Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1410/19

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie w dniu 10.10.2018 roku w ramach elektronicznego postępowania upominawczego (...) Bank (...) S.A. w K. domagał się zasądzenia od pozwanego J. C. kwoty 10 976,27 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wzniesienia pozwu oraz zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając swoje roszczenie powód wskazał, że w dniu 18.10.2005 roku zawarł z pozwanym umowę o kartę kredytową. J. C. nie wywiązał się z warunków określonych w umowie, co spowodowało powstanie zadłużenia. Bank wypowiedział umowę pismem z 21.5.2018 roku. Na sumę dochodzoną pozwem składa się kapitał w wysokości 9 929,37 zł, odsetki kapitałowe w wysokości wskazanej w umowie w wysokości 667,73 zł oraz odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od terminu wymagalności roszczenia do dnia poprzedzającego skierowanie pozwu do Sądu w wysokości 379,17 zł.

W dniu 3.12.2018 roku Referendarz Sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, orzekając w nim zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. J. C. podniósł zarzut braku nieistnienia roszczenia, przedawnienia roszczenia, niewykazania roszczenia co do zasady i co do wysokości oraz braku legitymacji czynnej i biernej. Oświadczył, że nigdy nie zawierał z powodem żadnej umowy.

W związku ze skutecznie złożonym sprzeciwem Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie postanowieniem z 31.7.2019 roku przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

W piśmie procesowym z 14.1.2020 r. pozwany dodatkowo wskazał na nieważność umowy, nieważność wypowiedzenia i bezskuteczność wezwania do zapłaty. Uzasadniał, że nie zostało wykazane, by osoba podpisująca się pod umową była upoważniona do zawierania umów w imieniu banku. Podpisała się parafą, co nie spełnia wymogów podpisu. Wypowiedzenie z kolei było nieważne, gdyż nie nastąpiło wcześniej wezwanie zobowiązanego do zapłaty w terminie 14 dni (art. 75c ustawy Prawa bankowego). Umowa więc nadal łączy strony. Wezwanie do zapłaty nie zostało w ogóle podpisane. Elektroniczne zestawienie operacji stanowi jedynie niepodpisany wydruk komputerowy.

Powód ustosunkowując się do treści zarzutów zawartych w pismach pozwanego podtrzymał roszczenie zawarte w pozwie w całości. Wskazał, że J. C. dokonywał częściowych spłat zadłużenia, jednak jego debet przez cały czas trwania umowy oscylował w granicach 10 000 zł. Umowa została zawarta w lokalu banku. Osobę czynną w lokalu przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Na stronie pozwanej spoczywa ciężar wykazania, ze świadczenie spełniła. Dokumentacja została sporządzona w formie elektronicznej. Postawa pozwanego sprowadza się do formułowania ogólnych zaprzeczeń natury proceduralnej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

J. C. 28.10.2005 roku zawarł z (...) Bankiem (...) z siedzibą w K. umowę o kartę kredytową V. C.. Limit do karty wynosił 9 900. Umowa ulegała automatycznie przedłużaniu na okresy na jakie bank wydawał kolejne karty. Od zadłużenia przeterminowanego pobierane były odsetki podwyższone według zmiennej stopy procentowej (pkt 12 umowy).

/dowód: umowa z dn. 28.10.2005 roku (k. 122-124)/

Dnia 11.1.2018 r. powód wystosował do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy. Zaznaczył, że pomimo wcześniejszych wezwań zadłużenie nie zostało spłacone. Jednocześnie poinformowano o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Pismem z 6.2.2018 roku bank wypowiedział J. C. umowę o kartę kredytową V. C. z racji utrzymującego się zadłużenia przeterminowanego, niespłacania kwot minimalnych. Okres wypowiedzenia wynosił 2 miesiące od daty doręczenia pisma. Pozwany został wezwany do zapłaty kwoty 10 256,84 zł w terminie do dnia następnego po wypowiedzeniu umowy. Pismem z 24.8.2018 r. ponowiono wezwanie do zapłaty zadłużenia, które wówczas wynosiło 10 851,15 zł.

Umowa oraz pisma z banku podpisane były przez pełnomocników powoda. Pisma nadane do pozwanego zawierają numer nadania przesyłki poleconej. Adres pozwanego na pismach jest tożsamy z adresem wskazanym w umowie.

/dowód: wypowiedzenie umowy wraz z wezwaniem do zapłaty (k. 125-126), wezwanie do zapłaty (k. 127), ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy (k. 171-172), pełnomocnictwa (k. 164, 173, 174)/

W dniu 22.5.2018 r. po dokonaniu zestawienia transakcji kartą V. C. na pozwanym ciążyło zadłużenie 10 597,10 zł (kapitał wraz z odsetkami w wysokości wskazanej w umowie), przy czym odsetki umowne do dnia 22.5.2018 r. były równe 667,73 zł. Skapitalizowane odsetki za zwłokę w wysokości 10% w okresie od 23.5.2018 r. do 9.10.2018 r. były równe 379,17 zł.

Pozwany zamierzał spłacić należność na rzecz banku.

/dowód: zestawienie transakcji (k. 129-140), zestawienie odsetek umownych (k. 165-167), zestawienie odsetek za zwłokę (k. 168), zapis rozmowy na płycie CD (k. 186)/

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie wyżej wskazanych dowodów z dokumentów. Sąd uznał wymienione dokumenty za wiarygodne. Historię operacji na rachunkach bankowych powód prowadzi w systemie elektronicznym, co jest zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Dlatego też Sąd w pełni przydał walor wiarygodności zestawieniom transakcji. wydrukom z historii rachunków. Zostały one uzyskane z elektronicznego programu księgowego prowadzonego przez bank.

Sąd zważył, co następuje

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W przedmiotowej sprawie (...) Bank (...) S.A. w K. domagał się zasądzenia od pozwanego J. C. kwoty 10 976,27 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie wskazując, że należność ta wynika z niewywiązania się pozwanego z warunków umowy z dnia 18 października 2005 r. o korzystanie z karty kredytowej.

Pozwanego łączyła z (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w K. umowa o kartę kredytową, na której podstawie bank przyznał pozwanemu limit kredytowy w wysokości 9 900 zł.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Stosownie do postanowień art. 75 ust. 1 pr. bank. w razie stwierdzenia przez bank kredytujący, że warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej, bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu.

Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda, jak i zarzut braku legitymacji biernej po stronie pozwanego, zarzut niewykazania i nieistnienia roszczenia, zarzut przedawnienia roszczenia, zarzut nieważności umowy i bezskuteczności wypowiedzenia umowy.

Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego w wytoczeniu powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa.

(...) Bank (...) S.A. w K. posiada legitymację czynną w sprawie niniejszej, pozwany zaś J. C. posiada legitymację bierną do występowania w sprawie. Strona powodowa przedłożyła umowę z dnia 18 października 2005 r. o korzystanie z karty kredytowej, która została zawarta pomiędzy J. C., jako posiadaczem karty głównej, a (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w K., jako wydającym kartę główną.

Zgodnie z art. 117 § 1 k.c. roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia (art. 117 § 2 k.c.). W myśl art. 117 § 2 1 k.c., wprowadzonym ustawą z 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 poz.1104), po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Zgodnie z art. 5 ust. 4 wskazanej ustawy roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejście w życia cytowanej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej, w brzmieniu nadanym cytowaną ustawą. Ustawa z 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw weszła w życie z dniem 9 lipca 2018 roku.

Przedmiotowa umowa bez wątpienia zawarta była przez pozwanego jako konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c. Zgodnie z art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Roszczenie dochodzone w danej sprawie związane jest z prowadzeniem działalności gospodarczej przez powoda. Stąd termin przedawnienia wynosi 3 lata od dnia wymagalności roszczenia. Powód pismem z dnia 6 lutego 2018 roku wypowiedział umowę z zachowaniem dwumiesięcznego terminu wypowiedzenia licząc od daty doręczenia, z kolei pozew został wniesiony w dniu 10 października 2018 roku. Roszczenie względem pozwanemu nie uległo więc przedawnieniu.

Powód poprzez przedłożenie szeregu dokumentów bankowości elektronicznej wykazał istnienie oraz wysokość zobowiązania pozwanego. Przede wszystkim bank przedłożył umowę z dnia 18 października 2005 r. o korzystanie z karty kredytowej, a także zestawienia transakcji. Konto księgowe jest podstawowym urządzeniem służącym do księgowania ewidencji i kontroli aktywów, pasywów oraz obrotów gospodarczych, które bank prowadzi w systemie elektronicznym zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy Prawo bankowe dokumenty związane z czynnościami bankowymi mogą być sporządzane na informatycznych nośnikach danych. Przedłożone dokumenty w postaci wydruków z historii rachunków stanowiły dowody, na których Sąd oparł się przy wydaniu niniejszego rozstrzygnięcia. Z przedłożonych dokumentów wynikało, że w dniu 22.5.2018 r. na pozwanym ciążyło zadłużenie 10 597,10 zł (kapitał 9 929,37 zł wraz z odsetkami w wysokości wskazanej w umowie), przy czym odsetki umowne do dnia 22.5.2018 r. były równe 667,73 zł. Skapitalizowane odsetki za zwłokę w wysokości 10% w okresie od 23.5.2018 r. do 9.10.2018 r. były równe 379,17 zł.

W toku postępowania pozwany kwestionował także zasadność wypowiedzenia umowy podnosząc, że było ono bezskuteczne. Powyższy zarzut również okazał się chybiony.

Zgodnie z art. 75 ustawy Prawo bankowe w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej (ust. 1). Termin wypowiedzenia, o którym mowa w ust. 1, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni (ust. 2). Z kolei zgodnie z art. 75 c ustawy, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych (ust. 1). W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ust. 2).

W niniejszej sprawie powód w dniu 11 stycznia 2018 r. wezwał pozwanego do zapłaty kwoty w wysokości 1 758,12 zł w nieprzekraczalnym terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma, tytułem zaległości na dzień 11 stycznia 2018 r. Jednocześnie pozwany został poinformowany o możliwości restrukturyzacji zadłużenia oraz możliwości wypowiedzenia umowy. Z uwagi na utrzymujące się zadłużenie przeterminowane, jak i niespłacanie przez pozwanego kwot minimalnych, powód pismem z 6 lutego 2018 r. wypowiedział J. C. umowę o kartę kredytową V. C., z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia. Jednocześnie pozwany został wezwany do zapłaty sumy 10 256,84 zł w terminie do dnia następnego po wypowiedzeniu umowy. Zarówno wezwanie do zapłaty, jak i wypowiedzenie umowy nie odniosło skutku w postaci uregulowania należności wynikającej z zawartej umowy o wydanie karty kredytowej. Mając na uwadze powyższe uznać należy, że powód skutecznie wypowiedział umowę z dnia 18 października 2005 r.

Umowa oraz pisma z banku podpisane były przez pełnomocników powoda, wobec czego również zarzut braku wykazania, by osoba podpisana pod umową nie była upoważniona do zawierania umów w imieniu banku, okazał się nietrafny. Nadto na uwadze należy mieć art. 103 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. § 2 przepisu stanowi, że druga strona może wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu. Komentowany przepis reguluje prawne konsekwencje dokonania w imieniu mocodawcy dwustronnej czynności prawnej przez "fałszywego" (rzekomego) pełnomocnika (falsus procurator). Konsekwencją dokonania takiej czynności prawnej jest jej bezskuteczność zawieszona (negotium claudicans) do czasu potwierdzenia, odmowy potwierdzenia albo upływu czasu na potwierdzenie. Po potwierdzeniu czynności przez osobę, w której imieniu działał fałszywy pełnomocnik, jest ona traktowana jako ważna od chwili dokonania. W przedmiotowej sprawie powód przedłożył umowę oraz pisma wzywające pozwanego do zapłaty, jak też wypowiedzenie umowy podpisane przez osoby umocowane. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynikało, że wraz z zawarciem umowy pozwany otrzymał do dyspozycji kartę kredytową i środki pieniężne do korzystania. J. C. dokonywał wpłat na rzecz zmniejszenia zadłużenia na karcie. Powód podejmował czynności w przedmiocie wyegzekwowania należności, w finale wniósł pozew w sprawie przedmiotowej. Niezbicie świadczy to o potwierdzeniu czynności przez osoby występujące w imieniu banku, nawet gdyby one stosownym pełnomocnictwem się nie legitymowały.

Mając na uwadze powyższe, wobec nieuiszczenia przez pozwanego należności wynikającej z umowy karty kredytowej, co zostało przez powoda wykazane, powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Należy przy tym zauważyć, że powód uprawniony był do kapitalizacji odsetek od dnia 23 maja 2018 r. (data wymagalności roszczenia) do 9 października 2018 r. (dzień poprzedzający wytoczenie powództwa). Wysokość odsetek od kwoty głównej znajduje swoją podstawę w treści postanowień umownych i ograniczona jest zgodnie z przepisami prawa do wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając je w całości od pozwanego jako strony przegrywającej proces. Złożyły się na nie: 138 zł tytułem opłaty od pozwu, 3 600 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego ustalone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sędzia Joanna Zachorowska

ZARZĄDZENIE

- odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego;

- kal.: 14 dni

Dnia 24.11.2020 r.