Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodnicząca – Sędzia Sądu Okręgowego Ewa Malinowska

Protokolant – sekretarz sądowy Joanna Nande

po rozpoznaniu 21 lipca 2020 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 13 września 2017 r. znak: (...)

1)  oddala odwołanie;

2)  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Ewa Malinowska

Sygn. akt XVII AmE 16/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 września 2017 r. (znak: (...)), działając w oparciu o przepisy art. 56 ust. 2 i art. 56 ust. 1 pkt 3a, w związku z art. 11 i art. 11 d ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (dalej: PE), w związku z § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła oraz na podstawie art. 104 k.p.a. w związku z art. 30 ust 1 PE, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł, że (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. w dniach 10-12 sierpnia 2015 r., w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w G. przy ulicy 10 lutego 11, naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust. 3 PE i za to działalnie wymierzył Spółce karę pieniężną w wysokości 22.655 zł. ( decyzja, k. 5-12).

Odwołanie od tej decyzji wniosła (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G., zaskarżając decyzję w całości i zarzucając jej:

1.  rażące naruszenie prawa materialnego - art. 56 ust. 6 PE - poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że odpowiedzialność za naruszenie przepisów tej ustawy ma charakter obiektywny (niezależny od zawinienia), podczas gdy z treści przedmiotowego przepisu wynika, że brak zawinienia wyłącza możliwość przypisania odpowiedzialności za naruszenie przepisów ustawy i tym samym wymierzenia kary,

2.  rażące naruszenie prawa materialnego - art. 11 c ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 56 ust. 1 pkt 3a Prawa energetycznego - poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że niedostosowanie się przez odbiorcę do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej – wprowadzonych przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego na podstawie pierwszego ze wskazanych przepisów – pozwala na zastosowanie wobec odbiorcy kary, o której mowa w drugim z cytowanych przepisów, podczas gdy zgodnie z art. 56 ust 1 pkt 3a ustawy karze pieniężnej podlega ten, kto nie stosuje się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust.3 lub art. 11d ust.3 ustawy, a nie na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 ustawy,

3.  rażące naruszenie prawa materialnego - § 3 ust. 4 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła - poprzez uznanie, że ograniczenia, o których mowa w tym przepisie mają zastosowanie jedynie na etapie planowania, a nie realizacji planów ograniczeń, podczas gdy przepisy te – z uwagi na ich cel – mają zastosowanie także na etapie realizacji planów ograniczeń,

4.  sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez zignorowanie okoliczności w postaci złożenia zapewnienia przedstawicielom skarżącego przez pracownika (...) Sp. z o.o., że informacja na temat ograniczeń poboru prądu sporządzana jest niejako pro forma, jedynie z uwagi na wymogi prawne, a w praktyce żadne obostrzenia nie funkcjonują oraz zignorowanie okoliczności – będącej konsekwencją powyżej wskazanej informacji – kontynuowania współpracy w dobrzej wierze z dostawcą energii i pozostawania przez skarżącą w przekonaniu, że wyjaśnienia te odpowiadają rzeczywistości.

Wskazując na powyższe uchybienia, Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz o zasądzenie od Prezesa URE na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według norm przepisanych. ( odwołanie, k. 13-22).

Po dokonaniu ponownej analizy akt sprawy oraz zarzutów zawartych w odwołaniu, Prezes URE stwierdził brak podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji lub jej zmiany, wobec czego podtrzymał w całości stanowisko zawarte w tej decyzji, wnosząc o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. ( odpowiedź na odwołanie, k. 42-48).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. (dalej: Spółka (...), odbiorca) jest przedsiębiorcą, wykonującym działalność gospodarczą, między innymi, w zakresie wynajmu i zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. ( dowód: fakty niesporne; informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z KRS, k. 26-31).

Dnia 3 listopada 2014 r., pomiędzy Spółką (...) a (...) S.A. z siedzibą w G., zawarta została „Umowa o świadczenie usług dystrybucji z Odbiorcą energii elektrycznej nr (...). (...)”. Odbiorca został zakwalifikowany do III grupy przyłączeniowej. Zgodnie z § 1 ust.1.15 Załącznika nr 2 do ww. umowy, „odbiorca zamawiając moc umowną powyżej 300 kW, w przypadku wprowadzenia ograniczenia poboru mocy, na podstawie aktu prawnego określonego w § 3 ust. 3 OWU, będzie pobierał moc elektryczną w wysokości nie przekraczającej ……….. kW.” Zgodnie z § 1 ust.1.10 Załącznika nr 2 do umowy, moc umowna dla poszczególnych miesięcy w ciągu roku została przyjęta na poziomie: styczeń – 850 kW, luty – 850 kW, marzec – 850 kW, kwiecień – 920 kW, maj – 1250 kW, czerwiec – 1250 kW, lipiec – 1300 kW, sierpień – 1300 kW, wrzesień – 1200 kW, październik – 1050 kW, listopad – 850 kW, grudzień – 930 kW. ( dowód: fakty niesporne; umowa o świadczenie usług dystrybucji wraz z załącznikami, k. 15-27 akt admin.; pismo (...) S.A. z 12.07.2017 r. do URE wraz z załącznikami, k. 52-69 akt admin.).

Pismem z 6 sierpnia 2014 r. (...) S.A. z siedzibą w G. ( (...)) zawiadomił powoda, że jego obiekt, zlokalizowany w G. przy ul. 10 lutego 11, podlega planowi ograniczeń w poborze energii elektrycznej, obowiązującemu od 1 września 2014 r. do 31 sierpnia 2015 r. oraz przedstawił przedsiębiorcy tabelę dopuszczalnego poboru mocy w razie wprowadzenia takich ograniczeń. Dopuszczalne pobory mocy zostały opracowane dla odbiorcy na podstawie dostępnej (przez służby (...)) na dzień sporządzania planu informacji o mocy umownej tj. 920 kW. Poziom mocy bezpiecznej w stopniu 20 został ustalony w wysokości 400 kW. Plan ograniczeń w poborze energii elektrycznej został doręczony powodowi 19 sierpnia 2014 r. Powód nie kwestionował wartości przyjętych w tym planie, w tym wartości mocy umownej i mocy bezpiecznej. ( dowód: fakty niesporne; pismo z 6.08.2014 r. znak: (...), k. 56-57 akt admin.; kserokopia zwrotnego potwierdzenia odbioru, k. 58 akt admin.; pismo(...) do URE z 12.07.2017 r., k. 52-55 akt admin.).

(...) S.A. z siedzibą w K. (dalej: (...)), pełniące funkcję Operatora systemu Przesyłowego (dalej: OSP), w związku z obniżeniem dostępnych rezerw zdolności wytwórczych poniżej niezbędnych wielkości określonych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowych (IRiESP), spowodowanych m.in. sytuacją pogodową i hydrologiczną (wyjątkowo wysokimi temperaturami i niskimi stanami wód w zbiornikach wodnych i rzekach) oraz wynikającego z niej ograniczenia w pracy części elektrowni, stwierdziły wystąpienie zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu art. 3 pkt 16d PE i wprowadziły – na podstawie art. 11 c ust. 2 pkt 2 PE – od godz. 10.00 dnia 10 sierpnia 2015 r. ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które obowiązywały do godziny 24.00 dnia 11 sierpnia 2015 r.

Dnia 10 sierpnia 2015 r., działając w oparciu o art. 11 c ust. 3 PE, (...) zgłosiły konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7 PE, tj. w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, przewidującego na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i ciepła.

Rada Ministrów 11 sierpnia 2015 r. wydała rozporządzenie w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które przewidywało te ograniczenia w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 na terytorium rzeczypospolitej Polskiej dla odbiorców energii elektrycznej o mocy umownej powyżej 300 kW.

( dowód: fakty powszechnie znane, bezsporne).

Komunikaty operatorów o obowiązujących stopniach zasilania, wprowadzanych jako obowiązujące w najbliższych 12 godzinach i przewidywanych na następne 12 godzin, były ogłaszane w radiowych komunikatach energetycznych w programie(...) o godzinie 7 ^{( 55)} i 19 ^{( 55)} oraz na stronach internetowych operatorów.( dowód: fakty powszechnie znane, bezsporne).

Powodowa Spółka nie dostosowała się w dniach 10-12, sierpnia 2015 r. do obowiązujących od 10 do 31 sierpnia 2015 r. – ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w obiekcie zlokalizowanym w G. przy ulicy 10 lutego 11. Wartość przekroczenia dopuszczalnego poboru mocy w poszczególnych dniach była następująca:

1)  10 sierpnia 2015 r. łącznie 3,7035830 (MW w godzinie),

2)  11 sierpnia 2015 r. łącznie 2,7934860 (MW w godzinie),

3)  12 sierpnia 2015 r. łącznie 1,0548590 (MW w godzinie).

Razem w danym okresie Spółka przekroczyła pobór mocy łącznie 7,5519280 MW.

Taka wartość przekroczenia wyliczona została przez Prezesa URE przy uwzględnieniu zapisów umowy o świadczenie usług dystrybucji z 3 listopada 2014 r., obowiązującej w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r., w której moc umowna odbiorcy określona została dla sierpnia na poziomie 1300 kW w godzinie. Wyliczono ją korzystniej dla powoda w poszczególnych dniach przyjmując, że w 11 stopniu zasilania obowiązywała moc umowna, czyli wyższa, niż wynikało to z zapisów planu ograniczeń. Natomiast moc minimalną Prezes URE uwzględnił w wielkości wynikającej z doręczonego odbiorcy planu ograniczeń (400 kW), ponieważ odbiorca nie zgłaszał dystrybutorowi nieprawidłowości w treści planu, w tym w zakresie określenia mocy minimalnej. ( dowód: fakty niesporne; Załącznik nr 1 do zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego – „Pobór mocy i ustalony poziom ograniczeń Odbiorcy w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. (…)”, k. 3-5 akt admin.; strona 12 uzasadnienia decyzji Prezesa URE z 13.09.2017 r.; pismo (...) do URE z 12.07.2017 r. wraz z załącznikami – zestawieniami poboru mocy, k. 52-55, 59-62 akt admin.).

W roku 2016 Spółka (...) uzyskała przychód w wysokości (...) zł. ( dowód: Jednostronny rachunek zysków i strat z uwzględnieniem bufora, k. 48 akt admin.).

Pismem z 13 kwietnia 2017 r. Prezes URE zawiadomił odbiorcę energii o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej w związku z powzięciem – na podstawie dokumentów przekazanych Prezesowi URE przez (...), do którego sieci odbiorca jest przyłączony – uzasadnionego podejrzenia naruszenia przez odbiorcę obowiązku stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, co zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy – Prawo energetyczne, podlega karze pieniężnej.

dowód: zawiadomienie o wszczęciu postępowania, k. 1-2 akt admin.

W dniu 13 września 2017 r. Prezes URE wydał decyzję, na mocy której wymierzył Spółce (...) karę pieniężną w wysokości 22.655 zł za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej od 10 do 12 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w G., przy ul. (...). Decyzja ta została zaskarżona w ramach niniejszego postępowania sądowego.

Powyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dowody, zgromadzone w toku postępowania administracyjnego, jak i w oparciu o twierdzenia i oświadczenia stron oraz fakty powszechnie znane. Sąd przyznał moc dowodową wszystkim zebranym w sprawie dokumentom, które nie były kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im mocy dowodowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlegało oddaleniu.

W niniejszej sprawie spór między stronami dotyczył, między innymi, istnienia podstawy prawnej do wymierzenia odbiorcy energii elektrycznej kary pieniężnej za niedostosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych przez operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 PE.

Z art. 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wynika, że Rzeczpospolita Polska zapewnia bezpieczeństwo obywateli. Bezpieczeństwo to obejmuje zaś, między innymi, bezpieczeństwo energetyczne, zdefiniowane w art. 3 pkt 16 PE, zgodnie z którym bezpieczeństwo energetyczne to stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska.

Z kolei, zgodnie z definicją ustawową zawartą w Prawie energetycznym:

- bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej to zdolność systemu elektroenergetycznego do zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej oraz zrównoważenia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię (art. 3 pkt 16a PE),

- bezpieczeństwo pracy sieci elektroenergetycznej to nieprzerwana praca sieci elektroenergetycznej, a także spełnienie wymagań w zakresie parametrów jakościowych energii elektrycznej i standardów jakościowych obsługi odbiorców, w tym dopuszczalnych przerw w dostawach energii elektrycznej odbiorcom końcowym, w możliwych do przewidzenia warunkach pracy tej sieci (art. 3 pkt 16b PE),

- zagrożenie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej to stan systemu elektroenergetycznego lub jego części, uniemożliwiający zapewnienie bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej lub równoważenie dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na tę energię (art. 3 pkt 16d PE).

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 PE, w przypadku zagrożenia:

1)  bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegającego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo - energetycznym,

2)  bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej,

3)  bezpieczeństwa osób,

4)  wystąpieniem znacznych strat materialnych

- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła polegają na:

1) ograniczeniu maksymalnego poboru mocy elektrycznej oraz dobowego poboru energii elektrycznej;

2) zmniejszeniu lub przerwaniu dostaw ciepła (art. 11 ust. 3 PE).

Według art. 11 ust. 7 PE, Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki), w drodze rozporządzenia, może wprowadzić na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i ciepła, w przypadku wystąpienia zagrożeń, o których mowa w ust. 1.

W myśl art. 11c ust. 2 PE, w przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego:

1) podejmuje we współpracy z użytkownikami systemu elektroenergetycznego, w tym z odbiorcami energii elektrycznej, wszelkie możliwe działania przy wykorzystaniu dostępnych środków mających na celu usunięcie tego zagrożenia i zapobieżenie jego negatywnym skutkom;

2) może wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części do czasu wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 7, lecz nie dłużej niż na okres 72 godzin.

Natomiast zgodnie z art. 11c ust. 3 PE, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego niezwłocznie powiadamia ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki) oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłasza konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7.

W art. 11d ust. 3 PE przewidziano z kolei, że w okresie występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej operatorzy systemu elektroenergetycznego mogą wprowadzać ograniczenia w świadczonych usługach przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia tego zagrożenia.

Szczegółowe zasady i tryb wprowadzania ograniczeń w dostawach i poborze energii elektrycznej określa rozporządzenie Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Zgodnie z § 5 pkt 1 rozporządzenia, ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub w dostarczaniu ciepła dotyczą każdego z odbiorców energii elektrycznej - dla których wielkość mocy umownej określonej w umowach ustalona została powyżej 300 kW i którzy nie podlegają ochronie przed wprowadzonymi ograniczeniami na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia. Zaś w świetle tego ostatniego przepisu, ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami podlegają odbiorcy energii elektrycznej w ciągu całego roku, dla których wielkość mocy umownej określonej w zawartej umowie sprzedaży, umowie o świadczenie usług przesyłania albo dystrybucji lub umowie kompleksowej ustalona została poniżej 300 kW oraz:

1)  szpitale i inne obiekty ratownictwa medycznego;

2)  obiekty wykorzystywane do obsługi środków masowego przekazu o zasięgu krajowym;

3)  porty lotnicze;

4)  obiekty międzynarodowej komunikacji kolejowej;

5)  obiekty wojskowe, energetyczne oraz inne o strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania gospodarki lub państwa, określone w przepisach odrębnych;

6)  obiekty dysponujące środkami technicznymi służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu emisji, negatywnie oddziaływujących na środowisko.

Stosownie do § 8 ust. 1 i 2 i 6 rozporządzenia, wielkości określające poziomy wprowadzanych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej poprzez ograniczenie poboru mocy ujęte są w planach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które podlegają corocznej aktualizacji. Plan taki opracowywany jest przez operatorów systemów przesyłowych uzgadnianych z Prezesem URE na podstawie planów wprowadzania ograniczeń opracowywanych przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Zaś na mocy § 10 rozporządzenia, umowy zawarte przez przedsiębiorstwa energetyczne z odbiorcami zawierają maksymalne ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej ujęte w planach ograniczeń i określają sposób powiadamiania o obowiązujących stopniach zasilania.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. w § 11 i § 12 określa sposób informowania odbiorców z planami ograniczeń i ograniczeniami w poborze energii elektrycznej. I tak, według pierwszego z wymienionych przepisów, operatorzy oraz przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło zapoznają odbiorców z planami ograniczeń przez ogłoszenia zamieszczane w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości lub w formie elektronicznej na swojej stronie internetowej albo w formie ustalonej w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, co najmniej na 30 dni przed dniem obowiązywania ograniczeń. Natomiast zgodnie z § 12:

1. Ograniczenia w poborze energii elektrycznej są realizowane przez odbiorców stosownie do komunikatów operatorów o obowiązujących stopniach zasilania.

2. Komunikaty operatorów o obowiązujących stopniach zasilania, o których mowa w § 9, wprowadzanych jako obowiązujące w najbliższych 12 godzinach i przewidywanych na następne 12 godzin, są ogłaszane w radiowych komunikatach energetycznych w programie(...) o godzinie 7 ^{( 55)} i 19 ^{( 55)} oraz na stronach internetowych operatorów i przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło, które obowiązują w czasie określonym w tych komunikatach.

3. W przypadku zróżnicowania wprowadzonych ograniczeń w poborze energii elektrycznej, w stosunku do stopni zasilania ogłoszonych w komunikatach radiowych, operatorzy powiadamiają odbiorców indywidualnie w formie pisemnej lub w sposób określony w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, albo za pomocą innego środka komunikowania się w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

4. Powiadomienia, o których mowa w ust. 3, są dla odbiorcy obowiązujące w pierwszej kolejności w stosunku do powiadomień ogłaszanych w komunikatach radiowych.

Odnosząc powyższe unormowania prawne do stanu faktycznego niniejszej sprawy stwierdzić należy, że powód jest odbiorcą energii elektrycznej, którego dotyczą ograniczenia w poborze mocy i jednocześnie nie mają do niego zastosowania wyłączenia z § 6 rozporządzenia. Wbrew stanowisku prezentowanemu przez powoda, nie mają bowiem do niego zastosowania wyłączenia z § 3 ust. 4 pkt 2 ww. rozporządzenia z uwagi na to, iż w budynku Centrum Handlowego (...) znajduje się zakład opieki zdrowotnej (...). Ma rację pozwany Prezes URE, że ulokowanie zakładu opieki zdrowotnej w tym centrum handlowym nie determinuje zmiany charakteru całego obiektu, na podlegający wyłączeniu ograniczeniom, zgodnie z treścią § 3 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia, skoro nie całe centrum ma charakter jednostki wykonującej zadania opieki zdrowotnej. Powodowa Spółka, jako profesjonalista, powinna znać treść relewantnych przepisów ustawy Prawo energetyczne oraz ww. rozporządzenia, a także wartości przyjęte w planach ograniczenia poboru mocy, i - mając je na uwadze - powinna zorganizować strukturę sieci energetycznych zarządzanego obiektu w taki sposób, aby zabezpieczyć możliwe ograniczenia poboru energii elektrycznej, jednocześnie nie stwarzając zagrożenia dla funkcjonowania zakładu opieki zdrowotnej, znajdującego się w obiekcie. Nieuzasadnione jest stwierdzenie, iż cały obiekt, w tym wszystkie znajdujące się w nim lokale, pozostaje wyłączony z ograniczeń w poborze energii elektrycznej, jedynie z uwagi na zlokalizowanie w tym samym budynku zakładu opieki zdrowotnej. Nadto, jeżeli obiekt powoda spełniał przesłanki do wyłączenia go z podlegania ograniczeniom w poborze mocy, powód powinien był zgłosić tę okoliczność (...) na etapie ustalania planu wprowadzania ograniczeń, bowiem – co oczywiste - operator nie posiada wiedzy o charakterze działalności wykonywanej w obiekcie objętym planem. Poza sporem jest, że w analizowanym przypadku powód nie zgłosił takiego rodzaju zastrzeżeń, nie zweryfikował też poziomu mocy bezpiecznej, przyjętej dla 20 stopnia zasilania i obowiązującej w sierpniu 2015 r. To powód zatem nie dochował należytej staranności w zapewnieniu dostosowania mocy bezpiecznej do aktualnych potrzeb zarządzanego przez niego obiektu i to on ponosi odpowiedzialność za zaistniały w tym zakresie stan.

Wobec powyższego, powód był zobowiązany zastosować się zarówno do ograniczeń wprowadzonych przez Operatora Systemu Przesyłowego (tj. (...)) w dniu 10 sierpnia 2015 r., jak i do ograniczeń wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które wprowadziło te ograniczenia w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00.

W rozpatrywanej sprawie poza sporem jest, że strona powodowa nie dostosowała się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w obiekcie zlokalizowanym w G., przy ul. (...). Wartość przekroczenia przez odbiorcę dopuszczalnego poboru wyniosła łącznie 7,5519280 MW w godzinie, w tym 10 sierpnia 2015 r. wyniosła łącznie 3,7035830 MW w godzinie, 11 sierpnia 2015 r. wyniosła łącznie 2,7934860 MW w godzinie, a 12 sierpnia 2015 r. łącznie 1,0548590 MW w godzinie. Kwestia dopuszczania się przez powoda wskazanego naruszenia jest niewątpliwa, rozstrzygnięcia wymagało natomiast, czy istnieje w danym przypadku podstawa prawna do nałożenia sankcji za niezastosowanie się do wskazanych ograniczeń w poborze energii elektrycznej.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 3a PE, Prezes URE jest zobowiązany do nałożenia kary pieniężnej na podmiot, który nie stosuje się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3.

Przepis art. 11 PE dotyczy ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzanych w drodze rozporządzenia Rady Ministrów.

Jeśli chodzi o art. 11c ust. 3 PE – który nie został wprawdzie przywołany jako podstawa prawna decyzji kwestionowanej w niniejszej sprawie - to przepis ten nie stanowi samoistnej podstawy do wprowadzenia ograniczeń. Dotyczy on bowiem obowiązków informacyjnych operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w związku z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, a także obowiązku zgłoszenia konieczności wprowadzenia ograniczeń w trybie art. 11 ust. 7, tj. w trybie rozporządzenia Rady Ministrów. Natomiast sankcja za niedopełnienie przez operatora wskazanych obowiązków została przewidziana w art. 56 ust. 1 pkt 1c PE. Tym samym, zdaniem Sądu, odesłanie w art. 56 ust. 3a PE do przepisu art. 11c ust. 3 PE jest puste i mamy tutaj do czynienia z ewidentnym błędem ustawodawcy. Natomiast z całą pewnością przepis ten nie daje podstaw do nałożenia na jakikolwiek podmiot, jakichkolwiek ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

Prezes URE oparł zaskarżoną decyzję także na art. 11d ust. 3 PE, co zdaniem Sądu, było w pełni uzasadnione. Przepis ten stanowi de facto rozwinięcie uprawnień OSP wskazanych w art. 11c ust. 2 PE, przez określenie sposobu realizacji wprowadzonych ograniczeń. Przepis ten zawiera bowiem normę, która dotyczy możliwości ograniczenia przez operatorów systemu elektroenergetycznego – do których zaliczyć należy także operatora systemu przesyłowego – świadczonych przez nich usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw. Pogląd taki wyraził także Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 10 marca 2020 r., wydanego w sprawie o sygn. akt VII AGa 366/19. Sąd orzekający w niniejszym składzie w pełni podziela i przyjmuje za swoje stanowisko zaprezentowane przez Sąd Apelacyjny w tymże uzasadnieniu, co do objęcia sankcją przewidzianą w art. 56 ust. 1 pkt 3a PE także przypadek niezastosowania się przez odbiorcę energii elektrycznej do ograniczeń w jej dostarczaniu i poborze, wprowadzonych w trybie art. 11c ust. 2 pkt 2 PE.

W ocenie Sądu Okręgowego, wykładnia art. 11d ust. 3 PE, skłania do wniosku, że Operator Systemu Przesyłowego (tj. (...) S.A.), wobec stwierdzenia w sierpniu 2015 r. zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, miał prawo wprowadzenia ograniczeń w świadczonych usługach. W konsekwencji, podmiot, który nie zastosował się do tych ograniczeń, podlega sankcji przewidzianej w art. 56 ust. 3a PE.

Należy mieć na uwadze, że wprowadzenie przez OSP ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, podobnie jak i korzystanie innych przewidzianych prawem uprawnień operatorskich, jest znaczącym instrumentem, służącym zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego państwa. W tym kontekście, rozwiązania przewidziane przez ustawodawcę w art. 11c-11d PE, mają wyjątkowy charakter, gdyż znajdują one zastosowanie w sytuacjach nadzwyczajnych. I tak, art. 11c PE odnosi się do przypadku wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, wskutek zaistnienia okoliczności wskazanych w ust. 1 tego przepisu, gdy usunięcie tego zagrożenia i zapewnienie prawidłowego działania systemu elektroenergetycznego nie pozwala na zastosowanie ograniczeń przewidzianych w art. 11 ust. 7 PE (tj. w drodze rozporządzenia Rady Ministrów), lecz wymaga natychmiastowego podjęcia nadzwyczajnych działań i zastosowania nadzwyczajnych środków. Z kolei art. 11d PE wskazuje na działania i środki, które w opisanej wyżej sytuacji, może podjąć i zastosować operator systemu przesyłowego oraz dystrybucyjnego w celu zażegnania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw. W ostateczności, gdy wyczerpane zostaną wszystkie inne działania, służące zapewnieniu pokrycia potrzeb odbiorców na energię elektryczną, operator systemu przesyłowego może wydać polecenia odbiorcom końcowym, co do ograniczeń w poborze energii elektrycznej, bądź przerwać jej dostawy, stosownie do planów ograniczeń (art. 11 ust. 6a).

W przywołanym uzasadnieniu wyroku z 3 marca 2020 r. Sąd Apelacyjny wyjaśnił, że przepisy art. 11d PE wskazują środki i sposoby działania przez operatora systemu przesyłowego, stanowiąc rozwinięcie generalnych dyrektyw postępowania przewidzianych w art 11c ust. 2 PE, tj. odpowiednio: art. 11c ust. 2 pkt 1 w związku z art. 11d ust. 1 PE oraz art. 11c ust. 2 pkt 2 w związku z art. 11d ust. 3 PE. Mianowicie, art. 11d ust. 1 PE określa uprawnienia operatora systemu przesyłowego względem innych użytkowników systemu (w celu wykonania art. 11c ust. 2 pkt 1), natomiast art. 11d ust. 3 PE zezwala na wykonywanie usług przesyłania i dystrybucji w sposób odpowiadający treści art. 11c ust. 2 pkt 2. Przepisy te – jak trafnie zauważył Sąd Apelacyjny - są powiązane ze sobą funkcjonalnie i istnieje między nimi ścisła zależność, co potwierdza z kolei ich redakcja, wskazująca analogiczne hipotezy ich stosowania, tj. co do art. 11c ust. 2 PE: „ W przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (...)”, a co od art. 11d ust. 3 PE: „ W okresie występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (...)”. Sąd ten wskazał również, że – zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy - dzięki przepisom art. 11c-11f PE operatorzy systemów sieciowych mieliby dysponować możliwościami skutecznego zarządzania instalacjami i sieciami energetycznymi nawet w sytuacjach wyjątkowych (art. 11c ust. 2 pkt 1 w związku z art. 11d ust. 1 PE), a w sytuacji zagrożeń mają być wdrażane ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w taki sposób, aby nie doszło do dysfunkcji całego systemu zaopatrzenia sieciowego (art. 11c ust. 2 pkt 2 w związku z art. 11d ust. 3 PE). Sąd ten podkreślił, że założeniem reagowania kryzysowego w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej jest pełna współpraca użytkowników systemu z operatorem systemu przesyłowego i realizującymi jego polecenia operatorami systemów dystrybucyjnych (art. 9j ust. 3 w związku z art. 11c ust. 2 pkt 1 i art. 11d ust. 2 PE) oraz wykonywanie ich poleceń dyspozytorskich (z zastrzeżeniem braku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia osób), przy czym polecenia operatora systemu przesyłowego mają wówczas nadrzędny charakter wobec poleceń operatorów systemu dystrybucyjnego.

Sąd Apelacyjny podkreślił także znaczenie roli operatorów systemu elektroenergetycznego w ochronie infrastruktury krytycznej, o której mowa w ustawie z 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym. Wskazał, że infrastruktura elektroenergetyczna, w tym sieci w znaczeniu art. 3 pkt 11 PE, są elementem infrastruktury krytycznej, której ochrona stanowi wyraz odpowiedzialności władzy publicznej za bezpieczeństwo energetyczne. Z kolei operatorzy systemów elektroenergetycznych odpowiadają - między innymi - za ruch sieciowy w sieciowych systemach energetycznych, za bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tych systemów, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci, którymi zarządzają, w tym połączeń międzysystemowych. Odpowiedzialność operatorów przejawia się w scentralizowaniu podejmowania decyzji dotyczących funkcjonowania sieci, a jej zakres wyznacza art. 9c ust. 2 PE - w przypadku operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego oraz art. 9c ust. 3 PE - w odniesieniu do operatora systemu dystrybucyjnego. Sąd Apelacyjny podkreślił w uzasadnieniu swego orzeczenia, że bezpieczeństwo dostarczania energii elektrycznej (poprzez zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i odpowiedniej zdolności przesyłowej w sieci przesyłowej elektroenergetycznej) jest podstawowym zadaniem operatora systemu przesyłowego, gdyż wskazane zostało przez ustawodawcę na pierwszym miejscu.

W tym kontekście, trafna jest konkluzja tegoż Sądu, że przepisy art. 11d ust. 1 i 3 PE dostarczają operatorowi systemu przesyłowego instrumenty reagowania na wypadek sytuacji przewidzianych w art. 11c ust. 2 PE. Operator systemu przesyłowego jest zatem uprawniony do czasowego ograniczenia zakresu wykonywania umów przesyłowych, przez ograniczenie dostarczania energii elektrycznej, a w następstwie jego działania, analogiczne kroki podejmują operatorzy systemów dystrybucyjnych, do których to ograniczeń zobowiązani są dostosować się odbiorcy końcowi.

Reasumując powyższe, w ocenie Sądu Okręgowego, ograniczenia, o których mowa w art. 11d ust. 3 PE obejmują swoim zakresem także te wymienione w art. 11c ust. 2 pkt 2 PE. Ograniczenia w świadczeniu usług przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej (art. 11d ust. 3 PE) stanowią rodzaj ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii. Natomiast, przywołany już art. 56 ust. 1 pkt 3a PE, przewiduje karę pieniężną za nie dostosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3. Oznacza to zatem, że niezastosowanie się przez odbiorcę energii elektrycznej do ograniczeń w jej dostarczaniu i poborze, wprowadzonych 10 sierpnia 2015 r. na polecenie OSP w oparciu o przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 PE w związku z art. 11d ust. 3 PE, stanowi podstawę do nałożenia na ten podmiot sankcji przewidzianej w 56 ust. 1 pkt 3a PE.

Jeśli chodzi o podniesioną w odwołaniu kwestię charakteru odpowiedzialności prawnej za naruszenie przepisów ustawy Prawo energetyczne, to Sąd orzekający w niniejszym składzie w pełni podziela, ugruntowany w judykaturze, pogląd o obiektywnym charakterze tej odpowiedzialności. Aby móc nałożyć na podmiot karę pieniężną w oparciu o art. 56 PE, nie jest zatem konieczne wykazanie winy umyślnej lub nieumyślnej karanego podmiotu, przesłanka winy ma jedynie wpływ na wymiar kary. Natomiast nie będzie można tej kary nałożyć wówczas, gdy naruszenie obowiązków wynikających z Prawa energetycznego nie było wynikiem zachowania tego podmiotu, lecz skutkiem niezależnych od niego okoliczności zewnętrznych. Taka sytuacja nie miała jednak miejsca w niniejszej sprawie. W szczególności, za okoliczność zwalniającą powoda od odpowiedzialności nie można uznać poinformowania go przez przedstawiciela dostawcy energii elektrycznej ( (...) Sp. z o.o. w G.), że informacja na temat ograniczeń poboru prądu sporządzana jest niejako pro forma, jedynie z uwagi na wymogi prawne, zaś w praktyce żadne obostrzenia nie funkcjonują, a pismem w sprawie ograniczeń mocy należy się nie przejmować (str. 6 odwołania). Powód bowiem, jak już zauważono, jest profesjonalistą, a zatem podmiotem, którego dotyczą podwyższone reguły staranności i zwiększone oczekiwania co do umiejętności, wiedzy, rzetelności, zapobiegliwości, zdolności przewidywania, a także znajomości obowiązujących przepisów prawa oraz konsekwencji wynikających z niego dla wykonywanej działalności gospodarczej. Powód miał zatem ustawowy obowiązek dostosowania się do regulacji i ograniczeń przewidzianych obowiązującymi przepisami prawa, zaś powoływanie się na błędne informacje przekazane przez pracownika dostawcy energii elektrycznej, nie powoduje wyłączenia odpowiedzialności Spółki za dopuszczenie się naruszeń w analizowanym zakresie. Powód nie może przedkładać zapewnienia przedstawiciela Spółki (...) Obsługa i Sprzedaż ponad przepisy prawa, przewidujące możliwość wystąpienia konieczności ograniczenia poboru energii.

Okoliczności wyłączającej odpowiedzialność powoda nie stanowi w danym przypadku również brak niezwłocznego poinformowania go przez (...) o wprowadzonych ograniczeniach, skoro sposób podawania informacji został wprost uregulowany w przepisach prawa, tj. w przywołanym wyżej § 12 rozporządzenia Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. Jest faktem powszechnie znanym, że komunikaty operatorów o obowiązujących stopniach zasilania były ogłaszane wI. (1)Programie (...) o godz. 7.55 i 19.55 oraz na stronach internetowych operatorów, natomiast (...) nie miał dodatkowego obowiązku informowania o tym indywidualnie powoda.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy pozostawał argument powodowej Spółki o podwyższeniu przez OSD w 2015 r., na jej wniosek z 18 września 2015 r. (k. 13 akt admin.), mocy bezpiecznej obiektu do 900 kW w okresie letnim (tj. od 1 maja do 30 października), co – zdaniem strony – potwierdza jej stanowisko, że ten poziom mocy gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie centrum handlowego w przypadku wprowadzenia ograniczeń (w tym systemów zapewniających bezpieczeństwo osób, takich jak ochrona bezpośrednia, bezpieczeństwo pożarowe i sanitarne). Skoro bowiem, wniosek powoda o zwiększeniu mocy bezpiecznej pochodził z września 2015 r., a informacja o dokonaniu powyższej korekty, przekazana została Spółce pismem z 8 października 2015 r. (k. 14 akt admin.), to oczywistym jest, że wnioskowana i zaakceptowana wartość nie mogła dotyczyć okresu między 10 a 31 sierpnia 2015 r. Natomiast, jak trafnie zauważył pozwany, dostosowanie postanowień umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej do faktycznych potrzeb obiektu powoda, potwierdza wcześniejsze zaniedbania Spółki (...) w danym zakresie.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie brak było podstaw do zastosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary, o której mowa w art. 56 ust. 6a PE. Zgodnie z tym przepisem, Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek. Istotne jest przy tym, że obie ww. przesłanki muszą zostać spełnione łącznie. W ocenie Sądu, w analizowanym przypadku pozwany trafnie przyjął, że stopień szkodliwości czynu zarzuconego przedsiębiorcy jest znaczny, z uwagi na wpływ tego czynu na bezpieczeństwo Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Należy bowiem mieć na uwadze, że skoro obowiązujące przepisy prawa obejmują ograniczeniami w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej odbiorców, dla których moc umowna została określona na poziomie powyżej 300 kW – a do takich odbiorców kwalifikuje się powód – to pobór mocy właśnie przez tę kategorię odbiorców realnie oddziałuje na funkcjonowanie i bezpieczeństwo krajowego systemu. W globalnym wymiarze, w sytuacji zagrożenia dostaw energii elektrycznej zaistniałej w sierpniu 2015 r., nawet niewielkie, pojedyncze przekroczenia obowiązujących wartości poboru energii, miały ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa systemu energetycznego państwa, bo ich suma stwarzała w tym zakresie faktyczne niebezpieczeństwo dla pracy krajowej sieci elektroenergetycznej. Ponadto, skoro kara pieniężna dotyczy przekroczenia poboru mocy konkretnych dniach wskazanych w zaskarżonej decyzji – tj. 10, 11 i 12 sierpnia 2015 r., to nie jest możliwe przyjęcie, że powód zrealizował obowiązek lub zaprzestał naruszenia, bowiem w tych właśnie dniach miał miejsce stan, w którym powód nie zastosował się do wprowadzonych ograniczeń związanych z bezpieczeństwem dostaw energii elektrycznej.

Zdaniem Sądu, powód nie przedstawił okoliczności, które skutecznie podważałyby wymiar nałożonej na niego kary za ww. czyn. Sąd przyjął przy tym, że kara w wysokości 22.655 zł (stanowiąca iloczyn 3.000 zł i łącznego przekroczenia mocy 10-12 sierpnia 2015 r., wynoszącego 7,5519280 MW), wyliczona według metodologii przyjętej przez regulatora – w pełni zaakceptowanej przez Sąd orzekający w niniejszym składzie i nie kwestionowanej przez powoda – mieści się w granicach wyznaczonych przepisami prawa.

Zgodnie z art. 56 ust. 3 PE, wysokość kary pieniężnej, o której mowa między innymi w ust. 1 pkt 3a, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Natomiast w myśl art. 56 ust. 6 PE, ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe. W opinii Sądu Okręgowego, wszystkie wymienione kryteria zostały ocenione przez pozwanego prawidłowo. W szczególności, organ trafnie ocenił możliwości finansowe przedsiębiorcy. Pozwany uwzględnił także okoliczność łagodzącą – tj. podjęte przez odbiorcę działania, skutkujące zastosowaniem się do ograniczeń w części czasu ich trwania w ten sposób, że zawęził podstawę do wymierzenia kary wyłącznie do godzin, kiedy nastąpiło niedostosowanie się do ograniczeń i tylko w takim stopniu, w jakim niedostosowanie to miało miejsce.

Przy wymiarze kary Prezes URE uwzględnił także na korzyść powoda, wartość przekroczenia wyliczoną przy uwzględnieniu zapisów umowy o świadczenie usług dystrybucji z 3 listopada 2014 r., obowiązującej w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r., w której moc umowna odbiorcy określona została dla sierpnia na poziomie 1300 kW w godzinie. Wyliczono ją korzystniej dla powoda w poszczególnych dniach przyjmując, że w 11 stopniu zasilania obowiązywała moc umowna, czyli wyższa, niż wynikało to z zapisów planu ograniczeń. Natomiast trafnie moc minimalną Prezes URE uwzględnił w wielkości wynikającej z doręczonego odbiorcy planu ograniczeń (400 kW), ponieważ odbiorca nie zgłaszał dystrybutorowi nieprawidłowości w treści planu, w tym w zakresie określenia mocy minimalnej.

Co do stopnia szkodliwości czynu, to jak już wskazano powyżej, Sąd podziela stanowisko prezesa URE, że należy ją uznać za znaczną z uwagi na to, że ograniczenia w poborze mocy są wprowadzane w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznej w całym kraju i ich nieprzestrzeganie może rodzić poważne skutki dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Ograniczenia takie zostały wprowadzone w związku z wyjątkowo wysokimi temperaturami i obniżeniem stanu wód w zbiornikach wodnych i rzekach, a zatem nawet niewielkie przekroczenia poboru mocy mogły wywołać blackout. Dlatego tak istotne ze względów bezpieczeństwa było przestrzeganie ograniczeń wprowadzonych w sierpniu 2015 r. I nawet jeśli przekroczenia w poborze mocy przez niektóre podmioty nie były wysokie, to biorąc pod uwagę niezastosowanie się do wprowadzonych ograniczeń przez znaczną liczbę odbiorców, kumulacja takich zachowań stanowiła realne zagrożenie dla tego bezpieczeństwa. Po raz kolejny należy podkreślić, że powód jest profesjonalistą, a zatem dotyczą go podwyższone reguły staranności i zwiększone oczekiwania co do umiejętności, wiedzy, rzetelności, zapobiegliwości, zdolności przewidywania, jak również znajomości obowiązujących przepisów prawa oraz konsekwencji wynikających z niego dla wykonywanej działalności gospodarczej. Powód powinien zatem w taki sposób prowadzić działalność gospodarczą, aby nie naruszać przepisów prawa. Podejmując decyzję o przekroczeniu dopuszczalnego poboru mocy, powód musi liczyć się z koniecznością zapłaty kary pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a PE.

Biorąc pod uwagę wysokość przychodu, osiągniętego przez powoda w roku 2016 oraz maksymalną wysokość kary, jaka mogła być wymierzona w danym przypadku, kara w wysokości 22.655 zł nie jest nadmiernie dolegliwa i nie wpłynie negatywnie na kondycję finansową powodowej Spółki.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c., zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że powód - jako przegrywający sprawę – zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu kosztów procesu, na które złożyło wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalonej na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Ewa Malinowska