Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Ubezpieczony Z. K., wniósł odwołanie od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) z siedzibą w G. z dnia 12.10.2020r., nr (...). (...).1. (...).2020. Orzeczeniem tym utrzymano w mocy zaskarżone orzeczenie (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 23.07.2020r., na mocy którego ustalono wobec niego umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Z. K. uzasadniając powyższe wskazał, że jest osobą bardzo schorowaną (w szczególności wymienił głuchotę, odszczep kości, sztywne palce prawej ręki, zawroty głowy). Zaznaczył, że nie jest w związku z tym w stanie podjąć pracy zarobkowej, gdyż ma problemy z zaspokajaniem własnych podstawowych potrzeb.

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w G. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Podniósł, że orzeczenie zostało wydane po przeprowadzeniu szczegółowego postępowania orzeczniczego, zaś przy orzekaniu uwzględniono ocenę stanu zdrowia wystawioną przez lekarza – przewodniczącego składu orzekającego oraz ocenę psychologiczną, zgromadzoną dokumentację medyczną. Ustalono, iż rozpoznane schorzenie tj. organiczne zaburzenia efektywne, w wywiadzie ZZA, kwalifikują Z. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Wskazano, że stwierdzone choroby współistniejące, tj. encefalopatia toksyczna, stan po urazie prawej ręki z przykurczem palców III, IV, V, stan po dyscoidectomii C5/C6 w obecnym stanie prawnym nie zalicza strony do przyznanego stopnia niepełnosprawności.

Organ wskazał, że ustalono, iż Z. K. nie jest całkowicie zależny od otoczenia, tzn. nie wymaga pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem. Podał, że Z. K. jest osobą o naruszonej sprawności organizmu, nie spełnia przesłanek do przyznania konieczności stałej opieki i pomocy innych osób i w konsekwencji - ustalenia znacznego stopnia niepełnosprawności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. K. ma 68 lat, był pracownikiem fizycznym. Od roku 1992 nie pracuje.

Bezsporne.

Na mocy orzeczenia (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z siedzibą w S. z dnia 23.07.2020r., znak (...).402- (...) Z. K. został zakwalifikowany do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności , do dnia 31.07.2021r. Wskazano, że ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od lutego 2001r. Podano nadto, że niepełnosprawność istnieje od 41-go roku życia.

Wskazano, że nie występuje konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Nadto, ustalono, że możliwa jest praca w warunkach chronionych.

Dowód: akta organu rentowego - orzeczenie (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z siedzibą w S. z dnia 23.07.2020r., znak (...).402- (...).

Na mocy orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) z siedzibą w G. z dnia 12.10.2020r., znak: (...). (...).1. (...).2020, uchylono ww. zaskarżone orzeczenie w części dotyczącej ustaleń zawartych w punktach: co do odpowiedniego zatrudnienia i orzeczono w tym zakresie: nie dotyczy.

Uzasadniając wskazano, że (...) podziela stanowisko (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. zaliczające Z. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na okres do 31.07.2021r.

Dowód: akta organu rentowego - orzeczenie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) z siedzibą w G. z dnia 12.10.2020r., znak: (...). (...).1. (...).2020.

U Z. K. rozpoznano zespół zależności alkoholowej oraz organiczne zaburzenia osobowości.

Z. K. od 1999r. utrzymuje abstynencję, jest pod stałą opieką poradni leczenia uzależnień oraz poradni zdrowia psychicznego.

Z powodu rozpoznanych zaburzeń psychicznych Z. K. jest niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym.

Początek niepełnosprawności datuje się na rok 1994.

Dowód: pisemna opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 09.02.2021r. sporządzona przez biegłego sądowego z zakresu psychiatrii – k. 13-14 akt sprawy.

U Z. K. rozpoznano:

-

przebyte zwichnięcie kręgów C5-C6 leczone stabilizacją przednią;

-

przebyte złamanie lewego stawu skokowego;

-

pourazowy przykurcz palców III, IV i V prawej ręki;

-

wyrośl chrzęstno-kostna prawej kości udowej.

W badaniu stwierdzono ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego, bez zaburzeń neurologicznych, ograniczenie ruchomości lewego stawu skokowego. Stopień dysfunkcji kręgosłupa i stawu skokowego jest niewielki. Z dokumentacji medycznej nie wynika istotne i długotrwałe upośledzenie funkcji, nie ma danych o leczeniu ortopedycznym lub neurologicznym. Stan kręgosłupa szyjnego ii lewego stawu skokowego nie powoduje niepełnosprawności.

Przykurcz palców prawej ręki powoduje stosunkowo niewielkie ograniczenie czynności chwytnej ręki dominującej, co ogranicza możliwości wykonywania ciężkiej pracy fizycznej, wymaga stopniowania wysiłku i należy uznać, że Z. K. jest osobą o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne. Powoduje to lekki stopień niepełnosprawności 05-R.

Powyższe naruszenie sprawności organizmu jest trwałe (stałe), według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy.

Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1981r.

Dowód: pisemna opinia z dnia 09.08.2021r. sporządzona przez biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii – k. 34-35 akt sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest uzasadnione, toteż zasługiwało na oddalenie.

W niniejszej sprawie Z. K. domagał się zmiany orzeczenia poprzez zakwalifikowanie go do wyższego, bo znacznego stopnia niepełnosprawności.

(...) podniósł, że orzekając w sprawie uwzględniono ocenę stanu zdrowia wystawioną przez lekarza – przewodniczącego składu orzekającego oraz ocenę psychologiczną, jak również zgromadzoną dokumentację medyczną. Z ustaleń (...) wynika, iż rozpoznane schorzenie tj. organiczne zaburzenia efektywne, w wywiadzie ZZA, kwalifikują Z. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. W ocenie organu, stwierdzone choroby współistniejące, tj.: encefalopatia toksyczna, stan po urazie prawej ręki z przykurczem palców III, IV, V, stan po dyscoidectomii C5/C6 w obecnym stanie prawnym nie zaliczają strony do przyznanego stopnia niepełnosprawności.

Zatem w niniejszej sprawie Sąd ocenił zasadność orzeczenia o niepełnosprawności Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności w Województwie (...) w G., którym to orzeczeniem uchylono ww. zaskarżone orzeczenie (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z siedzibą w S. z dnia 23.07.2020r - w części dotyczącej ustaleń zawartych w punktach: co do odpowiedniego zatrudnienia i orzeczono w tym zakresie: nie dotyczy. (...) w zaskarżonym orzeczeniu wskazał, że podziela stanowisko (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. zaliczające Z. K. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na okres do 31.07.2021r.

Na gruncie przedmiotowej sprawy zastosowanie znajduje ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1997, Nr 123, poz. 776).

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1, 2, 3 cytowanej ustawy, ustala się trzy stopnie niepełnosprawności, które stosuje się do realizacji celów określonych ustawą: znaczny, umiarkowany, lekki.

Stosownie natomiast do treści art. 4 ust. 1, 2 i 3 powołanej ustawy:

- do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji;

*

do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych;

Z kolei z § 29 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności wydanego na podstawie art. 6c ust. 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2003, Nr 139, poz. 1328) w zakresie standardów kwalifikowania oraz postępowania dotyczącego orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności oraz oznaczenia symboli przyczyn niepełnosprawności wynika, że standardy w zakresie kwalifikowania do znacznego stopnia niepełnosprawności zawierają kryteria określające skutki naruszenia sprawności organizmu powodujące:

1.  niezdolność do pracy - co oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu;

2.  konieczność sprawowania opieki - co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem;

3.  konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

§ 30 cytowanego rozporządzenia określa natomiast standardy w zakresie kwalifikowania do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, które zawierają kryteria określające naruszenie sprawności organizmu powodujące:

1.  czasową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza konieczność udzielenia pomocy, o której mowa w § 29 ust. 1 pkt 3, w okresach wynikających ze stanu zdrowia;

2.  częściową pomoc w pełnieniu ról społecznych, co oznacza wystąpienie co najmniej jednej okoliczności, o których mowa w § 29 ust. 1 pkt 3.

Powyższa systematyka oznacza, że sam fakt występowania konkretnego schorzenia nie jest wystarczający do zaliczenia do konkretnego stopnia niepełnosprawności. Konieczna jest ocena nasilenia objawów i dolegliwości.

Odnosząc się do wskazanych powyżej ustawowych pojęć znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności należy zauważyć, że: ZNACZNY stopień niepełnosprawności stwierdza się, gdy zachodzi koniczność sprawowania opieki co oznacza CAŁKOWITĄ ZALEŻNOŚĆ OSOBY OD OTOCZENIA, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem, zaś UMIARKOWANY stopień niepełnosprawności stwierdza się, gdy zachodzi konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych - co oznacza ZALEŻNOŚĆ OSOBY OD OTOCZENIA, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

Sąd miał na uwadze, iż dla oceny, czy dana osoba zalicza się do osób niepełnosprawnych, a jeśli tak, to do którego stopnia niepełnosprawności należy ją zakwalifikować (i na jaki okres czasu), niezbędne są wiadomości specjalne z zakresu różnych specjalności medycyny, stosownie do schorzeń, na które cierpi osoba zainteresowana.

W celu wyjaśnienia powyższych wątpliwości, na kanwie twierdzeń artykułowanych przez Z. K., Sąd na podstawie przepisu art. 278 k.p.c. przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii oraz ortopedii.

I tak, z treści pisemnej opinii sporządzonej przez biegłego psychiatrę wynika, że u Z. K. rozpoznano zespół zależności alkoholowej oraz organiczne zaburzenia osobowości. Biegły wskazał, iż Z. K. od 1999r. utrzymuje abstynencję, jest pod stałą opieką poradni leczenia uzależnień oraz poradni zdrowia psychicznego. Odpowiadając na pytania Sądu biegły opiniował, że z powodu rozpoznanych zaburzeń psychicznych Z. K. jest niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym , zaś początek niepełnosprawności datuje się na rok 1994 (vide: pisemna opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 09.02.2021r. sporządzona przez biegłego sądowego z zakresu psychiatrii – k. 13-14 akt sprawy).

Z uwagi na twierdzenia ubezpieczonego, zmierzając do wnikliwego rozpoznania przedmiotowej sprawy, Sąd przeprowadził również dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii.

Z treści opinii sporządzonej przez biegłego tej specjalności wynika, że u Z. K. rozpoznano: przebyte zwichnięcie kręgów C5-C6 leczone stabilizacją przednią; przebyte złamanie lewego stawu skokowego; pourazowy przykurcz palców III, IV i V prawej ręki; wyrośl chrzęstno-kostna prawej kości udowej. Biegły zaznaczył, że w badaniu stwierdzono ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego, bez zaburzeń neurologicznych, ograniczenie ruchomości lewego stawu skokowego. W ocenie biegłego, stopień dysfunkcji kręgosłupa i stawu skokowego jest niewielki. Nadto, biegły zauważył, iż z dokumentacji medycznej nie wynika istotne i długotrwałe upośledzenie funkcji, nie ma danych o leczeniu ortopedycznym lub neurologicznym. Stan kręgosłupa szyjnego i lewego stawu skokowego nie powoduje niepełnosprawności.

W ocenie biegłego, przykurcz palców prawej ręki powoduje u ubezpieczonego stosunkowo niewielkie ograniczenie czynności chwytnej ręki dominującej, co ogranicza możliwości wykonywania ciężkiej pracy fizycznej, wymaga stopniowania wysiłku i należy uznać, że Z. K. jest osobą o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną lub mającą ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne. W ocenie biegłego, p owoduje to lekki stopień niepełnosprawności 05-R. Nadto, biegły zaznaczył, że powyższe naruszenie sprawności organizmu jest trwałe (stałe), według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy. Opiniując biegły wskazał, że ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 1981r. (vide: pisemna opinia z dnia 09.08.2021r. sporządzona przez biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii – k. 34-35 akt sprawy).

Ww. opinia sądowo – lekarska sporządzona została przez lekarza specjalistę w oparciu o badanie Z. K. oraz dokumentację akt sprawy – przede wszystkim dokumentację medyczną.

W ocenie Sądu, należy stwierdzić, że ww. opinia (biegłego ortopedy oraz psychiatry) spełnia wymogi fachowości, rzetelności i jest logiczna. Wnioski zawarte w opinii zostały uzasadnione w sposób jasny i przekonywujący. Ponadto, opinia została sporządzona przez doświadczonego lekarza specjalistę, a zatem zawarte w niej twierdzenia są poparte specjalistyczną wiedzą na wysokim poziomie. Opinia oraz zawarte w niej wnioski są jednoznaczne i stanowcze. W tym stanie rzeczy przedmiotową opinię przyjąć należało za podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, co do stanu zdrowia ubezpieczonego.

Zważyć też należy, że zgodnie z art. 233 § 2 k.p.c. opinia biegłych podlega ocenie sądu, ale w zakresie mocy przekonywującej rozumowania biegłych i logicznej poprawności wyciągniętych wniosków. Sąd natomiast nie może wchodzić w zakres merytorycznej wiedzy biegłych. Sąd nie może nie podzielać merytorycznych poglądów biegłego (biegłych), czy zamiast nich wprowadzać własne stwierdzenia. Stanowisko Sądu w tym zakresie zgodnie jest z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 19.12.1990 r., I PR 149/90,OSP 1991, nr 11-12,poz. 300.

Co prawda, ubezpieczony Z. K. w dniu 18.08.2021r. złożył do akt sprawy pismo, to jednak zawarł w nim wnioski o ustalenie przez biegłego okoliczności, które w żaden sposób nie wpłyną na kardynalne ustalenia w sprawie dające podstawę i możliwość rozstrzygnięcia. Pismo powyższe zawiera swoistą polemikę z treścią opinii. Z. K. nie przedstawił w nim żadnych nowych okoliczności, które mogłyby mieć istotny wpływ na treść opinii, a które nie byłyby znane biegłemu sporządzającemu opinię w sprawie.

W świetle powyższych uznać należy, że niewątpliwie Z. K. dotknięty jest uciążliwymi schorzeniami, to jednak nie jest on całkowicie zależny od otoczenia - nie wymaga stałej lub długotrwałej pomocy innych osób w związku ze znacznie ograniczoną zdolnością do samodzielnej egzystencji.

Powyższe ustalenia i konstatacje poczynione przez Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie odnajdują swe potwierdzenie zarówno w dowodach z dokumentów zgromadzonych w sprawie (których wiarygodności nie kwestionowano) – w szczególności dokumentacji medycznej, jak też w treści przeprowadzonego w sprawie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu medycyny, o czym mowa w uprzedniej części uzasadnienia.

Biorąc pod wzgląd powyższe ustalenia oraz rozważania, w szczególności mając na względzie całokształt przytoczonych przez strony twierdzeń i zgłoszonych w sprawie wniosków, Sąd uznał, że w niniejszej sprawie zachodziły przewidziane w przepisie art. 148 ¹ k.p.c. podstawy do wydania wyroku na posiedzeniu niejawnym, a przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie jest zasadne i na podstawie art. 47714 § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.