Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 839/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 28 kwietnia 2021 r., sygn. akt III K 279/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

T. P.

Okolice miejsca inkryminowanego zdarzenia wyglądają tak jak na fotografiach przedłożonych do akt sprawy wraz z apelacją obrońcy podsądnego.

Fotografie okolic miejsca zdarzenia

k. 136-141

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Fotografie okolic miejsca zdarzenia

Brak było podstaw dla podważania, że załączone do środka odwoławczego fotografie obrazują tereny w okolicy miejsca, w którym doszło do popełnienia przestępstwa przypisanego T. P.. Fotografie miały jednak tylko charakter poglądowy. Podkreślić należy, że nie miały one znaczenia dla weryfikacji poprawności zaskarżonego orzeczenia w zakresie położenia pojazdu oskarżonego w momencie kontroli policyjnej ani warunków atmosferycznych wówczas panujących. Dowody te nie były zatem pomocne dla ustalenia dokładnej lokalizacji pojazdu oskarżonego w dniu 11 stycznia 2020 r.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez dowolną, wybiórczą ocenę dowodów, przejawiającą się w:

- odmowie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w części, co do której oskarżony wskazał, że nie prowadził on pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w ruchu lądowym, że jego samochód znajdował się na łące, a nadto, że na skutek uszkodzenia samochodu oraz faktu jego zakopania samochód nie był zdolny do jazdy, podczas gdy wyjaśnienia oskarżonego były spójne, logiczne i korespondowały z zebranym w sprawie materiałem dowodowym;

- przyznaniu wiarygodności zeznaniom świadka A. K. oraz A. S. w części, w której wskazywali oni, że samochód oskarżonego znajdował się na nieutwardzonej drodze i poruszał się do przodu oraz do tyłu, podczas gdy zeznania w tej części były nielogiczne oraz sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego, a nadto wewnętrznie sprzeczne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy nie stwierdził aby przy wydawaniu zaskarżonego wyroku doszło do naruszenia reguł procesowych w zakresie oceny zgromadzonych w sprawie dowodów, mogących rzutować na treść wyroku. Przeciwnie, przeprowadzona przez Sąd Rejonowy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego była rzetelna, szczegółowa i uwzględniała w odpowiednim stopniu zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Jak wynika z analizy akt sprawy, Sąd I instancji poddał ocenie wszystkie zgromadzone dowody, wyraźnie zaznaczył, którym dowodom bądź ich częściom przyznał przymiot wiarygodności a którym cechy tej odmówił oraz podał racjonalne powody takiego ich wartościowania. Przeprowadzona w ten sposób weryfikacja dowodów czyniła zadość przepisowi art. 7 kpk i została w pełni zaaprobowana przez organ odwoławczy.

Przeciwne stanowisko obrońcy oskarżonego zaprezentowane w środku odwoławczym sprowadzające się do podważenia słuszności oceny wszystkich dowodów osobowych było chybione. Jako wysoce subiektywne należało uznać twierdzenia apelującego jakoby zeznania świadków A. K. oraz A. S. były nielogiczne, wewnętrznie sprzeczne oraz niezgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Sąd odwoławczy zapoznając się z treścią tych dowodów osobowych nie dostrzegł w nich cech wymienionych w apelacji. Zeznania wymienionych funkcjonariuszy Policji były konsekwentne, a dodatkowo korespondowały ze sobą wzajemnie oraz z pozostałym materiałem dowodowym, który został uznany za wiarygodny (np. protokół badania stanu trzeźwości T. P.). Sąd Rejonowy trafnie zwrócił uwagę na brak jakiegokolwiek interesu świadków w składaniu zeznań niezgodnych z prawdą i świadomości o grożącej im za to odpowiedzialności karnej i dyscyplinarnej. Znamiennym jest przy tym, że policjanci zbliżając się do samochodu T. P. poczynili bezpośrednie obserwacje co do zachowania kierowcy we wnętrzu pojazdu oraz wprowadzania w ruch auta w celu wydostania się z błota i podali te okoliczności w trakcie ich przesłuchań. To natomiast, że zeznania A. K. oraz A. S. nie były zgodne z wyjaśnieniami oskarżonego w części ocenionej przez organ meriti jako niewiarygodne nie powodowało obowiązku odrzucenia ich w toku weryfikacji materiału dowodowego. Wyjaśnienia T. P. w części, w której kategorycznie zaprzeczał by prowadził pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości (a więc po spożyciu 4 piw) nie zasługiwały bowiem na przymiot wiarygodności albowiem były one sprzeczne z zeznaniami policjantów, a poza tym nie tworzyły jednolitej, logicznej całości jak zapewniał o tym obrońca. Warto wskazać, że w trakcie pierwszego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym T. P. potwierdził podjęte próby wyjechania samochodem z błota już po wypiciu piwa. Dopiero na dalszym etapie postępowania zmienił swoje wyjaśnienia w tym zakresie, wskazując, że próbował wyjechać z koleiny jedynie przed spożyciem alkoholu, a już po jego wypiciu nie wprawiał swojego samochodu w ruch. Sąd Rejonowy prawidłowo podszedł do tej instrumentalnej zmiany wyjaśnień i w konsekwencji trafnie ocenił, że zmodyfikowana wersja zdarzenia zaprezentowana przez oskarżonego pozostawała w sprzeczności z pozostałymi zebranymi w tej sprawie dowodami. Ponadto, również pierwotne wyjaśnienia podsądnego nie we wszystkich aspektach były szczere i zgodne ze spostrzeżeniami funkcjonariuszy Policji, co skłaniało do zachowania odpowiedniej dozy ostrożności przy ocenie tego dowodu osobowego. Z tego zadania Sąd I instancji również wywiązał się prawidłowo.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą bezzasadność omówionego zarzutu. Przeprowadzona przez Sąd I instancji ocena dowodów była prawidłowa i zgodna z dyrektywami uregulowanymi w art. 7 kpk. Pozwoliła ona na niewątpliwie ustalenie, że T. P. dopuścił się popełnienia zarzucanego mu przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Sąd Okręgowy nie stwierdził powodów dla dokonywania ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia w sposób oczekiwany przez apelującego.

Lp.

Zarzut

3.2.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 2 § 2 kpk, art. 4 kpk w zw. z art. 170 § 1 pkt 3 i 5 kpk poprzez niewyjaśnienie w sposób należyty okoliczności, w którym miejscu znajdował się samochód oskarżonego oraz w jakim stanie technicznym się znajdował i oddaleniu wniosków dowodowych obrony o przesłuchanie w charakterze świadka A. K. (1) oraz dowodu z zapisu nagrania dokonanego przez oskarżonego zgłoszenia kradzieży samochodu i ponownego wystąpienia do KP Północ w P. w celu ustalenia danych funkcjonariuszy, którzy udali się wraz z oskarżonym na miejsce, gdzie znajdował się jego samochód.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy nie stwierdził by nieprawidłowa była decyzja Sądu I instancji o oddaleniu wniosków dowodowych o przesłuchanie w charakterze świadka A. K. (1), dowodu z zapisu nagrania ze zgłoszenia kradzieży samochodu przez oskarżonego i ponownego wystąpienia do KP Północ w P. w celu ustalenia danych funkcjonariuszy, którzy udali się wraz z oskarżonym na miejsce, gdzie znajdował się samochód. Mylił się przy tym Sąd Rejonowy jedynie, iż ustalenie czy samochód oskarżonego znajdował się w chwili popełnienia zarzucanego mu czynu na łące, czy też na drodze nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Jak bowiem słusznie zauważył apelujący, prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w miejscach, w których nie odbywa się ruch ogólnodostępny, a jedynie dopuszczone jest do ruchu w takim miejscu wąskie grono osób – jak np. łąka, nie wyczerpuje ustawowych znamion przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Takie stanowisko jest powszechnie przyjęte w judykaturze i podziela je również Sąd Okręgowy orzekający w niniejszej sprawie. Ta niewłaściwa argumentacja uzasadnienia powodów oddalenia wniosków dowodowych ostatecznie nie wpłynęła negatywnie na trafność wydanego postanowienia. Podkreślić należy, że wydając decyzję o oddaleniu wniosków dowodowych zgłoszonych przez obrońcę Sąd I instancji postawą prawną swojej decyzji uczynił przepis art. 170 § 1 pkt 3 oraz 5 kpk, zgodnie z którymi oddala się wniosek dowodowy, jeżeli: dowód nie jest przydatny do stwierdzenia danej okoliczności (art. 170 § 1 pkt 3 kpk) lub wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania (art. 170 § 1 pkt 5 kpk). Ostatecznie, ocena poprawności decyzji o oddaleniu wniosków dowodowych przez pryzmat przywołanych przepisów okazała się dla Sądu Rejonowego pozytywna. Rzeczywiście bowiem dowody, o których przeprowadzenie wnioskował obrońca oskarżonego nie byłyby przydatne do ustalenia dokładnego miejsca położenia pojazdu T. P. w momencie popełnienia zarzucanego mu przestępstwa, a dodatkowo powielanie tych wniosków dowodowych mimo ich wcześniejszego merytorycznego rozpoznania przez Sąd Rejonowy stanowiło ewidentnie zmierzanie do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Zarówno bowiem świadek A. K. (1), jak i funkcjonariusze Policji (których dokładnych personaliów nie udało się ustalić) mający pomagać oskarżonemu odszukać jego pojazd nie byli naocznymi świadkami inkryminowanego zdarzenia i nie mogliby określić miejsca położenia samochodu w dniu 11 stycznia 2020 r., gdzie zastał oskarżonego patrol policyjny w osobach A. K. i A. S.. Notabene dziwnym wydaje się, że oskarżony nie potrafił odszukać miejsca, w którym znajdował się jego pojazd, co mogło poniekąd wynikać z jego stanu upojenia alkoholowego. Ta ostatnia okoliczność mogła też wpływać na jakość spostrzeżeń oskarżonego w chwili czynu. W konsekwencji zeznania zawnioskowanych osób nie byłyby pomocne dla ustalenia miejsca zaistniałego zdarzenia. Odwołać się jeszcze należy do ocenionych jako wiarygodne zeznań świadków A. K. oraz A. S. którzy niezmiennie podawali, iż samochód z nietrzeźwym T. P. znajdował się na nieutwardzonej drodze stanowiącej przedłużenie ul. (...) w P., a nie na łące. Okoliczność ta znajdowała odzwierciedlenie w notatce urzędowej, sporządzonej zaraz po interwencji, której treść w/wym świadkowie potwierdzili. Na szczególne podkreślenie zasługują tu zeznania świadka A. K., który jest dzielnicowym na tamtym terenie, dobrze zna okolice miejsca zdarzenia. Cenne zatem były jego spostrzeżenia, że auto oskarżonego znajdowało się na drodze w odległości około 15 metrów od ulicy (...), gdzie na skraju tej ulicy znajduje się dom. Świadek miał też wiedzę na temat natężenia ruchu w tym miejscu. Powyżej wymienione dowody były zatem użyteczne dla ustalenia dokładnego miejsca położenia samochodu oskarżonego i określenia tej okoliczności faktycznej. Warto jeszcze dodać, że A. K. (1) nie jest biegłym z zakresu mechaniki samochodowej, trudno więc oczekiwać aby był on w stanie ocenić czy uszkodzenia pojazdu oskarżonego kategorycznie eliminowało możliwość dalszego prowadzenia tego pojazdu, w szczególności podejmowania kolejnych nieudanych prób wydostania się z błota, w którym utknął samochód T. P.. Zatem dopuszczenie dowodu z zeznań A. K. (1) nie byłoby przydatne dla stwierdzenia okoliczności wymienionej przez obronę przy tym wniosku dowodowym.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na brak zasadności omówionego zarzutu. Oddalenie przez Sąd Rejonowy wniosków dowodowych obrony było działaniem uzasadnionym i znajdującym oparcie w przepisach karnoproceduralnych. Wnioskowane dowody były bowiem nieprzydatne dla stwierdzenia okoliczności opisanych przez obrońcę, a dodatkowo ich ponawianie mimo wcześniejszego oddalenia prowadziło w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania. Drobne uchybienia dotyczące uzasadnienia decyzji procesowej o oddaleniu wniosków dowodowych nie wpłynęły negatywnie na poprawność postanowień Sądu Rejonowy i nie miały wpływu na treść wydanego wyroku. Nie było więc powodów dla wydania orzeczenia reformatoryjnego w postępowaniu odwoławczym.

Lp.

Zarzut

3.3.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż pojazd oskarżonego w momencie kontroli policji znajdował się na nieutwardzonej drodze oznaczonej administracyjnie jako ul. (...) w P., podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że samochód oskarżonego znajdował się poza utwardzoną drogą, na łące.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oceniając zasadność zarzutów z kategorii błędu w ustaleniach faktycznych należy koniecznie pamiętać o tym, iż istota tego rodzaju zarzutu nie może opierać się tylko na odmiennej ocenie materiału dowodowego i polegać na forsowaniu poglądu odnośnie do własnej oceny okoliczności sprawy, zamykającego się w gołosłownej tezie, że ze zgromadzonego materiału dowodowego nie można wywieść, iż oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu. Takie twierdzenie sprowadza się do samej polemiki z ustaleniami sądu a quo wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, bez wykazania jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 czerwca 2020 r., sygn. akt II AKA 487/18, Legalis nr 2438327).

Mając powyższe na względzie zgłoszony zarzut oceniono jako chybiony, gdyż ze zgromadzonego materiału dowodowego, w części zasługującej na wiarę, jednoznacznie wynikało, iż do prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości przez T. P. doszło na nieutwardzonej drodze stanowiącej przedłużenie ul. (...) w P., które to miejsce jest ogólnodostępne i rzeczywiście wykorzystywane dla ruchu pojazdów i innych uczestników. Właśnie tak opisywali dokładnie miejsce dostrzeżenia pojazdu policjanci, którzy następnie podjęli interwencję wobec T. P.. Tożsame oznaczenie miejsca popełnienia przestępstwa wynika z notatki urzędowej sporządzonej przez funkcjonariuszy Policji, która chociaż nie stanowiła głównego źródła dowodowego dla ustalenia omawianej okoliczności, to pomocniczo potwierdzała miejsce dokonania czynu zabronionego. Jedynie oskarżony, którego wyjaśnienia w tej części zostały ocenione jako niewiarygodne, podawał, że jego pojazd w chwili interwencji Policji znajdował się na łące. W sytuacji kiedy dowód ten został oceniony w taki właśnie sposób trudno oczekiwać by organ meriti czynił na jego podstawie ustalenia faktyczne odnośnie miejsca popełnienia przestępstwa, sprzeczne z tym co wynikało z zeznań policjantów. Poza tym analizując kompleksowo treść wyjaśnień T. P. można mieć poważne wątpliwości co rozumie pod pojęciem „łąka”, skoro jego zdaniem z chwilą wyjechania z utwardzonej części ul. (...) był on już na „łące”. Tymczasem jest to całkowicie błędna interpretacja, ponieważ nieutwardzona część drogi stanowiąca przedłużenie ulicy (...) nie jest terenem zielonym, a drogą, tyle że nieutwardzoną. Poruszanie się po tym odcinku drogi samochodem było możliwe, co potwierdza przykład T. P., który szukając odpowiedniego miejsca na spożycie alkoholu, prowadził tą drogą auto i tam zatrzymał się w błocie. Podkreślić trzeba, że w miejscu w jakim utknął pojazd T. P. odbywał się jednak ruch lądowy (niewielki ale nadal był to ruch lądowy), a nieutwardzona droga stanowiąca przedłużenie ul. (...) jest ogólnodostępna i wykorzystywana przez innych uczestników ruchu. Znamienne jest przy tym, że przewidziane w art. 178a § 1 kk kryterium „ruchu lądowego” należy wiązać nie tyle z formalnym statusem konkretnej drogi, czy też określonego miejsca, lecz z faktyczną dostępnością i rzeczywistym jego wykorzystaniem dla ruchu pojazdów i innych uczestników ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt III KK 472/16, Lex nr 2271447). Ponadto Sąd Okręgowy krytycznie odniósł się do twierdzeń obrońcy, wedle których zaniechanie przez policjantów odholowania pojazdu oskarżonego potwierdzało, że w momencie kontroli drogowej samochód ten znajdował się na łące, a nie na nieutwardzonej drodze. Brak polecenia odholowania pojazdu wcale nie świadczył o tym, że był on wówczas na łące. Jak wynikało z relacji funkcjonariuszy Policji, samochód oskarżonego nie blokował drogi, można go było ominąć. Jeden z policjantów (A. K.) zeznał, że mimo pozostawienia pojazdu możliwe było przejechanie innych samochodem po drodze i ominięcie przeszkody poprzez częściowe zjechanie na pobocze obrośnięte roślinnością.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Ustalenia faktyczne odnośnie miejsca znajdowania się pojazdu T. P. w momencie pojawienia się patrolu Policji były prawidłowe i w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym. Przeciwne wskazania obrońcy zasadzały się jedynie na tej części wyjaśnień oskarżonego, która została oceniona jako niezasługująca na przymiot wiarygodności. Nie było potrzeby ingerowania w treść zaskarżonego orzeczenia.

Lp.

Zarzut

3.4.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, iż oskarżony po spożyciu piwa, stwierdził że jego samochód zakopał się w błocie i postanowił się z tego błota wydostać, uruchomił silnik, starając się wyjechać z miejsca pokrytego błotem, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że oskarżony zakopał się i uszkodził samochód przed spożyciem alkoholu, a w momencie kontroli policji miał jedynie odpalony silnik, a samochód nie znajdował się w ruchu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Filarem przedmiotowego zarzutu, podobnie jak tego omówionego powyżej, był fragment wyjaśnień oskarżonego, który został odrzucony w toku weryfikacji materiału dowodowego. W związku z tym także ten zarzut Sąd odwoławczy uznał za nieuzasadniony. Analiza treści zeznań świadków A. K. oraz A. S., a także wiarygodnej części wyjaśnień podsądnego prowadzi do wniosku, że T. P.po spożyciu alkoholu w postaci 4 piw postanowił spróbować wydostać się z wypełnionej błotem koleiny, w której utknął jego pojazd. W tym celu, mając uruchomiony silnik podejmował się naprzemiennie jazdy w przód oraz w tył, co obecni na miejscu policjanci sami zaobserwowali. Zabiegi te nie doprowadziły jednak do wyjechania z błota. Nadmienić należy, że oskarżony wyjaśniając w postępowaniu przygotowawczym w dniu 17 lutego 2020 r. przyznał, iż już po wypiciu piw, będąc zamroczonym spożytym alkoholem, chciał wyjechać samochodem ale mu się to nie udało. T. P. w trakcie kolejnego przesłuchania wycofał się z tych wyjaśnień i zaprzeczał by po spożyciu alkoholu podejmował jakiekolwiek manewry swoim samochodem. Te ostanie twierdzenia były jednak sprzeczne z konsekwentnymi zeznaniami policjantów oraz uprzednio złożonymi wyjaśnieniami oskarżonego i dlatego zostały uznane za niewiarygodne. Sąd odwoławczy zwraca przy tym uwagę na brak logiki w postępowaniu oskarżonego, który miałby w zimny styczniowy dzień po ugrzęźnięciu w błocie nie próbować się wydostać pojazdem. Przebywania oskarżonego w samochodzie, w tym mało uczęszczanym punkcie, bez prób wyjazdu autem nie sposób logicznie wytłumaczyć. Racjonalnym byłoby oczywiście wpierw wydostanie pojazdu z błota a nie wypicie alkoholu, co zwiększałoby szanse wyjazdu. Tym niemniej Sąd Okręgowy był związany ustaleniami przyjętymi przez Sąd Rejonowy o tyle, że nie mógł czynić ustaleń niekorzystnych a tym byłoby przyjęcie, że oskarżony spożył alkohol zanim wjechał w nierówność drogi i tam utknął. Okoliczności faktyczne ustalone na podstawie dowodów godnych zaufania dawały przy tym racjonalne podstawy do przyjęcia, że uszkodzenie w samochodzie oskarżonego nastąpiło w czasie intensywnych prób wyjazdu z błotnistego terenu, o czym wspominał sam oskarżony w swoich pierwszych wyjaśnieniach.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na niezasadność omówionego zarzutu. Ustalenia faktyczne odnośnie spożycia alkoholu przez oskarżonego przed podjęciem nieudanej próby wydostania się samochodem z błota były prawidłowe i w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym. Przeciwne wskazania obrońcy zasadzały się jedynie na tej części wyjaśnień oskarżonego, która została oceniona jako niezasługująca na wiarygodność. Nie było zatem z tego powodu podstaw do ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia.

Lp.

Zarzut

3.5.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony kierował w ruchu lądowym samochodem w stanie nietrzeźwości, podczas gdy brak jest wystarczających i jednoznacznych dowodów świadczących o winie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten stanowi de facto powtórzenie twierdzeń obrońcy przedstawionych w omówionych już wcześniej zarzutach. Wystarczy więc ograniczyć się w tym miejscu do podania, że wbrew odmiennemu stanowisku apelującego, w badanej sprawie został zgromadzony wystarczający materiał dowodowy świadczący w sposób niewątpliwy o tym, że w dniu 11 stycznia 2020 r. T. P. poruszał się swoim samochodem marki O. (...) w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości. Protokół badania stanu trzeźwości oskarżonego potwierdzał ilość alkoholu w wydychanym powietrzu. Z kolei zeznania świadków A. K. i A. S. oraz część wyjaśnień oskarżonego świadczyły o tym, że już po spożyciu alkoholu oskarżony poruszał się samochodem osobowym poprzez jazdę w przód i w tył, w miejscu gdzie odbywa się ruch lądowy. Nie ulega wątpliwości, że T. P. swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 kk i należało mu przypisać odpowiedzialność karną za ten czyn.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Ustalenia faktyczne odnośnie winy i sprawstwa oskarżonego były prawidłowe i w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym. Przeciwne wskazania obrońcy zasadzały się jedynie na tej części wyjaśnień oskarżonego, która została oceniona jako niezasługująca na przymiot wiarygodności. Nie było więc powodów do ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia.

Lp.

Zarzut

3.6.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, iż uszkodzenie jednego z kół pojazdu oraz fakt zakopania pojazdu nie było na tyle poważne, że całkowicie eliminowało możliwość podjęcia jazdy, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika okoliczność przeciwna, że samochód oskarżonego był na tyle uszkodzony i zakopany, że nie było możliwości podjęcia nim jazdy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgromadzony materiał dowodowy oraz zasady logiki i doświadczenia życiowego pozwalały przyjąć, że do uszkodzenia opony jednego z kół pojazdu oskarżonego doszło w trakcie prób wyjechania z błota. Przemawia za tym dokładna analiza wyjaśnień T. P., w których podał : „zakopałem się samochodem” …”i przy próbie wycofywania zniszczyłem prawe koło” (k.20). Niemniej jednak nawet w przypadku teoretycznego przyjęcia, zgodnie z sugestiami skarżącego, iż opona ta została uszkodzona wcześniej nie prowadziło to do stwierdzenia, że dalsza jazda samochodem była niemożliwa. Doświadczenie życiowe i zasady logicznego rozumowania nakazują przyjąć, iż jazda samochodem osobowym nawet z bardzo istotnie uszkodzoną jedną z opon jest możliwa, choć niewątpliwie znacznie utrudniona i niebezpieczna. Należy także wspomnieć na okoliczności rozpatrywanego przypadku, tj. głęboki stan nietrzeźwości kierującego, który z całą pewnością nie ułatwiał mu manewrowania, a z drugiej strony na widoczną determinację by wydostać auto i nim się przemieścić. W literaturze za prowadzącego pojazd uważa się tego, kto bezpośrednio włada mocą silnika oraz nadaje pojazdowi ruch i kierunek ( A. Bachrach, Przestępstwa i wykroczenia drogowe w nowym prawie polskim, Warszawa 1974, s. 385; J. Kulesza, Warunki orzekania kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na podstawie art. 43 kk, NP. 1982, Nr 5-6, s. 33). Prowadzić pojazd znaczy nie tylko obsługiwać układ kierowniczy, lecz także wszystkie podstawowe mechanizmy mające bezpośredni wpływ na jazdę ( J. Lewiński, Pawnik odpowiada, ZW 1980, Nr 6, s. 86). Warunkiem uznania osoby za prowadzącą pojazd jest to, by pojazd znajdował się w ruchu ( R. A. Stefański, Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 lipca 1993 r., sygn. akt II KRN 110/93, OSP 1994, Nr 2, s. 85) Podkreślić trzeba, że dla wyczerpania znamienia „prowadzenia pojazdu w ruchu lądowym” nie jest konieczne ustalenie pokonania przez sprawcę odpowiednio długiego odcinka drogi. Wystarczającym jest by prowadzący pojazd mechaniczny wprawił go chociażby w minimalny ruch i znajdował się przy tym w stanie nietrzeźwości. Wynika to z tego, że przepis art. 178a § 1 kk nie definiuje omawianego znamienia jako określonej odległości pokonanej przez pojazd prowadzony przez sprawcę. Skoro przepisy nie przewidują żadnych „widełek”, zdaniem Sądu Okręgowego wystarczającym jest by pojazd mechaniczny został wprowadzony w jakikolwiek ruch i przemierzył chociażby minimalną odległość. Przenosząc przedstawione rozważania na grunt badanej sprawy należało podać, że T. P. wyczerpał znamię „prowadzenia pojazdu mechanicznego” albowiem z wykorzystaniem wszystkich układów wprawił on swój samochód w naprzemienny ruch do przodu oraz do tyłu, gdyż w ten sposób chciał wydostać się z zabłoconej koleiny, w której jego auto utknęło w czasie jazdy nieutwardzoną drogą. Prawdą jest, że wspomniany ruch pojazdu będący następstwem jego prowadzenia przez oskarżonego był minimalny (jak podawali naoczni świadkowie wynosił on około pół metra), jednak wystarczający dla stwierdzenia wyczerpania wszystkich ustawowych znamion przestępstwa z art. 178a § 1 kk.

Krytycznie organ odwoławczy odniósł się do teorii obrońcy jakoby możliwe było przypisanie oskarżonemu co najwyżej odpowiedzialności karnej za nieudolne usiłowanie popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Zgodnie z art. 13 § 1 kk odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które jednak nie następuje. Nigdy więc nie ma miejsca wyłącznie usiłowanie kiedy do dokonania przestępstwa doszło. W przypadku tego typu czynu jaki został zarzucony T. P. do dopuszczenia się przestępstwa w formie usiłowania dochodzi jeżeli sprawca nie przejechał nawet minimalnego odcinka drogi, ale zamierzał jechać ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1960 r., sygn. akt VI KO 64/60, PiP 1961, Nr 4-5, poz. 845 z notką H. Rajzmana, NP. 1961, Nr 3, s. 409). Tymczasem zgromadzony w badanej sprawie wiarygodny materiał dowodowy pozwalał na stwierdzenie, że w dniu 11 stycznia 2020 r. oskarżony z włączonym silnikiem przemieszczał samochód na niewielki odcinek drogi, znajdował się przy tym w stanie nietrzeźwości. Ustalenie to wykluczało możliwość przypisania podsądnemu odpowiedzialności karnej jedynie za usiłowanie popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 kk, tym bardziej w formie nieudolności.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Nawet uszkodzenie jednej z opon pojazdu oskarżonego oraz zakopanie go w błocie nie uniemożliwiało T. P. prowadzenia tego pojazdu polegającego na naprzemiennych ruchach w przód i w tył zmierzających do wydostania się z błota. Ustalenia faktycznie poczynione przez Sąd Rejonowy, w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym, wykluczały możliwość przypisania podsądnemu odpowiedzialności karnej jedynie za nieudolne usiłowanie popełnienia przestępstwa z art. 178a § 1 kk. Nie było więc podstaw do ingerowania w treść zaskarżonego orzeczenia w sposób wnioskowany przez apelującego.

Lp.

Zarzut

3.7.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony stworzył umiarkowane zagrożenie dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, że oskarżony nie stwarzał i nie mógł stworzyć z uwagi na uszkodzenie pojazdu i zakopanie go w błocie, a także miejsce, w którym pojazd się znajdował jakiegokolwiek zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dla stwierdzenia, że kierowca prowadzący pojazd mechaniczny w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości stworzył zagrożenie dla bezpieczeństwa pozostałych uczestników ruchu drogowego nie jest konieczne by jakikolwiek inny uczestnik ruchu drogowego doznał ze strony sprawcy szkód. Wystarczające jest hipotetyczne zagrożenie rozumiane jako ewentualna możliwość zachwiania bezpieczeństwa innej osoby jaka w czasie prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości przez sprawcę mogłaby znaleźć się w miejscu popełnienia przestępstwa. Przy czym brak rzeczywistego zagrożenia bezpieczeństwa innego uczestnika ruchu drogowego nie uniemożliwia sprawcy przypisania odpowiedzialności karnej za czyn z art. 178a § 1 kk. Wynika to z tego, iż już sam fakt prowadzenia pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym w stanie nietrzeźwości pociąga za sobą odpowiedzialność karną, chociażby pojazd był prowadzony prawidłowo i nie sprowadził konkretnego niebezpieczeństwa ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1960 r., sygn. akt V K 556/60, SMO 1961, Nr 1, s. 190; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1964 r., sygn. akt IV K 1296/61, OSNKW 1964, Nr 11, poz. 152). Mając na uwadze powyższe wskazówki należało dojść do wniosku, że Sąd Rejonowy w sposób odpowiedni ocenił stopień zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego jaki stworzył oskarżony przyjmując, iż kształtował się on na umiarkowanym poziomie. Miejsce, w którym doszło do popełnienia przestępstwa było zlokalizowane na uboczu w obrębie miasta P., ruch pojazdów i ludzi w tamtym czasie był znikomy (pojawił się patrol policyjny). Niemniej jednak w sytuacji gdyby znalazł się wówczas na drodze pieszy, czy inny pojazd, a oskarżonemu jednak udałoby się wydostać auto z błota mogłoby dojść do kolizji czy potrącenia pieszego. Nie można przy tym zapominać o głębokim stanie upojenia alkoholowego sprawcy, który stopień owego zagrożenia niebezpieczeństwa na drodze znacznie podwyższał. Okoliczności te przemawiały więc za stwierdzeniem umiarkowanego zagrożenia dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Kontrola odwoławcza doprowadziła do stwierdzenia, że poziom zagrożenie dla bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego został przez Sąd Rejonowy oceniony w sposób pełny, wyważony i trafny. Nie było zatem powodów by dokonywać jakiejkolwiek ingerencji w treść zaskarżonego orzeczenia.

Lp.

Zarzut

3.8.

Obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, tj. art. 178a § 1 kk poprzez błędną wykładnię znamienia „prowadzenia pojazdu w ruchu lądowym”, polegająca na twierdzeniu, iż nie ma jakiegokolwiek znaczenia dla bytu przestępstwa z art. 178a § 1 kk rzeczywiste miejsce, w którym znajdował się pojazd oskarżonego, tj. łąka, podczas gdy łąki nie są przeznaczone do ruchu pojazdów i ewentualna jazda po łące nie wyczerpuje znamienia prowadzenia pojazdu w ruchu lądowym; nadto naruszenie tego przepisu poprzez błędną wykładnię znamienia prowadzenia pojazdu poprzez uznanie, że w tym zakresie wystarczające jest uruchomienie silnika i „bujanie samochodu”, podczas gdy prawidłowa wykładnia tego znamienia prowadzi do wniosku, iż przestępstwo to jest dokonane w momencie uruchomienia pojazdu i podjęcia jazdy. Przez prowadzenie pojazdu należy rozumieć wprawienie go w ruch, kierowanie nim, nadawanie prędkości i hamowanie w sposób zgodny z konstrukcją pojazdu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Decydując się na podniesienie w środku odwoławczym zarzutu obrazy prawa materialnego należy pamiętać o tym, że tego typu zarzut może być postawiony tylko wówczas, gdy skarżący akceptuje dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne. Sąd I instancji w pierwszej kolejności dokonuje ustaleń faktycznych sprawy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, który w procesie analizy i oceny uzna za wiarygodny. Następnie zaś ustalony stan faktyczny składający się z elementów strony przedmiotowej i podmiotowej poddaje prawnokarnej analizie w aspekcie tego, czy ustalone przez sąd zachowanie oskarżonego wyczerpuje, czy też nie znamiona określonego przepisu lub przepisów (przy kumulatywnej kwalifikacji prawnej). Wobec tego jednoczesne kwestionowanie dokonanych przez sąd meriti ustaleń faktycznych oraz przyjętej w wyroku kwalifikacji prawnej należy uznać za błędne, a zarzut obrazy prawa materialnego dodatkowo należy potraktować jako przedwczesny. Jest on bowiem aktualny dopiero wówczas gdy skarżący akceptuje w całości ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 2019 r., sygn. akt II AKa 359/18, Legalis nr 2123398). W niniejszej sprawie obrona w apelacji podważała zasadność dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych co do wyczerpania znamion „w ruchu lądowym” oraz „prowadzenia pojazdu mechanicznego” i wobec tego jednocześnie zgłoszony zarzut obrazy prawa materialnego, tj. art. 178a § 1 kk nie miał racji bytu. Podkreślić należy, że przeprowadzona kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła by ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji odnośnie dopuszczenia się przez T. P.„prowadzenia pojazdu mechanicznego” „w ruchu lądowym” były nieprawidłowe. Wiarygodny materiał dowodowy pozwolił bowiem na przyjęcie, że oskarżony w dniu 11 stycznia 2020 r. na nieutwardzonej drodze stanowiącej przedłużenie ulicy (...) dopuścił się prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, przy czym wspomniane „prowadzenie” polegało na naprzemiennym wprawianiu samochodu w ruch do przodu oraz do tyłu w koleinie, które to manewry miało doprowadzić do wydostania samochodu z błota, w którym utknął. Takie działania niewątpliwie stanowiły „prowadzenie pojazdu” w rozumieniu art. 178a § 1 kk i wiązały się z wprawianiem samochodu marki O. (...) w ruch, kierowania nim, nadawania prędkości (wystarczającej dla wprawienia pojazdu w niewielki ruch) oraz możliwości hamowania w sposób zgodny z konstrukcją pojazdu.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia przypisanego jemu w wyroku czynu, ewentualnie zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu poprzez przyjęcie, że czyn ten został dokonany w formie usiłowania nieudolnego, tj. art. 13 § 2 kk i odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Zarzut ten został podniesiony w sposób nieuprawniony, wobec kwestionowania przez apelującego ustaleń faktycznych poczynionych przez organ orzekający oraz poprzedzającą te ustalenia ocenę zgromadzonych w sprawie dowodów, zarzutów rozstrzygniętych powyżej w pkt od 3.1 do 3.7.

Lp.

Zarzut

3.9.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na stwierdzeniu, iż stopień zawinienia i stopień społecznej szkodliwości czynu należy określić na poziomie średnim, a wymierzona kara jest adekwatna zarówno do stopnia zawinienia oskarżonego jak i stopnia społecznej szkodliwości czynu, podczas gdy z zebranego materiału wynika, że oskarżony spełnił wszelkie przesłanki do warunkowego umorzenia wobec niego postępowania karnego i tylko takie orzeczenie biorąc pod uwagę okoliczności podmiotowo-przedmiotowe jest adekwatne do stopnia jego zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podstawowym warunkiem umożliwiającym zastosowanie wobec sprawcy środka probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania jest stwierdzenie, że stopień winy i społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne. W badanej sprawie zarówno stopień winy T. P., jak i społecznej szkodliwości przypisanego mu przestępstwa zostały ustalone przez Sąd Rejonowy na poziomie średnim. Okoliczność ta uniemożliwiała zastosowanie wobec oskarżonego rozwiązania przewidzianego w art. 66 § 1 kk. Sąd Rejonowy dokonując oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu wziął pod uwagę i odpowiednio rozważył wszystkie kwantyfikatory wynikające z art. 115 § 2 kk. Natomiast obrońca oskarżonego nie podważył skutecznie poprawności wnioskowania organu meriti, przedstawiając swoje subiektywne stanowisko sprowadzające się do stwierdzenia, że oskarżony spełnił wszelkie przesłanki do warunkowego umorzenia wobec niego postępowania karnego i takie orzeczenie, biorąc pod uwagę okoliczności podmiotowo-przedmiotowe, uważa za adekwatne do stopnia jego zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu. Apelujący nie przedstawił żadnych przekonujących argumentów podważających poprawność oceny stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, zatem jego jednostronne stanowisko w tej kwestii należało ocenić jako niezasadne. Podkreślić przy tym trzeba, że Sąd I instancji w oparciu o poczynione ustalenia faktyczne dostrzegł i odpowiednio zważył wszystkie okoliczności łagodzące (w tym również te wymienione w apelacji przez obrońcę) oraz obciążające występujące w tej sprawie, a także uwzględnił je przy wymiarze kary. Obrońca negując współmierność orzeczonej kary podkreślał jedynie okoliczności, które uważał za korzystne dla jego klienta (część była bezpodstawna jak chociażby brak u oskarżonego zamiaru kierowania pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości), a jednocześnie pomijał elementy dla niego niekorzystne, które musiały znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze kary. Pod określeniem tym kryje się przede wszystkim bardzo wysoki poziom nietrzeźwości oskarżonego, praktycznie trzykrotnie przekraczający próg ustanowiony w art. 115 § 16 kk, co wyraźnie podwyższało zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym ze strony oskarżonego. Zaznaczyć jeszcze trzeba, że Sąd Rejonowy wziął pod uwagę uprzednią niekaralność T. P. za przestępstwa oraz jego dotychczasowy sposób życia i dlatego wymierzył mu wyłącznie karę wolnościową – tj. karę ograniczenia wolności, nie decydując się na karę pozbawienia wolności także przewidzianą w art. 178a § 1 kk w wymiarze do lat 2. Zdaniem Sądu Okręgowego kara 5 miesięcy ograniczenia wolności polegająca na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym stanowi odpowiednią reakcję na czyn jakiego dopuścił się T. P. i spełni swój cel prewencyjny i wychowawczy. Warunkowe umorzenie postępowania w tym przypadku nie przyniosłoby oczekiwanych rezultatów, a w odczuciu społecznym mogłoby zostać poczytane jako pobłażliwość dla nietrzeźwych kierowców.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonego na okres próby jednego roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia takiego wniosku z uwagi na niezasadność omówionego zarzutu. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła słuszności twierdzeń obrońcy co do niewspółmierności orzeczonej kary zasadniczej. Wymiar kary był dostosowany ze wszech miar do wszystkich okoliczności badanej sprawy i spełniał wszystkie cele kary. Wobec tego nie było żadnych powodów dla dokonywania jakiejkolwiek ingerencji w tę część orzeczenia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy była całkowita niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Zgodnie z art. 616 § 1 i 2 kpk do kosztów procesu należą koszty sądowe, którymi są m.in. wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania (art. 616 § 2 pkt 2 kpk). Jednym z wydatków Skarbu Państwa, na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk są wypłaty dokonane z tytułu nieopłaconej przez strony pomocy prawnej udzielonej z urzędu przez adwokatów lub radców prawnych.

Obrońca oskarżonego z urzędu wniósł w apelacji o zasądzenie od Skarbu Państwa zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym. Wniosek ten podtrzymał na rozprawie apelacyjnej. Przytoczone wyżej przepisy stanowią podstawę prawną orzeczenia uwzględniającego to żądanie. Wysokość kosztów adwokata została ustalona w oparciu o § 2 pkt 1, § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 18).

3.

Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego ma on obowiązek ponieść koszty procesu. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują: koszty sądowe na które składają się wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postepowania oraz opłaty.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w łącznej kwocie 536,60 zł, na które składały się: kwotę 20 zł (ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism, co wynika z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013, poz. 663 ze zm.)) oraz wskazane w powyższym punkcie wynagrodzenie dla adwokata z urzędu. Ponadto na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzono oskarżonemu opłatę za II instancję w kwocie 120 zł.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw by na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnić oskarżonego od obowiązku poniesienia powyżej wskazanych należności na rzecz Skarbu Państwa, w tym kosztów dla obrońcy z urzędu wydatkowanych tymczasowo ze Skarbu Państwa. Aktualna sytuacja materialna oskarżonego jest bowiem dobra, skoro osiąga dochód z tytułu świadczonej pracy w wysokości 3 500 zł miesięcznie i nie ma nikogo na swoim utrzymaniu. Oświadczenia tej treści zostały Sądowi odwoławczemu przekazane na rozprawie apelacyjnej w dniu 21 września 2021 r.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak