Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

K. M. przedstawiciel ustawowy małoletnich powódek: H. M., ur. (...) oraz A. M. (1), ur. (...) pozwem, który wypłynął do tut. Sądu dnia 4 grudnia 2018 roku wniósł o zasądzenie na rzecz małoletnich powódek od pozwanej J. M. alimentów w kwocie po 300 zł miesięcznie na rzecz każdej z nich, tj. łącznej kwoty po 600 zł miesięcznie.

Wraz z pozwem wniósł o zasądzenie na czas trwania postępowania kwot po 300 zł miesięcznie na rzecz każdej z małoletnich córek, tj. łącznej kwoty po 600 zł miesięcznie od pozwanej J. M..

W dniu 6 grudnia 2018 r. Sąd oddalił wniosek o zabezpieczenie powództwa.

Na rozprawie w dniu 19 lutego 2019 r. K. M. poparł żądanie powództwa, zaś J. M. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ze związku małżeńskiego K. i J. M. pochodzą małoletnie powódki H. M., ur. (...) oraz A. M. (1), ur. (...), a także A. M. (2), ur. (...) i A. M. (3) ur. (...) Na mocy wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 18 maja 2017 r. w sprawie III C 1936/15 o rozwód ograniczona została władza rodzicielska J. i K. M. poprzez umieszczenie małoletnich: A., H. i A. M. (1) w placówce opiekuńczo-wychowawczej; zaś wykonywanie władzy rodzicielskiej J. M. nad małoletnim A. M. (3) ograniczono przez ustanowienie nadzoru kuratora sądowego, u matki ustalone zostało miejsce zamieszkania małoletniego A.. Sąd kosztami utrzymania i wychowania małoletnich dzieci stron A., H. i A. M. (1) obciążył oboje rodziców, a wobec A. M. (3) ustalił udział ojca w tych kosztach na kwotę po 300 zł miesięcznie płatną do rąk matki dziecka. Sąd Rejonowy w Otwocku postanowieniem z dnia 30 października 2018 r. zmienił pkt II powyższego wyroku poprzez pozbawienie J. M. władzy rodzicielskiej nad małoletnimi H. i A. M. (1). Następnie postanowieniem z dnia 6 listopada 2018 r. w sprawie I. N. 497/18, zmienił pkt II wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie poprzez powierzenie pieczy nad małoletnimi H. i A. M. (1) ich ojcu K. M., a wykonywanie przez niego władzy rodzicielskiej ograniczył przez poddanie nadzorowi kuratora sądowego.

(d. wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dn. 18.05.2017 r. – k. 12, odpisy skrócone aktów urodzenia – k. 4, 5, postanowienie Sądu Rejonowego w Otwocku z dn.30.10.2018 r. oraz postanowienie tego Sądu z dn. 06.11.2018 r. - akta sprawy Opm 65/10)

K. M. zamieszkuje obecnie w wynajmowanym od Gminy O. dwupokojowym mieszkaniu o powierzchni mieszkalnej (...) m2 wraz z dwiema córkami: H. i A. M. (1), partnerką A. K. oraz ich wspólnym synem I. M.. Czynsz najmu wynosi 402,20 zł. Jego najstarszy syn A. M. (2) odwiedza go w weekendy. K. M. jest jedynym żywicielem rodziny. Zatrudniony jest w (...) Sp. z o.o. na stanowisku pracownika serwisu maszyn sztancujących na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, osiągając wynagrodzenie 3 771,40 zł miesięcznie brutto, 2 523,42 zł miesięcznie netto. Nadto pobiera rentę w wysokości 444,13 zł miesięcznie. Koszt utrzymania małoletniej A. M. (1) wynosi: 300 zł/mc wyżywienie, 30 zł/mc – opłata za telefon (1/5 z kwoty 150 zł), 80 zł/mc – czynsz (1/5 z kwoty 402 zł), 30 zł/mc – prąd (1/5 kwoty 150 zł), 10 zł/mc – gaz (1/5 kwoty 50 zł), 30 zł/mc – środki czystości (1/5 kwoty 150 zł). Do tego dochodzą koszty zakupu odzieży i obuwia oraz kosmetyków co daje łączną kwotę co najmniej ok. 600 zł miesięcznie. Koszt utrzymania małoletniej H. M. także wynosi co najmniej ok. 600 zł miesięcznie, na który składa się: 300 zł/mc wyżywienie, 30 zł/mc – opłata za telefon (1/5 z kwoty 150 zł), 80 zł/mc – czynsz (1/5 z kwoty 402 zł), 30 zł/mc – prąd (1/5 kwoty 150 zł), 10 zł/mc – gaz (1/5 kwoty 50 zł), 30 zł/mc – środki czystości (1/5 kwoty 150 zł), 40 zł/mc – produkty do nauki zawodu, 60 zł/raz w tygodniu – korepetycje z matematyki, 40 zł/mc – leki. Do tego dochodzą koszty zakupu odzieży i obuwia oraz kosmetyków, które pokrywa ojciec. Małoletnia H. M. z powodu zaburzeń zachowania przebywała na Oddziale Psychiatrycznym dla (...) w J. w okresie od 17 marca do 23 maja 2018 roku i wypisana została z zaleceniami do dalszej opieki psychiatrycznej, objęcia jej psychoterapią indywidualną, terapią rodzinną, potrzebą udziału w warsztatach umiejętności ukierunkowanych na relacje społeczne oraz zaleceniem brania leków. Koszt leków wynosi ok. 40 zł. K. M. w lutym 2019 roku przeszedł zawał serca.

(d. zaświadczenie o wynagrodzeniu – k. 13, pismo z zestawieniem kosztów utrzymania – k.10-11, umowa najmu mieszkania – k. 14-16, zaświadczenie ZUS – k. 17, zaświadczenie o korepetycjach – k. 18 i 24, rachunki– k. 19, karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 20-21, rachunki – k. 25-27, zeznania K. M. – k. 40)

J. M. mieszka wraz z nowym partnerem u jego rodziców w mieszkaniu komunalnym. Ma na utrzymaniu syna A. M. (3), na rzecz którego otrzymuje od K. M. 300 zł miesięcznie tytułem alimentów. Pozwana obecnie nie pracuje, utrzymywać ma ją jej nowy partner, który osiąga wynagrodzenie w wysokości 3 000 zł miesięcznie. J. M. ma wyuczony zawód fryzjerki, pracowała do lutego 2019 r. w sklepie zoologicznym jako sprzedawca na pół etatu z wynagrodzeniem 10 zł. na godzinę. Miesięcznie uzyskiwać miała dochód w wysokości 1 135,55 zł brutto. P. zatrudnienia stanowiła umowa zlecenia. W 2017 roku J. M. wykazała dochód w kwocie 5 886,58 zł. Pozwana zrezygnowała z pracy, obecnie starać się ma o rentę i leczy się psychiatrycznie. Matka sporadycznie kontaktuje się z córkami, nie przekazuje pieniędzy na ich utrzymanie, nie daje również córkom prezentów.

(d. PIT za 2017 r. – k. 30-33, umowa zlecenia – k. 34-35, zeznania J. M. – k. 40-41)

W oparciu o ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd zważył ,co następuje:

Sąd uznał za wiarygodne zeznania zarówno K. M. i J. M., gdyż nie wykluczały się wzajemnie, a strony wzajemnie ich nie kwestionowały. Nadto są zgodne z przedstawionymi przez strony dokumentami. Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Dziecko przy tym ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi nawet swoimi najmniejszymi dochodami. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego o czym stanowi art. 135 § 1 k.r. i op. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie z art. 138 k.r. i op. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Orzekając w wyroku rozwodowym o obowiązku alimentacyjnym Sąd Okręgowy wziął pod uwagę, iż w pkt. II wyroku ograniczył władze rodzicielską rodziców przez umieszczenie małoletnich w placówce opiekuńczo wychowawczej. W konsekwencji Sąd w pkt. IV wyroku kosztami utrzymania między innymi małoletnich powódek obciążył oboje rodziców nie ustalając wysokości alimentów. Po wydaniu wyroku nastąpiła zmiana w tym zakresie, małoletnie powódki zostały zwolnione z placówki i opiekę nad nimi powierzono ich ojcu. W konsekwencji, co wynika ze zgodnych zeznań stron to ojciec ponosi całość kosztów utrzymania córek. Matka utrzymuje z nimi sporadyczny kontakt, nadto została ona pozbawiona wykonywania władzy rodzicielskiej wobec nich. Pozwana nie uczestniczy w kosztach utrzymania córek, nie przekazuje żadnych pieniędzy na ich rzecz, ani prezentów. W ocenie Sądu niewątpliwym jest, iż na pozwanej jako rodzicu ciąży obowiązek alimentacyjny względem jej córek. Na usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem H. i A. składają się koszty: wyżywienia, udziału w kosztach utrzymania domu, koszty zakupu odzieży i obuwia oraz koszty związane z edukacją. Wykazywane przez ojca koszty utrzymania małoletnich w kwocie, co najmniej 600 zł. miesięcznie na każdą z nich w ocenie Sądu dotyczą podstawowych ich potrzeb. Nie zostały w nich ujęte choćby potrzeby związane z wypoczynkiem córek, rozwojem zainteresowań, czy rozrywką również potrzebne dla ich rozwoju społecznego. Okoliczność, iż pozwana J. M. obecnie nie pracuje i pozostaje na utrzymaniu swojego partnera, w ocenie Sądu nie pozbawia jej możliwości zarobkowania. J. M. jak wynika z jej zeznań pracowała do lutego br. na stanowisku sprzedawcy i sama zrezygnowała z pracy nadto jak zeznała ma wyuczony zawód fryzjerki. Okoliczności te wskazują na jej postawę życiową, w której nie podejmuje ona działań aby wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i uczestniczyć w ponoszeniu choćby części kosztów utrzymania swoich córek. J. M. nie wykazała, iż ma jakiekolwiek stwierdzone przeciwwskazania do wykonywania pracy. W ocenie Sądu kwota po 300 zł na utrzymanie każdej z córek jest minimalną dla określenia udziału matki. Sytuacja na rynku pracy pozwala na podjęcie pracy przez pozwaną w zakresie zajęć nie wymagających szczególnych kwalifikacji, jak choćby na stanowisku sprzedawcy, na jakim była ona uprzednio zatrudniona. Wysokość średnich wynagrodzeń na taki stanowisku pozwala na zapewnienie udziału w kosztach utrzymania małoletnich w kwocie dochodzonej przez ojca małoletnich.

W ocenie Sądu opartej na podstawie art. 135 § 1 k.r. i op. w związku z art. 138 k.r. i op. po analizie zarówno usprawiedliwionych potrzeb dzieci jak i możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanej matki mając na uwadze wysokość minimalnego wynagrodzenia w Polsce oraz wynagrodzenie osiągane przez nią dotychczas, Sąd uznał, iż nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca obciążenie J. M. obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz córek w kwocie po 300 zł. miesięcznie na rzecz każdej z nich, tj. łącznie po 600 zł miesięcznie. Sąd nie obciążył pozwanej kosztami procesu stosownie do art.102 k.p.c.