Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 553/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 24 czerwca 2021 roku w sprawie sygn. akt VII K 726/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut obrazy prawa procesowego tj. art. 7 kpk oraz powiązany z nim zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, jakoby niezasadnie dano wiarę oskarżonemu i zeznaniom świadka A. M., iż oskarżony po powrocie do domu rodzinnego z Zakładu Karnego przeznaczał środki finansowe na utrzymywanie rodziny, w tym pokrzywdzonych dzieci, choć literalnie alimentów nie wpłacał, przez co błędnie ustalono, że w okresie wskazanym w akcie oskarżenia nie uchylał się uporczywie od wpłacania alimentów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 7 kpk poprzez błędną ocenę dowodów jest całkowicie gołosłowny i polemiczny. Prokurator nie przedstawił żadnego merytorycznego argumentu mogącego podważyć ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy, ograniczając się do konkluzji, że "u wagi Sądu w kwestii wiarygodności poszczególnych świadków, ewentualnej dobrej woli oskarżonego, jak i samo uzasadnienie jego stanowiska jest nieprzekonywujące" ( s. 3 v uzasadnienia apelacji). To, że prokurator jest nieprzekonany zaskarżonym rozstrzygnięciem to Sąd Okręgowy wie i bez lektury apelacji ( można to wydedukować z samego faktu jej wniesienia), jednak nie można zgodzić się z tezą, jakoby Sąd Rejonowy nie uzasadnił swojego stanowiska, a w szczególności przyczyn, dla jakich dał wiarę oskarżonemu i świadkowi A. M.. Skarżący nie przedstawił co do tej oceny żadnych kontrargumentów.

Przypomnijmy zatem, że Sąd dał wiarę świadkowi A. M. (żonie oskarżonego) nie na piękne oczy, tylko w oparciu o weryfikację jej zeznań o treść obiektywnych dokumentów. Przecież to ona złożyła już w dniu 27 kwietnia 2018 roku do komornika wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego w sprawie Kmp 67/13 zmierzającego do wyegzekwowania alimentów ( w rezultacie postanowieniem z dnia 27 maja 2018 roku zostało ono zawieszone - k. 115 i 116 załączonych akt Kmp 67/1), a także w dniu 26 kwietnia 2018 roku złożyła oświadczenie o rezygnacji z pobierania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, co z kolei spowodowało wydanie decyzji u uchyleniu przyznania jej takiego świadczenia ( k. 117 akt Kmp 67/13). Słusznie konstatował Sąd Rejonowy, że dowodzi to prawdziwości jej zeznań o tym, że w okresie wskazanym w zarzucie oskarżony nie uchylał się od obowiązku alimentacyjnego zabezpieczając dobrostan dzieciom, która bowiem matka działałaby na niekorzyść własnych dzieci narażając je na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i zrezygnowałaby ze świadczeń w sytuacji, w której potrzeby te nie byłyby zaspokajane. Na pewno A. M. nie należy do uległych kobiet mających syndrom ofiary, a przynajmniej nie, gdy idzie o dobro jej ( i oskarżonego ) dzieci, o czym świadczą dwa koronne argumenty:

⚫

po pierwsze, jak wskazuje lektura załączonych akt II K 131/20 Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim, broniła ich przed oskarżonym składając obciążające go zeznania w sprawie o znęcanie również nad nimi (to karę z tej sprawy oskarżony obecnie odbywa);

⚫

po drugie, lektura akt niniejszej sprawy wskazuje, że o ile w momencie, w którym oskarżony zaczął realizować obowiązek alimentacyjny, A. M. zrezygnowała ze świadczeń z funduszu alimentacyjnego i z egzekucji komorniczej, to już w momencie, w którym przestał to robić ( w dniu 1 stycznia 2020 roku został ponownie osadzony w Zakładzie Karnym ) ponownie wniosła o przyznanie jej świadczeń i w dniu 13 stycznia 2020 roku wystąpiła o podjęcie postępowania egzekucyjnego - k. 121 i 122 akt Kmp 67/13.

Zatem jest to świadek wiarygodny, kobieta, która w dbałości o swoje dzieci nie ulega oskarżonemu, a przy tym postępuje uczciwie i nie wyłudza świadczeń w okresach, w których się jej nie należą. Tymczasem potwierdziła ona wersję oskarżonego, że w okresie wskazanym w zarzucie realizował obowiązek alimentacyjny, tyle że nie poprzez bezpośrednie przekazywanie pieniędzy matce dzieci ( komornikowi siłą rzeczy nie mógłby ich przekazywać wobec zwieszenia postępowania egzekucyjnego), a poprzez partycypowanie w rachunkach, wyremontowanie domu tak, aby zapewnić dzieciom lepsze warunki ( do czasu remontu miały tylko jeden wspólny pokój, oskarżony przebudował dom zapewniając im dodatkowe pokoje tak, że teraz każde z nich ma własny, a także zainstalował nową instalację elektryczną i centralne ogrzewanie), kupowanie dzieciom ubrań i jedzenia, wreszcie przekazywanie im bezpośrednio pieniędzy w łącznych kwotach około 2000 zł miesięcznie (k. 95, k. 95v). Oskarżony po wyjściu z więzienia podjął pracę jako budowlaniec, pracował "na czarno" uzyskując dochody nawet do 5000 zł miesięcznie (doświadczenie życiowe podpowiada, że jest to realne), a zarobione pieniądze przeznaczał na dzieci, na bieżące utrzymanie domu i rodziny, a przede wszystkim na remont ( oprócz pracy własnych rąk włożył w tę renowację starego domu kilkadziesiąt tysięcy złotych, sam deklarował około 50 tysięcy, a jego żona przyznała, że musiało to być na pewno więcej niż 36 tysięcy - k. 95, k, 96). Co więcej A. M. wcale nie zmieniła zeznań na rozprawie, tylko uszczegółowiła te z postepowania przygotowawczego, z których również wynika ( jeżeli przeczytać je z należytą uwagą), że od 2018 roku jej mąż zmienił postawę i interesował się dobrem dzieci łożąc na ich utrzymanie, a okres uporczywej niealimentacji miał miejsce wcześniej, od 2013 roku do początków roku 2018 ( k. 23v).

Skoro ocena dowodów zaprezentowana w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jest prawidłowa, a prokurator nie podniósł w tej kwestii żadnych skutecznych kontrargumentów, to również zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest bezzasadny i to w stopniu oczywistym, albowiem te prawidłowe ustalenia są konsekwencją takiej a nie innej ( zaaprobowanej przez Sąd odwoławczy) oceny dowodów. Pomijając wszystko inne, skoro oskarżony oprócz nakładów na remont domu i partycypowaniu w bieżących wydatkach na rzecz dzieci przekazywał im gotówkę w kwotach łącznych około 2000 zł miesięcznie, to nie można mówić, że nie realizował obowiązku alimentacyjnego, który ograniczał się do alimentów w kwotach po 500 zł miesięcznie na każde z trójki dzieci. Jedynym odstępem od treści ugody jest tu fakt, że pieniądze te (wobec zawieszenia postępowania egzekucyjnego) powinny być wpłacane do dnia 15 każdego miesiąca do rąk matki dzieci ( ugoda k. 5) - ale ona w tym okresie akceptowała to, że oskarżony daje je bądź bezpośrednio dzieciom bądź w formie kupowanych im przedmiotów. Takie "naruszenie" treści ugody nie stanowi o "uporczywości" i nie może być poczytywane jako realizacja znamion przestępstwa z art. 209 § 1 kk, bo faktycznie obowiązek alimentacyjny był realizowany, tylko w nieco innej formie.

Gołosłowne są również argumenty prokuratora zawarte w apelacji, jakoby oskarżony nierzetelnie realizował we wskazanym w akcie oskarżenia okresie obowiązek alimentacyjny " wstrzymując się z zapłatą przez długie okresy ( co najmniej 3 miesiące), płacąc nieregularnie lub w znacznie zaniżonych kwotach"( s. 2 apelacji). A niby z czego prokurator wywodzi takie stwierdzenia, bo na pewno nie wynikają one z materiału dowodowego, który wskazuje, że od kwietnia 2018 roku oskarżony realizował ten obowiązek stale, regularnie, w odpowiedniej wysokości. Jedyne dwa okresy świadczeń, co do których można mieć niejakie wątpliwości, to marzec i kwiecień 2018 roku, albowiem za te dwa miesiące matka dzieci otrzymała jeszcze świadczenia z funduszu alimetacyjnego ( informacja k. 101) - przy czym już w dniu 26 kwietnia 2018 roku złożyła oświadczenie o rezygnacji z tego świadczenia. Jednak po pierwsze, jest to okres bezpośrednio po zakończeniu przez oskarżonego izolacji penitencjarnej, w czasie którego dopiero szukał zatrudnienia, a po drugie, nie obejmuje nawet trzech pełnych okresów świadczeń alimentacyjnych.

Dlatego we wskazanym w akcie oskarżenia okresie nie doszło do uporczywego nierealizowania przez oskarżonego obowiązku alimentacyjnego, a tym samym oskarżony nie popełnił zrzuconego mu przestępstwa.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok jest słuszny, a zarzuty apelacji bezzasadne, co zostało powyżej omówione.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok uniewinniający.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok jest słuszny, zaś apelacja bezzasadna, co było omówione wcześniej.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zasądzono wynagrodzenie dla obrońcy z urzędu według stawek minimalnych.

3

Na podstawie art. 636 § 1 kpk ustalono, że koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana