Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III C 335/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Justyna Pikulik

Protokolant:

stażysta Krzysztof Kłak

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2021 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa R. T.

przeciwko (...) Bankowi Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda R. T. na rzecz pozwanego (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3.617 (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt III C 335/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 marca 2021 r. powód R. T. reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wystąpił z pozwem przeciwko pozwanemu (...) Bank Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., domagając się stwierdzenia obowiązku złożenia przez pozwanego oświadczenia woli, którego przedmiotem będzie przeniesienie na rzecz powoda własności ruchomości- pojazdu marki A. (...), rok produkcji 2005, nr nadwozia (...) oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że zawarł z pozwanym Bankiem w dniu 7 maja 2009 r. umowę kredytu nr (...), kredyt przeznaczony był na refinansowanie kosztów zakupu pojazdu marki A. (...), rok produkcji 2005.

Na mocy przedmiotowej umowy, strony postanowiły o ustaleniu zabezpieczenia kredytu w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu marki A. (...). Pozwany wskazał, że pomimo spłaty przedmiotowego kredytu oraz wezwania pozwanego do wydania zaświadczenia potwierdzającego spłatę, pozwany Bank nie wydał takiego zaświadczenia. Powód podał, że spłacił pozwanemu całą należność objętą udzielonym mu kredytem, albowiem Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie M. P. w sprawie Km 1477/18 zakończyła postępowanie egzekucyjne w sprawie ze względu na całkowite zaspokojenie wierzyciela (pozwanego) wynikające z tytułu wykonawczego i postanowiła o pozostawieniu tytułu wykonawczego w aktach sprawy. Dalej powód wskazał, że wierzyciel w piśmie z dnia 3 grudnia 2018 r. wyniósł o uchylenie postanowienia o zakończeniu sprawy z dnia 22 listopada 2018 r. i wyegzekwowanie nienaliczonych odsetek za opóźnienie od kwoty 36.838,15 zł od dnia 21 października 2014 r. do dnia 6 marca 2018 r. w łącznej kwocie 13.661,15 zł. Wierzyciel uzasadnił, że we wniosku o wszczęcie egzekucji błędnie została wskazana data 7 marca 2018 r., od której należało liczyć odsetki za opóźnienie. Kolejno powód podniósł, że Komornik Sądowy postanowieniem z dnia 17 grudnia 2018 r. uchylił postanowienie o zakończeniu postępowania i o kosztach z dnia 22 listopada 2018 r., jednocześnie rozszerzające postępowanie egzekucyjne o kwotę 12.444,23 zł, tj. o odsetki od kwoty 36.838,15 zł liczone od dnia 21 października 2014 r. do dnia 6 marca 2018 r. uzasadniając, że w toku postępowania egzekucyjnego zaszły okoliczności, które uzasadniają uchylenie ww. postanowienia, gdyż wierzyciel w piśmie z dnia 3 grudnia 2018 r. wskazał, że z uwagi na błędnie wskazaną we wniosku o wszczęcie egzekucji z dnia 7 marca 2018 r. datę, od której należało naliczyć odsetki, zadłużenie nie zostało do końca spłacone. Na tej podstawie pismem z dnia 17 grudnia 2018 r., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin - Centrum w Szczecinie M. P. w sprawie o sygn. akt Km 229/18 zawiadomił dłużnika o wszczęciu egzekucji oraz o rozszerzeniu egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego: postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie VI Wydział Egzekucyjny z dnia 6 listopada 2014 r., sygn. akt VI Co 3362/14, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 18 listopada 2014 r. Zgłoszone roszczenie o zasądzenie odsetek za opóźnienie liczonych od kwoty 36.838,15 zł od dnia 21 października 2014 r. do dnia 6 marca 2018 r. było nowym żądaniem zgłoszonym przez wierzyciela we wniosku z dnia 3 grudnia 2018 r. Cała należność objęta wnioskiem egzekucyjnym wierzyciela z dnia 7 marca 2018 r. została spłacona, zatem postępowanie egzekucyjne objęte wnioskiem z dnia 7 marca 2018 r. zostało zakończone. W sytuacji, kiedy wierzyciel zgłosił nowe żądanie, Komornik Sądowy powinien prowadzić nowe postępowanie egzekucyjne.

Dalej powód podniósł, że postanowieniem z dnia 10 lipca 2019 r., sygn. akt VI Co 89/19 Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie Wydział VI Egzekucyjny postanowił o uchyleniu postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum z dnia 17 grudnia 2018 r. o uchyleniu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji oraz zawieszeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie M. P.. Zdaniem Sądu, postanowienie z dnia 22 listopada 2018 r. było postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie Km 1477/18. Po uprawomocnieniu się postanowienia z dnia 22 listopada 2018 r. na tytule wykonawczym stanowiącym podstawę egzekucji w sprawie Km 1477/18 powinna zostać poczyniona wzmianka o wyniku egzekucji, a tytuł wykonawczy powinien być pozostawiony w aktach. Zgodnie z postanowieniem z dnia 22 listopada 2018 r., tytuł wykonawczy nie mógł zostać wydany wierzycielowi dla potrzeb nowej egzekucji w tym odsetek, które zostały wyliczone w sposób nieprawidłowy. Sąd zważył, że w tym stanie rzeczy, biorąc pod uwagę zawartą argumentację, należy stwierdzić, że zaskarżone postanowienie należało uchylić, a ponowna egzekucja na podstawie tytułu egzekucyjnego znajdującego się w aktach sprawy Km 1477/18 nie powinna zostać wszczęta.

Reasumując, powód wskazał, że ziszczenie się warunku, którym była spłata wierzytelności, skutkuje powrotnym przeniesieniem własności, co czyni powództwo zasadnym. Jako podstawę powództwa powód wskazał umowę kredytu nr (...) z dnia 7 maja 2009 r. w zw. z art. 64 k.c. i art.1047 k.c.

W odpowiedzi na pozew z dnia 31 maja 2021 r. pozwany (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Pozwany przyznał, że łączyła go z powodem umowa kredytu (...) z dnia 7 maja 2009 roku zawarta na zakup pojazdu oraz koszty związane z eksploatacją i utrzymaniem pojazdu. Zabezpieczeniem kredytu była umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie (por. § 3 Umowy kredytu)

Pozwany podał, że w celu zabezpieczenia roszczeń Banku wynikających z Umowy kredytu, w dniu 7 maja 2009 roku strony zawarły umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie. Zgodnie z § 3 ust. 1 Umowy przewłaszczenia, powód przeniósł na Bank udział w prawie własności pojazdu, w części 49/100, w wyniku czego Bank stał współwłaścicielem pojazdu w 49/100, a powodowi przysługiwał udział w wysokości 51/100 własności pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 tego paragrafu. Pozwany przytoczył § 3 ust. 4 Umowy przewłaszczenia, zgodnie z którym w przypadku wypowiedzenia przez Bank (...) kredytu, na Bank przechodzi pozostała część udziału w prawie własności pojazdu, wynosząca 51/100 przysługująca przewłaszczającemu, na co przewłaszczający wyraża bezwarunkową zgodę. Pozwany wskazał, że w związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu, w piśmie z dnia 18 marca 2014 r. oraz z dnia 29 kwietnia 2014 r. Bank wezwał Powoda do zapłaty zaległości pod rygorem wypowiedzenia Umowy kredytu, wypełniając tym samym swój obowiązek określony w § 11a lit. a) Umowy kredytu). W związku z tym, że powód zaległości nie uregulował, w piśmie z dnia 24 czerwca 2014 roku Bank złożył powodowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu, z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia. Oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytu zostało doręczone powodowi w formie doręczenia zastępczego w dniu 15 lipca 2014 roku. Pozwany wskazał, że po upływie 30 dniowego okresu wypowiedzenia Umowy kredytu, na mocy § 3 ust Umowy przewłaszczenia, Bank stał się jedynym właścicielem Pojazdu. Pozwany, celem realizacji swoich uprawnień właścicielskich, zgodnie z § 9 Umowy przewłaszczenia, zażądał od powoda wydania mu pojazdu. Powód nie spełnił żądania Banku, nie odbierał telefonów, ani nie otwierał pracownikom Banku drzwi swojego mieszkania. Do dnia dzisiejszego pozwany Bank nie wie gdzie znajduje się należący do niego pojazd. Pozwany wskazał ponadto, że zadłużenie powoda z tytułu zawartej umowy kredytu nie zostało do dnia dzisiejszego spłacone. Podniósł, że w chwili obecnej jedynym właścicielem pojazdu jest pozwany Bank, a powód, pomimo wielokrotnego wzywania go do wydania pojazdu, nie zwrócił go obecnemu właścicielowi.

W piśmie procesowym z dnia 4 sierpnia 2021 r. powód R. T. podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i powtórzył twierdzenia pozwu.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 maja 2009 r. w S. powód R. T. zawarł z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną w S. umowę kredytu nr (...), na mocy której pozwany Bank udzielił powodowi na okres 96 miesięcy kredytu w kwocie 76.736,84 zł, z przeznaczeniem na refinansowanie kosztów zakupu pojazdu marki A. (...), rok produkcji 2005 w kwocie 72.900 zł i prowizji w kwocie 3.836,84 zł.

W § 3 ww. umowy kredytu strony postanowiły, że prawnym zabezpieczeniem udzielonego kredytu będzie przewłaszczenie na zabezpieczenie pojazdu marki A. (...).

Zgodnie z § 4 umowy kredytu, kredytobiorca zobowiązał się w dokonać w okresie objętym umową, spłaty rat kredytu wraz z odsetkami w miesięcznych ratach w terminach i kwotach określonych w harmonogramie spłat, stanowiącym załącznik do umowy. Zgodnie z § 11 a umowy kredytu, Bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy kredytu z zachowaniem 30- dniowego terminu wypowiedzenia w razie m.in. zwłoki klienta z zapłatą pełnych rat kredytu za co najmniej dwa pełne okresy płatności, po uprzednim pisemnym wezwaniu klienta do spłaty wymagalnych należności w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania czy też niedotrzymania przez klienta obowiązków wynikających z umowy.

Niesporne, a nadto:

-umowa kredytu nr (...) z dnia 07.05.2009 r. k.9-12, k.41-42,

-harmonogram spłat k.13, k.43

-dowód rejestracyjny pojazdu k. 14-15;

-przesłuchanie powoda R. T. k. 71.

Również w dniu 7 maja 2009 r. powód R. T. zawarł z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną w S. umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, w § 3 której zawarto ustalenie, że w celu zabezpieczenia wierzytelności Banku wobec Kredytobiorcy z tytułu kredytu opisanego w § 1 umowy ( tj. umowy kredytu nr (...) z 7 maja 2009 r.), P. ( powód) przenosi na Bank udział w prawie własności pojazdu A. (...), rok produkcji 2005, nr nadwozia (...) w części 49/100, w wyniku czego Bank staje się współwłaścicielem pojazdu w 49/100 części, a P. staje się współwłaścicielem pojazdu w 51/100 części. P. wyraził zgodę na oznaczenie przewłaszczonego pojazdu jako przedmiotu przewłaszczenia na rzecz Banku i utrzymanie każdorazowego oznaczenia praw właścicielskich Banku aż do całkowitej spłaty wszystkich należności Kredytobiorcy z tytułu zaciągniętego kredytu. Oznaczeniu temu służy rejestracja pojazdu, która odbywa się stosownie do oświadczeń woli, o ile organowi rejestracyjnemu nie jest odrębnie przedkładane pisemne potwierdzenie zaistnienia któregokolwiek zdarzenia opisanego w dalszej części umowy.

W § 3 ww. umowy przewłaszczenia przewidziano, że jeżeli kredyt wraz z odsetkami i innymi kosztami zostanie spłacony w terminie określonym w umowie kredytu, własność pojazdu przechodzi na P.. Bank jest zobowiązany do złożenia P. stosownego oświadczenia o przejściu własności.

Natomiast w przypadku:

a)wypowiedzenia przez Bank umowy kredytu;

b)niedotrzymania przez P. warunków mniejszej umowy,

c)stwierdzenia przez Bank niezgodności w dokumentach złożonych przez Kredytobiorcę, jak również gdy okaże się, że dokumenty są fałszywe lub zawierają stwierdzenia niezgodne z prawdą,

na Bank przechodzi pozostała część udziału w prawie własności pojazdu wynosząca 51/100 przysługującego P., na co P. wyraża bezwarunkową zgodę.

W przypadku wypowiedzenia umowy kredytu własność pozostałego udziału przechodzi na Bank bez potrzeby składania odrębnego oświadczenia woli także przez Bank.

W umowie przewłaszczenia na zabezpieczenie postanowiono także, że do czasu całkowitej spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami albo do otrzymania przez P. pisma Banku zawierającego żądania wydania Bankowi pojazdu, pojazd będzie używany przez P..

P. zobowiązał się, że bez zgody Banku nie będzie rozporządzał swoim udziałem, ani nie odda pojazdu w używanie osoby trzeciej ( § 5 umowy).

W § 9 umowy Przewłaszczenia postanowiono, że w przypadku:

•wypowiedzenia przez Bank umowy kredytu opisanej w §1.

•niedotrzymania przez P. warunków mniejszej umowy,

•stwierdzenia przez Bank niezgodności w dokumentach złożonych przez Kredytobiorcę, jak również gdy okaże się, że dokumenty są fałszywe lub zawierają stwierdzenia niezgodne z prawdą, P. zobowiązuje się do niezwłocznego wydania pojazdu na żądanie Banku lub osoby przez niego upoważnionej. Szkody wynikłe dla Banku z niewykonania lub zwłoki w wykonaniu obowiązku wydania pojazdu w terminie i miejscu wskazanym przez Bank lub wydania pojazdu Przewłaszczonego w stanie pogorszonym, jak również wszelkie koszty poniesione przez Bank, obciążają P., który zobowiązuje się do ich pokrycia.

Niesporne, a nadto:

-umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie z 07.05.2009 r. k.44.

Powód R. T. nie regulował terminowo swoich zobowiązań finansowych do spłaty rat wynikających z umowy kredytu nr (...) z 7 maja 2009 r., zawartej z pozwanym G. (...) Bankiem, co doprowadziło do powstania zaległości w spłacie kredytu.

Niesporne, a nadto:

-przesłuchanie powoda R. T. k. 71

W związku z powyższym, pismem z dnia 18 marca 2014 r. oraz z dnia 29 kwietnia 2014 r. pozwany Bank wezwał Powoda do zapłaty zaległości pod rygorem wypowiedzenia Umowy kredytu.

Wezwania do zapłaty zostały do powoda wystosowane na wskazany w umowie kredytu i umowie przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 7 maja 2009 r. adres powoda, tj. S., ul. (...) i prawidłowo awizowane zostały do Banku zwrócone jako niepodjęte w terminie.

Powód w zakreślonych mu wezwaniach do zapłaty terminach zaległości wobec pozwanego Banku nie uregulował, co w konsekwencji doprowadziło do tego, że pismem z dnia 24 czerwca 2014 roku pozwany Bank złożył powodowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu, z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia.

Oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytu zostało skutecznie doręczone powodowi w formie doręczenia zastępczego w dniu 15 lipca 2014 roku.

Następnie w dniu 20 sierpnia 2014 r. pozwany Bank skierował do powoda ostateczne wezwanie do zapłaty oraz wezwanie do wydania pojazdu w terminie 7 dni od daty wezwania.

Powód, mimo podjętych czynności windykacyjnych, nie spełnił żądania Banku i nie wydał mu stanowiącego przedmiot umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu A. (...), rok produkcji 2005, nr nadwozia (...). Powód nie odbierał telefonów, ani nie otwierał pracownikom Banku drzwi swojego mieszkania.

Dowód:

-wezwanie do zapłaty z 18.03.2014 r. k.45 wraz z potwierdzeniem nadania k. 46;

-wezwanie do zapłaty z 29.04.2014 r. k.47 wraz z potwierdzeniem nadania k. 48;

-oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytu z 24.06.2014 r. k. 49;

-zawiadomienie z 24.06.2014 r. k.50;

-potwierdzenie nadania k. 51;

-historia rachunku po wypowiedzeniu umowy k.52;

-ostateczne wezwanie do zapłaty oraz wezwanie do wydania pojazdu z dnia 20.08.2014 r. k.53 wraz z potwierdzeniem nadania k. 54,

-raport potwierdzający zakończenie zlecenia windykacji rzeczowej k.55

Do chwili obecnej powód R. T. znajduje się w posiadaniu stanowiącego przedmiot umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu marki A. (...). Powód przez cały okres używania pojazdu pokrywał koszty jego utrzymania i należne składki.

Niesporne, a nadto:

-przesłuchanie powoda R. T. k. 71

Na podstawie tytułu wykonawczego- bankowego tytułu egzekucyjnego o sygn. Win/00/95573/14, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, wierzyciel (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystąpił w dniu 7 marca 2018 r. do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie M. P. z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w celu wyegzekwowania należności wynikających z umowy kredytu z dnia 7 maja 2009 r. nr (...).

Postępowanie egzekucyjne ww. Komornik wszczął w dniu 4 kwietnia 2018 r. na podstawie tytułu wykonawczego- postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie VI Wydział Egzekucyjny z dnia 6 listopada 2014 r., sygn. akt VI Co 3362/14, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 18 listopada 2014 r. i prowadził pod sygnaturą Km 1477/18.

Postanowieniem z dnia 22 listopada 2018 r. Komornik zakończył postępowanie egzekucyjne z uwagi na zaspokojenie w całości roszczenia egzekucyjnego wynikającego z tytułu wykonawczego.

Kolejno wierzyciel- pozwany G. (...) Bank w piśmie z dnia 3 grudnia 2018 r. wyniósł o uchylenie postanowienia o zakończeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 22 listopada 2018 r. i wyegzekwowanie nienaliczonych odsetek za opóźnienie od kwoty 36.838,15 zł od dnia 21 października 2014 r. do dnia 6 marca 2018 r. w łącznej kwocie 13.661,15 zł. Wierzyciel uzasadnił, że we wniosku o wszczęcie egzekucji błędnie została wskazana data 7 marca 2018 r., od której należało liczyć odsetki za opóźnienie i nie zostały wyegzekwowane zasądzone odsetki za opóźnienie od kwoty 36.838,15 zł od dnia 21 października 2014 r. do 6 marca 2018 r.

W reakcji na powyższe, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie M. P. postanowieniem z dnia 17 grudnia 2018 r. uchyliła postanowienie o zakończeniu postępowania egzekucyjnego i o kosztach z dnia 22 listopada 2018 r. i rozszerzyła postępowanie egzekucyjne o kwotę 12.444.23 zł, tj. o odsetki od kwoty 36.838,15 zł liczone od dnia 21 października 2014 r. do dnia 6 marca 2018 r. Komornik uzasadniła ww. postanowienie wskazując, że w toku postępowania egzekucyjnego zaszły okoliczności, które uzasadniają uchylenie ww. postanowienia, gdyż wierzyciel w piśmie z dnia 3 grudnia 2018 r. wskazał, że z uwagi na błędnie wskazaną we wniosku o wszczęcie egzekucji z dnia 7 marca 2018 r. datę, od której należało naliczyć odsetki, zadłużenie nie zostało do końca spłacone.

Na tej podstawie pismem z dnia 17 grudnia 2018 r., Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin - Centrum w Szczecinie M. P. w sprawie o sygn. akt Km 229/18 zawiadomiła dłużnika o wszczęciu egzekucji oraz o rozszerzeniu egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego- postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie VI Wydział Egzekucyjny z dnia 6 listopada 2014 r., sygn. akt VI Co 3362/14, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 18 listopada 2014 r.

Kolejno, postanowieniem z dnia 10 lipca 2019 r., sygn. akt VI Co 89/19 Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie Wydział VI Egzekucyjny wydanym na skutej skargi R. T., postanowił uchylić postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum z dnia 17 grudnia 2018 r., uchylić zawiadomienie o wszczęciu egzekucji oraz zawiesić postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie M. P. w sprawie Km 1477/18 do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia skargi w niniejszej sprawie. Sąd w uzasadnieniu ww. postanowienia wskazał, że postanowienie z dnia 22 listopada 2018 r. o zakończeniu postępowania egzekucyjnego było postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie Km 1477/18. Po uprawomocnieniu się postanowienia z dnia 22 listopada 2018 r. na tytule wykonawczym stanowiącym podstawę egzekucji w sprawie Km 1477/18 powinna zostać poczyniona wzmianka o wyniku egzekucji, a tytuł wykonawczy powinien być pozostawiony w aktach. Zgodnie z postanowieniem Sądu z dnia 22 listopada 2018 r. tytuł wykonawczy nie mógł zostać wydany wierzycielowi dla potrzeb nowej egzekucji w tym odsetek, które zostały wyliczone w sposób nieprawidłowy. Sąd zważył, że w tym stanie rzeczy, biorąc pod uwagę zawartą argumentację, należało stwierdzić, że zaskarżone postanowienie należało uchylić, a ponowna egzekucja na podstawie tytułu egzekucyjnego znajdującego się w aktach sprawy Km 1477/18 nie powinna zostać wszczęta.

Niesporne, a nadto:

-wniosek egzekucyjny z 07.03.2018 r. k.17;

-zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z 04.04.2018 r. k.18;

-postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie M. P. w sprawie Km 1477/18 z 22.11.2018 r. k. 19;

-wniosek wierzyciela z 03.12.2018 r. k.20;

-postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin- Centrum w Szczecinie M. P. w sprawie Km 1477/18 z 17.12.2018 r. k. 21;

-zawiadomienie z 17.12.2018 r. o wszczęciu egzekucji i rozszerzeniu egzekucji k.22-23;

-postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum w Szczecinie Wydział VI Egzekucyjny z dnia 10 lipca 2019 r., sygn. akt VI Co 89/19 k.25-26.

-przesłuchanie powoda R. T. k. 71.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo w niniejszej sprawie okazało się niezasadne i jako takie podlegało oddaleniu w całości.

W przedmiotowej sprawie powód R. T. domagał się od pozwanego (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. stwierdzenia obowiązku złożenia przez pozwanego oświadczenia woli, którego przedmiotem będzie przeniesienie na rzecz powoda własności ruchomości- pojazdu marki A. (...), rok produkcji 2005, nr nadwozia (...). W ocenie powoda, w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy ziszczenie się warunku, którym była spłata wierzytelności wynikająca z łączącej strony umowy kredytowej z dnia 7 maja 2009 r., winno skutkować powrotnym przeniesieniem na powoda własności stanowiącego przedmiot przewłaszczenia na zabezpieczenie ww. pojazdu marki A. (...).

Jako podstawę powództwa powód wskazał umowę kredytu nr (...) z dnia 7 maja 2009 r. w zw. z art. 64 k.c. i art.1047 k.p.c.

Zgodnie z treścią przepisu art. 64 k.c., prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie. Zgodnie zaś z treścią art. 1047 § 1 i 2 k.p.c., jeżeli dłużnik jest obowiązany do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, prawomocne orzeczenie sądu zobowiązujące do złożenia oświadczenia zastępuje oświadczenie dłużnika.

Jeżeli złożenie oświadczenia woli jest uzależnione od świadczenia wzajemnego wierzyciela, skutek wymieniony w paragrafie poprzedzającym powstaje dopiero z chwilą prawomocnego nadania orzeczeniu klauzuli wykonalności.

Przepis art. 64 k.c. nie jest samoistną podstawą dla kreowania obowiązku złożenia oznaczonego oświadczenia woli. Stanowi on jedynie podstawę do stwierdzenia przez sąd, że dłużnik ma obowiązek złożenia oświadczenia woli. Przepis ten określa jedynie skutki prawne wynikające ze stwierdzenia istnienia takiego obowiązku, którego źródłem muszą być jednak określone, istniejące stosunki prawne, a których zbadanie i ocena jest obowiązkiem sądu uwzględniającego powództwo na podstawie tego przepisu ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2016 roku, V CSK 654/15). Przedmiotem powództwa o zobowiązanie strony przeciwnej do złożenia oświadczenia woli jest zatem stwierdzenie przez sąd istnienia po stronie pozwanego obowiązku skierowania do powoda określonej treści oświadczenia woli wynikającego ze wskazanej przez powoda podstawy materialnoprawnej. Orzeczenie sądu nie tylko stwierdza, jakiej treści wolę pozwany ma obowiązek ujawnić, ale także zastępuje go w realizacji tego obowiązku, poprzez wprowadzoną w art. 64 k.c. w związku z art. 1047 § 1 k.p.c. fikcję prawną, że zobowiązany złożył oświadczenie o treści wynikającej z prawomocnego orzeczenia sądu. Źródłem natomiast obowiązku złożenia oświadczenia może być każde zdarzenie cywilnoprawne, ponieważ ustawodawca nie ogranicza kręgu sytuacji, do których przepis ten się odnosi. Chodzi więc o wszystkie orzeczenia, w których stwierdzony jest, choćby w sposób dorozumiany, obowiązek złożenia oświadczenia woli. Obowiązek złożenia oświadczenia woli wynikać może z umowy (umowa przedwstępna, umowa zobowiązująca do rozporządzenia, prawo odkupu, umowa spółki zobowiązująca do wniesienia wkładu), z jednostronnej czynności prawnej (przyrzeczenie publiczne, testament, przyjęcie przekazu), z orzeczenia sądu lub innego organu, z decyzji administracyjnej, z bezpodstawnego wzbogacenia, z mocy prawa (np. art. 151, 231 k.c., obowiązek zawarcia umowy na podstawie przepisów prawa energetycznego, telekomunikacyjnego, autorskiego). Regulacja przepisu art. 64 k.c. znajduje zastosowanie w tych wszystkich sytuacjach, gdy osoba zobowiązana do złożenia oznaczonego oświadczenia woli uchyla się od jego złożenia, bądź to poprzez milczenie, bądź wyraźną odmowę, a zakres i treść oświadczenia, do którego złożenia, na podstawie art. 64 k.c., jest zobowiązywana strona pozwana powinna odpowiadać zakresowi i treści oświadczenia woli, do którego złożenia zobowiązują ją właściwe przepisy prawa materialnego.

Zgodnie z art. 101 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, zabezpieczenie wierzytelności banku może być dokonane w drodze przeniesienia na bank przez dłużnika lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy ruchomej lub papierów wartościowych. W przypadku, gdy przeniesiona została własność rzeczy określonej co do gatunku lub zbioru rzeczy, dłużnik lub osoba trzecia obowiązani są wyodrębnić i oznaczyć rzecz lub zbiór rzeczy oraz - jeżeli umowa nie stanowi inaczej - prowadzić ewidencję zmian w zakresie przedmiotu przewłaszczenia.

Zabezpieczenie kredytu w postaci zastrzeżenia, że w przypadku wypowiedzenia przez bank umowy kredytu przechodzi na niego pozostała część udziału w prawie własności pojazdu, bez potrzeby składania odrębnego oświadczenia woli przez bank i za bezwarunkową zgodą przewłaszczającego, pozostaje w zgodzie z art. 101 Prawa bankowego, którego celem jest pozostawienie praktyce bankowej możliwości kształtowania najbardziej pewnych i skutecznych prawnie modeli (wariantów) instytucji przewłaszczenia (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 16 stycznia 2018 r., VI ACa 1388/16)

W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu, brak jest podstaw do zobowiązania pozwanego Banku do złożenia oświadczenia woli, którego przedmiotem będzie przeniesienie na rzecz powoda własności ruchomości- pojazdu marki A. (...), rok produkcji 2005, nr nadwozia (...).

W szczególności, podstaw do złożenia takowego oświadczenia woli trudno upatrywać w treści łączącej strony umowy kredytu z dnia 7 maja 2009 r. o nr (...), albowiem umowa kredytu wskazuje jedynie, że prawnym jej zabezpieczeniem jest umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu marki A. (...) ( § 3 umowy kredytu z dnia 7 maja 2009 r.).

Powód, uzasadniając zgłoszone w tym procesie żądanie, całkowicie pominął zapisy zawartej w dniu 7 maja 2009 r. z pozwanym (...) Bankiem Spółką Akcyjną umowy przewłaszczania na zabezpieczenie, która to określa warunki przeniesienia własności stanowiącego przedmiot przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu na powoda i mogłaby stać się podstawą do zobowiązania pozwanego do złożenia oświadczenia woli o treści wskazanej w pozwie. W § 3 ww. umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie przewidziano, że jeżeli kredyt wraz z odsetkami i innymi kosztami zostanie spłacony w terminie określonym w umowie kredytu, własność pojazdu przechodzi na P.. Bank jest zobowiązany do złożenia P. stosownego oświadczenia o przejściu własności.

W przedmiotowej sprawie powyższy warunek nie został spełniony. Wbrew bowiem temu, co twierdzi w pozwie powód, spłata wierzytelności wynikającej z umowy kredytu zawartej przez strony postępowania w dniu 7 maja 2009 r. (w toku wszczętego przez pozwany Bank postępowania egzekucyjnego) nie stanowi ziszczenia się warunku skutkującego powrotnym przeniesieniem własności pojazdu. Zapisy wyżej przytoczonej umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie wyraźnie mówią bowiem że „jeżeli kredyt wraz z odsetkami i innymi kosztami zostanie spłacony w terminie określonym w umowie kredytu, własność pojazdu przechodzi na P.”. Zgodnie zaś § 4 umowy kredytu z dnia 7 maja 2009 r., kredytobiorca zobowiązał się w dokonać w okresie objętym umową, spłaty rat kredytu wraz z odsetkami w miesięcznych ratach w terminach i kwotach określonych w harmonogramie spłat, stanowiącym załącznik do umowy. Taki sposób zabezpieczenia kredytu pozostaje w zgodzie z art. 101 Prawa bankowego, którego celem jest pozostawienie praktyce bankowej możliwości kształtowania najbardziej pewnych i skutecznych prawnie modeli (wariantów) instytucji przewłaszczenia (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 24 października 2001 r., III CZP 58/01, OSNC 2002/7-8/88, (...) (...), (...) 2002/7-8/7, (...) 2002/1/7, Biul.SN 2001/10/8, (...). (...), (...). (...)).

W przedmiotowej sprawie kredyt zaciągnięty umową z dnia 7 maja 2009 r. z całą pewnością nie został przez powoda spłacony w terminie określonym w umowie kredytowej, albowiem powód nie spłacał kredytu w terminach określonych w harmonogramie spłat, wskutek czego doszło do powstania zaległości w spłacie kredytu, co w konsekwencji doprowadziło do skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu ze skutkiem na dzień 15 sierpnia 2014 r.

Jak bowiem wynika z ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie, w związku z zaległościami w spłacie należności wynikających z umowy kredytowej, pismem z dnia 18 marca 2014 r. oraz z dnia 29 kwietnia 2014 r. pozwany Bank wezwał Powoda do zapłaty zaległości pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu. Powód w zakreślonych mu wezwaniach do zapłaty terminach zaległości wobec pozwanego Banku nie uregulował, co w konsekwencji doprowadziło do tego, że pismem z dnia 24 czerwca 2014 roku pozwany Bank złożył powodowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu, z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia.

Oświadczenie Banku o wypowiedzeniu umowy kredytu zostało doręczone powodowi w formie doręczenia zastępczego skutecznie doręczone w dniu 15 lipca 2014 roku, a zatem po upływie 30- dniowego okresu, w dniu 15 sierpnia 2014 r., łącząca strony umowa kredytu została powodowi skutecznie wypowiedziana.

Zgodnie zaś z § 3 umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, w przypadku m.in. wypowiedzenia przez Bank umowy kredytu, na Bank przechodzi pozostała część udziału w prawie własności pojazdu wynosząca 51/100 przysługującego P., na co P. wyraził bezwarunkową zgodę.

W przypadku wypowiedzenia umowy kredytu własność pozostałego udziału przechodzi na Bank bez potrzeby składania odrębnego oświadczenia woli także przez Bank.

A zatem, w sytuacji skutecznego wypowiedzenia przez bank umowy kredytowej, a z taką sytuacją niewątpliwie mamy do czynienia w niniejszej sprawie, na pozwany Bank przeszła własności stanowiącego przedmiot przewłaszczenia na zabezpieczenie pojazdu marki A. (...) wynosząca 51/100, a zatem Bank, któremu zgodnie z zawartą umową przewłaszczenia na zabezpieczenie wcześniej przysługiwała własność pojazdu w 49/100 części, stał się jego wyłącznym właścicielem. Żądanie zatem złożenia powodowi oświadczenia woli o przeniesieniu na jego rzecz własności ruchomości- pojazdu marki A. (...) jest pozbawione podstaw prawnych, gdyż przedmiotowy pojazd stanowi obecnie własność pozwanego Banku.

Sam fakt, na który powoływał się w tym procesie powód, a który miał uzasadniać konieczność złożenia przez pozwany Bank oświadczenia o przeniesieniu własności pojazdu, a mianowicie, że wierzytelność wynikająca z umowy kredytowej została przez powoda spłacona, zdaniem Sądu nie uzasadnia uwzględnienia żądania pozwu.

Powód abstrahuje od tego, że świadczenie wynikające z umowy kredytu zostało spełnione w toku egzekucji, która toczyła się również po wskazanym w umowie terminie spłaty kredytu. Fakt spłaty kredytu w toku egzekucji nie czyni zatem powoda właścicielem pojazdu, a jedynie otwiera mu drogę do rozliczeń z Bankiem, skoro stan rzeczy jest obecnie taki, że należność wynikająca z umowy kredytu została w całości spłacona ( lub nie w całości, jak twierdzi pozwany Bank, co jednak nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie), a pojazd A. (...) przeszedł zgodnie z postanowieniami umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie na wyłączną własność pozwanego Banku. Bank złożył bowiem powodowi w dniu 20 sierpnia 2014 r. oświadczenie o przejęciu pojazdu A. (...) i wezwał powoda do jego wydania, lecz powód uchylał się od obowiązku jego wydania pozwanemu Bankowi i z tych też przyczyn ostatecznie nie doszło do faktycznego zaspokojenia przez Bank z pojazdu (np. poprzez jego sprzedaż) i zaliczenia jego wartości na poczet spłaty kredytu. Bank, w celu zaspokojenia swojej wierzytelności, zmuszony był wszcząć postępowanie egzekucyjne i ostatecznie w jego toku uzyskał ( w całości/ w części), zaspokojenie swojej wierzytelności wynikającej z umowy kredytowej.

Konsekwencją przejścia na Bank prawa własności pojazdu jest obowiązek Banku rozliczenia według stanu na ten dzień wartości przejętego samochodu i zaliczenia jej na poczet ewentualnego niespłaconego kredytu, albo zwrot powodowi.

W tym stanie rzeczy, Sąd uznając, że nie istnieje wskazana w umowie przewłaszczenia z dnia 7 maja 2009 r. podstawa prawna do złożenia przez Bank oświadczenia woli o przeniesieniu prawa własności pojazdu na powoda, powództwo o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu prawa własności pojazdu na powoda oddalił, orzekając jak w sentencji wyroku.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych przez strony w toku procesu, co do prawdziwości i wiarygodności których nie powziął zastrzeżeń i które nie były przez żadną ze stron postępowania kwestionowane oraz częściowo na podstawie zeznań powoda, które w tym zakresie, w jakim korespondowały z twierdzeniami stron w toku procesu oraz zaoferowanymi dowodami z dokumentów, Sąd uznał za wiarygodne.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Powód w niniejszej sprawie przegrał proces w całości, stąd winien zwrócić pozwanemu Bankowi jego koszty. Na koszty te, zgodnie z treścią art. 98 § 3 k.p.c. składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej, którego wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zm.) na kwotę 3.600 złotych, co wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa dało kwotę 3.617 zł.

W związku z powyższym, Sąd w punkcie 2 wyroku zasądził od powoda R. T. na rzecz pozwanego (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 3.617 tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 98 k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty ( art. 98 § 1 1 k.p.c.).