Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan -Karasińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 grudnia 2020 r. w Warszawie

sprawy K. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o prawo do rekompensaty

na skutek odwołania K. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 28 marca 2019 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 28 marca 2019 r. znak:(...) w ten sposób, że przyznaje do emerytury rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sygn. akt VII U 2586/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 marca 2019 r., znak:(...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przeliczył K. C. emeryturę od dnia 1 lutego 2019 r. wskazując, iż emerytura po waloryzacji wynosi od 1 marca 2018 r. 2699,41 zł Jednocześnie organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych z uwagi na to, że nie udowodnił on co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 r. Organ rentowy wskazał, że prawo do rekompensaty przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r., jeżeli przed dniem 1 stycznia 2009 r. wykonywał przez co najmniej 15 lat pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów art. 32 i 33 ustawy emerytalnej, a nie ma ustalonego prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach, jak też nie ma ustalonego prawa do emerytury pomostowej. Organ rentowy podkreślił przy tym, że na podstawie przedłożonych dokumentów uznał za udowodniony przez ubezpieczonego staż pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 8 lat, 8 miesiąca i 16 dni (decyzja z dnia 28 marca 2019 r., znak: (...), k. 113 nieokreślony tom a.r.).

Odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 marca 2019 r., znak: (...) wniósł ubezpieczony K. C. , domagając się zmiany w/w decyzji poprzez przyznanie na jego rzecz prawa do emerytury z uwzględnieniem rekompensaty w związku z pracą w szczególnych warunkach. Podniósł, że pracował w warunkach szczególnych w (...) w W., w Przedsiębiorstwie (...) jak również firmie (...) — (...) w W.. Ubezpieczony wyjaśnił, że każdym z tych przedsiębiorstw wykonywał stale tylko i wyłącznie pracę kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 ton

Wskazał, że w chwili obecnej nie może przedłożyć stosownych dowodów, ponieważ zakłady pracy zostały zlikwidowane i brak jest też następców prawnych którzy mogliby potwierdzić powyższe okoliczność, które wymagane są przez ZUS. W konkluzji odwołania, ubezpieczony wniósł więc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie na jego rzecz prawa do dochodzonego świadczenia (odwołanie z dnia 29 kwietnia 2019 r. k. 3-5 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., podnosząc argumentację, którą posłużył się w zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu organ rentowy dodatkowo wskazał, że zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący, co najmniej 15 lat. Stosownie zaś do treści § 2 ust. 1 Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., nr 8, poz. 43 ze zm.) l okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Okresy pracy o których mowa wyżej stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach (...) lub w świadectwie pracy (S 2 ust. 2 rozporządzenia).

Ponadto, zgodnie z § 1 ust. 2 wskazanego wyżej rozporządzenia w sprawie wieku... właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B. Wykazy te musiały być jednak zgodne z wykazami stanowiącymi załącznik do rozporządzenia w sprawie wieku... (wyrok SN z dnia 20 października 2005 r., 1 UK 41/05, OSNPUSiSP 2006, nr 19-20, poz. 306).

Organ rentowy zaznaczył, że do stażu tego organ rentowy nie uwzględnił okresów:

- od 18.11.1975r. do 31.01.1982r. zatrudnienia w (...) w W. ponieważ ww. nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach,

- od 01.12.1989r. do 07.04.1993r. zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. ponieważ na świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 28.02.2014r. brak jest podanego zarządzenia resortowego właściwego Ministra, na które powinien powołać się zakład pracy, brak jest też informacji, że prace w szczególnych warunkach były wykonywane stale, brak jest podanego stanowiska pracy. Ponadto dokument wystawiony jest przez firmę (...) S.A., natomiast brak jest informacji, czy jest to następca prawny PEWEX.,

- od 10.10.1997r. do 31.12.1998r. zatrudnienia w (...) w W., gdyż na świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 03.04.2014r. brak jest informacji, że praca wykonywana była stale, brak jest charakteru wykonywanej pracy oraz brak zarządzenia resortowego właściwego Ministra, na które winien powołać się zakład pracy;

- od 03.04.2018r. do 30.11.2018r. zatrudnienia w (...) Polonus, ponieważ okres ten przypada po 31.12.2008r.

(odpowiedź na odwołanie z dnia 23 maja 2019 r. k. 6 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony K. C., ur. w dniu (...), od 1971 . posiada uprawnienia kierowcy samochodu ciężarowego. W okresie od 18.11.1975r. do 31.01.1982r. był zatrudniony w (...) w W. jako kierowca i monter samochodowy, w okresie do 15 marca 1982 r. do 31 marca 1986 r. w (...) w W. jako kierowca sam. ciężarowego pow. 3,5 ton, od 16 czerwca 1986 r. do 3 sierpnia 1987 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) również jako kierowca sam. ciężarowego pow. 3,5 ton, od 01.12.1989r. do 07.04.1993r. jako kierowca samochodu S. o masie powyżej 3,5 ton. w Przedsiębiorstwie (...) w W., od 10.10.1997r. do 31.12.1998r. w (...) w W. jako kierowca samochodów ciężarowych, w okresie od 3 stycznia 2003 r. do 17 lipca 2006 r. w (...) Polonus jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton, i od 03.04.2018r. do 30.11.2018r. w (...) Polonus.

(świadectwo pracy z dnia 7 stycznia 1982 r. k. 16 a.r. nieoznaczony tom, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 28 lutego 2014 r. k. 5 a.r. nieoznaczony tom, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 24 lutego 2014 k. 6 a.r. nieoznaczony tom świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 19 marca 2014 r. k. 10 i 11 a.r. nieoznaczony tom, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 28 lutego 2014 r. k. 5 a.r. nieoznaczony tom, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 3 kwietnia 2014 r. k. 29 a.r. nieoznaczony tom).

Odwołujący w Przedsiębiorstwo (...) — (...) Budownictwa (...) W. wykonywał pracę w ramach stosunku pracy, w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie zatrudnienia od 18.11.1975r. do 04.11.1981r. na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalny ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. W tym zakładzie pracy odwołujący jeździł Z. M. o ładowności 12 ton. Samochodem tym przewoził np. kruszywo ze żwirowni. Była to praca w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy ( zeznania Z. C. k. 36 – 37 a.s., zeznania A. W. k. 37-38 a.s., zeznania odwołującego k. 38-39 a.s.)

W Przedsiębiorstwie (...) W. Oddział w W. w okresie od 01.12.1989r. do 07.04.1993r. wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy samochodu S. o numerze rejestracyjnym (...) o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton.

Również w (...) w W. ubezpieczony wykonywał pracę w okresie od 10.10.1997r. do 04.02.1999r. na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego pow. 3,5 t/samochód ciężarowy do przewożenia betonu, w pełnym wymiarze czasu pracy w sprawie prac zaliczonych do prac w szczególnych warunkach. W tym zakładzie pracy odwołujący jeździł gruchą osiową o ładowności 20 ton. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawił odwołującemu w dniu 23.04.2019r. (...) S.A. jako następca prawny Towarzystwa Handlu i (...) (zeznania odwołującego k. 38-39 a.s.)

W dniu 28 listopada 2016 r. ubezpieczony K. C. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie na jego rzecz prawa do emerytury. W rozpoznaniu powyższego wniosku, decyzją z dnia 30 grudnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. przyznał ubezpieczonemu emeryturę od dnia 13 grudnia 2016 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Organ rentowy wskazał, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Jednocześnie zaznaczył, że emerytura stanowi równowartość kwoty, będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę. Organ rentowy, ustalając wysokość świadczenia emerytalnego w systemie zdefiniowanej składki, przyjął kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 97611,76 zł, kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości (...),21 oraz średnie dalsze trwanie życia w wymiarze 207,80 miesięcy. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w przepisie art. 26 ww. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i wyniosła do wypłaty 1811,77 zł brutto. Kolejną decyzją z dnia 8 marca 2017 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył świadczenie emerytalne odwołującego i ustalił je na kwotę 1882,08zł, w dniu 26 kwietnia 2017r. na kwotę 1926,84 zł, w dniu 16 listopada 2017 r. na kwotę 1926,84 zł (wniosek z dnia 28 listopada 2016 r. k. 1 nieoznaczony tom a.r., decyzja z dnia 30 grudnia 2016 r. nieoznaczony tom a.r., decyzja z dnia 8 marca 2017 r. nieoznaczony tom a.r., decyzja z dnia 26 kwietnia 2017 r., decyzja z dnia 16 listopada 2017 r. k. 61 nieoznaczony tom a.r., – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w tomie I akt organu rentowego).

W dniu 12 lutego 2019 r. K. C. złożył w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem prawa do rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych. Decyzją z dnia 28 marca 2019 r., znak:(...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W., działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przeliczył ubezpieczonemu emeryturę jednocześnie odmawiając mu prawa do rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych z uwagi na to, że nie udowodnił on co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 r. Organ rentowy wskazał, że prawo do rekompensaty przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r., jeżeli przed dniem 1 stycznia 2009 r. wykonywał przez co najmniej 15 lat pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów art. 32 i 33 ustawy emerytalnej, a nie ma ustalonego prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach, jak też nie ma ustalonego prawa do emerytury pomostowej. Organ rentowy podkreślił przy tym, że na podstawie przedłożonych dokumentów uznał za udowodniony przez ubezpieczonego staż pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 8 lat, 8 miesiąca i 16 dni (wniosek z dnia 12 lutego 2019 r. k. 95, decyzja z dnia 28 marca 2019 r., znak: (...)k. 113 nieokreślony tom a.r.).

Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego z dnia 28 marca 2019 r., ubezpieczony K. C. złożył odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie z dnia 29 kwietnia 2019 r. k. 3-5 a.s.).

Powyższy stan faktyczny, Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zawartych w aktach sprawy, w tym w aktach rentowych i osobowych odwołującego, a także na podstawie wiarygodnych zeznań świadków Z. C. k. 36-37 a.s., A. W. k. 37-38 a.s., którzy przez wiele lat pracowali w tym samym zakładzie pracy tj. w (...), w którym zatrudniony był K. C. i potwierdzili wynikające z akt osobowych okoliczności pracy odwołującego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 ton. Zeznania w/w świadków były szczególnie istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, gdyż świadkowi byli współpracownikami odwołującego w tym samym zakładzie pracy, a zatem posiadali najbardziej miarodajną wiedzę w przedmiocie charakteru jego pracy w spornym okresie czasu.

Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z nich okoliczności należało uznać za mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie. Zeznania odwołującego K. C. (k. 38-39 a.s.), Sąd Okręgowy ocenił, jako wiarygodne, albowiem odwołujący w sposób logiczny wyjaśnił na czym polegała jego praca w (...) w W., Przedsiębiorstwie (...) jak również w firmie (...) w W..

Zdaniem Sądu z uwagi na spójność zeznań ubezpieczonego, świadków i dokumentów, nie było podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

W toku postępowania sądowego, Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu bhp celem ustalenia, czy praca wykonywana przez odwołującego K. C. w (...) w W. w okresie od 18 listopada 1875 r. do 31 stycznia 1982 r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) w W. w okresie od 1 grudnia 1989 r. do 7 kwietnia 1993 r. oraz w (...) w W. w okresie od 10 października 1997 r. do 31 grudnia 1998 r. wykonywana była w warunkach szczególnych, uregulowanym w Rozporządzeniu Ministra z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz w innych rozporządzeniach Rady Ministrów dotyczących I Kategorii Zatrudnienia i zarządzeniach właściwych ministrów oraz w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (postanowienie z dnia 20 grudnia 2019 r. k. 55 a.s.).

W opinii z dnia 15 czerwca 2020 r. biegły sądowy Z. B. stwierdził, że w oparciu o zeznania świadków w sprawie, zeznania odwołującego się, analizę zakresu rodzaju prac wykonywanej przez odwołującego się ich spójności, pełne kwalifikacje zawodowe, a także, iż odwołujący wykonywał pracę w ramach stosunku pracy, w pełnym wymiarze czasu pracy - praca odwołującego się K. C.:

- w zakładzie pracy Przedsiębiorstwo (...) — (...) Budownictwa (...) W. Oddział (...), (...)-(...) N. w okresie zatrudnienia od 18.11.1975r. do 04.11.1981r. była okresem pracy w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, spełnia przesłanki, stosownie do Wykazu A załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983r. (Dz.U. nr.8 poz. 43 ze zm.) Dział VIII. W transporcie i łączności, Transport pkt. 2 Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalny ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony - oraz jest wymieniona enumeratywnie w przepisie resortowym — Zarządzenia Nr. 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty w Dział VIII W transporcie i łączności, Transport poz.2, pkt 2. (Dz. Urz. Nr.3, poz.6-8);

- w zakładzie pracy Przedsiębiorstwo (...) W. Oddział w W. w okresie zatrudnienia od 01.12.1989r. do 07.04.1993r. była okresem pracy w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, spełnia przesłanki, stosownie do Wykazu A załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983r. (Dz.U. nr.8 poz. 43 ze zm.) Dział VIII. W transporcie i łączności, Transport pkt. 2 Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalny ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, oraz jest wymieniona enumeratywnie w przepisie resortowym Wykaz A Dział VIII poz. 2 pkt. 2 Zarządzenia nr 19 Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług z dnia 10.11.1986 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach (Dz. Urz. Nr.7 poz. 11 z 26.11. (...).);

- w firmie (...) w W., w okresie zatrudnienia od 10.10.1997r. do 04.02.1999r. była okresem pracy w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, spełnia przesłanki, stosownie do Wykazu A załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983r. (Dz.U. nr. 8 poz. 43 ze zm.) Dział VIII. W transporcie i łączności, Transport pkt. 2 Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalny ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony - oraz jest wymieniona enumeratywnie w przepisie resortowym — Zarządzenia Nr. 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty w Dział VIII W transporcie i łączności, Transport poz. 2, pkt 2 (Dz. Urz. Nr 3 poz. 6-8).

Opinia biegłego sądowego nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Organ rentowy w piśmie z dnia 30 lipca 2020 r. wskazał, iż nie wnosi uwag do opinii biegłego i po uwzględnieniu okresów pracy w szczególnych warunkach wskazanych przez biegłego sądowego staż pracy w szczególnych warunkach K. C. wynosi 19 lat, 5 lat i 28 dni (pismo procesowe organu rentowego z dnia 31 lipca 2020 r. k. 86-87 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie K. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 28 marca 2019 r., znak: (...) jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1924), rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS (ust. 2).

Celem w/w rekompensaty jest złagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach. Nie polega ona jednak na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, ale na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty stanowi jedynie nabycie prawa do wcześniejszej emerytury, natomiast nabycie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wpływa w żaden sposób na uprawnienia do rekompensaty (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 grudnia 2015 r., III AUa 717/15). Przepisy art. 2 pkt. 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwa zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty: nienabycie prawa do emerytury pomostowej i osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego, co najmniej 15 lat. Przesłanka negatywna zawarta została w art. 21 ust. 2 ustawy pomostowej, tj. nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, obliczonej wg formuły zdefiniowanego świadczenia. W świetle powyższego rekompensata przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli, co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nie uznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Przy czym, zgodnie z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych, wnioskodawca może udowadniać okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 r., II URN 3/95).

Sąd Okręgowy poczynił ustalenia faktyczne w rozpatrywanej sprawie w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach osobowych ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w firmie (...) w W., Przedsiębiorstwie (...) Oddział w W. oraz w (...) w W., a także w oparciu o zeznania świadków, odwołującego oraz z opinii biegłego sądowego, z których wynika, iż praca w zakładzie pracy Przedsiębiorstwo (...) — (...) Budownictwa (...) W. oraz w firmie (...) w W. była okresem pracy w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, spełnia przesłanki, stosownie do Wykazu A załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983r. (Dz.U. nr.8 poz. 43 ze zm.) Dział VIII. W transporcie i łączności, Transport pkt. 2 Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalny ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony - oraz jest wymieniona enumeratywnie w przepisie resortowym — Zarządzenia Nr. 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz wzrostu emerytury lub renty w Dział VIII W transporcie i łączności, Transport poz.2, pkt 2. Również praca w zakładzie pracy Przedsiębiorstwo (...) W. Oddział w W. była okresem pracy w szczególnych warunkach wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, spełnia przesłanki, stosownie do Wykazu A załącznik do rozporządzenia RM z dnia 7.02.1983r. (Dz.U. nr.8 poz. 43 ze zm.) Dział VIII. W transporcie i łączności, Transport pkt. 2 Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalny ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, oraz jest wymieniona enumeratywnie w przepisie resortowym Wykaz A Dział VIII poz. 2 pkt. 2 Zarządzenia nr 19 Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług z dnia 10.11.1986 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach (Dz. Urz. Nr.7 poz. 11 z 26.11. (...).).

W tym miejscu podkreślić należy, że praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r., I UK 393/10 oraz z dnia 19 maja 2011 r., III UK 174/10). W takich właśnie warunkach pracował odwołujący. Odwołujący kierował samochodami ciężarowi o ładowności powyżej 3,5 tony, nierzadko przekraczających 20 ton, którymi przewoził materiały budowlana, żwir, beton, bądź towary za pomocą takich samochodów jak M., Z., A.. Na tej podstawie, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że praca wykonywana przez odwołującego w spornym okresie czasu jest pracą w szczególnych warunkach wymienioną w Wykazie A, Dziale VIII pod. poz. 2, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 sierpnia 2013 r., III AUa 188/13).

Bez znaczenia dla rozpoznania niniejszej sprawy pozostaje fakt, że ubezpieczony nie przedłożył w organie rentowym, świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych w (...), bądź też że w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawionym przez następcę prawnego Przedsiębiorstwa (...) w W. i (...) brak jest podanego zarządzenia resortowego, bądź też że w świadectwie pracy wystawionym przez (...) brak jest informacji, iż praca była wykonywana stale. Świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawione przez pracodawcę, nie stanowi bowiem dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym, ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast omawiane świadectwo pracy traktuje się w postępowaniu sądowym, jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., który stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w tym dokumencie. Dokument taki podlega kontroli zarówno, co do prawdziwości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej. Fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w warunkach szczególnych został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów, a przede wszystkim za pomocą dokumentów zgromadzonych w jego aktach osobowych oraz zeznań świadków. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują ograniczenia dowodowe, jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2006 r., I UK 179/06). Należy przy tym wskazać, że świadkowie Z. C. i A. W. stanowili wiarygodne osobowe źródła dowodowe, ponieważ pracowali z odwołującym w firmie (...) w okresach pokrywających się z okresem zatrudnienia ubezpieczonego. Ponadto w sposób kompletny i zbieżny opisywali zakres obowiązków K. C., precyzując, że wykonywał on pracę kierowcy samochodu ciężarowego o masie powyżej 3,5 ton, w takich samych warunkach przez cały okres spornego zatrudnienia.

Organ rentowy w piśmie z dnia 30 lipca 2020 r. wskazał, iż nie wnosi uwag do opinii biegłego i po uwzględnieniu okresów pracy w szczególnych warunkach wskazanych przez biegłego sądowego staż pracy w szczególnych warunkach K. C. wynosi 19 lat, 5 lat i 28 dni (pismo procesowe organu rentowego z dnia 31 lipca 2020 r. k. 86-87 a.s.).

W konsekwencji takiego stanowiska, Sąd Okręgowy stwierdził, że ubezpieczony K. C. spełnia wszystkie niezbędne przesłanki do nabycia prawa do rekompensaty na podstawie art. 21 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu K. C. prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem i aktami organu rentowego doręczyć (...)