Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II.AKa.107/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Z. G. z dnia 15 marca 2021r. w sprawie o sygn. akt II.K.167/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca skazanego adw. A. R. zarzuciła Sadowi I instancji:

1)  „…rażącą obrazę przepisu art.4 § 1 kk w zw. z przepisem art.85 kk w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca 2015r. polegającą na zastosowaniu przepisów obowiązujących od 1 lipca 2015r. i to pomimo okoliczności, że przepisy obowiązujące do dnia 30 czerwca 2015r. są w tym konkretnym przypadku względniejsze dla skazanego,

2)  rażące naruszenie przepisu art.86 kk polegające na zastosowaniu zasady asperacji w minimalnym zakresie, bez uwzględnienia elementarnej zasady łączenia kar co do czynów zbieżnych tak czasowo jak i przedmiotowo, co jednoznacznie wynika z treści wyroków orzeczonych w sprawach (...) które to czyny zostały popełnione w tym samym czasie i w taki sam sposób, z pominięciem wykazanej postawy skazanego po popełnieniu wszystkich czynów zabronionych, a w szczególności okoliczności, że skazany został już poddany ocenie przez Sąd Penitencjarny, który udzielając mu warunkowego przedterminowego zwolnienia dał wyraz pozytywnej prognozie jego osoby…”

Obrońca skazanego adw. K. S. zarzucił Sądowi I instancji:

„…rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec R. J. kary łącznej pozbawienia wolności poprzez orzeczenie jej z zastosowaniem zasady częściowej absorpcji, w sytuacji, gdy wyraźny związek rodzajowy, łączący poszczególne czyny za które wymierzono uprzednio kary jednostkowe podlegające łączeniu jak i niewątpliwie bliskość czasowa pomiędzy tymi czynami, a także wydana przez właściwy zakład karny pozytywna opinia o skazanym, uzasadniały zastosowanie przy ustaleniu wymiaru kary łącznej zasady absorpcji w szerszym zakresie…”

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew zarzutom sformułowanym w pierwszej z apelacji Sąd okręgowy trafnie przyjął, że:

„…Zgodnie z art.81 ust.1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19( ) (Dz. U. z 2020r., poz.1086 z późn. zm.) Przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art. 38, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Natomiast jak stanowi ust. 2 tego artykułu Przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art. 38, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Mając na uwadze, że kary z wyroku SO w Z. G. uprawomocniły się przed (...) zaś kara łączna z wyroku łącznego SO w P. w dniu (...) (tj. po tej dacie) w sprawie nie znajdował zastosowania żaden z wyżej powołanych alternatywnych przepisów mających charakter kategoryczny. Tym samym zdaniem Sądu zastosować należało regulację zawartą w art.4§1k.k., który to przepis odwołuję się do brzmienia ustawy najwzględniejszej dla sprawcy. Zauważyć bowiem należy, że stosując przepisy obowiązujące w okresie (...) Sąd orzekał w zakresie kar pozbawienia wolności w granicach od 4 lat do 7 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności . Przy zastosowaniu przepisów obowiązujących do dnia (...) (a skazany dopuścił się wszystkich przestępstw przed wydaniem pierwszego wyroku (SO w P. z dnia (...). w sprawie (...)) granice kary pozbawienia wolności wynosiłyby od 3 lat (kara cząstkowa z wyroku SO w Z. G. w sprawie(...)) do 12 lat pozbawienia wolności (suma kar). Mając na uwadze zwłaszcza, że górna granica kary, która mogłaby zostać wymierzona skazanemu jest w tym wariancie znacznie wyższa Sąd uznał, że najkorzystniejsze dla skazanego będzie zastosowanie przepisów we wskazanym kształcie…”

Nie sposób przyjąć, że zacytowany powyżej wywód Sądu Okręgowego przedstawiający zasadność przyjęcia przepisów obowiązujących po (...)jest w jakikolwiek sposób zakamuflowany.

Do argumentacji Sądu Okręgowego należałoby dodać, że od 1 lipca 2015r. zgodnie z treścią art.85 § 2 kk podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1.

Do (...) sąd orzekał karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa, tj. kary jednostkowe .

Sąd Okręgowy wskazał więc, że przy pierwszej z możliwości można było wymierzyć skazanemu karę od 4 lat do 7 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności o czym decydowały kary łączne orzeczone:

wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w P. z dnia (...)

wyrokiem Sądu Okręgowego w Z. G. z dnia (...)

Gdyby brano za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa, tj. kary jednostkowe – orzeczone w poszczególnych ( czterech) wyrokach, granice kary łącznej zamykałyby się od 3 lat do 12 lat pozbawienia wolności.

Wbrew twierdzeniom autorki pierwszej apelacji nie sposób przyjąć, że wybrane przez Sąd Okręgowy przepisy obowiązujące w okresie od (...) nie są dla skazanego najkorzystniejsze. O względności tych przepisów nie może decydować – jak przyjmuje obrońca skazanego dolna granica kary łącznej, gdyż pierwotnie Sąd „wybiera” przepisy zgodnie z art.4 kk, a potem decyduje o wysokości kary.

Sąd orzekał więc w granicach od 4 lat do 7 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz od (...) stawek dziennych grzywny. Orzekając w opisanych granicach Sąd w szczególności miał na względzie ilość oraz rodzaj popełnionych przez skazanego przestępstw, związek czasowy pomiędzy poszczególnymi działaniami skazanego oraz jego zachowanie po ich popełnieniu.

Skazany R. J. przypisanych przestępstw dopuszczał się od (...) tj. przez trzy i pół roku i były to przede wszystkim przestępstwa przeciwko mieniu i dokumentom popełniane w ramach zorganizowanych grup przestępczych. Nie ulega przy tym wątpliwości, że im większe jest powiązanie pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami, tym pełniej wymiar kary łącznej powinien uwzględniać zasadę absorpcji (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27 kwietnia 2006r. II AKa 80/06 LEX nr 183575).

W tym miejscu warto odwołać się do poglądu wyrażonego w wyroku Sądu Apelacyjnego w W. z dnia (...) zgodnie z którym Absorpcja czy wymierzenie kary łącznej zbliżonej w swojej wysokości do najsurowszej kary jednostkowej jest uzasadnione w sposób szczególny w dwóch przypadkach: zbiegu bardzo poważnego przestępstwa z przestępstwem lub przestępstwami wyraźnie mniej groźnymi oraz w sytuacji, gdy przyjęcie wielu przestępstw zamiast jednego jest merytorycznie wątpliwe ze względu na nieostrość kryteriów jedności czynu czy przestępstwa, tzn. gdy między przestępstwami istnieje ścisły związek rzeczowy, np. objęcie jednym planem działania, choć art. 12 k.k. nie znalazł zastosowania. Nadto wymiar kary łącznej w oparciu o zasadę absorpcji może mieć miejsce w takich przypadkach, gdy z dwóch lub więcej przestępstw pozostających w zbiegu jedno dominuje w ocenie całości zdarzenia lub gdy związek czasowo-przestrzenny między nimi jest ścisły (II AKa 307/15 LEX nr 1940502), zaś taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodzi.

Nadto Sąd uwzględnił przeciętną opinię, którą skazany posiadał w toku izolacji.

Powyższe elementy zadecydowały o zastosowaniu w odniesieniu do skazanego zasady częściowej absorpcji ponieważ zważywszy na faktyczną sumę orzeczonych dalsze redukowanie kar poprzez stosowanie absorpcji stanowiłoby nadużycie instytucji kary łącznej, która ma służyć bynajmniej nie ograniczeniu odpowiedzialności karnej sprawcy, lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynów jakich się dopuścił, by nie została wypaczona przez prostą arytmetykę kar” (tak Sąd Apelacyjny w (...)). Decyzja taka spowodowałaby przecież sytuację, że część przestępstw pozostałaby bez należytej reakcji prawnokarnej, wywołując przeświadczenie, tak u skazanego, jak i w zakresie społecznej świadomości prawnej, o braku jakiejkolwiek dolegliwości za ich popełnienie. Pamiętać przy tym należy, że kara łączna jest pewnego rodzaju podsumowaniem przestępczej działalności skazanego. Kara łączna orzekana wyrokiem łącznym nie jest i być nie może traktowana jako specyficzna premia dla sprawcy dopuszczającego się popełnienia większej ilości przestępstw. Sąd, wymierzając karę łączną, zobowiązany jest każdorazowo stosować zwykłe dyrektywy karania, w tym słuszności i celowości wyrażone przez związek przedmiotowo - podmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami (wyrok Sądu Apelacyjnego w (...)).

Tę argumentację Sądu Okręgowego należało w całości podzielić.

W tym miejscu podkreślić należy, że skazany na wymierzeniu mu poszczególnych kar łącznych w sumie zyskał już 5 lat i 6 miesięcy. I tak: w wyroku Sądu Okręgowego w P. w sprawie(...) 3 lata i 8 miesięcy pozbawienia wolności, w wyroku Sądu Okręgowego w Z. G. w sprawie (...) rok pozbawienia wolności i obecnie w zaskarżonym wyroku kolejne 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Co do aktualnej opinii o skazanym, to obecnie odbywa on ponowienie karę od (...)dopiero w(...) wyraził zgodę na udział w systemie programowego oddziaływania. W tym okresie izolacji skazany zachowywał się poprawnie aczkolwiek stosunkowo biernie.

Wbrew stanowisku obrońcy skazanego skorzystanie przez skazanego z warunkowego przedterminowego zwolnienia w innej sprawie nie może mieć decydującego znaczenia dla wymiaru kary łącznej.

Wniosek

Obrońca skazanego adw. A. R. wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie skazanemu kary łącznej w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności

Obrońca skazanego adw. K. S. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i obniżenie wymiaru orzeczonej wobec skazanego R. J. kary łącznej pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak wyżej w pkt 3.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.624 kpk i zwolnił skazanego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, że istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie ich byłoby dla skazanego zbyt uciążliwe ze względu na sytuację, majątkową i wysokość dochodów Skazany odbywa karę pozbawienia wolności i nie jest obecnie zatrudniony w zakładzie karnym..

7.  PODPIS

(...) M. Ś. P. G.