykazie A (Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia;

3.  osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia) oraz

4.  być zatrudnionym przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia).

Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze powinno być stwierdzone przez pracodawcę w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze lub w świadectwie pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1997 roku, II UKN 417/97 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 roku, II UKN 598/00). Świadectwo pracy w warunkach szczególnych jest jednak dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. i nie stanowi dowodu tego co zostało w nim odnotowane. Taki walor mają wyłącznie dokumenty urzędowe, do których w myśl stosowanego a contrario art. 244 § 1 k.p.c. nie zalicza się świadectwa pracy, skoro nie zostało sporządzone przez organy władzy publicznej ani inne organy państwowe (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 grudnia 2013 roku, III AUa 783/13, Lex nr 1409118). Dodatkowo należy podkreślić, że w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego w sprawie przyznania uprawnień do emerytury w wieku obniżonym, dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być więc udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.

W przedmiotowej sprawie ostatecznie jedyną okolicznością, co do której istniał spór pomiędzy stronami, było to, czy ubezpieczony legitymuje się co najmniej 15 letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Spełnienie innych warunków, od których zależy przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury, nie było zaś sporne, ponieważ W. K. (1) ukończył 60 lat, posiada 25 - letni okres składkowy i nieskładkowy oraz nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Organ rentowy ostatecznie uznał, że W. K. (1) legitymuje się okresem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 4 lat, 5 miesięcy i 5 dni. Jako wskazywane przez ubezpieczonego okresy, nie zostały uwzględnione okresy pracy w warunkach szczególnych w:

- od 03.07.1975r. do 26.04.1976r., od 13.04.1976r. do 30.07.1979r., od 01.08.1980r. do 31.12.1980r., od 01.01.1981r. do 31.05.1983r. na stanowisku spawacza w Zakładzie (...) wskazując, iż świadectwo nie zawiera informacji o charakterze pracy zgodnie z powołanym pkt 1 poz. 14 dział XIV oraz pkt 1 poz. 12 dział XIV wykazu zał. nr 1 do załącznika nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych,

- od 01.06.1983r. do 31.10 1989r. na stanowisku spawacza w Przedsiębiorstwo (...) w P. ponieważ ubezpieczony nie przedłożył oryginałów świadectwa pracy,

- od 01.08.1996r. do 19.10 1998r. w (...) Sp. z o.o. na stanowisku spawacza ponieważ świadectwo pracy nie zawiera pieczątki zakładu pracy i imiennej pieczątki pracownika upoważnionej do podpisu i zostało wystawione po likwidacji spółki. ZUS uznał także że stanowisko odwołującego nie odpowiada ściśle charakterowi wykazanemu w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Zdaniem Sądu, brak świadectw lub ich zakwestionowanie przez organ rentowy nie wyklucza jednak dokonania ustalenia zatrudnienia w warunkach szczególnych innymi środkami dowodowymi w toku postępowania sądowego. Stanowisko takie wielokrotnie zajmował również Sąd Najwyższy, który między innymi w wyroku z dnia 2 lutego 1996 roku wskazał, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, a ograniczenia dowodowe zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 roku sygn. akt II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239).

Mając na względzie powyższe, w tym okoliczność, że świadectwo pracy nie jest w postępowaniu sądowym jedynym dopuszczalnym dowodem mogącym potwierdzić pracę w warunkach szczególnych, Sąd przeprowadził inne dostępne dowody, aby ustalić, czy faktycznie w zakładach pracy: w (...), (...) Sp. z o.o. oraz I. Przedsiębiorstwie (...) w P. ubezpieczony pracował w warunkach szczególnych. Na okoliczność rodzaju czynności realizowanych przez ubezpieczonego złożył zeznania on sam, a także świadkowie Z. J. i T. S., którzy potwierdzili, że znali ubezpieczonego w owym czasie, gdy pracował w (...) Sp. z o.o. Ponadto, wskazali, że W. K. (1) w spornym okresie zajmował się spawaniem gazowym i elektrycznym. Z. J. był zatrudniony na takim samym stanowisku pracy co odwołujący. To co istotne Z. J. wskazywał na samodzielny charakter pracy odwołującego jako spawacza podnosząc, iż pracował z pomocnikiem. T. S. w okresie zatrudnieni odwołującego zajmował stanowisko montera. Wskazywał, iż odwołujący spawał rury, konstrukcje, różnego rodzaju rurociągi, centralne ogrzewanie. Praca wykonywania przez W. K. (1) w okresach od 01.06.1983r. do 31.10.1989r., oraz od 1. (...). do 19.10.1998r. wymieniona jest zatem w Wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, w Dziale XIV „Prace różne” w poz. 12 „prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym”. To samo w ocenie Sądu dotyczy pracy odwołującego w (...).A. w okresie od 1.01.1981r. do 31.05.1983r. kiedy to formalnie w świadectwie pracy wskazano stanowisko ślusarz – spawacz. Sąd dał przy tym wiarę wyjaśnieniom odwołującego, iż stanowisko pracy zostało w taki sposób określone jedynie z uwagi na fakt, iż stawka wynagrodzenia była wówczas wyższa, natomiast faktycznie odwołujący zajmował się jedynie spawaniem ciężkim samochodów transportowych do przewozu sprzętu budowlanego. W przypadku ubezpieczonego taki rodzaj pracy, realizowanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, potwierdzili świadkowie oraz świadectwa pracy wystawione przez pracodawcę. Wynika z nich w sposób nie budzący wątpliwości, że prace wymienione w Dziale XIV poz. 12 były jedynymi, które ubezpieczony realizował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w okresach od 01.06.1983r. do 31.10.1989r. (tj. 6 lat 5 miesięcy i 4 dni), od 1.08.1996r. do 19.10.1998r. (tj. 809 dni tj. 2 lata, 2 miesiące i 6 dni) oraz od 1.01.1981r. do 31.05.1983r. (tj. 2 lata i 5 miesięcy). W związku z tym nie było wątpliwości, że odwołanie ubezpieczonego było uzasadnione. Uwzględniając staż pracy w warunkach szczególnych W. K. (1) uznany przez organ rentowy w wysokości 4 lat 5 miesięcy i 5 dni pozwala przyjąć, iż ubezpieczony łącznie ponad 15 lat pracował w warunkach szczególnych. Warunek, którego dotyczył spór, został więc spełniony i możliwe było przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia stwierdzić należy, że W. K. (1) spełnił wszystkie niezbędne przesłanki do nabycia prawa do emerytury określone w powołanych przepisach. Dlatego też Sąd, działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu prawo do wcześniejszej emerytury.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. w punkcie 2 wyroku, ponieważ organ rentowy został uznany za stronę, która przegrała proces w całości. W związku z tym zasądzono na rzecz odwołującego kwotę 180,00 złotych w myśl § 9 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego

MG