Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 3353/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 kwietnia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 2 listopada 2018 roku odmówił M. F. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 19 kwietnia 2019 roku ustaliła, że ubezpieczona jest trwale częściowo niezdolna do pracy, a datę powstania niezdolności do pracy ustalono od dzieciństwa. Zakład odmówił przyznania renty, ponieważ niezdolność do pracy nie powstała w ubezpieczeniu, ani w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia.

(decyzja – k. 55 plik VIII załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła wnioskodawczyni reprezentowana przez swojego ojca L. F. wnosząc o jego zmianę poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że zaskarżona decyzja ZUS została wydana z pominięciem okoliczności mających istotne znaczenie dla rozpoznawanej sprawy.

(odwołanie – k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Jednocześnie wskazano, że w odwołaniu nie zostały przedstawione żadne nowe okoliczności medyczne dotyczące długotrwałej niezdolności do pracy.

(odpowiedź na odwołanie – k. 5-5 verte)

Na rozprawie w dniu 18 listopada 2020 roku tutejszy sąd oddalił wnioski dowodowe pełnomocnika wnioskodawczyni zgłoszone w piśmie procesowym z dnia 18 listopada 2020 roku.

(rozprawa z dnia 18 listopada 2020 roku e-protokół (...):05:50 – 00:06:29 – płyta CD – k. 130)

Na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2021 roku tutejszy sąd oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawczyni o dopuszczenie dowodu z uzupełniających ustnych opinii biegłych lekarzy oraz pominął wnioski dowodowe zawarte w piśmie procesowym z dnia 28 kwietnia 2021 roku.

(rozprawa z dnia 28 kwietnia 2021 roku 00:00:58 – 00:02:58 i 00:08:01 – 00:08:23 – płyta CD – k. 174)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. F. urodziła się w dniu (...).

(okoliczność bezsporna)

W dniu 2 listopada 2018 roku skarżąca reprezentowana przez swojego ojca L. F. złożyła do ZUS wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – k. nieponumerowane strony plik VIII załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 18 grudnia 2018 roku ustalono, iż wnioskodawczyni jest trwale częściowo niezdolna do pracy. Data powstania częściowej niezdolności do pracy: od dzieciństwa. U odwołującej rozpoznano: łagodne organiczne zaburzenia osobowości, padaczkę z rzadkimi napadami, skoliozę piersiową z garbem żebrowym, niedosłuch.

(opinia lekarska – k. 38-40 tom II załączonej do sprawy dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej, orzeczenie – k. 29-30 plik VIII załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Od powyższego orzeczenia skarżąca reprezentowana przez swojego ojca L. F. złożyła sprzeciw do Komisji Lekarskiej ZUS.

(sprzeciw – k. 43 tom II załączonej do sprawy dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej)

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 19 kwietnia 2019 roku ustalono, iż wnioskodawczyni jest trwale częściowo niezdolna do pracy. Data powstania częściowej niezdolności do pracy: od dzieciństwa. Komisja lekarska ZUS rozpoznała u ubezpieczonej organiczne zaburzenia osobowości, skoliozę odc. piersiowo- lędźwiowego leczona operacyjnie w 2008 roku z okresowo występującymi bólami głowy, padaczkę, niedosłuch z zachowaną społeczną wydolnością słuchu.

(opinia lekarska – k. 62-64 tom II załączonej do sprawy dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej, orzeczenie – k. 39-40 plik VIII załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Z punktu widzenia neurologii u skarżącej stwierdzono: padaczkę w wywiadzie, skoliozę odcinka piersiowo-lędźwiowego leczoną operacyjnie oraz zmiany zwyrodnieniowo- dyskopatyczne odcinka piersiowo-lędźwiowego.

Wnioskodawczyni ma rozpoznaną padaczkę od 2002 roku. Jest pod opieką Poradni Neurologicznej. Leczona jest lekami P., N. R. oraz aktualnie A.. Napady od 5 lat nie występują. Ubezpieczona ma kłopoty z pamięcią. Występują u niej bóle kręgosłupa, ponieważ przebyła operację skoliozy piersiowej w 2008 roku. Badanie CT głowy wykonane w 2012 roku, w 2014 roku oraz 2015 roku nie wykazało patologii w zakresie struktur mózgowia. Skarżąca od wczesnego dzieciństwa jest leczona z powodu niedosłuchu i z powodu opóźnień rozwojowych. Po urodzeniu była hospitalizowana. Wykonano wtedy nakłucie podtwardówkowe diagnostyczne i opróżniające krwiaki podtwardówkowe. Główne problemy u wnioskodawczyni mają tło psychologiczno-psychiatryczne. Dlatego z punktu widzenia neurologii nie stwierdzono długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach. Lekarz orzecznik ZUS i Komisja Lekarska ZUS uznała wnioskodawczynię za trwale częściową niezdolną do pracy od dzieciństwa. Wnioskodawczyni jest na rynku pracy osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym z układu ruchu i schorzenia laryngologicznego.

(pisemna opinia biegłego z zakresu neurologii – k. 24-26)

Z punktu widzenia psychologii klinicznej badanie osobowości W. S. Diagnostyczną (...) wskazuje na występowanie u ubezpieczonej stanów obniżonego nastroju, depresyjnych w połączeniu ze stanami niepokoju, lękowymi z zaznaczającą się skłonnością do chwiejności emocjonalnej. Badanie wskazuje również na występowanie u skarżącej cech osobowości zaburzonej w postaci obniżonej odporności na frustrację, skłonność do zachowań impulsywnych i agresywnych, trudności w relacjach interpersonalnych z ograniczaniem ich. Układ skal kontrolnych W. Skali Diagnostycznej (...) nie wskazuje na występowanie tendencji do agrawacji lub dyssymulacji trudności osobowościowych (G 2).

Zastosowana technika psychoorganiczna A. B. wskazuje na występowanie u ubezpieczonej zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej wzrokowej na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym (bł. 9; tabl. popr. 5; IQ B = 66).

Zastosowana technika psychoorganiczna L. B. nie wskazuje na występowanie u ubezpieczonej zaburzeń w zakresie percepcji wzrokowej i zdolności grafomotorycznych na podłożu uszkodzenia centralnego układu nerwowego (pp. 88 ).

Test Kreślenia Drogi nie wskazuje na występowanie u ubezpieczonej zaburzeń w zakresie koncentracji, podzielności i przerzutności uwagi na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym (wersja A = 10; wersja B = 5).

Wykonanie przez skarżącą próby powtarzania cyfr wskazuje na niewielkie obniżenie funkcjonowania pamięci bezpośredniej słuchowej (wprost 5; wspak 3). Uzyskane wyniki nie wskazują na uszkodzenie centralnego układu nerwowego.

Biorąc pod uwagę powyższe badanie osobowości wnioskodawczyni wskazuje na występowanie stanów depresyjnych i lękowych, oraz cech osobowości zaburzonej. Jednocześnie nie stwierdzono występowania tendencji do agrawacji lub dyssymulacji trudności osobowościowych, a także występowania zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej słuchowej, procesów uwagi, oraz percepcji wzrokowej i zdolności grafomotorycznych na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym. Stwierdzono natomiast występowanie zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej wzrokowej na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym.

(pisemna opinia biegłego z zakresu psychologii klinicznej – k. 52-53)

Z punktu widzenia chirurgii urazowo – ortopedycznej u wnioskodawczyni rozpoznano: stan po usztywnieniu kręgosłupa w odcinku piersiowo - lędźwiowym (2008 rok), z powodu idiopatycznego skrzywienia bocznego kręgosłupa, płaskostopie, paluchy koślawe obu stóp.

Wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym od dzieciństwa i niepełnosprawność ta ma charakter trwały

Niepełnosprawność ta nie powoduje jednak niezdolności do pracy wnioskodawczyni zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami — przeciwwskazana jest ciężka praca fizyczna i praca na wysokości.

W rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS z dnia 17.12.1998 wnioskodawczyni nie utraciła w stopniu znacznym zdolności do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Zatem, z punktu widzenia ortopedii wnioskodawczyni jest zdolna do pracy.

(pisemna opinia biegłego z zakresu chirurgii urazowo – ortopedycznej – k. 55-58)

Z punktu widzenia psychiatrii nie stwierdzono u skarżącej choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego. Stwierdzono co prawda objawy organicznego uszkodzenia o.u.n., które w badaniu psychologicznym oceniono jako łagodnie nasilone, natomiast ostatnie badanie CT głowy nie ujawniło żadnych zmian w o.u.n. Organiczne uszkodzenie o.u.n. manifestuje się obecnie zespołem psychopatologicznym przeze mnie diagnozowanym. Nasilenie objawów jest jednak niewielkie. Natomiast objawy podawane przez ubezpieczoną mają charakter nerwicowy i przyjmują obecnie obraz zaburzeń somatyzacyjnych z lękiem i łagodnymi zaburzeniami nastroju, i są przez badaną w części świadomie agrawowane. Aktualnie objawy psychopatologiczne są niewielkie i w istotny sposób nie utrudniają badanej normalnego funkcjonowania. Jak wynika z akt sprawy i wywiadu ubezpieczona prowadzi normalnie życie ( dba samodzielnie o swoje sprawy, jest samowystarczalna ), przez ostatnie kilka lat pracowała zawodowo. Również przez większość życia zawodowego M. F. była czynna zawodowo. Warto zwrócić uwagę, że ubezpieczona w zasadzie leczy się psychiatrycznie tylko wtedy, kiedy korzysta ze zwolnień lekarskich. Poza tymi okresami wizyty są rzadkie lub nie ma ich wcale. Leki wówczas zapisywane nie pokrywają okresu między wizytami. Nadto stosowane są łagodne leki przeciwdepresyjne i uspokajające w małych lub minimalnych dawkach. Przez okres 4 lat leczenia psychiatrycznego farmakoterapia nie uległa istotnym zmianom. Raz dokonano zmiany z tianeptyny na citalopram, a potem odwrotnie. Poza tymi zmianami leków, dawki leków nie uległy żadnym zmianom w okresie ich stosowania.

Takie podejście do leczenia skarżącej wskazuje na traktowanie problemów zdrowia psychicznego i ich leczenia przez ubezpieczoną utylitarnie i instrumentalnie. Świadczy to także, że M. F. nie czuje potrzeby leczenia.

W trakcie badania ubezpieczona nieco agrawowała objawy, co miało stworzyć wrażenie, że jest bardziej chora, niż faktycznie.

Warto zwrócić uwagę, że wnioskodawczyni pracuje przez większość zawodowego życia, prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe.

Na tle powyższego u wnioskodawczyni stwierdzono:

1.  organiczne zaburzenia osobowości, które w nieznacznym stopniu wpływają na funkcjonowanie ubezpieczonej;

2.  wnioskodawczyni aktualnie nie jest niezdolna do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12 ustawy z dn. 17.12.18r.,

3.  skarżąca jest zdolna do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia;

4.  odwołująca jest zdolna do samodzielnej egzystencji.

(pisemna opinia biegłego z zakresu psychiatrii – k. 62-68)

Z punktu widzenia laryngologii wnioskodawczyni skarży się obustronne niedosłyszenie postępujące od dzieciństwa, a także szumy uszne niepozwalające na wydajną pracę, swobodny wypoczynek, zadowalający sen. Skarżąca miewa zawroty głowy i ataki padaczkowe. Ubezpieczona nie stosuje aparatów słuchowych, systematycznie leczy się laryngologicznie z powodu przewlekłego zapalenia uszu, leczone szpitalnie z dokonanymi zabiegami chirurgicznymi obu uszu, w tym odtworzenie całości błon bębenkowych. Ubezpieczona uczęszczała do szkoły hotelarskiej i szkoły kosmetologicznej, pracowała na różnych stanowiskach, w tym w zakładzie pracy chronionej, ostatnio na stanowisku w ochronie obiektów. Wnioskodawczyni jest świadoma istnienia wady wymowy. Na zadawane pytania odpowiada składnie i logicznie, mową nieco zamazaną, ale zrozumiała dla interlokutora.

Próba R. prawidłowa, próba ,,palce-nos” sprawna, oczopląsu samoistnego nie stwierdzono. Chód sprawny, chód przy zamkniętych oczach bez zbaczania z linii prostej.

Z punktu widzenia laryngologii u wnioskodawczyni rozpoznano: osłabienie słuchu po stronie prawej, przytępienie słuchu po stronie lewej, wada wymowy niewielkiego stopnia, zawroty głowy i szumy uszne w wywiadzie.

Wnioskodawczyni ma obustronne uszkodzony narząd słuchu w wyniku wieloletniego procesu zapalnego uszu środkowych. Proces zapalny znajduje się w stanie remisji. W porównaniu ze stanem słuchu w 2004 roku stwierdzono pogorszenie zwłaszcza po stronie lewej (osłabienie słuchu po stronie prawej, przytępienie słuchu po stronie lewej). Stan słuchu w chwili obecnej nie powoduje utraty społecznej funkcji słuchu i pozwala na komunikację słowną z otoczeniem. Poziom słuchu u wnioskodawczyni może zostać istotnie podwyższony, po zastosowaniu aparatów korekcyjnych obu uszu.

Obecny stan słuchu przy prawidłowo zachowanej statyce ciała nie powoduje utraty zdolności zarobkowania zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. Skarżąca zdolna jest też do zarobkowania na wielu innych stanowiskach pracy niewymagających szczególnie dobrego słuchu.

Zgłaszane przez ubezpieczoną szumy uszne należą do objawów subiektywnych, zaś wada wymowy pozostaje do leczenia w poradni foniatrycznej.

(pisemna opinia biegłego z zakresu laryngologii – k. 110-116)

Z punktu widzenia medycyny pracy skarżąca w badaniu klinicznym jest w pełni wydolna krążeniowo-oddechowo, sprawna, samodzielna bez istotnych ograniczeń ruchowych, bez odchyleń w badaniu neurologicznym. Mimo niedosłuchu - słuch wydolny społecznie.

Z punktu widzenia medycyny pracy schorzenia te i dolegliwości nie stanowią podstawy orzeczenia niezdolności do pracy Ubezpieczonej.

Biorąc pod uwagę wszystkie schorzenia ubezpieczonej, w tym opisane również przez wszystkich biegłych wydających swoje opinie wcześniej, wnioskodawczyni nie była w dacie wydania spornej decyzji ZUS niezdolna do pracy do pracy zarobkowej.

Obecnie również nie stwierdzono by była niezdolna do pracy w ramach posiadanego poziomu kompetencji zawodowych. Wnioskodawczyni jest zdolna do dotychczasowego zatrudnienia.

(pisemna opinia biegłego z zakresu medycyny pracy – k. 145-150)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i załączonych do niej aktach rentowych, dokumentacji medycznej, a nadto na opiniach biegłych sądowych lekarzy właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni tj. neurologa, psychologa, ortopedy, psychiatry, laryngologa, specjalisty medycyny pracy.

Warto zauważyć, iż dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie w myśl art. 278 § 1 k.p.c. korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Takich wiadomości, to jest specjalistycznej wiedzy medycznej wymaga opis rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia, związanych z nimi dolegliwości stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia lub jej braku.

Sąd, oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegli opinie wydali po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej wnioskodawczyni. Określili schorzenia występujące u badanej oraz ocenili ich znaczenie dla jej zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do poziomu jej kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu, opinie biegłych są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione. W uznaniu Sądu pełnomocnik ubezpieczonej nie przedstawił żadnych zasadnych argumentów w celu skutecznego podważenia wydanych w sprawie ekspertyz. Zarzuty pełnomocnika skarżącej należało ocenić jako subiektywne w kontekście stanu zdrowia M. F.. Dlatego też Sąd nie odmówił wskazanym opiniom biegłych wiarygodności i mocy dowodowej.

Jednocześnie tutejszy sąd pominął wnioski dowodowe zawarte w piśmie procesowym pełnomocnika wnioskodawczyni z dnia 28 kwietnia 2021 roku w trybie 235 2 § 1 pkt 5 k.p.c., w zakresie przesłuchania w charakterze świadków lekarzy leczących M. F. oraz przesłuchania 10 ostatnich pracodawców M. F. na okoliczność stanu jej zdrowia i kwalifikacji do pracy jako zmierzające jedynie do niezasadnego przedłużenia postępowania.

Podkreślić także należy, iż w sprawach w których ustalana są kwestie niezdolności do pracy, czy też samodzielnej egzystencji, Sąd ocenia je w oparciu o wiadomości specjalne zawarte w opiniach wydanych przez biegłych dysponujących wiedzą medyczną, co do występujących u wnioskodawczyni schorzeń i ich wpływu na zdolność do wykonywanie pracy zarobkowej oraz zdolności do samodzielnej egzystencji. Dowód zatem w postaci w/w zeznań, nie mógł w żaden sposób podważyć wydanych w niniejszej sprawie opinii.

Tutejszy sąd pominął także wniosek pełnomocnika skarżącej o dopuszczenie dowodu z opinii Kliniki - Instytutu o stanie zdrowia M. F., w tym oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika wnioskodawczyni o zwrócenie się przez sąd do organu rentowego na okoliczność pozyskania dokumentacji dotyczącej kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy M. F.. W tym względzie warto podkreślić, że istotny dla sądu jest stan sprawy mający miejsce na datę wydania zaskarżonej decyzji przez ZUS (26 kwietnia 2019 roku). ). Zatem jeżeli doszło do pogorszenia się stanu zdrowia skarżącej, ma ona prawo do złożenia kolejnego wniosku o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy.

Na aprobatę tutejszego sądu nie zasługiwał również wniosek pełnomocnika skarżącej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego specjalisty z zakresu neurochirurga i internisty. Nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974r. II CR 817/73, nie publ). Sąd Okręgowy w Łodzi podziela stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym przy ocenie opinii biegłych lekarzy sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73, niepubl.) . Zaznaczyć także należy, że sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2000 roku, I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84, Legalis nr 49256).

Jednocześnie tutejszy sąd oddalił wniosek pełnomocnika wnioskodawczyni o dopuszczenie dowodu z uzupełniających ustnych opinii biegłych lekarzy. W ocenie sądu powołani w sprawie biegli w przejrzysty i wyczerpujący opisali stan zdrowia wnioskodawczyni w kontekście jej niezdolności do wykonywania pracy. Analiza opinii biegłych pozwala uznać, iż biegli wnikliwe zapoznali się z dokumentacją medyczną ubezpieczonej i na jej podstawie oraz osobistego badania wnioskodawczyni wysnuli umotywowane w sposób niebudzący wątpliwości wnioski, prowadzące do konkluzji, że u wnioskodawczyni nie stwierdzono długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2021.0.291 t.j.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych oraz nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

4.  nie ma ustalonego prawa do emerytury z Funduszu lub nie spełnia warunków do jej uzyskania.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57 (powstania niezdolności w czasie ubezpieczenia lub w ciągu 18 miesięcy od jego ustania), nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl natomiast art. 58 ust. 1 wskazanej ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1) 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2) 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3) 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4) 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5) 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

W myśl art. 58 ust. 2 wskazanej ustawy, okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty rodzinnej oraz okresów pobierania świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego określonych w przepisach o świadczeniach rodzinnych lub zasiłku dla opiekuna określonego w przepisach o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W myśl art. 12 w/w ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się, stosownie do art. 13 ust 1 ustawy stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji lub możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Stosownie do art. 107 w/w ustawy prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1 oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia (ust. 2a). Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw, dokonuje oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz ustalenia okoliczności, o których mowa w ust. 1. Rozstrzygnięcia komisja lekarska dokonuje w formie orzeczenia (ust. 2e, ust. 2f). Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (ust. 3).

Warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 57 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ rentowy. W postępowaniu odwoławczym od decyzji odmawiającej prawa do tej renty sąd ubezpieczeń społecznych ocenia legalność decyzji według stanu rzeczy istniejącego w chwili jej wydania (wyrok SN 2009-02-12 I UK 193/08 LEX nr 725014).

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 19 kwietnia 2019 roku ustaliła, że ubezpieczona jest trwale częściowo niezdolna do pracy, a datę powstania niezdolności do pracy ustalono od dzieciństwa. Jednoczenie ZUS podkreślił, że odmowa przyznania skarżącej renty wynikała z faktu, że niezdolność do pracy nie powstała w ubezpieczeniu, ani w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia, zaś w odwołaniu nie zostały przedstawione żadne nowe okoliczności medyczne dotyczące długotrwałej niezdolności do pracy ubezpieczonej.

Niepodważalną okolicznością w sprawach, choćby o rentę, jest to, że stwierdzenie niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych, toteż podstawę ustaleń stanowią dowody z opinii biegłych, posiadających wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby zainteresowanej uzyskaniem świadczenia. Prawidłowa opinia winna być wyczerpująca, czyli odnosić się do wszystkich kwestii zawartych w tezie dowodowej, jak również zawierać logiczne uzasadnienie postawionych wniosków. Dowód tego rodzaju podlega ocenie według zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c., a więc na podstawie kryteriów zgodności z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia skuteczności wyrażonych w niej wniosków, bez wkraczania w sferę wiedzy specjalistycznej.

W ocenie Sądu Okręgowego w rozpatrywanej sprawie nie zaistniały podstawy, aby uznać zaskarżoną decyzję jako nieprawidłową. Do takiego wniosku Sąd doszedł po przeprowadzeniu postępowania, w tym po wydaniu opinii przez powołanych w sprawie biegłych sądowych.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego: dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, aktach sądowych, dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej, opinii biegłych z zakresu: neurologii, ortopedii, psychiatrii, laryngologii, medycyny pracy wynika, że odwołująca w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS z dnia 17.12.1998 nie utraciła w stopniu znacznym zdolności do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji i w dacie wydania spornej decyzji nie była niezdolna do pracy do pracy zarobkowej.

Z kolei, z punktu widzenia psychologii badanie osobowości wnioskodawczyni wskazuje na występowanie stanów depresyjnych i lękowych, oraz cech osobowości zaburzonej. Nie stwierdzono u skarżącej występowania tendencji do agrawacji lub dyssymulacji trudności osobowościowych, a także występowania zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej słuchowej, procesów uwagi, oraz percepcji wzrokowej i zdolności grafomotorycznych na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym. Stwierdzono natomiast występowanie zaburzeń w zakresie pamięci bezpośredniej wzrokowej na podłożu zmian organicznych w centralnym układzie nerwowym.

Podkreślić należy, że dowód z opinii biegłego jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.. Dla obalenia twierdzeń biegłego specjalisty nie wystarcza przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna(wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 L.). Podkreślić należy również, iż dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.). ) Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.).

Biorąc pod uwagę powyższe, ubezpieczona nie spełnia warunków koniecznych do przyznania prawa do renty gdyż nie spełnia wszystkich przesłanek, które muszą zostać spełnione łącznie w celu nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14 §1 k.p.c. oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem

doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni z pouczeniem.