Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28.02.2022 roku

Pozwem inicjującym niniejsze postępowanie powódka K. K. domagała się pozbawienia w całości wykonalności Bankowego Tytułu Egzekucyjnego wydanego przez (...) S.A. z dnia 28.11.2012 roku w sprawie o sygn. (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wydaną przez Sąd Rejonowy w N. (...) postanowieniem z dnia 7.12.2012 roku do sygn. I Co 1542/12 oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

Powódka swoje roszczenie oparła na treści art. 840 par 1 pkt 2 k.p.c., powołując się na przedawnienie roszczenia wynikającego z w/w tytułu. Złożenie przez pozwaną wniosku o wszczęcie egzekucji nie poskutkowało przerwaniem biegu przedawnienia. W przypadku BTE termin nie ulega wydłużeniu i na podstawie art. 118 k.c. wynosi 3 lata jako roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej. Jego bieg należy liczyć od daty nadania mu przez Sąd klauzuli wykonalności. Roszczenie stwierdzone BTE przedawniło się stąd niniejsze powództwo jest w pełni zasadne.

Pozwany bank wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Odnosząc się do zarzutu przedawnienia podniesionego przez powódkę pozwany podniósł, że wbrew twierdzeniom powódki posiada wymagalne i nie przedawnione roszczenie wobec niej. Termin przedawnienia zaczyna biec od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 120 § 1 K.c.). Wymagalność to stan, w którym wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia od dłużnika. Przystępując do oceny zarzutu przedawnienia roszczenia podniesionego przez powódkę, pozwany powołał się na zapis art. 125 kc. W przypadku zaś powództwa opozycyjnego, zarzut przedawnienia roszczenia odnosi się do sytuacji, gdy przedawnieniu uległo ewentualnie roszczenie już objęte tytułem wykonawczym, a więc do stanów faktycznych objętych normą art. 125 § 1 k.c. Przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym może bowiem nastąpić dopiero po jego uzyskaniu, a więc po wydaniu prawomocnego orzeczenia. Nie może natomiast być mowy o podważaniu w toku sprawy wywołanej wniesieniem powództwa opozycyjnego prawomocnego orzeczenia posiadającego przymiot powagi rzeczy osądzonej (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015 r. IV CSK 272/14, LEX nr 1656513). Roszczenie objęte tytułem wykonawczym, na podstawie którego toczyło się postępowanie egzekucyjne w niniejszej sprawie nie uległo przedawnieniu, w związku z czym może być egzekwowane. Nadto pozwany za błędną uznał argumentację powódki, iż od daty umorzenia postępowania egzekucyjnego do dnia wystąpienia przez stronę pozwaną z nowym wnioskiem o wszczęcie postępowania windykacyjnego minął trzyletni termin przedawnienia. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, stanowisko powódki nie jest właściwe i jako takie winno zostać oddalone. Nie sposób znaleźć również racjonalnego uzasadnienia dla stanowiska powódki, jakoby wraz z wejściem w życie Ustawy Zmieniającej, roszczenia, których terminy przedawnienia rozpoczęły bieg przed wejściem w życie ustawy zmieniającej, uznać należy za przedawnione. Rozumowanie takie pozostaje oczywiście sprzeczne z wskazaną powyżej a obowiązująca regulacją prawną. Bieg przedawnienia roszczenia pozwanego Banku uległ przerwaniu wraz ze wszczęciem postępowania egzekucyjnego Km (...). Postępowanie egzekucyjne w sprawie Km (...) zostało umorzone. W przedmiotowej sprawie doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia. Wierzyciel podjął bowiem czynności zmierzające do wyegzekwowania roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym w związku z niewywiązywaniem się przez powódkę z zobowiązań wobec pozwanego Banku.

W piśmie z dnia 4.11.2021 roku - k. 58 powódka podniosła, że tylko na kwestii przedawnienia koncentruje się przedmiot sporu. Zdaniem powódki BTE nie korzysta z powagi rzeczy osądzonej, dlatego nie stosuje się do niego 6-letniego terminu przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym postanowieniem sądu. Tym samym okres przedawnienia BTE wynosi 3 lata i biegnie od daty uzyskania klauzuli wykonalności, wobec czego należność wynikająca z BTE przedawniła się w czerwcu 2020 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 28.11.2012 roku w sprawie o sygn. (...) (...) SA wydał bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) stwierdzający, że w księgach banku na dzień 28.11.2012 roku figurowało wymagalne zadłużenie dłużników K. K. i G. K. solidarnie odpowiedzialnych z tytułu umowy kredytu konsolidacyjnego z oprocentowaniem zmiennym nr umowy (...) z dnia 30.07.2010 roku, gdzie wymagalne zadłużenie razem wynosiło 195 933,64 zł.

Postanowieniem z dnia 7.12.2012 do sygn. I Co 1542/12 Sad Rejonowy w N. (...) nadał klauzulę wykonalności na bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 28.11.2012 roku wystawiony przez (...) SA przeciwko dłużnikom K. K. i G. K. z ograniczeniem odpowiedzialności solidarnej dłużników do kwoty 330 400 zł.

( dowód: w aktach zastępczych Km (...): postanowienia z 28.11.201r. i 11.12.2012r. )

Wnioskiem z dnia 31.12.2012 roku (...) SA jako wierzyciel wystąpił do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w N. (...) R. B. o wszczęcie egzekucji z majątku przeciwko dłużnikom K. K. i G. K. na podstawie (...) nr (...) z dnia 28.11.2012 roku zaopatrzonego sądową klauzulą wykonalności. Wniosek zarejestrowano do sygn. Km(...).

Postanowieniem z dnia 11 marca 2013r. zawieszono postępowanie egzekucyjne w stosunku do dłużnika G. K. wobec jego śmierci.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w N. (...) z dnia 20 grudnia 2016r. sygn. akt INs 324/14 spadek po G. K. nabyła na mocy ustawy Gmina M. N..

Postanowieniem z dnia 1.06.2017 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w N. (...) M. S. umorzył postępowanie egzekucyjne z mocy prawa na podstawie art. 823 kpc w stosunku do dłużnika G. K. oraz umorzył postępowanie egzekucyjne wobec powódki K. K. na podstawie art. 824 par 1 pkt 3 kpc. Odpis tego postanowienia powódce doręczono dnia 8.06.2017 roku. Nie było ono w żaden sposób kwestionowane.

( dowód: w aktach zastępczych i głównych Km (...): wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k. 1, postanowienie z dnia 11.03.2013r. k. 74, postanowienie z dnia 20 grudnia 2016r. k. 121, postanowienie z dnia 1 czerwca 2017r. k. 122 , zwrotne potwierdzenie odbioru k. 123, 124 )

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie w/w dokumentów przedłożonych przez powódkę oraz zalegających w aktach sprawy komorniczej. Treść tych dokumentów nie budziła wątpliwości sądu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części tylko takiej jak dotyczyło powódki K. K. jako dłużnika (...) SA, ponieważ tytuł egzekucyjny w postaci BTE wydanego przez (...) S.A. z dnia 28.11.2012 roku w sprawie o sygn. (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wydaną przez Sąd Rejonowy w N. (...) postanowieniem z dnia 7.12.2012 roku do sygn. I Co 1542/12 dotyczył dwóch dłużników solidarnych tj. K. K. i G. K..

Zgodnie z art. 840§ 1 pkt 2 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli: po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia między innymi wtedy, gdy po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Nie budzi sporu w judykaturze i doktrynie, że takim zdarzeniem jest przedawnienia roszczenia objętego tytułem egzekucyjnym, gdyż - wskutek upływu terminu przedawnienia - przekształca się ono w zobowiązanie naturalne.

Powódka wnosząc pozwe w tej sprawie podniosła tylko zarzut przedawnienia roszczenia objętego tytułem egzekucyjnym.

W przedmiotowej sprawie nie budziło wątpliwości, że tytułem egzekucyjnym, którym dysponował Bank przeciwko powódce był Bankowy Tytułu Egzekucyjny wydany przez (...) S.A. z dnia 28.11.2012 roku w sprawie o sygn.(...) zaopatrzony w klauzulę wykonalności wydaną przez Sąd Rejonowy w N. (...) postanowieniem z dnia 7.12.2012 roku do sygn. I Co 1542/12.

Taki tytuł egzekucyjny w świetle ugruntowanego orzecznictwo sądowego nie jest orzeczeniem objętym treścią art. 125 §1 k.c. Przepis art. 125 § 1 k.c. nie ma zastosowania do roszczeń stwierdzonych bankowym tytułem wykonawczym - por wyrok SN z dnia 30.07.2003 roku II CKN 363/01.

Słusznie zatem powódka powoływała się na trzyletni termin przedawnienia właściwy dla roszczenia wynikającego z tytułu wykonawczego, którym dysponuje Bank.

Roszczenia stwierdzone BTE przedawniają się w terminach przewidzianych dla roszczeń danego rodzaju, zazwyczaj znacznie krótszych od dziesięcioletniego terminu ustanowionego w art. 125 § 1k.c. Bankowy tytuł egzekucyjny, w przeciwieństwie do orzeczeń sądowych, nie korzysta bowiem z powagi rzeczy osądzonej, stąd nie wywołuje skutków z art. 125 § 1k.c. W rozpoznawanej sprawie termin przedawnienia roszczenia wynikającego z umowy kredytu, jako związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej, wynosi 3 lata (art. 118 k.c.) por. wyrok SA w Poznaniu z dnia 22.02.2018 roku I ACa 871/17.

Bieg przedawnienia roszczeń pozwanego Banku określonych w w/w BTE został przerwany zainicjowaniem przez niego przeciwko pozwanej i G. K. jako dłużnikom solidarnym postępowania egzekucyjnego w 2012 roku, które zostało umorzone postanowieniem z dnia 1.06.2017 roku. Zgodnie z art. 123. § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Ponownie 3 letni bieg przedawnienia wynikający z art. 118 kc. roszczenia pozwanego opartego na w/w BTE rozpoczął się po prawomocnym umorzeniu postępowania egzekucyjnego do sygn. Km (...) dnia 16.06.2017 roku. Po tej dacie Bank nie podejmował żadnych czynności egzekucyjnych, a przynajmniej tez o prowadzeniu drugiej egzekucji przeciwko powódce nie udowodnił. Zatem roszczenia Banku oparte na w/w BTE uległy z dniem 16.06.2020 roku przedawnieniu.

Zgodnie z art. 118 k.c w obecnym brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2018.1104 z dnia 2018.06.08) z dniem 9.07.2018 roku, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Zgodnie natomiast z art. 5 ust 3 cyt. ustawy nowelizującej do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

Powódka korzystała ze zwolnienia od kosztów sądowych w całości - k. 15. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 kpc, skoro pozwana przegrała proces w całości w stosunku do powódki. Powódka reprezentowana była w tej sprawie przez adwokata z wyboru, zgłosiła do rozliczenia poniesione przez siebie koszty zastępstwa prawnego, dlatego zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 10.817 zł. w oparciu o § 2 pkt 7) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800, 2016r. poz. 1668 ze zm. ). Nakazano pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 17.509zł. tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka była zwolniona. SSO Monika Świerad