Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 9 listopada 2021 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) S.A. z siedzibą w G.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem (...) S.A. z siedzibą w G., K. S.

o ustalenie, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej było uzasadnione

na skutek odwołania (...) S.A. z siedzibą w G. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 2 lipca 2019 r. Nr (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) S.A. z siedzibą w G. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Ewa Malinowska

XVII AmE 298/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lipca 2019 r. wydaną w sprawie (...) (...) na podstawie art. 479 ^{( 48)} § 2 ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1360 ze zm.) oraz w związku z art. 30 ust. 3 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r., poz. 755 i 730) postanowił:

I.  uchylić punkt 1, decyzji z 11 grudnia 2018 r. nr (...) (...), stwierdzający, że wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej dokonane przez (...) S.A. z siedzibą w G., na zlecenie (...) S.A. z siedzibą w G., do obiektu znajdującego się w miejscowości (...); (...)-(...) L. w dniu 30 czerwca 2016 r. było uzasadnione;

II.  stwierdzić, że wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej dokonane przez (...) S.A. z siedzibą w G., na zlecenie (...) S.A. z siedzibą w G., do obiektu znajdującego się w miejscowości (...); (...)-(...) L. w dniu 30 czerwca 2016 r. było nieuzasadnione.

(decyzja k. 5-7)

Powód (...) S.A. z siedzibą w G. wniósł odwołanie od tej decyzji zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

⚫

Naruszenie prawa materialnego mającego znaczenie dla rozstrzygnięcia, to jest:

Art. 6b ust. 1 pkt 2, art. 6b ust. 2 i 3 w zw. z art. 3 pkt 13b PE,

Art. 6b ust. 3 PE

Art. 9c ust. 3 pkt 9a lit b PE

⚫

Naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik rozstrzygnięcia, tj. art. 77 § 1 w zw. z art. 80 kpa

Zarzucając powyższe wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez stwierdzenie, że wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej dokonane przez powoda było uzasadnione, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

(odwołanie k. 4-13)

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania.

(odpowiedź na odwołanie k. 45-55)

Zainteresowana K. S. wniosła o oddalenie odwołania.

(k.27-29)

Zainteresowany (...) S.A. z siedzibą w G. poparł wniesione odwołanie i wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

(odpowiedź na odwołanie k. 40)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 czerwca 2016 r. doszło do wstrzymania dostarczania energii elektrycznej przez (...) S.A. z siedzibą w G. na zlecenie (...) S.A. z siedzibą w G. do obiektu znajdującego się w miejscowości S. w L.. Odbiorcą energii jest K. S., która w dniu 8 października 2012 r. podpisała umowę kompleksową nr (...) z (...) S.A. w G. o dostarczanie energii elektrycznej do tego obiektu na potrzeby budynku mieszkalnego wg cen z grupy taryfowej (...), której integralną częścią były Ogólne warunki umów kompleksowych (...) S.A. dla konsumentów. Zgodnie z § 1 pkt 2 niniejsze OWU stosuje się do umów zawieranych z konsumentami w tym w szczególności z Odbiorcami z grup taryfowych G pobierającymi energię elektryczną w gospodarstwach domowych oraz w obiektach związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych z wyłączeniem działalności gospodarczej i zawodowej. Wnioskodawczyni pismem z dnia 27 maja 2016 r. złożyła do (...) S.A. reklamację dotyczącą wezwania do zapłaty znak (...) z 16 maja 2016 r. odnoszącego się do zaległych należności objętych fakturami VAT nr (...), nr (...) i nr (...) doręczone jej listem poleconym w dniu 20 maja 2016 r. Reklamacja odbiorcy energii została doręczona powodowi w dniu 31 maja 2016 r. Pismem z dnia 13 czerwca 2013 r. (...) S.A. poinformowała odbiorcę, że rozpatrzyła zgłoszoną reklamację i uznała jej zasadność a sprawa została przekazana , zgodnie z kompetencjami do wykonania korekty.

W wyniku reklamacji (...) S.A. dokonała korekty należności objętych fakturami VAT nr (...), nr (...) i nr (...) - wystawiając faktury korygujące VAT: nr (...) z dnia 11.07.2016 r., nr (...) z dnia 31.05.2016 r. i nr (...) z dnia 27.05.2016 r. W wyniku dokonanej korekty po stronie Wnioskodawczyni powstała nadpłata (kwota do zwrotu) z tytułu rozliczenia sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji za okresy objęte reklamowanymi fakturami.

Decyzją z 11 grudnia 2018 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł, że wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej dokonane przez (...) S.A. z siedzibą w G., na zlecenie (...) S.A. z siedzibą w G., do obiekt w miejscowości (...); (...)-(...) L. w dniu 30 czerwca 2016 r. było uzasadnione.

W dniu 4 stycznia 2019 r. do Prezesa URE wpłynęło pismo z 31 grudnia 2018 r., które stanowiło odwołanie Pani K. S. od tej decyzji.

W wyniku jego rozpoznania Prezes URE wydał decyzję zaskarżoną w niniejszym postępowaniu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dokumentów znajdujących się w aktach postępowania ( umowa z owu k. 30-31, oraz z akt administracyjnych, odwołanie k. 1-3, wezwanie do zapłaty k. 63-64, reklamacja k. 10, pismo k. 20, faktury korygująca k. 72-73, 85-86, 87-88, wniosek k. 94-96, zestawienie k. 140, decyzja k. 146-150 akt adm.)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 b ust. 1 PE przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii może wstrzymać, z zastrzeżeniem art. 6c, dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli:

1) w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że nastąpiło nielegalne pobieranie paliw lub energii;

2) odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.

Zgodnie z ust. 2. tego przepisu przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii, na żądanie sprzedawcy paliw gazowych lub energii wstrzymuje, z zastrzeżeniem art. 6c, dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energię, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności. W ust. 3. przewidziano, że przedsiębiorstwo energetyczne, któremu odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energię, powiadamia na piśmie odbiorcę paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym o zamiarze wstrzymania dostarczania paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła, jeżeli odbiorca ten nie ureguluje zaległych i bieżących należności w okresie 14 dni od dnia otrzymania tego powiadomienia.

Z kolei w art. 6c ust. 1 wynika, że w przypadku, gdy odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym złoży do przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w art. 6b ust. 3, reklamację dotyczącą dostarczania paliw gazowych lub energii, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia, o którym mowa w art. 6b ust. 3, dostarczania paliw gazowych lub energii nie wstrzymuje się do czasu rozpatrzenia reklamacji.

Przenosząc to na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że odbiorca został poinformowany o zamiarze wstrzymania dostaw energii elektrycznej w wezwaniu do zapłaty z dnia 16 maja 2016 r., które zostało doręczone odbiorcy w dniu 20 maja 2016 r. (k. 63-64) W odpowiedzi na to odbiorca złożył skutecznie reklamację w terminie 14 dni od otrzymania pisma od powoda (k. 10), której zasadność została uznana przez powoda (k.20)

Z umowy kompleksowej, na podstawie której dostarczana jest energia elektryczna do obiektu znajdującego się w miejscowości (...) L. wynika, że zawarta ona została z odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym. Umowa ta nie uległa zmianie. Zainteresowana zaprzeczyła temu, że w obiekcie prowadzona jest działalność gospodarcza. Powód, na którym zgodnie z art. 6 k.c. ciążył obowiązek udowodnienia tego faktu obowiązkowi temu nie sprostał. Prowadzenie działalności gospodarczej przez zainteresowaną nie oznacza, że traci ona status odbiorcy w gospodarstwie domowym w odniesieniu do obiektu w którym dokonano wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Wydruk z CEiDG informacja z KRS dołączone do odwołania wskazują na inne miejsce prowadzenia działalności, niż obiekt w którym doszło do wstrzymania dostaw energii. Wskazać też należy, że zarzut dotyczący statusu odbiorcy pojawił się dopiero na etapie wniesienia odwołania. W postępowaniu administracyjnym powód tej okoliczności nie powoływał. Na etapie postępowania sądowego nie zostały przedstawione żadne dowody świadczące o tym, że energia dostarczana była na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej. Zapisy na fakturach nie są dowodem na to, że działalność gospodarcza była prowadzona wobec odmiennej treści umowy i braku innych dowodów na poparcie twierdzeń powoda, które pojawiły się w odwołaniu.

Sąd nie podzielił także zarzutu z punktu 1b odwołania. Wskazać należy, że rację ma pozwany, że o braku zaległości odbiorcy świadczy uznanie reklamacji przez powoda, w wyniku której dokonano korekty należności i na koncie odbiorcy powstała nadpłata w stosunku do każdej z 3 faktur, której dotyczyło wezwanie do zapłaty z 16 maja 2016 r. (faktury korygujące z k. 72-73, 87-88, 85-86 akt adm.)

Doszło do sytuacji, w której powód wstrzymał dostarczanie energii do obiektu odbiorcy w dniu 30 czerwca 2016 r. po uznaniu reklamacji zainteresowanej, której następnie wysłano faktury korygujące wskazujące na istnienie po jej stronie nadpłaty. A zatem w dacie wstrzymania dostaw nie istniały zaległości po stronie odbiorcy, tylko nadpłata na jego koncie. Zatem zastosowanie trybu z art. 6b ust 3 PE było nieuzasadnione

Sąd nie podziela także zarzutu z punktu 1 c odwołania. Rację ma pozwany wskazując na to, że zgodnie z art. 9 ust. 3 pkt 9a lit b operator systemu dystrybucyjnego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w zakresie systemów dystrybucyjnych jest odpowiedzialny za umożliwienie realizacji umów sprzedaży energii elektrycznej zawartych przez odbiorców przyłączonych do sieci poprzez pozyskiwanie, przechowywanie, przetwarzanie i udostępnianie danych pomiarowych dla energii elektrycznej pobranej przez odbiorców z wybranym przez nich sprzedawcą. Adresatem tej normy jest przedsiębiorstwo dystrybucyjne, w niniejszym stanie faktycznym wobec zawarcia umowy kompleksowej ustalenie wysokości należności za energię elektryczną odpowiada przedsiębiorstwo obrotu – czyli powód. Wskazać należy, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej jest środkiem bardzo dolegliwym dla odbiorcy, bowiem pozbawia go możliwości korzystania z podstawowego dobra, jakim jest energia elektryczna. Może on być stosowany jedynie wyjątkowo, po spełnieniu przesłanek wynikających z art. 6b ust. 1-3 PE. Przesłanki te nie mogą być interpretowane rozszerzająco. Jeżeli istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do prawidłowości odczytów, czy należności z wystawionych faktur nie powinien być stosowany. Ponownie wskazać należy, że sam powód nie podnosił tej okoliczności w postępowaniu administracyjnym, a po uznaniu reklamacji lojalność w stosunku do kontrahenta nakazywała wyjaśnienie sprawy do końca, a nie stosowanie środka tak dolegliwego dla odbiorcy.

Odnośnie do zarzutów naruszenia przepisów postępowania administracyjnego Sąd Okręgowy podziela utrwalone w judykaturze stanowisko, iż zasadniczo tego typu zarzuty są nieskuteczne przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ponieważ Sąd ten nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy (por. np.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., sygn. akt I CKN 265/98; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05). Sąd Okręgowy uznaje, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych, to zarzuty w tym zakresie nie mogą być skuteczne, o ile uchybienia te mogą być sanowane w toku postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem tutejszy Sąd zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. W ocenie Sądu nie doszło do naruszenia art. 77 § 1 w zw. z art. 80 kpa. Prezes URE dokonał prawidłowych ustaleń, o czym była mowa powyżej i dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że powód - jako przegrywający sprawę – zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu kosztów procesu, na które złożyło wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalonej na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Ewa Malinowska