Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 718/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 23 marca 2021 r. w sprawie o sygn. akt II K 128/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

J. K. (1)

Sytuacja majątkowa

Dotychczasowa niekaralność

Informacja z e - (...)

Karta karna

k.407

k.408

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Informacja z e - (...)

Karta karna

Wskazane dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione podmioty, nie były kwestionowane i nie budziły też żadnych wątpliwości Sądu Okręgowego.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, to jest art. 4 kpk i art. 7 kpk polegająca na:

1. dowolnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego, co mogło mieć wpływ na treść wyroku przez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do kierowania przez oskarżoną gróźb karalnych, które wywołały u oskarżycielki posiłkową uzasadnioną obawę, że będą spełnione, podczas gdy okoliczność ta nie wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności nie potwierdzają tego uznane za wiarygodne zeznania oskarżycielki posiłkowej oraz okoliczności faktyczne sprawy, co doprowadziło do arbitralnego uznania, iż zachowanie oskarżonej wypełniało znamiona dokonania czynu z art. 190 § 1 kk - i tym samym miało wpływ na treść wyroku albowiem skutkowało przypisaniem oskarżonej winy w zakresie czynu z art. 190 § 1 kk;

2. dowolnej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co mogło mieć wpływ na treść wyroku przez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych, poprzez brak dokonania wszechstronnej oceny materiału dowodowego polegający na pominięciu istotnej w niniejszej sprawie okoliczności, iż uznana za wiarygodną uzupełniająca opinia biegłego sądowego M. R. wskazuje, że krwiak „pojawia się po kilkunastu godzinach od zdarzenia”, co doprowadziło do błędnej oceny przez Sąd zeznań świadków J. K. (2) i S. K., a także wyjaśnień oskarżonej jako niewiarygodnych, podczas gdy dowody te pozostają spójne z materiałem dowodowym w postaci dowodu z uzupełniającej opinii ww. biegłego sądowego;

3. dowolnej ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, co mogło mieć wpływ na treść wyroku przez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych, poprzez uznanie za niewiarygodne zeznań świadków J. K. (2) i S. K., a także wyjaśnień oskarżonej jako niespójnych z materiałem dowodowym, podczas gdy przy prawidłowej i pełnej ocenie dowodów stwierdzić należy, że w pełni korespondują one z materiałem dowodowym oraz są spójne i logiczne, co doprowadziło do arbitralnego uznania, iż zachowanie oskarżonej wypełniło znamiona dokonania czynu z art. 157 § 2 kk - i tym samym miało wpływ na treść wyroku albowiem skutkowało przypisaniem oskarżonej winy w zakresie czynu z art. 157 § 2 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ilość, rodzaj i wzajemne powiązanie zarzutów przemawiały za ich zbiorczym omówieniem. Tym bardziej, że wszystkie okazały się niezasadne.

Na wstępie wskazać należy, że by ocena dowodów przeprowadzona przez organ postępowania dokonana została zgodnie z regułami art. 7 kpk konieczne jest: 1) oparcie jej na wszystkich przeprowadzonych dowodach, mając na względzie, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia danej kwestii; 2) uwzględnienie zasad prawidłowego rozumowania; 3) uwzględnienie wskazań wiedzy; 4) uwzględnienie doświadczenia życiowego. Zasada swobodnej oceny dowodów jest zasadą kontrolowanej oceny dowodów, która wyraża się w dwóch aspektach. Po pierwsze, organ procesowy musi uzasadnić, dlaczego oparł się na jednych, a nie na innych dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Po drugie, organ odwoławczy kontroluje swobodną ocenę dowodów dokonaną przez organ pierwszej instancji. Przy czym zarzut naruszenia art. 7 kpk nie może ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, lecz powinien wykazać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności.

Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt III KK 78/21, „prezentowanie własnej - możliwej w realiach konkretnej sprawy - oceny dowodów, bez wykazania błędności tej, której dokonał sąd pierwszej instancji, nie upoważnia jeszcze sądu odwoławczego do zajęcia w tej materii stanowiska odmiennego. Sąd odwoławczy, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie prowadzi samodzielnie postępowania dowodowego co do istoty sprawy, jest bowiem głównie sądem kontrolującym procedowanie przed sądem pierwszej instancji i stanowisko tego sądu może zakwestionować jedynie wówczas, gdy wykaże, że to postępowanie i jego wynik obrażają prawo”.

Sąd Okręgowy podziela również pogląd zawarty w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 listopada 2019 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 173/19. Wskazano w nim, że „na uzasadnienie błędu ustaleń faktycznych lub naruszenie standardów swobodnej oceny bądź interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia, a konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie poczyniono mimo, że z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynikał, względnie wykazanie, iż tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawidłami logiki, czy zasadami wiedzy”.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, czyniąc to zgodnie z regułami wynikającymi z treści art. 7 kpk. W szczególności prawidłowo obdarzył walorem wiarygodności zeznania pokrzywdzonej przy jednoczesnym prawidłowym zakwestionowaniu kluczowej części zeznań świadków J. K. (2) i S. K., jak również wyjaśnień oskarżonej.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że choć pomiędzy pokrzywdzoną a pozostałymi zamieszkującymi z nią osobami, w tym oskarżoną, istnieje silny i długotrwały konflikt, to jej relacja cechowała się wyjątkowym wyważeniem i obiektywizmem. Pokrzywdzona miała doskonałą okazję, żeby przypisać oskarżonej, z którą - co jest okolicznością bezsporną - spotkała się w kuchni i doszło pomiędzy nimi do kłótni, także inne słowa czy zachowania. Nie uczyniła tego, skupiając się jedynie na tym, co faktycznie miało miejsce. Przy czym, mimo dynamicznego i zaskakującego dla niej przebiegu zdarzenia, uczyniła to w sposób dokładny, spontaniczny i nie budzący wątpliwości. Zaistniałe w późniejszym czasie rozbieżności nie dotyczyły kluczowych kwestii. Ponadto wpływ miał upływ czasu i naturalny proces zapominania. Co więcej, pokrzywdzona nie żądała dla oskarżonej jakiejś szczególnej sankcji, nie odwołując się od zapadłego wyroku w zakresie symbolicznej wręcz kary grzywny. Nie wnosiła też o zadośćuczynienie czy nawiązkę. Chciała jedynie, żeby postępowanie oskarżonej spotkało się z reakcją karną skutecznie zmieniającą je na przyszłość.

Po drugie, pokrzywdzona dokładnie przytoczyła słowa, jakich oskarżona w stosunku do niej użyła, a jakie zawierały groźby karalne. Zarzut, że nie wywołały u niej obawy ich spełnienia, bo nie opuściła mieszkania i nie wezwała Policji należy uznać za bezzasadny. Do zdarzenia doszło w niedzielę 1 maja 2016 r. w godzinach wieczornych, to jest po godz. 19.00, kiedy pokrzywdzona wróciła od swojej rodziny. Trudno zatem wymagać od osoby w podeszłym wieku, jaką jest pokrzywdzona, żeby ponownie tam jechała czy udała się w inne miejsce. W dodatku sama i po kilkukrotnym uderzeniu ją w głowę. Tym bardziej, że znajdowała się przecież we własnym mieszkaniu, gdzie miała swój pokój, do którego zapewne się udała, odseparowując od oskarżonej. Ponadto, głównie za sprawą świadka J. K. (2), który interweniował słysząc podniesione głosy dochodzące z kuchni, liczyła że sytuacja się uspokoiła, a ona nie doznała poważniejszych obrażeń. Dlatego nie zawiadomiła wówczas Policji. Tymczasem następnego dnia odczuwała dolegliwości bólowe i miała zaburzenia widzenia. Pojawiły się też ślady na jej ciele. Dlatego udała się do szpitala, uzyskując pomoc medyczną, a następnie wykonała obdukcję potwierdzającą jej obrażenia i składając zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Nie zmienia to jednak faktu, że w danej chwili, kiedy oskarżona wypowiadała groźby karalne, miała obiektywne podstawy obawiać się ich spełnienia. Zwłaszcza, że oskarżona uderzyła ją butelką i pięścią w głowę, poprzez agresywne zachowanie pokazując że może jej zrobić krzywdę. Zresztą jak sama przyznała w swoich wyjaśnieniach, podczas kłótni, choć nie tej konkretnej, mogła życzyć pokrzywdzonej śmierci. Zdaniem Sądu Rejonowego, którego pogląd Sąd Okręgowy w pełni podziela, było tak też tym razem.

Po trzecie, jak już wyżej wspomniano, decyzja pokrzywdzonej o wstrzymaniu się z udaniem się do szpitala do następnego dnia nie budziła wątpliwości. Twierdzenie, że jej obrażenia mogły powstać w innych okolicznościach, w tym w szczególności podczas pobytu u jej rodziny, od której wówczas wróciła, pozostają w sprzeczności ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Nikt z domowników, w szczególności oskarżona i świadek J. K. (2), którzy widzieli ją przecież w dniu zdarzenia i z bliskiej odległości nie odnotowali niczego takiego. Nieprawdopodobnym jest też, żeby po zdarzeniu pokrzywdzona uderzyła się sama, ryzykując w swoim podeszłym wieku zdrowie i życie dla możliwości pociągnięcia oskarżonej do odpowiedzialności karnej. Jak ponadto wynika z karty informacyjnej SOR (k.4), pokrzywdzona przebywała tam w dniu 2 maja 2016 r. od godz. 11.36 do godz. 16.23. Tym samym udała się tam po kilkunastu godzinach o zdarzenia, z których większość przypadła na spoczynek nocny. Co istotne, stwierdzono u niej wówczas zasinienie okolicy oczodołu lewego, na którym się skupiono z uwagi na zgłaszane przez nią zaburzenia widzenia. Natomiast w dniu 5 maja 2021 r., a więc 3 dni później, kiedy wykonywała obdukcję (k.3), istniejący w tym miejscu krwiak był już w trakcie wchłaniania. Ponadto odnotowano zasinienie i podbiegnięcie krwawe w okolicy jarzmowej lewej o wymiarach 8 x 2 cm w trakcie wchłaniania przy jednoczesnej bolesności w okolicy skroniowej lewej.

Sąd Rejonowy słusznie nie dopatrzył się tu żadnych sprzeczności. Stwierdzone obrażenia znajdowały potwierdzenie w zeznaniach pokrzywdzonej. Jak ponadto wskazał biegły M. R. w opinii ustnej uzupełniającej (k.91-92), „krwiak w trakcie wchłaniania tj. krwiak od momentu powstaną do momentu wchłonięcia się zmienia, zmienia swoją barwę. Pojawia się po kilkunastu godzinach i wchłania się od kilku do kilkunastu dni (…) Początkowo krwiak to zasinienie, następnie zasinienie jest bardziej intensywne i następnie podczas wchłaniania się krwiak przybiera on barwę żółtawą, żółtawo-niebieskawą zielonkawą i następnie wchłania się” (…)Ten krwiak mógł powstać w wyniku uderzenia butelką (…). Powstanie krwiaka w obrazie pełnym występuje kilkanaście godzin po urazie”. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej, nie sposób na tej podstawie stwierdzić, że do powstania tych obrażeń doszło w innych okolicznościach. Najpierw obrażenia, jakich doznała pokrzywdzona były zasinieniami, a następnie krwiakami, które na koniec uległy wchłonięciu, w międzyczasie zmieniając swój kształt, wielkość czy kolor.

Nieprawdopodobnym jest, żeby osoby z nią zamieszkujące, w tym oskarżona, tego nie spostrzegły. W dodatku w miejscu widocznym, bo na głowie, w tym twarzy, a tym bardziej zajmując tak mały metraż, w tym korzystając wspólnie z takich pomieszczeń jak kuchnia, łazienka czy przedpokój. Co również znamienne, w swoich pierwszych zeznaniach świadek J. K. (2) wprost przyznał, że po zdarzeniu pokrzywdzona otworzyła okno i krzyczała, że jest bita butelką (k.15v), a więc tym samym przedmiotem, który wskazano nawet w karcie informacyjnej SOR. Ponadto według pokrzywdzonej oskarżona miała być wówczas pod wpływem alkoholu, którego nadużywała, po nazwaniu jej pijaczką wyjmując z lodówki butelkę, którą dokładnie opisała i uderzając ją w głowę. Zeznała o tym już podczas pierwszego przesłuchania (k.2). Mając powyższe na uwadze, a także zważywszy na w/w opinię biegłego, z której wynika, że do obrażeń mogło powstać w deklarowanych okolicznościach, a więc również przy użyciu takiego przedmiotu, Sąd Okręgowy nie miał żadnych wątpliwości co do trafności zaskarżonego wyroku.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od obu stawianych jej zarzutów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutów niezasadny był również skorelowany z nimi wniosek.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina oskarżonej.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił zgromadzony materiał dowodowy i prawidłowo stwierdził winę oskarżonej, wydając słuszne rozstrzygnięcie. Brak było podstaw do zakwestionowania zaskarżonego wyroku.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

IV

Z uwagi na utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy, w którym stwierdzono winę oskarżonej, Sąd Okręgowy - zgodnie z art. 627 kpk - był zobligowany zasądzić od niej na rzecz oskarżycielki posiłkowej kwotę 840 złotych tytułem zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika w instancji odwoławczej. Powyższe wynikało z § 11 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r.

Ponadto zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. K. kwotę 516,60 złotych, w tym podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną oskarżonej z urzędu w instancji odwoławczej. Powyższe wynikało z § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 r.

Biorąc pod uwagę, że oskarżona uzyskuje niewielkie dochody, brak było podstaw do obciążania ją kosztami sądowymi w instancji odwoławczej. Z tych względów zwolniono ją od nich, przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

0.1.1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina.

0.1.1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana