Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 2119/19

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi wydanym w sprawie III C 606/13 w dniu 30 maja 2019 r. z powództwa D. S. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) w W., o zapłatę:

1.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz D. S. kwotę 27.093 zł wraz z:

a.  ustawowymi odsetkami od dnia 20 czerwca 2013 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty liczonymi co do kwoty 10.100 zł;

b.  ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty liczonymi co do kwoty 993 zł;

c.  ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 października 2017 r. do dnia zapłaty liczonymi co do kwoty 16.000 zł;

oraz kwotę 4.922 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  nakazał pobrać od (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi kwotę 1.851,78 zł tytułem nieuiszczonych kosztów postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżający wydane rozstrzygnięcie w części oddalającej powództwo w zakresie odsetek ustawowych od kwoty 27.093 zł tj. od dnia 12 kwietnia 2013 r., tj. z zakresie punktów 1, 2 i 3.

Skarżący wydanemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania tj . art. 233 § 1 k.p.c., a także 231 k.p.c. w zw. z art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 12.06.2003r. prawo pocztowe (Dz.U.2003 poz. 1180 ze zm. ) w zw. z § 43 ust. 1 i 2 oraz 4 i załącznikiem nr 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 9.01.2004 r. w sprawie warunków wykonywania powszechnych usług pocztowych Dz.U. 2004 nr 5 poz. 34 poprzez nieuwzględnienie okoliczności, iż pismo pełnomocnika powoda będące wezwaniem do zapłaty (zgłoszenie roszczenia obejmujące kwoty 50.000 zł zadośćuczynienia i 580 zł tytułem odszkodowania ) nadane w dniu 11.04.2013 r. winno zostać doręczone zgodnie z zapisami ustawowymi najpóźniej 5-ego dnia od jego nadania dla przesyłek listowych niebędących przesyłkami listowymi najszybszej kategorii, a tym samym Sąd wobec braku dowodu doręczenia tegoż pisma winien zgodnie z zapisami rozporządzenia przyjąć, iż dniem otrzymania przez pozwanego wezwania do zapłaty zgodnie z zapisami rozporządzenia jest dzień 16.04.2013 r., a zatem termin od, którego należy liczyć odsetki ustawowe wobec nie załączenia dowodu doręczenia, a jedynie dowodu nadania przy uwzględnieniu zapisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 9.01.2004 r. w sprawie warunków wykonywania powszechnych usług pocztowych (Dz.U. 2004 nr 5 poz. 34) to dzień 16.05.2013 r. przy dodaniu 30 dniowego terminu na zajęcie stanowiska przez pozwanego,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, mianowicie art. 6 k.c. w zw. z art. 355 § 2 k.c. poprzez zaniechanie przyjęcia, iż pozwany jako profesjonalista działający na rynku ubezpieczeń winien przedstawić kompletne akta szkodowe łącznie z wezwaniem do zapłaty z dnia 11.04.2013 r. na który widniałaby prezentata wpływu do (...) S.A., a tym samym pominięcie, iż ciężar udowodnienia, iż zgłoszenie roszczenia (wezwanie do zapłaty) z dnia 11.04.2013 r. zostało pozwanemu doręczone spoczywa na powodzie, podczas gdy ciężar udowodnienia spoczywał na pozwanym przy uwzględnieniu należytej staranności w zakresie prowadzonej prze siebie działalności gospodarczej.

Na podstawie tak postawionych zarzutów skarżący wniósł, na podstawie art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. oraz art. 382 k.p.c., o przeprowadzenie dowodu z oryginałów pisma z dnia 11.04.2013 r. na okoliczność daty wymagalności roszczenia oraz na okoliczność wzoru znajdującego się na datowniku pocztowy polskiej określającego w pierwszej kolejności dzień następnie miesiąc dalej rok i godzinę nadania.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie, iż odsetki ustawowe należą się od zasądzonej przez Sąd I instancji kwoty tj. 26.680 zł od dnia 16 maja 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r., zaś odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej według norm przepisanych.

Pozwany, w odpowiedzi na wniesioną przez powoda apelację, wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego TU kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje wniesiona przez powoda okazała się zasadna w przeważającej mierze i jako taka skutkowała zmianą orzeczenia Sądu I instancji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wyrok Sądu Rejonowego nie w pełni odpowiada prawu, odnosząc się do podniesionych przez stronę powodową zarzutów w treści wniesionej apelacji dotyczących nieprawidłowego ustalenia przez Sąd I instancji terminu, od którego skarżącemu powinny przysługiwać odsetki ustawowe od zasądzonych kwot świadczenia głównego.

Tym samum w ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy uchybił w niniejszej sprawie dyspozycji przepisu art. 233 § 1 k.p.c., dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego w sposób niewszechstronny. Zgodzić się należy ze skarżącym, że w piśmie sporządzonym w dniu 5 kwietnia 2013 r. powód dokonał zgłoszenia szkody pozwanemu ubezpieczycielowi domagając się w nim przyznania na swoją rzecz kwoty 580 zł tytułem odszkodowania (konsultacje lekarskie i zabiegi rehabilitacyjne) oraz 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku ze szkodą, jaka miała miejsce w dniu 8 czerwca 2012 r.. Przedmiotowe pismo zostało nadane w placówce pocztowej listem poleconym do pozwanego w dniu 11 kwietnia 2013 r., jednocześnie w aktach sprawy brak jest jakiejkolwiek dowodu na okoliczność, kiedy przedmiotowe zgłoszenie szkody zostało pozwanemu ubezpieczycielowi doręczone.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z przepisem § 43 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków wykonywania powszechnych usług pocztowych z dnia 9 stycznia 2004 r., termin doręczenia określany jest jako D + n, przy czym D oznacza dzień nadania – zawarcia umowy, n oznacza zaś liczbę dni, które upłynęły od dnia nadania do dnia doręczenia przesyłki. Jednocześnie zgodnie z Załącznikiem nr 2 do wydanego rozporządzenia, który to załącznik stanowi jego integralną część, dla przesyłek listowych niebędących przesyłkami poleconymi priorytetowymi, wskaźnik czasu doręczenia wynosi D + 5. Wobec powyższego rację ma skarżący, że w przypadku nadania przesyłki w dniu 11 kwietnia 2013 r. powinna ona zostać doręczona pozwanemu w dniu 16 kwietnia 2013 r. albowiem cytowane przepisy wyżej wymienionego rozporządzenia wprowadzają swego rodzaju domniemanie, że list polecony powinien zostać doręczony jego adresatowi piątego dnia roboczego licząc od nadania przesyłki. W tej sytuacji ciężar udowodnienia okoliczności przeciwnej spoczywał na pozwanym tj. że otrzymał od powoda zgłoszenie szkody po dniu 16 kwietnia 2013 r. Podkreślić należy jednocześnie, że w załączonych aktach szkodowych – płyty CD- (k64) znajduje się pismo pozwanego z dnia 23 kwietnia 2013r. o zarejestrowaniu szkody.

Zgodnie z podstawową w procesie cywilnym zasadą kontradyktoryjności, stosownie do treści art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c., to strony są zobowiązane do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, stając się dysponentem postępowania dowodowego, zaś Sąd jest zwolniony od odpowiedzialności za jego wynik, albowiem Sąd nie ma obowiązku działać w tym zakresie z urzędu, (zob. m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 r., II CKN 70/96, OSNC 1997, Nr 8, poz. 113, z dnia 16 grudnia 1997 r., II UKN 406/97, OSNAPUS 1998, Nr 21, poz. 6 oraz z dnia 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPUS 1999, Nr 20, poz. 662). Strona, na której spoczywa ciężar dowodu, ponosi ryzyko ujemnych skutków braku aktywności; w szczególności braku wniosków dowodowych mających na celu udowodnienie słuszności dochodzonych roszczeń lub podnoszonych zarzutów, wpływa na określony wynik postępowania.

Zgodzić się należy w tym miejscu ze skarżącym, że pozwany będąc profesjonalistą w dziedzinie ubezpieczeń, posiada obsługę prawną i pełni on wobec osób poszkodowanych funkcję kompensacyjną oraz pomocową, to można od niego wymagać właściwego przygotowania wszelkich dokumentów związanych z przeprowadzonych z postępowaniem likwidacyjnym, w szczególności większej staranności w udzielaniu przedmiotowo istotnych informacji w sprawie. Natomiast w okolicznościach przedmiotowej sprawy pozwany nie zdołał wykazać, że zgłoszenie od powoda zostało mu doręczone w terminie późniejszym, aniżeli w dniu 16 kwietnia 2013 r., co za tym idzie od tego dnia zaczął biec dla pozwanego ubezpieczyciela termin na rozpatrzenie otrzymanego zgłoszenia. W rozpoznawanej sprawie odsetki ustawowe za opóźnienie przysługują powodowi od daty wezwania dłużnika, to jest pozwanego, do zapłaty na swoją rzecz określonych sum tytułem zadośćuczynienia – 50.000 zł oraz odszkodowania – 580 zł, z uwzględnieniem regulacji szczególnej, jaką jest art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych. Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz. U. 2019 r. poz. 2214). Zgodnie z art. 14 ust. 1 tej ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W związku z powyższym licząc, że w dniu 16 kwietnia 2013 r. otrzymał on zgłoszenie szkody, a zatem termin na jego rozpatrzenie upłynął w dniu 15 maja 2013 r., co za tym idzie skarżącemu należą się odsetki ustawowe od kwoty 580 zł tytułem odszkodowania oraz od kwoty 26.000 zł tytułem zadośćuczynienia począwszy od dnia 16 maja 2013 r.. Wbrew argumentacji skarżącego brak jest podstaw, aby zasądzić odsetki ustawowe od łącznej kwoty roszczenia 26.680 zł począwszy od dnia 16 maja 2013 r., albowiem w piśmie procesowym z dnia 27 września 2017 r. (k. 415) zawierającym rozszerzenia powództwa, skarżący wskazał, że domaga się kwoty 26 000 zł (100 zł mniej niż poprzednio) zadośćuczynienia i 580 zł tytułem odszkodowania, w związku z poniesionymi kosztami konsultacji medycznych oraz zabiegów rehabilitacyjnych. W piśmie z dnia 27 IX 2017r. zawarte było żądanie zapłaty 513 zł tytułem opieki osób trzecich.

Mając powyższe na uwadze, uwzględniając apelację powoda w przeważającym zakresie, zgodnie z art. 386 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy w punkcie I zmienił punkt 1 zaskarżonego wyroku, w ten sposób, że zasądził od (...) Spółka Akcyjna V. (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz D. S. kwotę 27.093 zł wraz z:

a)  ustawowymi odsetkami od dnia 16 maja 2013 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty liczonymi co do kwoty 26.580 zł;

b)  ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty liczonymi co do kwoty 513 zł,

jednocześnie w punkcie II wyroku oddalając apelację powoda w pozostałym zakresie.

Zważywszy na wynik kontroli instancyjnej Sąd Okręgowy o kosztach postępowania apelacyjnego orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 i w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1.800 ze zm.) i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.550 zł. Na zasądzoną kwotę złożyły się opłata od apelacji – 750 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 1.800 zł.