Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 lutego 2021 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Wioletta Sychniak

Protokolant: staż. Aleksandra Sikora

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2021 roku na rozprawie

sprawy z wniosku G. W. i J. W.

z udziałem B. D., M. D. i K. D.

o stwierdzenie nabycia spadku po S. G.

postanawia:

1.  stwierdzić, że spadek po S. G., synu G. i A., zmarłym w dniu 23 stycznia 2013 roku w Ł., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 19 listopada 2004 roku, otwartego i ogłoszonego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w dniu 2 października 2019 roku, nabył wnuk M. D. w całości;

2.  ustalić, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;

3.  pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi od G. W., J. W., B. D. i M. D. kwoty po 1145,06 zł (tysiąc sto czterdzieści pięć złotych i sześć groszy) na pokrycie kosztów postępowania tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I Ns 213/18

UZASADNIENIE

do punktu 3 postanowienia z dnia 17.02.2021 r.

We wniosku z dnia 13 marca 2018 roku G. W. i J. W. wnieśli o stwierdzenie nabycia spadku po S. G., zmarłym 23 stycznia 2013 roku w Ł. i ostatnio tam zamieszkałym. Jako uczestników wskazali: B. D. (córkę spadkodawcy), M. D. (wnuka spadkodawcy) i K. D. (prawnuczkę spadkodawcy).

Wnioskodawcy twierdzili, że B. D. złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po S. G. 8 maja 2014 roku przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi. M. D. złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku – w imieniu swoim jak i swojej małoletniej córki – przed notariuszem w Stanach Zjednoczonych. Wnioskodawcy zakwestionowali skuteczność tych oświadczeń jako przedwczesnych, ponieważ w chwili ich składania, ani wnuk spadkodawcy, ani jego córka nie byli powołani do dziedziczenia z mocy ustawy.

/wniosek k. 3-6/

W odpowiedzi na wniosek B. D. wniosła o oddalenie wniosku bądź umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego i o zwrot kosztów postępowania. Wskazała, że wydano już postępowanie o stwierdzeniu nabycia spadku po S. G., a niniejszy wniosek – mający za przedmiot zmianę wskazanego postanowienia – powinien zostać oddalony. Nadto wskazała, że S. G. pozostawił testament, w którym do całości spadku powołał swojego wnuka M. D.. /odpowiedź na wniosek k. 128-131/

Na rozprawie w dniu 2 października 2019 roku pełnomocnik Wnioskodawców wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po S. G. na podstawie testamentu. Pełnomocnik Uczestników przyłączył się do wniosku co do zasady, wnosząc jednak o uwzględnienie skutecznego odrzucenia spadku przez B. D. i M. D..

/protokół rozprawy k. 472 i 474 [znacznik czasowy 00:03:54-00:17:29]/

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawcy nie roszczą sobie praw do spadku po S. G.; są wierzycielami zmarłego. Wyrokiem z 5 października 2011 roku Sąd Okręgowy w Łodzi uznał za bezskuteczną w stosunku do G. W. i J. W. umowę sprzedaży zabudowanej działki gruntu przy ul. (...) w Ł. oraz ustanowienia służebności osobistej, zawartych między B. D. i A. D. a S. G. w dniu 19 listopada 2004 roku. Jednocześnie Sąd obciążył S. G. obowiązkiem zwrotu solidarnie na rzecz G. W. i J. W. poniesionych przez nich kosztów procesu w wysokości 7217 zł. Wyrokiem z dnia 7 marca 2012 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi oddalił apelację pozwanego i obciążył go obowiązkiem zwrotu na rzecz powodów kosztów postępowania apelacyjnego w wysokości 5400 zł. /wyrok SO w Łodzi k. 10, wyrok SA w Łodzi k. 11/

Wyrokiem karnym z 12 czerwca 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi uznał S. G. winnego przestępstwa wypełniającego dyspozycję art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 300 § 1 k.k., wyrządzonego na szkodę m.in. PPHU (...). Sąd zasądził solidarnie od oskarżonych B. D., A. D. i S. G. na rzecz G. W. kwotę 2509,20 zł zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Wyrok jest prawomocny od 30 października 2012 roku, a postanowienie obejmujące obowiązek zwrotu kosztów procesu zostało zaopatrzone w klauzulę wykonalności.

/wyrok SO w Łodzi k. 12-16, postanowienie k. 18-19/

S. G. zmarł w dniu 23 stycznia 2013 roku w Ł.. Zmarł jako wdowiec, ze spadkobierców ustawowych pozostawiając córkę B. D..

W dniu 19 listopada 2004 roku w Ł., przed notariuszem P. L., S. G. sporządził testament notarialny zarejestrowany w rep. A 4618/04, w którym do całości spadku powołał swojego wnuka M. D.. Testament został otwarty i ogłoszony przez Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w dniu 2 października 2019 roku.

/akt zgonu k. 9, zapewnienie spadkowe k. 405 i 407 [znacznik czasowy 00:10:43-00:16:05], testament – w aktach testamentowych w załączeniu/

M. D. i jego córka na stałe zamieszkują w USA.

/bezsporne/

W toku postępowania, tymczasowo z funduszy Skarbu Państwa, zostały wydatkowane następujące kwoty:

- 4023,07 zł na pokrycie kosztów tłumaczeń dokumentów (wniosku z załącznikami) przesłanych następnie Uczestnikom zamieszkującym w USA;

- 212,18 zł na pokrycie kosztów tłumaczeń dokumentów nadesłanych z USA;

- 345 zł na pokrycie kosztów tłumaczenia tekstu prawa obcego.

/postanowienia k. 135, 280, 506, potwierdzenia wypłat k. 259, 395, 517/

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 520 § 1 k.p.c. zgodnie, z którym w postępowaniu nieprocesowym, co do zasady, każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. Przedmiotowa sprawa dotyczy stwierdzenia nabycia spadku, a w tego rodzaju sprawach interesy wszystkich uczestników są zbieżne. Prawomocne stwierdzenia nabycia spadku normuje bowiem sytuację prawną uczestników w zakresie masy spadkowej, niezależnie od tego, czy sami - i w jakim udziale - dziedziczą spadek (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 kwietnia 2012 r. II CSK 620/11, opublikowanym w Lex 1254657). Sąd nie znalazł powodów uzasadniających odstąpienie od powyższej zasady regulującej ponoszenie kosztów w postępowaniu nieprocesowym.

W rozpoznawanej sprawie interesy uczestników postępowania nie były sprzeczne. Zarówno Wnioskodawcy, jak i Uczestnicy w równym stopniu byli zainteresowani wynikiem przedmiotowego postępowania. Wprawdzie Wnioskodawcy nie rościli sobie praw do spadku, ale niewątpliwie byli zainteresowani wynikiem postępowania jako wierzyciele zmarłego, chcący uzyskać stwierdzenie nabycia spadku, by móc kierować do spadkobierców roszczenia z tytułów wykonawczych uzyskanych w stosunku do spadkodawcy.

Stosownie do przepisu art. 83 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 755), jeżeli przepisy przewidują obowiązek działania i dokonywania czynności połączonej z wydatkami z urzędu, sąd zarządzi dokonanie tej czynności, a kwotę potrzebną na ich pokrycie wykłada tymczasowo Skarb Państwa. W orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując przepisy art. 113 tej ustawy, który pozwala m.in. na obciążenie kosztami strony, której czynność spowodowała ich powstanie.

Do wydatków, które w niniejszej sprawie należało poczynić niezależnie od inicjatywy zainteresowanych, ale w interesie wszystkich w związku z koniecznymi czynnościami procesowymi), należą koszty tłumaczeń. Są to wydatki, o których stanowi art. 5 ust. 1 pkt. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Łącznie wyniosły one 4580,25 zł. Podlegają one rozliczeniu pomiędzy dwojgiem Wnioskodawców i dwojgiem Uczestników, tj. B. D. i M. D.. Każdy z wymienionych uczestników powinien pokryć je w takiej samej części, tj. po 1145,06 zł.

W ocenie nieuzasadnione było obciążanie tymi kosztami małoletniej K. D.. O ile udział B. D. i M. D. był konieczny, niezalenie od wyniku sprawy (M. D. jako spadkobiercy testamentowego, B. D. jako spadkobiercy ustawowego – zstępnej spadkodawcy), o tyle udział małoletniej w realiach niniejszej sprawy nie był konieczny. Możliwość dziedziczenia przez nią po pradziadku aktualizowałaby się tylko wówczas, gdyby nie doszło do dziedziczenia przez spadkobiercę testamentowego, ani spadkobierców ustawowych, dochodzących do spadku przez nią. W realiach niniejszej sprawy nie ma to miejsca.