Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2021 roku

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSO Katarzyna Wilczyńska

Protokolant: Aleksander Kondej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 stycznia 2021 roku w Warszawie

sprawy z powództwa W. L. i D. L.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1. oddala powództwo

2. zasądza od W. L. i D. L. solidarnie na rzecz (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 10.851 (dziesięć tysięcy osiemset pięćdziesiąt jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1143/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 października 2018 roku (data stempla) powodowie W. L. i D. L. wnieśli przeciwko (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. przeciwko W. L. i D. L., opatrzonego klauzulą wykonalności postanowieniem referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Żoliborza w Warszawie z dnia 24 lutego 2015 roku w sprawie o sygn. akt II Co 181/15.

W uzasadnieniu pozwu wskazali, iż kwestionują istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym. Zdaniem powodów, brak było podstaw do wypowiedzenia umowy kredytu z 2008 r., na podstawie której wystawiono BTE. Jednocześnie wskazali, że przedmiotowa umowa jest związana z umową z dnia 27 grudnia 2007 r. i służyła dalszemu finansowaniu tego samego celu, jakim była budowa domu mieszkalnego powodów. Powodowie podnieśli, iż skutkiem stosowania przez pozwanego nieuczciwych postanowień umownych w umowie z 2007 r. powodowie płacili wyższe kwoty pozwanemu niż były mu w rzeczywistości należne. Wysokość należności tytułu umowy w ocenie powodów jest niższa niż twierdzi pozwany, zaś w dniu wypowiedzenia umowy nie byli oni dłużnikami pozwanego. Zdaniem powodów wypowiedzenie umowy było bezskuteczne. W toku postępowania w sprawie dotyczącej umowy pierwotnej z 2007 r. powodowie wskazywali natomiast, że umowa jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego i art. 353 k.c. bowiem silniejsza strona umowy, tj. bank, pozostawił sobie możliwość dowolnego kształtowania wysokości zobowiązania kredytobiorcy poprzez arbitralne wyznaczanie kursów stosowanych do waloryzacji zobowiązania. Wskazywali również, że umowa jest sprzeczna z art. 69 ust. 1 ustawy prawo bankowe poprzez brak ustalenia w umowie wysokości zobowiązania kredytobiorcy do zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu, wprowadzenie mechanizmu indeksacji kwoty kapitału kredytu, wprowadzenie mechanizmu indeksacji – wypłaty kredytu w złotych polskich po przeliczeniu kwoty udzielonego kredytu określonej w CHF według aktualnego kursu kupna dewiz, obowiązującego w tabeli kursów walut w (...) Banku w dniu wypłaty kredytu, bezumownej klauzuli przeliczeniowej odnoszącej się do spłaty poszczególnych rat kredytu, które powodowie zobowiązani byli spłacić (pozew k. 5-9).

Pozwany w odpowiedzi na pozew z 9 kwietnia 2019 r. (data stempla) wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wskazał, że powodowie błędnie wywodzą, że przedmiotowa umowa jest związana z umową z dnia 27 grudnia 2007 r. Zdaniem pozwanego fakt, że oba kredyty zostały udzielone w tym samym celu nie stanowi przesłanki do uznania, że realizacja przez którąkolwiek ze stron zobowiązań z jednej umowy kredytowej ma bezpośrednio znaczenie dla łączącej strony innej umowy kredytowej. Pozwany twierdzi, że powodowie od sierpnia 2010 r. nieterminowo spłacali raty kredytu, a od sierpnia 2014 r. całkowicie zaprzestali spłaty zobowiązania. Z tego względu bank 27 października 2014 r. wypowiedział im przedmiotową umowę, a 14 stycznia 2015 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 235.177,17 zł (odpowiedź na pozew k. 74-86).

Strony podtrzymały swoje stanowiska na rozprawie w dniu 21 stycznia 2021 r. (protokół k. 209-210).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 grudnia 2007 r. powodowie W. i D. L. zawarli z pozwanym (...) Bank (...) S.A. (wówczas: (...) Bank S.A.) umowę kredytu nr (...) denominowanego we franku szwajcarskim, o równowartości kwoty 286.000 zł, na zakup działki budowlanej na rynku wtórnym i refinansowanie poniesionych wydatków. W dniu 15 stycznia 2015 r. pozwany bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 96.264,12 CHF. Prawomocnym wyrokiem z dnia 17 czerwca 2019 r. Sąd Okręgowy Warszawa -Praga w Warszawie w sprawie o sygn. akt I C 973/18, pozbawił w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego w dniu 15 stycznia 2015 r. przez (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. przeciwko W. L. i D. L., wynikający z umowy kredytu z dnia 27 grudnia 2007 r. nr (...) denominowanego we franku szwajcarskim.

W dniu 19 listopada 2008 r. powodowie W. i D. L. zawarli z pozwanym (...) Bank (...) S.A. (wówczas: (...) Bank S.A.) drugą umowę kredytu nr (...) (umowa kredytu k. 98-102, regulamin udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych w (...) Banku S.A. k. 103-109). Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy, bank udzielił kredytobiorcom kredytu w kwocie 270.000,00 PLN na okres od uruchomienia kredytu do dnia 15 lipca 2028 r.

Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy kredyt miał zostać przeznaczony na budowę domu letniskowego położonego w (...)-(...) C., gm. Czosnków, działki nr (...) dla którego jest prowadzona księga wieczysta nr (...) w Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim IV Wydział Ksiąg Wieczystych.

Zgodnie z § 4 ust. 1 i 2 umowy kredyt miał zostać wypłacony w transzach zgodnie z harmonogramem wypłat określonym w Załączniku nr 2 do umowy w kwocie 270.000,00 PLN na rachunek wskazany przez kredytobiorców w dyspozycji wypłaty kredytu, po potrąceniu prowizji banku 3.240,00 PLN.

Zgodnie z § 6 ust. 1 umowy kredytobiorcy zobowiązali się do spłaty zadłużenia w 236 równych ratach miesięcznych płatnych do 15 dnia każdego miesiąca. Zgodnie z § 6 ust. 6 umowy spłaty kredytu były dokonywane na rachunek kredytu nr 93…0000 (rachunek techniczny). W § 6 ust. 9 umowy kredytobiorcy upoważnili bank do pobierania oraz przekazywania na rachunek kredytu (rachunek techniczny), bez odrębnej dyspozycji kredytobiorcy, środków pieniężnych na spłatę kapitału, odsetek i innych należności wynikających z umowy kredytu z rachunku bieżącego konta kredytobiorców nr 87…0000 prowadzonego w banku.

Zgodnie z § 9 ust. 1 umowy w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorców warunków umowy albo w razie utraty przez kredytobiorców zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę w trybie określonym w art. 75 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe oraz Regulaminie albo żądać dodatkowych zabezpieczeń. Zgodnie z § 9 ust 2 umowy za niedotrzymanie warunków umowy, o których mowa w ust. 1 uznaje się w szczególności brak spłaty pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy a bank wypowiada umowę po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat, o ile kredytobiorca nie ureguluje zaległości w terminie określony w wezwaniu.

Zgodnie z § 12 ust. 1 umowy kredytobiorcy oświadczyli, że w przypadku niewywiązania się z umowy oraz zobowiązań wobec banku w przypadku odstąpienia od umowy, poddają się egzekucji do kwoty zadłużenia 405.000,00 PLN, do wysokości której bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny.

Pozwany bank wypłacił powodom kredyt w następujących terminach i transzach: 26 listopada 2008 r. – 131.760,00 PLN; 23 grudnia 2008 – 84.000,00 PLN; 20 lutego 2009 r. – 51.00,00 PLN, łącznie 266.760,00 PLN (akceptacja przelewu z rachunku kredytowego k. 111 - 113).

W dniu 15 grudnia 2008 r. powodowie wystąpili z wnioskiem o podwyższenie kwoty kredytu do kwoty 370.000,00 PLN (wniosek o zmianę warunków umowy kredytowej nr (...) k. 119-123). Pozwany bank nie wyraził zgody na podwyższenie kredytu ze względu na brak zdolności kredytowej w tym zakresie (ocena analityczna k. 124).

Strony trzykrotnie aneksowały umowę kredytu z dnia 19 listopada 2008 r.: 25 listopada 2008 r., 22 marca 2011 r., 3 kwietnia 2014 r. (aneks nr (...) k. 114-114v, aneks nr (...) k. 115-116, aneks nr (...) k. 117-118v).

Pismem z dnia z dnia 14 czerwca 2013 r. pozwany bank, na wniosek powodów, wyraził zgodę na przedłużenie karencji w spłacie kapitału na okres 2 miesięcy (pismo k. 125). Pismem z dnia z dnia 6 sierpnia 2013 r. pozwany bank, na wniosek powodów, wyraził zgodę na przedłużenie karencji w spłacie kapitału na okres dalszych 2 miesięcy (pismo k. 126 -127).

Od sierpnia 2010 r. powodowie nie regulowali na bieżąco zobowiązań z tytułu umowy kredytu z dnia 19 listopada 2008 r., natomiast od 6 sierpnia 2014 r. zaprzestali całkowicie spłat kredytu (zestawienie wpłat k. 128-129).

Pismem z dnia 9 września 2014 r. pozwany bank wezwał powodów do uregulowania wymagalnych należności (wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru k. 131 - 134). Wezwania odebrane zostały przez powoda W. L. 22 września 2014 r. (potwierdzenie odbioru k. 133-133v, 134-134v)

Pismem z dnia 27 października 2014 r. pozwany bank wypowiedział powodom umowę kredytu w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie umowy, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia (wypowiedzenie umowy kredytu k. 140, 141). Wypowiedzenie zostało doręczone kredytobiorcom w dniu 12 listopada 2014 r. (potwierdzenie odbioru k. 142-142v, 143-143v).

W dniu 14 stycznia 2015 r. pozwany bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny na kwotę 235.177,17 PLN (bankowy tytuł egzekucyjny k. 17 – 17v).

Na postawie tytułu wykonawczego bankowego tytułu wykonawczego z dnia 14 stycznia 2015 r. zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie z dna 24 lutego 2015 r. komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim D. A. prowadzi postępowania egzekucyjne pod sygn. akt Km 1063/17 oraz Km 465/15. Postępowania egzekucyjne zostały zawieszone na wniosek powodów o udzielenie zabezpieczenia roszczenia (postanowienie k. 172).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów dołączonych do akt sprawy, które odnosiły się do kredytu udzielonego powodom, w szczególności na kserokopii umowy kredytu, regulaminu kredytu, bankowego tytułu egzekucyjnego oraz postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Wiarygodność tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony, Sąd również nie znalazł podstaw by je podważać.

Sąd oddalił zgłoszony na rozprawie wniosek powodów o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczność ustalenia, czy powodowie dokonali nadpłaty przy spłacie rat wynikających z umowy kredytu denominowanego do waluty CHF oraz w jakiej wysokości uznając, że okoliczności na jakie został powołany nie miały żadnego znaczenia w dla ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego nie zasługiwało na uwzględnienie i jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Podstawę prawną żądania powodów stanowił art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście. Zdarzeniem, na którym oparto klauzulę wykonalności, jest tytuł egzekucyjny. Jako, że strony są dysponentami postępowania dowodowego, to na powodach ciążył obowiązek wykazania okoliczności, o których mowa powyżej.

W ocenie Sądu, niezasadny jest formułowany przez powodów zarzut sprowadzający się do twierdzenia, że należność wynikająca z kwestionowanego tytułu wykonawczego na dzień wypowiedzenia umowy kredytu z dnia 19 listopada 2008 r. nr (...) nie była wymagalna wskutek nadpłaty przez powodów kredytu denominowanego we frankach szwajcarskich wynikającego z umowy z dnia 27 grudnia 2007 r. nr (...). Powodowie błędnie wywodzą, że umowa z dnia 19 listopada 2008 r. nr (...) jest związana z umową kredytu denominowanego we frankach szwajcarskich z dnia 27 grudnia 2007 r. nr (...) skoro służyła dalszemu finansowaniu tego samego celu, jakim była budowa domu mieszkalnego powodów. Okoliczność ta nie uprawnia, jak wywodzą powodowie, do uznania, że realizacja zobowiązań z jednej umowy ma bezpośrednie znaczenia dla innej, łączącej strony umowy. Obie umowy stanową bowiem osobne i nie pozostające ze sobą w związku zobowiązania powodów względem pozwanego banku,

Również treść orzeczenia wydanego w sprawie I C 973/18, w którym Sąd pozbawił w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego wystawiony w dniu 15 stycznia 2015 r. przez pozwany bank przeciwko powodom wynikający z umowy umowę kredytu nr (...) nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sprawa ta dotyczyła innego zobowiązania powodów, zaś rozstrzygniecie opierało się na zupełnie odrębnym, niezależnym od niniejszej sprawy stanie faktycznym. Zakresy przedmiotowe powyższych powództw są zatem rozłączne i rozstrzygnięcie jednego z nich w żaden sposób nie ma wpływu na rozstrzygnięcie drugiego.

Innych zarzutów - prócz braku wymagalności roszczenia stwierdzonego przedmiotowym tytułem wykonawczym - powodowie nie podnosili.

W sprawie o pozbawienie wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego, w której podważa się zasadność dochodzenia przez bank wierzytelności stwierdzonej bankowym tytułem, na banku spoczywa procesowy ciężar dowodzenia, iż nastąpiło wypowiedzenie kredytu skutkujące postawieniem go w stan natychmiastowej wymagalności, natomiast na dłużniku spoczywa procesowy ciężar dowodzenia, iż dłużnik wypełniał zgodnie z umową - co do terminów płatności i wysokości płatności - swój obowiązek spłaty kredytu i ewentualnych rat odsetkowych, a zatem, że nie było podstaw do wypowiedzenia umowy kredytu.

W niniejszej sprawie umowa kredytu z dnia 19 listopada 2008 r. nr (...) przewidywała możliwość jej wypowiedzenia przez kredytodawcę z zachowaniem terminu wypowiedzenia w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu. Skorzystanie z prawa wypowiedzenia umowy wywoływało skutek w postaci rozwiązania tej umowy z upływem okresu wypowiedzenia. Nie może budzić wątpliwości, w świetle przedstawionych dokumentów, że powodowie uchybili obowiązkowi terminowej spłaty kredytu. Pozwany bank miał zatem, według treści przedmiotowej umowy, prawo wypowiedzenia umowy i postawienia całego pozostałego do spłaty kredytu wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności, co też uczynił. Wszystkie warunki, w tym zachowanie terminu 30-dniowego okresu wypowiedzenia, określone w umowie dla skutecznego wypowiedzenia przez pozwany bank przedmiotowej umowy kredytowej zostały zatem spełnione i całe zadłużenie stało się wymagalne. Łącząca strony umowa kredytu została wypowiedziana w warunkach przewidzianych tą umową, wypowiedzenie to zostało doręczone powodom i przez okres blisko czterech lat, do momentu wszczęcia niniejszego postępowania nie było przez nich kwestionowane.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie nie została spełniona żadna z przesłanek uprawniająca dłużników do żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego zgodnie z normą art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w pkt 1. sentencji wyroku

O kosztach procesu, jak w punkcie 2 sentencji wyroku orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego składały się: koszty zastępstwa procesowego – 10 800 zł (§ 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłaty od pełnomocnictw 3 x 17 zł (k. 88), z tego względu zasądzono od W. L. i D. L. solidarnie na rzecz (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 10.851 zł.