Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Mierz

Sędziowie SSO Kazimierz Cieślikowski

SSR del. Małgorzata Peteja-Żak (spr.)

Protokolant Agata Lipke

przy udziale Elżbiety Ziębińskiej

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2014 r.

sprawy M. W. ur. (...) w K.,

syna S. i T.

oskarżonego z art. 163§1 pkt 3 kk w zw. z art. 163§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 9 sierpnia 2013 r. sygnatura akt VI K 771/12

na mocy art. 437 § 1 kpk i art. 624 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata A. W. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 1235/13

UZASADNIENIE WYROKU

z dnia 8 kwietnia 2014r.

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej wyrokiem z dnia 9 sierpnia 2013r., w sprawie o sygn. VI K 771/12, uznał oskarżonego M. W. za winnego popełnienia czynu polegającego na tym, że w dniu 3 czerwca 2012r. w R. przy ul. (...) w pomieszczeniach piwnicznych, poprzez manipulowanie przy butli z zawartością propan – butan, usiłowanie przyłączenia odbiornika gazu w stanie nietrzeźwości, pozostawienie butli z otwartym zaworem na podłożu i zapalenie otwartego ognia tj. papierosów, nieumyślnie sprowadził zdarzenie zagrażające życiu i zdrowiu wielu osób przebywających w budynku nr (...) (i szczegółowo ustalonych) oraz mieniu w wielkich rozmiarach w postaci eksplozji materiałów wybuchowych i łatwopalnych, przy czym w wyniku zdarzenia zniszczeniu uległy elementy pomieszczenia apteki (...) w postaci zniszczenia podłóg i umeblowania oraz wyrobów farmaceutycznych, co spowodowało szkodę w łącznej wysokości 13.191,73 złotych w mieniu (...) Sp. z o. o. w W., obiekt pawilonu handlowego położonego przy ul. (...) w postaci wybitych okien, uszkodzeń elewacji, co doprowadziło do powstania szkody w łącznej wysokości 25.354,86 złotych w mieniu pokrzywdzonego (...) Sp. z o. o. w R. oraz uszkodzeniu uległ budynek nr (...) przy ul. (...) w postaci uszkodzeń stopu, uszkodzenia instalacji kanalizacyjnej, wodnej, elektrycznej, zniszczeniu drzwi do komórek piwnicznych, drzwi wejściowych do pomieszczeń użytkowych, rolet, tynków stropów, co doprowadziło do powstania szkody w wysokości 33.483,51 złotych w mieniu (...)Sp. z o. o. w R., tj. czynu wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 163 § 1 pkt 3 kk w zw. z art. 163 § 2 kk i za ten czyn na mocy art. 163 § 2 kk wymierzył oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie na mocy art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 5 lat.

Nadto w pkt 3 wyroku na mocy art. 46 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia w całości szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych:

-

(...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. kwoty 13.191,73 złotych,

-

(...) Sp. z o. o. w R. kwoty 6.288,07 złotych,

-

(...) S.A. kwoty 19.066,79 złotych,

-

(...) S.A. kwoty 19.805,89 złotych,

a w pkt 4 wyroku na mocy art. 72 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o. o. w R. kwoty 13.677,62 złotych w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wyroku.

Na mocy art. 72 § 1 pkt 5 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu w okresie próby.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu kwotę 929,88 złotych brutto tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu oraz zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów procesu.

Powyższy wyrok zaskarżony został na korzyść oskarżonego w części, tj. w zakresie pkt 3 i 4 dotyczących orzeczenia wobec oskarżonego obowiązku naprawienia szkody, przez jego obrońcę.

Apelujący zaskarżonemu wyrokowi zarzucił niesłuszne zastosowanie wobec oskarżonego środka w postaci obowiązku naprawienia szkody ma rzecz pokrzywdzonych, a także nieprawidłowe ustalenie jego wysokości.

Wskazując na powyższe, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie jego pkt 3 i 4, a ewentualnie o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie, a kontrola odwoławcza przeprowadzonego przez Sąd I instancji postępowania dowodowego, zaskarżonego orzeczenia, jego uzasadnienia oraz analiza treści środka odwoławczego skutkuje koniecznością uznania tej apelacji za oczywiście bezzasadną.

Wobec niekwestionowania przez skarżącego poczynionych przez Sąd merytoryczny ustaleń faktycznych, należy jedynie stwierdzić, iż Sąd ten w sposób dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe, w trakcie którego przedsięwziął niezbędne i odpowiednie czynności celem wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności w sprawie. Zgromadzone dowody następnie poddał wnikliwej analizie, a w motywach zaskarżonego orzeczenia ustosunkował się do każdego z przeprowadzonych dowodów. Wyjaśnił, którym dowodom dał wiarę i dlaczego, a także które okoliczności sprawy można na ich podstawie uznać za udowodnione. Przedstawiona przez Sąd I instancji analiza dowodów w pełni zasługiwała na uwzględnienie. Była ona spójna i uwzględniała zasady doświadczenia życiowego, w tym zawodowego. Zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego odpowiadała prawidłowości logicznego rozumowania, nadto analiza ta nie wykraczała poza ramy swobodnej oceny dowodów. Sąd I instancji w sposób poprawny zastosował również przepisy prawa materialnego, dokonując prawidłowej kwalifikacji prawnej czynu; w konsekwencji prawidłowo przypisał oskarżonemu M. W. popełnienie przestępstwa, wyczerpującego znamiona typu czynu zabronionego z art. 163 § 1 pkt 3 kk w zw. z art. 163 § 2 kk.

Przechodząc do ustosunkowania się do podniesionego przez obrońcę oskarżonego zarzutu niesłusznego orzeczenia wobec oskarżonego obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych oraz nieprawidłowego ustalenia jego wysokości, należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zakwestionowania tak orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, jak i środków – karnego, orzeczonego w oparciu o przepis art. 46 § 1 kk oraz probacyjnego – polegającego na zobowiązaniu oskarżonego do naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej spółki w zakreślonym terminie.

Sąd Rejonowy właściwie ustalił stopień zawinienia oskarżonego i wymierzył mu karę adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, według swojego uznania i w granicach przewidzianych przez ustawę. W pisemnych motywach uzasadnienia zaskarżonego wyroku uwzględnił całokształt okoliczności mający wpływ na wymiar kary, biorąc pod uwagę wszystkie dyrektywy jej orzekania. Kara wymierzona oskarżonemu zatem w sposób należyty spełnia swe cele zapobiegawcze i wychowawcze, wypełniając wymogi prewencji ogólnej i w zakresie społecznego oddziaływania. Sąd wszystkie okoliczności łagodzące, jak i te o wydźwięku obciążającym miał na uwadze, trafnie uznając, iż orzeczona kara jest adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, a nadto spełni swe cele w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej. Sąd meriti prawidłowo ustalił, że stopień społecznej szkodliwości czynu jest wysoki, czemu dał czytelny wyraz w rozważaniach zawartych w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Oskarżony swoim zachowaniem, nie dochowując należytej ostrożności i manipulując przy butli gazowej, nadto będąc w stanie nietrzeźwości, sprowadził zdarzenie realnie zagrażające życiu i zdrowiu wielu osób mieszkających w budynku nr (...) przy ul. (...) w R., a nadto zniszczeniu uległo mienie znacznej wartości na szkodę trzech podmiotów.

Zasadnie też przyjął, że można wobec oskarżonego przyjąć pozytywną prognozę co do jego zgodnego z prawem zachowania w przyszłości. Oskarżony co prawda jest osobą jednokrotnie karaną, jednak ocena jego właściwości i warunków osobistych, mająca znaczenie dla oceny, czy zasadne w sprawie pozostawać będzie orzeczenie wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, skłoniła Sąd odwoławczy do wniosku, że wystarczającą wobec oskarżonego karą pozostanie kara pozbawienia wolności orzeczona z warunkowym jej zawieszeniem. Sąd uznał zatem, podobnie jak Sąd meriti, że wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w takiej formie pozostanie wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary. Cele prewencji indywidualnej bez wątpienia spełnione zostaną przez orzeczenie takiej kary, w szczególności zaś tak wymierzona kara zapobiec powinna powrotowi oskarżonego do przestępstwa. Możliwość wykonania w okresie próby warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat powinna skutecznie odwieść oskarżonego od popełniania kolejnych przestępstw. Popełnienie przez oskarżonego przestępstwa przypisanego jego osobie wyrokiem w niniejszej sprawie nie uzasadnia przy tym uznania, że wyłącznie kara pozbawienia wolności orzeczona bez warunkowego zawieszenia jej wykonania stanowić będzie karę właściwą, a przy tym nie naruszy ona zasady ultima ratio kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia, określonej w art. 58 § 1 kk. Przypisane oskarżonemu przestępstwo, choć trafnie zauważył Sąd obciążające okoliczności dla oskarżonego, nie pozostaje jednak czynem o tak dużej społecznej szkodliwości, by uznać oskarżonego za osobę szczególnie zdemoralizowaną tak, by tylko kara wykonana w warunkach izolacji spełniła wobec oskarżonego cele kary. Te wszystkie okoliczności miał na uwadze Sąd I instancji i należycie je wyeksponował. Właśnie kara w orzeczonej wysokości winna wpływać prewencyjnie, kształtując świadomość prawną społeczeństwa.

Apelujący podważa słuszność i zasadność orzeczonych przez Sąd Rejonowy wobec oskarżonego obowiązków naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonych, a także kwestionuje ustaloną przez tenże Sąd wysokość poniesionych szkód li tylko w oparciu o informacje podane przez przedstawicieli podmiotów pokrzywdzonych. Nie podzielając powyższego zarzutu apelacji i uznając go za niezasadny, należy zatem stwierdzić, że Sąd I instancji w sposób rzetelny i prawidłowy dokonał ustaleń wysokości wyrządzonych szkód w mieniu pokrzywdzonych na skutek wybuchu oraz pożaru, a następnie obszernie i logicznie umotywował pisemnie swoje rozstrzygnięcie w tym zakresie. Słusznie zatem zauważył Sąd orzekający, iż obecnie do podstawowych zadań prawa karnego należy naprawienie szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu przestępstwem; akcentowana w prawie międzynarodowym konieczność naprawienia takiej szkody (zob. Deklaracja ONZ z dnia 29 XI 1985r. o podstawowych prawach ofiar przestępstw, europejska Konwencja z dnia 24 XI 1988r. o restytucji i kompensacji dla ofiar przestępstw) współgra zatem z założeniami obecnej kodyfikacji prawa karnego, ukierunkowanej przez szereg jej instytucji na interes pokrzywdzonego, mając służyć efektywnej ochronie jego praw. Jedną właśnie z takich instytucji, ułatwiającą pokrzywdzonym dochodzenie naprawienia szkód wyrządzonych przestępstwem, jest znowelizowany art. 46 kk. Jeśli zatem w procesie karnym wina sprawcy za jakiekolwiek przestępstwo, z którego wynikła szkoda zostaje udowodniona, Sąd orzekający może z urzędu orzec, a na wniosek pokrzywdzonego (lub innej osoby uprawnionej) orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości lub w części, bez konieczności odsyłania pokrzywdzonego na drogę postępowania cywilnego i wytaczania odrębnego powództwa cywilnego. Szkoda podlegająca naprawieniu w wyniku orzeczenia tego środka karnego, ustalana w oparciu o przepisy prawa cywilnego, obejmuje zarówno damnum emergens (szkoda rzeczywista), jak i lucrum cessans (utracone korzyści), przy czym „szkodą, do której naprawienia sąd zobowiązuje sprawcę, jest równowartość rzeczywistej szkody wynikłej bezpośrednio z przestępstwa i nie jest dopuszczalne uwzględnianie przy ustalaniu jej wysokości tych składników i elementów szkody, które wynikły z następstw czynu, np. odsetek” (por. wyrok SN z dnia 4 II 2002r., II KKN 385/01, Lex nr 53028, wyrok SN z dnia 3 IX 2009r., V KK 149/09, Prok. i Pr.-wkł. 2010/9/10, Lex nr 53028, wyrok SA w Katowicach z dnia 3 III 2011r., II AKa 42/11, Lex nr 846484). W warunkach określonych w art. 46 § 1 kk Sąd zobowiązany jest orzec obowiązek naprawienia szkody, jeżeli szkoda wynikająca z przestępstwa została określona i udowodniona (tak wyrok SN z dnia 21 XI 2002r., III KKN 269/00, Lex nr 74459).

Przekładając powyższe teoretyczne rozważania na grunt niniejszej sprawy należy w pierwszej kolejności wskazać, że w sprawie tej (co jest bezsporne) pokrzywdzonymi były: (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. (prowadząca aptekę (...) w budynku położonym w R. przy ul. (...)), (...) Sp. z o. o. w R. (jako właściciel obiektu usytuowanego w R. przy ul. (...), vis a vis budynku zamieszkiwanego m. in. przez oskarżonego), (...)Sp. z o. o. w R. (w zasobach której znajduje się budynek nr (...) przy ul. (...)), a także z mocy art. 49 § 3 kpk towarzystwa (...) S.A. oraz (...) S.A. - jako pokrzywdzeni i beneficjenci obowiązku naprawienia szkody w zakresie w jakim pokryli ją pokrzywdzonym, których dobra prawne zostały bezpośrednio naruszone przez przestępstwo (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 9 X 2006r., II AKa 286/06, Lex nr 314705). Wnioski o orzeczenie wobec oskarżonego obowiązku naprawienia szkody złożyły w niniejszej sprawie dwa pierwsze podmioty, tj. (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W. (k. 375 wraz z aktualnym odpisem z KRS-u k. 376-386), (...) Sp. z o. o. w R. (k. 359-360 wraz z aktualnym odpisem z KRS-u k. 361-364), a także obecny na rozprawie Prokurator w głosach stron. Co prawda Sąd I instancji na drugiej z kolei rozprawie, w dniu 11 kwietnia 2013r., słusznie odmówił spółce (...) udziału w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego z uwagi na niedotrzymanie terminu, o którym mowa w art. 54 § 1 kpk, to jednak nieprawidłowo już uznał, że wniosek o naprawienie szkody w oparciu o przepis art. 46 § 1 kk został złożony po terminie z art. 49a kpk. Niewątpliwie w sprawie tej wniosek o naprawienie szkody został złożony drogą pocztową przez pokrzywdzoną spółkę już po otwarciu przewodu sądowego, lecz przed jego zamknięciem, w sytuacji zaś, gdy nie dochodzi do przesłuchania na rozprawie pokrzywdzonego (w tym wypadku osób uprawnionych do reprezentacji spółki zgodnie z wpisem w KRS, nie zaś jedynie świadka A. R.), wniosek taki może być złożony również w głosach stron, może także jego uprawnienia w tym zakresie realizować Prokurator na zasadach ogólnych (art. 406 § 1 kpk), co miało miejsce w sprawie niniejszej (zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 20 IX 2011r., II AKa 175/11, Lex nr 1108588, wyrok SN z dnia 17 V 2012r., V KK 322/11, Lex nr 1212390).

Należy podkreślić, iż wbrew wywodom obrońcy oskarżonego Sąd w zakresie ustalenia wysokości wyrządzonych przestępstwem szkód przeprowadził drobiazgowe wręcz postępowanie dowodowe, przesłuchując świadków reprezentujących podmioty pokrzywdzone, jak i gromadząc obszerną dokumentację; nie jest zatem z całą pewnością tak, jak zarzuca to skarżący w środku odwoławczym, iż Sąd meriti nie weryfikował informacji podawanych zwłaszcza przez świadków A. R., J. M., Z. S. i I. S., gdyż podawane przez nie dane w całej rozciągłości korespondowały z zebraną obszerną dokumentacją w postaci akt szkodowych, korespondencji towarzystw ubezpieczeniowych, pism pokrzywdzonych, faktur i opracowanych kosztorysów, obejmującą koszty niezbędnych prac naprawczych i remontów celem naprawy szkód będących bezpośrednim skutkiem zachowania przestępczego oskarżonego.

I tak odnośnie pierwszego z pokrzywdzonych podmiotów, tj. (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W., niewątpliwie szkoda wyrządzona przestępstwem, a wynikająca przede wszystkim z zeznań A. R. oraz dokumentacji szkodowej, nadesłanej przez ubezpieczyciela (...) (...) S.A. w W., wyniosła 13.191,73 złotych. Analiza akt szkodowych – raport końcowy likwidacji szkody wraz z załączonymi fakturami, dowodzi niezbicie, jaki był zakres strat powstałych na skutek zdarzenia – wybuchu butli z gazem oraz w jaki sposób została ustalona wartość łączna szkody na wskazaną wyżej kwotę. Nie sposób mając na uwadze poczynione tam ustalenia oraz uwzględniając zeznania A. R., a także dokumentację fotograficzną znajdującą się w aktach sprawy uznać, by szkoda powstała w związku ze zdarzeniem nie została należycie udowodniona – wszak z zebranych dowodów wynikał jasno zakres powstałych szkód, w tym i konieczność utylizacji uszkodzonych leków jako odpadów. Z uwagi na niewypłacenie odszkodowania przez ubezpieczyciela ze względu na określoną w polisie kwotę franszyzy redukcyjnej w wysokości 207.623,50 złotych, do wysokości której towarzystwo ubezpieczeniowe nie ponosi odpowiedzialności, Sąd Rejonowy słusznie zobowiązał oskarżonego do naprawienia wyrządzonej szkody w całości w oparciu o przepis art. 46 § 1 kk, działając jednak w tym zakresie, do czego zresztą był uprawniony, fakultatywnie z urzędu, co było nie do końca trafne (o czym była mowa wyżej).

Drugi z podmiotów pokrzywdzonych - (...) Sp. z o. o. w R. – już pismem z dnia 3 lipca 2012r. wraz z załącznikami w postaci faktury, kosztorysu ofertowego robót (a to naprawy elewacji pawilonu handlowo – usługowego) oraz kosztu umieszczenia reklam na oknach piętra budynku wykazywał poniesioną szkodę na łączną kwotę 25.354,86 złotych (kwotę z faktury 7.591,31 złotych stanowił koszt koniecznego i natychmiastowego zabezpieczenia obiektu poprzez wymianę wkładów okiennych, kwota 17.263,55 złotych stanowiła ogólną wartość kosztorysową robót z wyszczególnieniem ich pozycji - z uwagi na znaczne uszkodzenia obiektu w postaci stłuczonych wkładów okiennych parteru i piętra, roztrzaskanych lub zdeformowanych profili ram PCV, uszkodzenia faktury fasady oraz filara schodów wejściowych, a także elewacji południowej parteru i piętra zabryzganej farbami olejnymi na skutek wybuchu, nadto zachodziła konieczność umieszczenia ponownie reklam na szybach okien z kosztem robót wycenionych na kwotę 500 złotych). Zakres powyższych uszkodzeń wynikał nie tylko z w/w dokumentów, przedstawionych przez pokrzywdzoną, ale również z opisu protokołu likwidacji szkody, sporządzonego przez T.U. C. (k. 424-426) oraz dokumentacji fotograficznej, potwierdzającej widoczne już gołym okiem uszkodzenia elewacji budynku w związku z wybuchem i rozbryzganiem farb znajdujących się w piwnicach obiektu vis a vis.

W wyniku postępowania odszkodowawczego (...) S.A. przyznało, po dokonaniu ustaleń dot. okoliczności i przyczyny powstałej szkody, odszkodowanie w kwocie 19.066,79 złotych w oparciu o przedłożony kosztorys naprawy uszkodzonej elewacji (nie kwestionowano zatem konieczności przeprowadzenia poszczególnych, licznych robót, odliczając jednak - bez uzasadnienia powyższego - zysk i podatek VAT) oraz fakturę nr (...) (szklenie), również po odliczeniu VAT-u, a także po potrąceniu franszyzy redukcyjnej w kwocie 500 złotych (k. 755-756).

Zważywszy na to, że sens art. 46 kk należy odczytywać w kontekście zapewnienia w procesie karnym takiej ochrony pokrzywdzonemu, by nie musiał wytaczać on odrębnego powództwa cywilnego, za słuszne należało uznać stanowisko Sądu I instancji o konieczności całościowego pokrycia szkody, tak aby roszczenia pokrzywdzonej spółki zostały w tym zakresie zaspokojone. Nie może być mowy przy tak wykazanej szkodzie przez pokrzywdzoną, jak i szczegółowym opisie i wyliczeniach robót, zawartych w opracowanym kosztorysie (łącznie z zakwestionowanymi pozycjami podatku VAT i zysku), aby określone tam prace mogły być nie związane z powstałą szkodą, a jedynie miały być wykonywane „niejako przy okazji”, jak sugeruje to skarżący. Słusznie Sąd Rejonowy i w tym przypadku uznał, iż obowiązek naprawienia szkody w całości przez oskarżonego winien obejmować wszystkie te składniki lub elementy szkody, które wynikły bezpośrednio z zachowania się sprawcy i ze skutków tego zachowania, a których koszty napraw ponosi obecnie pokrzywdzona, a zatem przy uwzględnieniu wysokości przyznanego odszkodowania spółce, kwota 6.288,07 złotych (stanowiąca różnicę między wyjściowym wyliczeniem wartości całej szkody przez pokrzywdzoną 25.354,86 złotych a wypłaconą jej kwotą 19.066,79 złotych) słusznie została orzeczona od oskarżonego na podstawie art. 46 § 1 kk tytułem obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody. Brak podstaw również i w ocenie Sądu odwoławczego do pomniejszania wyliczonej wartości szkody o poniesiony przez pokrzywdzoną podatek VAT, wykazany w fakturze i w kosztorysie napraw, zysk ujęty w kosztorysie pod poz. narzut, jak również o potrąconą kwotę franszyzy redukcyjnej oraz koszt umieszczenia reklam na oknach piętra budynku, celem przywrócenia stanu poprzedniego, tj. sprzed wybuchu.

Nadto słusznie w oparciu o przepis art. 49 § 3 kpk uznano za pokrzywdzoną także spółkę (...) S.A. w zakresie w jakim pokryła ona szkodę wyrządzoną pokrzywdzonej przez przestępstwo, orzekając na podstawie wniosku Prokuratora o obowiązku oskarżonego naprawienia szkody i w tym zakresie, tj. zapłaty kwoty 19.066,79 złotych.

Trzeci z wymienionych podmiotów pokrzywdzonych - (...) Sp. z o. o. w R. – początkowo przedstawił kosztorys szacunkowy wyceny szkód powstałych po pożarze pomieszczeń piwnicznych, położonych przy ul. (...), w roku następnym natomiast wykazano w sposób niewątpliwy zestawienie poniesionych kosztów przez pokrzywdzoną poprzez dołączenie trzech faktur (szczegółowo analizowanych przez Sąd orzekający) oraz zestawienie kosztów zleceń roboczych, a więc prac konserwatorskich, naprawczych i zabezpieczających, wykonywanych przez pracowników (...). Należy z całą mocą podkreślić, iż do każdej z faktur zostało dołączonych szereg dokumentów potwierdzających wykonanie danych usług budowlanych i naprawczych (w postaci protokołów komisyjnego odbioru technicznego poszczególnych elementów obiektu, umów na wykonanie prac, udzielanych gwarancji, szczegółowych kosztorysów powykonawczych), w odniesieniu zaś do zleceń roboczych wykazano określone rodzaje prac, dołączając poszczególne rozliczenia materiałów pobranych z magazynu, ilość przepracowanych godzin, koszt dojazdów (k. 460-511). Ustosunkowując się do kosztorysów opracowanych przez pokrzywdzoną spółkę i towarzystwo (...) należy zauważyć, iż to ostatnie kwestionowało niesłusznie określone pozycje kosztorysowe spółki (koszty rozbiórki, uprzątnięcia pozostałości, które to prace były przecież konieczne celem przywrócenia stanu poprzedniego, wymiana posadzki w aptece, na którą to usługę, wbrew stanowisku T.U., przedstawiono stosowną umowę i gwarancję powykonawczą k. 491-496, konieczność obicia blachą klapy okna, czy wymiany drzwi wejściowych wraz z roletą do lokalu użytkowego, na co także przedłożono kosztorys i fakturę k. 513-516, 462, 543-560). Poczynione prace naprawcze i remontowe znalazły swe odzwierciedlenie nie tylko w obszernej, analizowanej przez Sąd Rejonowy dokumentacji, ale także w zeznaniach Z. S. i I. S.. Z dowodów tych wynika zatem niewątpliwie, iż po zliczeniu kwot z faktur i kosztów zleceń roboczych, wraz z podatkiem VAT, koszt rzeczywiście poniesionych napraw wyniósł 33.483,51 złotych (k. 460 – po odliczeniu kosztu szkód nie usuniętych w postaci naprawy okienek piwnicznych), zaś po uwzględnieniu wysokości uzyskanego odszkodowania przez pokrzywdzoną spółkę w kwocie 19.805,89 złotych (k. 353, 526, 528) różnicę tych kwot należało orzec na rzecz pokrzywdzonej od oskarżonego tytułem naprawienia szkody.

Słusznie zatem i w tym wypadku Sąd I instancji orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz (...) S.A. kwoty 19.805,89 złotych (art. 49 § 3 kpk), zaś uwzględniając treść pisma pokrzywdzonej (k. 351) zobowiązanie oskarżonego do naprawienia szkody na jej rzecz w kwocie 13.677,62 złotych oparł o przepis art. 72 § 2 kk, zakreślając termin wykonania powyższego środka probacyjnego na 6 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku.

Reasumując, należy podkreślić, iż Sąd merytoryczny nie dopuścił się żadnego uchybienia orzekając o środkach karnym i probacyjnym w pkt 3 i 4 zaskarżonego wyroku. Zważywszy na kompensacyjną funkcję obowiązku naprawienia szkody, orzekanego obok kary, a tym samym wzmacniającego reakcję karną za popełnione przestępstwo, w dalszej zaś kolejności uwzględniając funkcję penalną, represyjną i prewencyjną orzeczenia w tym zakresie, Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do wydania orzeczenia reformatoryjnego w zaskarżonej części. Wykonanie zaś obowiązku naprawienia szkody nałożonego w ramach środków probacyjnych zapewni groźba wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności. Sąd Okręgowy, podzielając zatem w pełni wywody Sądu orzekającego odnoszące się do potrzeby wymierzenia oskarżonemu tak kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, środków probacyjnych, w tym także zobowiązania oskarżonego w okresie próby do powstrzymania się od nadużywania alkoholu (z uwagi na jego działanie w stanie nietrzeźwości), jak i środka karnego w postaci obowiązku naprawienia przez oskarżonego szkód wyrządzonych przestępstwem w całości, utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

W pkt 2 wyroku zasądził nadto od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego z urzędu adw. A. W. koszty nieopłaconej przez oskarżonego pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, obejmujące także kwotę podatku VAT, ponadto zwolnił oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.