Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 712/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 29 grudnia 2020 roku w Sieradzu

odwołania T. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 2.04.2019 r. Nr (...)

w sprawie T. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o wysokość emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i zobowiązuje organ rentowy do przeliczenia emerytury powszechnej i emerytury kapitałowej należnych T. A. przy zastosowaniu kapitału początkowego na 1 stycznia 1999 roku w wysokości 115 554,01 (sto piętnaście tysięcy pięćset pięćdziesiąt cztery 01/100) złote, wynoszącego po waloryzacji 462 249,47 (czterysta sześćdziesiąt dwa tysiące dwieście czterdzieści dziewięć 47/100) złotych i przy zastosowaniu WWPW kapitału początkowego wynoszącego 98,77 %, poczynając od 1 października 2018 roku.

Sygn. akt IV U 712/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 2.04.2019., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił T. A. prawo do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego od 1.10.2018r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek i podjął wypłatę świadczenia od ww. daty wraz z emeryturą kapitałową.

W odwołaniu od powyższej decyzji w/w kwestionowała wysokość emerytury z powszechnego wieku emerytalnego.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

T. A., ur. się 2.04.1957r.

Decyzją z 12.10.2005r., ZUS ustalił T. A. kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjęto: średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynoszące 209 miesięcy, okresy składkowe w ilości 13 lat, 2 miesięcy, 8 dni, tj. 158 miesięcy, okresy nieskładkowe w łącznej ilości 8 lat, 2 miesięcy, 23 dni, tj. 98 miesięcy, w tym: 5 lat, 2 miesięcy, 27 dni - po ograniczeniu do 1/3 uwzględnionych okresów składkowych: 4 lata, 4 miesiące, 23 dni, sprawowania opieki nad dzieckiem: 3 lata, 10 miesięcy, 0 dni, współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998r. - wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w łącznej ilości 23 lat (w pełnych latach) - ustalono w rozmiarze 77,46%. Współczynnik ten posłużył do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość kwoty bazowej wynosi 293,01zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. z lat 1989 - 1998. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalono na 95,15%. Obliczenia wartości kapitału początkowego: Podstawa wymiaru wynosi 1.161,68zł. (kwota bazowa 1.220,89zł. x wskaźnik WPW 95,15%); 293,01zł. x 77,46% (współczynnik proporcjonalny) = 226,97zł., (158m-cyOS x 1,3%): 12 x 1.161,68zł. (podstawa wymiaru) = 198,88zł. (98 m-cy ON x 0,7%): 12 x 71.161,68zł. (podstawa wymiaru) = 66,45zł., razem 492,30zł., 492,30zł. x 209m-cy (średnie dalsze trwanie życia) = 102.890,70zł. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999r. wyniósł 102.890,70zł. W decyzji zawarto informację, że wynagrodzenie za okres od 1.01.1998 - 31.03.1998 zostanie wliczone do podstawy kapitału początkowego po przedłożeniu stosownego zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za ten okres (decyzja (...)/akta ZUS).

W dniu 2.07.2018r. T. A. wystąpiła z wnioskiem o uwzględnienie w kapitale początkowym okresu wychowywania dzieci, przedkładając nowe dowody, tj. skrócone akty urodzenia dzieci. Decyzją z 12.07.2018r. ponownie ustalono T. A. kapitał początkowy. Do ustalenia wartości przeliczonego kapitału początkowego przyjęto: średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynoszące 209 miesięcy, okresy składkowe w ilości 13 lat, 2 miesięcy, 8 dni, tj. 158 miesięcy, okresy nieskładkowe w łącznej ilości 9 lat, 0 miesięcy, 28 dni, tj. 108 miesięcy, w tym: 3 lata, 11 miesięcy, 2 dni, okresy sprawowania opieki nad dzieckiem: 5 lat, 1 miesiąc, 26 dni, współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998r. - wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w łącznej ilości 22 lat, 3 miesięcy, 6 dni (w dniach) - ustalono w rozmiarze 79,76%. Współczynnik ten posłużył do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość kwoty bazowej wynosi 293,01zł.; obliczenia wartości kapitału początkowego: podstawa wymiaru wynosi 1.161,68zł. (kwota bazowa 1.220,89zł. x WPW 95,15%), 293,01zł. x 79,76% (współczynnik proporcjonalny) = 233,70zł. (158 m-cy OS x 1,3%) : 12 x 1.161,68zł. (podstawa wymiaru) = 198,88zł. (61 m-cy ON x 1,3%) : 12 x 71.161,68zł. (podstawa wymiaru) = 76,79zł. (47 m-cy ON x 0,7%): 12 x 71.161,68zł. (podstawa wymiaru) = 31,83zł., razem: 541,20zł., 541,20zł. x 209m-cy (średnie dalsze trwanie życia) = 113.110,80zł. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999r. wyniósł 113.110,80zł. W decyzji tej nie zawarto informacji o nieuwzględnionych okresach lub dochodach (decyzja k. 55 – 56/akta ZUS).

Postanowieniem z 23.10.2017r. w sprawie I Ns 66/15, Sąd Rejonowy w Łasku:

I. ustalił, że do małżeńskiego majątku wspólnego K. A. i T. A., w przypadku których wspólność majątkowa małżeńska ustała na podstawie umowy o wyłączeniu wspólności ustawowej zawartej w dniu 5 kwietnia 2011 roku przed notariusz M. B. prowadząca Kancelarię Notarialną w Ł. Rep. (...), wchodzą następujące składniki:

1)  środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych uczestnika K. A. w kwocie 142208,65zł.,

2)  środki pieniężne przekazane przez uczestnika K. A. synowi B. A. w kwocie 123700zł.,

3)  środki zgromadzone przez uczestnika K. A. na kontach funduszu inwestycyjnego (...) S.A. w W. w kwocie 15363,12zł.,

4)  środki zgromadzone przez uczestnika K. A. z tytułu umów zawartych z (...) S.A. w W. w kwocie 85135,43zł.,

5)  równowartość samochodu C. (...) nr rej. (...) w kwocie 6200zł.,

6)  nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika K. A. w postaci naniesień na działce nr (...) położonej w T. gmina Ł. o wartości 57492zł.,

7)  równowartość mieszkania położonego w Ł. przy ul. (...) pomniejszona o nakłady z majątku osobistego wnioskodawczym T. A. wynosząca 110880zł.,

8)  równowartość garażu w kwocie 16000zł.,

9)  równowartość udziału wynoszącego 1/2 w samochodzie S. (...) nr rej. (...) w kwocie 7500zł.,

10)  środki pieniężna zgromadzone na rachunkach bankowych wnioskodawczyni T. A. w kwocie 1464,62zł.,

11)  kwota 40000zł. z majątku wspólnego przeznaczona na zakup mieszkania położonego w Ł. przy ul. (...), stanowiącego majątek osobisty wnioskodawczyni T. A.,

12)  samochód S. (...) nr rej. (...) o wartości 32050 zł,

13)  środki zgromadzone przez wnioskodawczynię T. A. z tytułu umowy zawartej z (...) S.A. w W. w kwocie 15319zł 77

14)  2416,1047 jednostek rozrachunkowych na rachunku uczestnika K. A. w (...),

15)  1220,6747 jednostek rozrachunkowych na rachunku (...) w (...),

II.  ustalił, że udziały wnioskodawczym T. A. i uczestnika K. A. w majątku wspólnym są równe,

III.  dokonał podziału majątku wspólnego opisanego w punkcie niniejszego postanowienia w ten sposób, że:

1)  przyznał składniki majątku wspólnego opisane podpunkty l)-6) niniejszego postanowienia K. A. na wyłączną własność,

2)  przyznał składnik majątku wspólnego opisany w punkcie I. podpunkty 7)-13) niniejszego postanowienia wnioskodawczym T. A. na wyłączną własność,

3)  przyznał wnioskodawczyni T. A. połowę jednostek rozrachunkowych opisanych w punkcie I podpunkt 14) niniejszego postanowienia,

4)  przyznał uczestnikowi K. A. połowę jednostek rozrachunkowych opisanych w punkcie I podpunkt 15) niniejszego postanowienia,

IV.  zasądził od uczestnika K. A. na rzecz wnioskodawczyni T. A. dopłatę w kwocie 103442,40zł. płatną w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności,

V. zasądził zasądzić na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Łasku od:

1) wnioskodawczym T. A. kwotę 876,43zł.,

2) uczestnika K. A. kwotę 876,43zł., tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego,

VI. zasądził od uczestnika K. A. na rzecz wnioskodawczyni T. A. kwotę 500zł tytułem zwrotu połowy opłaty od wniosku, VII. ustalił, że zainteresowani ponoszą koszty zastępstwa prawnego w zakresie dotychczas wydatkowanym.

Rozpoznając apelację wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, Sad Okręgowy w Sieradzu postanowieniem z 21.02.2018r. w sprawie I Ca 556/17 I Ca 69/18, zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że:

1. w punkcie I podpunkt 2 kwotę 123.700,00 zł zastąpić kwotą 55.700,00 zł;

2. punktowi I podpunkt 4 nadać brzmienie: „środki zgromadzone przez uczestnika postępowania K. A. z tytułu umów zawartych z (...) S.A. w W. w kwocie 19.857,72 zł oraz z (...) S.A. w W. w kwocie 17.877,27 zł”;

3. w punkcie I podpunkt 10 kwotę 1.464,62 zł zastąpić kwotą 78.059,70zł;

4. w punkcie I podpunkt 11 kwotę 40.000,00 zł zastąpić kwotą 65.493,00 zł;

5. w punkcie I po podpunkcie 15) dodać podpunkt 16) o treści: „kwota składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40 a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, prowadzonym dla uczestnika postępowania K. A. o wartości 43.946,19zł.;

6. w punkcie III po podpunkcie 4) dodać podpunkt 5 o następującej treści: „kwotę składek, opisanych w punkcie I podpunkt 16 przyznać wnioskodawczym T. A. i uczestnikowi postępowania K. A. po połowie;

7. w punkcie IV kwotę 103.442,40zł. obniżyć do kwoty 2.261,00zł.;

II. w pozostałym zakresie apelację wnioskodawczym i apelację uczestnika postępowania oddalił,

III. ustalił, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w postępowaniu apelacyjnym w kwotach dotychczas wydatkowanych (akta I Ns 66/15).

W dniu 29.10.2018r., T. A. złożyła w ZUS wniosek o emeryturę (wniosek/akta ZUS).

W dniu 26.11.2018r. wydano dwie decyzje w kwocie zaliczkowej: decyzję o przyznaniu emerytury powszechnej ENP, w której ww. przyznano prawo do emerytury od dnia 1.10.2018r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury oraz decyzję o okresowej emeryturze kapitałowej EOK, w której przyznano prawo od 1.10.2018r. w kwocie 319,63zł., z adnotacją że prawo do okresowej emerytury kapitałowej wygaśnie z dniem 1.04.2022r., tj. z dniem poprzedzającym wiek, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o emeryturach kapitałowych (do 65 lat), chyba że prawo do tej emerytury wygaśnie wcześniej. Wysokość emerytury powszechnej ENP obliczono na zasadach określonych w art. 26 ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem decyzji z 12.07.2018r. w sprawie kapitału początkowego. Kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 156.478,76zł., kwota zwaloryzowanego kapitału 452.475,88zł., średnie dalsze trwanie życia 248,70 m-cy, wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 wynosi 2.448,55zł. (156.478,76zł. + 452.475,88zł.: 248,70m-cy = 2.448,55zł. Wysokość okresowej emerytury kapitałowej EOK w kwocie 319,63zł. stanowi iloraz kwoty środków, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zaewidencjonowanych na subkoncie, ustalonych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano EOK, tj. 79.492,74zł. i średniego dalszego trwania życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę, tj. wieku 61 lat i 6 miesięcy - 248,70 miesięcy. W decyzji wyszczególniono, że łączna kwota emerytury powszechnej ENP oraz okresowej emerytury kapitałowej EOK wynosi 2.768,18zł. (2.448,55zł. + 319,63zł.). Wypłatę emerytury podjęto od 1.10.2018r. W decyzji zawarto informację, że decyzja ma charakter zaliczkowy z powodu trwającego postępowania z OFE (decyzje k. 32, 34/akta ZUS)

W dniu 4.12.2018r. ww. złożyła wniosek o ponowne obliczenie emerytury z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie po przyznaniu świadczenia. Po rozpatrzeniu wniosku decyzją z 10.12.2018r. na podstawie art. 108 ustawy emerytalnej od 1.12.2018r., tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku, przeliczono emeryturę ustaloną w kwocie zaliczkowej 2.448,55zł. poprzez zwiększenie jej o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie po przyznaniu emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury powszechnej, z uwzględnieniem ich waloryzacji, przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku wnioskodawczyni w dniu złożenia wniosku. Kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 527,65zł., średnie dalsze trwanie życia 247,20 m-cy, wyliczona kwota emerytury wynosi 2.450,68zł. [ 2.448,55zł. + (527,65: 247,20)]. Okresowa emerytura kapitałowa wyniosła 324,24zł. Łącznie kwota emerytury z FUS i okresowej emerytury kapitałowej wynosi 2.774,92zł. (2.450,68zł. + 324,24zł.) (decyzja k. 39-40/akta ZUS).

Decyzją z 2.04.2019r., ZUS przyznał T. A. emeryturę od 1.10.2018r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Wysokość emerytury obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej wyniosła 2448,55zł, emerytura kapitałowa – 521,28zł. Kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 156.478,76zł., kwota zwaloryzowanego kapitału 452.475,88zł., średnie dalsze trwanie życia 248,70 m-cy, wysokość emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 wynosi 2.448,55zł. (156.478,76zł. + 452.475,88zł.): 248,70m-cy = 2.448,55zł. Okresową emeryturę kapitałową ustalono na kwotę 521,28zł. Wysokość okresowej emerytury kapitałowej EOK w kwocie 521,28zł. stanowi iloraz kwoty środków, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zaewidencjonowanych na subkoncie, ustalonych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano EOK, tj. 129.642,34zł. i średniego dalszego trwania życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę, tj. wieku 61 lat i 6 miesięcy - 248,70 miesięcy. Ustalono, że łączna kwota emerytury powszechnej oraz emerytury kapitałowej wynosi 2.969,83zł. (2.448,55zł. + 521,28zł.), a po waloryzacji od 1.03.2019r. wynosi 3.059,68zl. (2.520,76zł. + 538,92zł.) (decyzja k. 54 - 56/akta ZUS).

W toku postępowania odwoławczego został dopuszczony dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, który na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego dokonał rozliczenia subkonta i rozliczenia transferu pomiędzy subkontem n podstawie postanowienia Sądu w sprawie Ns 66/15, a następnie przeliczył podstawę wymiaru i wysokość kapitału początkowego i zwaloryzowanego kapitału początkowego (k. 209 akt sprawy).

W dniu nabycia prawa do emerytury, tj. w dniu 1.10.2018r., w-i osiągnęła wiek 61 lat, 5 miesięcy, natomiast na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę, tj. na dzień 23.10.2018r. 61 lat, 6 miesięcy. Zgodnie z Komunikatem Prezesa GUS z 26.03.2018r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (M.P. 2018.329) - średnie dalsze trwanie życia dla wieku 61 lat/5 miesięcy wynosi 249,40m-cy, a dla wieku 61 lat/6 miesięcy wynosi 248,70m-cy. W przypadku wn-i do emerytury powszechnej ENP winno być przyjęte korzystniejsze dalsze średnie trwanie życia wg tablicy obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku, tj. 248,70 miesięcy. do wyliczenia okresowej emerytury kapitałowej zarówno organ rentowy w decyzji z 2.04.2019r. prawidłowo przyjęto średnie dalsze trwanie życia w rozmiarze 248,70miesięcy.

Każdy ubezpieczony w ZUS posiada swoje indywidualne konto. W ramach indywidualnego konta prowadzone jest specjalne subkonto dla osób, które są członkami Otwartych Funduszy Emerytalnych oraz dla osób, które po 31 stycznia 2014r. nie zdecydują się na zawarcie umowy z OFE. Subkonta zostały wprowadzone w maju 2011r.na podstawie ustawy z 25 marca 2011r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 75, poz. 398). Na subkonto trafiała część składki przekazywanej do OFE lub całość dla osób, które nie będą członkami OFE w przyszłości. Otwarty fundusz emerytalny (OFE) umorzył 51,5% jednostek rozrachunkowych (JR) zapisanych na rachunku każdego członka OFE i przekazał do ZUS aktywa o wartości odpowiadającej sumie wartości umorzonych JR. Zakład miał obowiązek zaewidencjonować te środki na subkoncie. Jeśli wolą ubezpieczonego było pozostać w ZUS, tzn. nie złoży oświadczenia o przekazywaniu składek do OFE - ZUS zaprzestał przekazywać składki do OFE począwszy od składki za lipiec 2014r. Kolejne składki były i są ewidencjonowane na subkoncie. Dotyczy to jednak tylko składek bieżących. Natomiast środki, które zgromadził ubezpieczony od momentu nabycia członkostwa pozostają w OFE. Jeśli ubezpieczony ukończył wiek niższy o mniej niż 10 lat od wieku emerytalnego, wówczas w ramach tzw. „suwaka bezpieczeństwa” OFE każdego miesiąca umarza część jednostek rozrachunkowych, a środki odpowiadające wartości umorzonych jednostek przekazuje na rachunek wskazany przez ZUS, a Zakład ewidencjonuje te środki na subkoncie. Na subkoncie zapisywane są następujące dane: o wysokości należnych i wpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne w części, która podlega zapisaniu na subkoncie o Zwaloryzowanych kwotach w tym: wysokości wpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne w części, która podlega zapisaniu na subkoncie wraz z wyegzekwowanymi od tych składek odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną, przekazanych przez OFE środkach, które odpowiadają wartości umorzonych 51,5% jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunku członka OFE na dzień 31 stycznia 2014r., środkach, które odpowiadają wartości umorzonych i przekazanych do ZUS przez OFE jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku członka OFE, w związku z ukończeniem przez ubezpieczonego wieku niższego niż 10 lat od wieku emerytalnego. Od 1.01.1999r. ZUS przekazywał na OFE i na subkonto składki w wysokości: od 1.01.1999 - 30.04.2011: OFE - 7,30%, 1.05.2011 - 31.12.2012: OFE - 2,30%, subkonto – 5%, 1.01.2013 - 31.12.2013: OFE - 2,80%, subkonto - 4,50%, 1.01.2014 - 31.01.2014: OFE - 3,10%, subkonto - 4,20%, 1.02.2014: OFE - 2,92%, subkonto - 4,38%, 1.01.2015 - 31.12.2016: OFE - 3,3%, subkonto - 4,00%, 1.01.2017: OFE - 3,5%, subkonto - 3,8%.

„Okno transferowe” dawało możliwość wyboru decyzji o tym, gdzie ZUS ma przekazywać część składki ubezpieczonego, tj. czy odprowadzać do wybranego OFE, czy zapisywać na subkoncie.

Zgodnie z tzw. suwakiem bezpieczeństwa w okresie 10 lat poprzedzających osiągnięcie przez członka OFE wieku emerytalnego, zgromadzony przez niego kapitał w funduszu jest umarzany i przekazywany sukcesywnie do ZUS. Od chwili rozpoczęcia tego procesu również całość bieżącej składki emerytalnej jest przekazywana do ZUS. Co miesiąc na subkonto przekazywane jest określona liczba jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku członka OFE. Jest to liczba jednostek stanowiących iloraz liczby tych jednostek i wyrażonych w miesiącach różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym określonym w art. 24 ustawy emerytalnej a wiekiem członka OFE w dniu dokonywania umorzenia.

Analogiczna zasada obowiązuje w przypadku osób, którym w dniu wejścia w życie ustawy brakuje mniej niż 10 lat do obowiązującego wieku emerytalnego. Każdego miesiąca umorzeniu podlega liczba jednostek odpowiadająca ilorazowi liczby jednostek rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku członka OFE i wyrażonych w miesiącach różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym danej osoby a jej wiekiem w dniu dokonywania umorzenia. Subkonta prowadzone są od 1 maja 2011r. w okresie od 1 maja 2011r. do 31.12.2012r. na subkoncie ewidencjonuje się część składki na ubezpieczenie emerytalne wynoszącą 5% podstawy wymiaru. Środki zgromadzone na subkoncie waloryzowane są co roku o średnioroczny wskaźnik dynamiki wzrostu PKB. Waloryzacja roczna przeprowadzana jest od 1 czerwca każdego roku, poczynając od waloryzacji za 2012r. Oznacza to, że po raz pierwszy była ona przeprowadzana od 1.06.2013r. i obejmowała składki wypłacone i odsetki zaewidencjonowane na subkoncie na dzień 31.01. 2012r. (począwszy od składek należnych za maj 2011r.) Przy ustalaniu emerytur kwota składek i odsetek zaewidencjonowanych na subkoncie pod dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią roczną waloryzację składek - jest waloryzowana kwartalnie.

Wysokość wskaźnika rocznej waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie - wynosi: wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 15 maja 2013r. (M. P. z 2013r., poz. 394) - 106,27, wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 14 maja 2014r. (M. P. z 2014r., poz. 355) - 105,10, wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 15 maja 2015r. (M. P. z 2015r., poz. 404) - 104,89, wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 13 maja 2016r. (M. P. z 2016r., poz. 449) - 104,37, wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 15 maja 2017r. (M. P. z 2017r., poz. 448) - 103,39, wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 15 maja 2018r. (M. P. z 2018r. poz. 476) - 103,99, wskaźnik rocznej waloryzacji ogłoszony w komunikacie prezesa GUS z dnia 15 maja 2019r. (M. P. z 2019 r., poz. 430) - 105,01, wysokość wskaźnika kwartalnej waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie - wynosi: za I kwartał 2017r. - 100,85%, za II kwartał 2017r. - 100,85%, za III kwartał 2017r. - 100,85%, za IV kwartał 2017r. - 100,85%, za I kwartał 2018r. - 101,00%, za II kwartał 2018r. - 101,00%.

W odróżnieniu od konta podstawowego, środki na subkoncie podlegają dziedziczeniu oraz podziałowi, np. w wyniku rozwodu, czy też śmierci ubezpieczonego.

Zgodnie z art. 3 §2 pkt 4 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego posiadane środki na subkoncie ZUS stanowiące zaewidencjonowane tam składki stanowią składniki majątku wspólnego małżonków. W przypadku ustalania wspólności majątkowej lub zgonu osoby ubezpieczonej przed dniem 1 maja 2011r., środki przypadające małżonkowi w związku z dokonanym podziałem, w zakresie umorzonych przez OFE jednostek rozrachunkowych i przekazanych do ZUS na podstawie art. 23 ustawy z 6 grudnia 2013r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w OFE - ewidencjonuje się na dzień 31.01.2014r. Zgodnie z art. 40 e ust. 1 ustawy systemowej, zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zaewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi subkonto, na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Z art. 40 e ust. 8 ustawy systemowej wynika, że część składek przypadających małżonkowi w wyniku podziału składek zaewidencjonowanych na subkoncie ZUS ewidencjonuje na subkoncie tego małżonka jako składki odpowiednio na dzień ustania wspólności majątkowej albo na dzień śmierci ubezpieczonego. Jeżeli więc zachodzą przesłanki do zaewidencjonowania na subkoncie środków przypadających małżonkowi na podstawie art. 40 e ust. 1 ustawy systemowej w związku z art. 126 łub art. 131 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. 2020.105 j.t.), to środki te należy zaewidencjonować na rachunku małżonka odpowiednio na dzień ustania wspólności majątkowej albo na dzień śmierci ubezpieczonego. Odmienne zasady należy jednak przyjąć w przypadku, gdy ustanie wspólności majątkowej lub zgon ubezpieczonego nastąpił przed dniem 31.01.2014r., a część środków zgromadzonych na jego rachunku w OFE została przekazana do ZUS na podstawie art. 23 ustawy z 6.12.2013r., ponieważ przepis ten nałożył na OFE obowiązek umorzenia 51,5% j. r. wg stanu na 31.01.2014r.

Z art. 23 ust. 7 tej ustawy wynika, że środki przekazane do ZUS w następstwie tego umorzenia ewidencjonuje się na subkoncie na dzień 31.01.2014r. Przepisy ustawy nie przewidują możliwości zaewidencjonowania tych środków na dzień wcześniejszy. Przepis ten należy uznać za przepis szczególny względem art. 40 e ust. 8 pkt 1 ustawy systemowej, który odmiennie określa datę zaewidencjonowania składek na subkoncie. Tym samym środki przypadające małżonkowi w wyniku podziału środków przekazanych do ZUS na podstawie art. 23 ustawy, w przypadku gdy ustanie wspólności majątkowej lub śmierć ubezpieczonego nastąpiła przed dniem 31.01.2014r., powinny być zaewidencjonowane na subkoncie tego małżonka na dzień 31.01.2014r.

W przypadku ustania wspólności majątkowej lub zgonu osoby ubezpieczonej w okresie od 1.05.2011 - 30.01.2014 konieczne jest ewidencjonowanie z odrębnymi datami podziału, tj. dla środków zgromadzonych na subkoncie, dla których zastosowanie ma art. 40 e ust. 8 ustawy systemowej, dla środków umorzonych i przekazanych przez OFE, dla których w zakresie daty zaewidencjonowania tych środków - zastosowanie ma art. 23 ust. 7 ustawy z 6.12.2013r. Z wykazu operacji odnotowanych na rachunku K. A. w (...) w okresie od grudnia 1999r. do października 2018r. wynika, że 3.02.2004r., dokonano operacji przekazania do ZUS kwoty 49.904,39zł., stanowiącej 51,5% środków zgromadzonych na rachunku w/w w (...), następnie w okresie od 7.11.2014 -5.10.2018 dokonywano wypłat częściowych do ZUS, umarzając i przekazując do ZUS odpowiednie sumy. W piśmie z 23.04.2019r. organ rentowy wskazał, że z subkonta K. A. podziałowi za okres wspólności majątkowej, podlegały środki w kwocie 43.946,19zł., a w piśmie z 28.01.2019r. ww. została poinformowana, że na subkoncie zainteresowanej została zapisana kwota 21.973,10zł., która stanowi 50% tych środków. Z tzw. suwaka bezpieczeństwa K. A. do dnia 29.10.2018r. (data podziału środków na rachunku w OFE (...)) zgromadził 45.020,09zł., wobec czego na subkoncie ubezpieczonej zostały zapisane środki w wysokości 22.510,05zł., stanowiące połowę wartości środków przekazanych przez OFE należnych za okres wspólności majątkowej w związku z przekazywaniem składek w tzw. suwaku bezpieczeństwa, o czym została poinformowana w piśmie z 25.03.2019r. Tym samym kwota zapisanych środków na subkoncie ubezpieczonej w związku z podziałem majątku wspólnego z subkonta K. A. wynosi 44.483,15zł. Waloryzacja kwot na subkoncie ubezpieczonej, które uzyskała w wyniku podziału środków za okres wspólności majątkowej wynosi 1.328,35zł. Ponadto wyjaśniono, że zważywszy, iż OFE przekazuje do ZUS kwotowo środki z umorzenia jednostek rozrachunkowych na określona datę i za dany okres - zapisy środków zaewidencjonowanych na subkoncie w ZUS ma miejsce kwotowo, a kwoty te nie są przeliczane na jednostki rozrachunkowe. W piśmie z 8.08.2019r. ZUS O/ T. poinformował, że Sąd w postanowieniu (sygn. akt I Ca 556/17 i I Ca 69/18) wskazał, że z subkonta K. A., za okres małżeńskiej wspólnoty majątkowej podlegały środki w kwocie 43.946,19zł., a tym samym na subkoncie T. A. podlegały środki w kwocie 21.973,10zł. W związku z tym na subkoncie T. A. zostały zapisane środki w tej kwocie. Kwota ta stanowi 50% środków powyższego postanowienia Sądu. Środki te obejmują połowę funduszy (po potrąceniu kwoty, o której mowa w art. 24 ust. 8a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), które OFE zobligowany był umorzyć i przekazać do ZUS na dzień 31.01.2014r. Nie jest istotne jaka liczba jednostek rozrachunkowych przypadała zainteresowanej w wyniku podziału majątku wspólnego, albowiem wskutek apelacji stron Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny postanowieniem z 21.02.2018r. zmienił zaskarżone postanowienie określające liczbę jednostek rozrachunkowych należnym stronom w wyniku podziału majątku za okres wspólności majątkowej w ten sposób, że wartość tę określił kwotowo. Z tytułu umarzania przez Fundusz środków tzw. suwakiem bezpieczeństwa K. A. do dnia 29.10.2018r. (podział środków na rachunku w OFE (...)) zgromadził 45.020,09zł. Dlatego też na subkoncie ubezpieczonej zostały zapisane środki w wysokości 22.510,05zł., stanowiąc połowę wartości środków przekazanych przez OFE należnych za okres wspólności majątkowej. o tego pisma załączono wykaz składek „suwaków bezpieczeństwa” należnych wn-i za wspólność małżeńską do dnia podziału środków na rachunku K. A. w OFE, tj. 29.10.2018r., a do pisma z 5.09.2019r. przedłożono wykaz szczegółowy składek suwaków bezpieczeństwa należnych T. A. za wspólność małżeńską. W piśmie z 2.09.2019r. organ rentowy wskazał, iż kwotą zapisanych środków na subkoncie wn-i, w związku z podziałem majątku wspólnego z subkonta K. A. - jest kwota 44.483,15zł. (21.973,10+22.510,05), która stanowi połowę wszystkich środków zgromadzonych za okres wspólności małżeńskiej zapisanych na subkoncie K. A..

Analiza materiału dowodowego jednoznacznie potwierdza, że kwotą należnych środków na subkoncie wn-i , w związku z podziałem majątku wspólnego z subkonta K. A. - jest kwota 44.483,15zł., w tym: 21.973,l0zł. (połowa z kwoty 43.946,19zł. określonej w postanowieniu Sądu z dnia 21.02.2018r.), 22.510,05zł. (połowa z kwoty 45.020,09zł. z suwaka bezpieczeństwa). Kwota ta stanowi połowę wszystkich środków zgromadzonych za okres wspólności małżeńskiej zapisanych na subkoncie K. A.. Potwierdza to prawidłowość sposobu podziału przez ZUS środków na subkoncie K. A. oraz prawidłowość zapisu kwot zaewidencjonowanych w ZUS subkoncie ubezpieczonej należnych za okres wspólności majątkowej. W zakresie kwot zgromadzonych na subkoncie T. A. w piśmie z 12.02.2020r. poinformowano, że T. A. uzyskała członkostwo w (...) w dniu 17.11.1999r., a w dniu 16.11.2011r. stała się członkiem innego OFE. W wyniku wypłaty transferowej w 11/2011r. wszystkie środki zgromadzone na jej rachunku, tj. kwota 35.265,27zł., odpowiadająca umorzeniu 1251,8733 j.r. (umorzenie wg jednostki z dnia 22.11.2011r. o wartości 28,17zł.) - zostały przekazane do innego OFE, a w okresie członkostwa w (...) żadne środki zgromadzone na rachunku ww. nie były przekazywane na subkonto w ZUS. Wskazano także, że część środków z tej wypłaty transferowej w (...) w ilości 34.645,85zł. odpowiadająca umorzeniu 1229,8848 j.r. pochodziło z okresu od początku członkostwa do dnia 5.04.2011r. Zaznaczono, iż wartość j.r. jest ustalana w każdym dniu roboczym i w związku z tym może mieć różna wartość (mniejszą lub większą), co wpływa na kwoty uzyskane ze wskazanego wyliczenia jednostek na złote. Wskazano również, że ta sama liczba jednostek rozrachunkowych będzie miała różna wartość pieniężną w dniu dzisiejszym oraz w dniu przeliczenia j.r. na środki pieniężne w celu dokonania ewentualnej wypłaty. Z zestawienia wszystkich operacji na rachunku wn-i dołączonego do pisma oraz informacji o zrealizowanej wypłacie transferowej wynika, że 30.11.2011r. dokonano wypłaty transferowej funduszu w kwocie 35.265,27zł., odpowiadającej umorzeniu 1251,8733 j.r. (umorzenie wg jednostki z 22.11.2011r. o wartości 28,17zł.), tj. również j.r. wynikające ze składek i odsetek należnych za okres po dniu 5.04.2011 - 30.09.2011, tj. wykraczający poza okres wspólności małżeńskiej. Dowody wskazują, że powyższa wypłata transferowa została przekazana do (...). Z wykazu operacji na rachunku wn-i z OFE (...) wynika, że w dniu 1.12.2011r. został zaksięgowany wpływ takiej wypłaty transferowej. z przedmiotowego wykazu wynika, że wartość rzeczonej wypłaty transferowej w kwocie 35.265,27zł. odpowiada nabytym w OFE(...) 1122, 0258 j.r. wg wartości 31,43zł., przy czym brak jest podziału, jaka część dotyczy środków do dnia 5.04.2011r., tj. za okres wspólności majątkowej. Uwzględniając fakt, że środki wypłaty transferowej za okres do 5.04.2011r. wynosiły 34.645,85zł. - należałoby uznać, iż za okres wspólności majątkowej średnia wartość odpowiada 1102,3178 j.r. (34.645,85zł. : 31,43zł.). W piśmie z 21.05.2019r. organ rentowy wskazał, że zgodnie z informacją uzyskaną z ZUS O/T. - na subkoncie dokonano wypłaty zaewidencjonowanych składek w kwocie 44.483,15zł., które zostały przypisane do składek z OFE T. A. - 85.159,19zł., co stanowiło łączną kwotę 129.642,34zł. W piśmie z 28.11.2019r. organ rentowy wyszczególnił, że: okresowa emerytura kapitałowa ww. uległa obniżeniu z kwoty 521,28zł. do kwoty 412,13zł., przeprowadzono postępowanie wyjaśniające z Wydziałem Ubezpieczeń i Składek ZUS O/S., w wyniku którego uzyskano wyjaśnienie dot. przyczyny obniżenia się składek na subkoncie ubezpieczonej. Na wniosek K. A. z 14.05.2019r. o transfer/wypłatę środków z subkonta osoby ubezpieczonej na rzecz współmałżonka — dokonano podziału środków w związku z rozwodem. W dniu 7.06.2019r. została utworzona propozycja podziału środków na subkoncie wn-i w trybie art. 126 ustawy z 28 sierpnia 1997r. o organizowaniu i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, na kwotę 22.609,61zł. z datą podziału 31.01.2014r. (datą umowną, ponieważ wspólność majątkowa dotyczyła okresu od 28.04.1979 - 5.04.2011), w dniu 10.06.2019r. (data rejestracji noty podziału środków z II filaru w ZUS) zostały wyksięgowane środki z subkonta ubezpieczonej, w kwocie 22.609,61zł. (data salda 31.01.2014r.), co spowodowało zmianę kwoty środków na subkoncie ubezpieczonej.

Na dzień 2.04.2019r. z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża, saldo na subkoncie, z uwzględnieniem waloryzacji rocznych jest takie same jak wskazane przez ZUS i organ rentowy prawidłowo dokonał waloryzacji rocznych składek zaewidencjonowanych na subkoncie. Saldo na subkoncie z uwzględnieniem, waloryzacji kwartalnych jest takie same jak wskazane przez organ rentowy i ZUS prawidłowo dokonał waloryzacji kwartalnych składek zaewidencjonowanych na subkoncie. Na dzień dzisiejszy saldo na subkoncie z uwzględnieniem waloryzacji rocznych jest takie same jak wskazane przez ZUS i organ rentowy prawidłowo dokonał waloryzacji rocznych składek zaewidencjonowanych na subkoncie.

W decyzji z 2.04.2019r. wyszczególniono, że wysokość okresowej emerytury kapitałowej stanowi iloraz kwoty środków, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zaewidencjonowanych na subkoncie, ustalonych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano EOK. Ustalono, że przy uwzględnieniu środków na subkoncie w kwocie 129.642,34zł. i średniego dalszego trwania życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę, tj. wieku 61 lat i 6 miesięcy - 248,70 miesięcy - wysokość okresowej emerytury kapitałowej EOK od dnia 1.10.2018r. wynosi 521,28zł., a w wyniku waloryzacji od 1.03.2019r. - 538,922. W świetle dokonanych ustaleń wynika, że w dniu nabycia prawa do emerytury, tj. 1.10.2018r. wn-i osiągnęła wiek 61 lat, 5 miesięcy, natomiast na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę, tj. na dzień 23.10.2018r. 61 lat, 6 miesięcy.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 27 marca 2018r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (M.P. 2018.329) - średnie dalsze trwanie życia dla wieku 61 lat/5 miesięcy wynosi 249,40m-cy, a dla wieku 61 lat/6 miesięcy wynosi 248,70m-cy.

W przypadku emerytury kapitałowej wn-i, winno być przyjęte korzystniejsze dalsze średnie trwanie życia wg tablicy obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku, tj. 248,70 miesięcy.

Obliczenia dot. wysokości okresowej emerytury kapitałowej, z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża: kwota składek zaewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem waloryzacji 129.642,34, średnie dalsze trwanie życia - 248,70 m-cy.

Wysokość okresowej emerytury kapitałowej EOK z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża - na dzień 1.10.2018r. wynosi 521,28zł. (129.642,34zł. : 248,70m-cy = 521,28zł.), a w wyniku waloryzacji - od 1.03.2019r. - 536,19zł. (521,28zł. x wskaźnik waloryzacji 102,86%).

W decyzji z 2.04.2019r., z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża - organ rentowy: do wyliczenia okresowej emerytury kapitałowej EOK prawidłowo przyjął średnie dalsze trwanie życia w rozmiarze 248,70 miesięcy, prawidłowo ustalił wn-i wysokość okresowej emerytury kapitałowej od 1.10.2018r. w kwocie 521,28zł., nieprawidłowo ustalił wysokość okresowej emerytury kapitałowej w wyniku waloryzacji od 1.03.2019r., tj. w kwocie 538,92zł., podczas gdy kwota ta faktycznie jest niższa i wynosi 536,19zł.

W piśmie z 28.11.2019r. i z 7.04.2020r. wskazano, iż po podziale środków z subkonta wn-i w związku z rozwodem i ponownym przeliczeniu okresowej emerytury kapitałowej, świadczenie to uległoby obniżeniu do kwoty 412,13zł., albowiem 10.06.2019r. na rzecz byłego małżonka z subkonta ubezpieczonej zostały wyksięgowane środki w kwocie 22.609,61zł., co spowodowało obniżenie środków na subkoncie wn-i.

Obliczenia dot. wysokości okresowej emerytury kapitałowej, z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża oraz noty podziału na subkonto byłego męża: kwota składek zaewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem waloryzacji - 102.495,73, średnie dalsze trwanie życia - 248,70 m-cy. Wysokość okresowej emerytury kapitałowej EOK, z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża oraz noty podziału na subkonto byłego męża, na dzień 1.10.2018r. wynosi 412,13zł. (102.495,73zł. : 248,70m-cy = 412,13zł.), a w wyniku waloryzacji od 01.03.2019r. - 423,92zł. (412,13zł. x wskaźnik waloryzacji 102,86%).

Z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża oraz noty podziału na subkonto byłego męża - zasadne jest obniżenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej w związku z obniżeniem się składek na subkoncie na rzecz byłego męża. Organ rentowy do ponownego ustalenia wysokości okresowej emerytury kapitałowej EOK prawidłowo przyjął średnie dalsze trwanie życia w rozmiarze 248,70 miesięcy, prawidłowo ponownie ustalił powódce wysokość okresowej emerytury kapitałowej: od 1.10.2018r. w kwocie 412,13zł. Organ rentowy nie wskazał wysokości obniżonej okresowej emerytury kapitałowej po waloryzacji od 1.03.2019r., a wg obliczeń wynosi ona 423,92zł.

Badanie prawidłowości ustalenia wartości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r. w decyzji z 12.07.2018r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego na okoliczność udokumentowania okresów zatrudnienia/ubezpieczenia wnioskodawczyni oraz osiągniętego z tego tytułu wynagrodzenia, na dzień przyznania prawa i podjęcia wypłaty emerytury powszechnej, tj. na dzień 1.10.2018r. W aktach kapitałowych oraz w aktach emerytalnych zgromadzono następujące środki dowodowe z tytułu zatrudnienia/ ubezpieczenia przebytego do dnia 31.12.1998r., tj. z tytułu: odbywania studiów wyższych w okresie od 1.10.1976 – 12.03.1985, oraz opieki nad dziećmi od 6.12.1979 - 31.01.1985. Organ rentowy przyjął: za udowodniony okres odbywania studiów wyższych od 1.10.1976 - 12.03.1985 oraz za udowodniony okres opieki nad dzieckiem do lat 4. - od 6.12.1979 - 31.01.1985. Uwzględniając prawo korzyści oraz stosując ograniczenie do dnia 31.01.1985r. (tj. do daty podjęcia zatrudnienia od 1.02.1985r.) - przyjął te okresy jako: okres nieskładkowy (okres studiów wyższych) liczony po 0,7 w ilości 3 lat, 2 miesięcy, 5 dni, okres nieskładkowy (okres opieki nad dziećmi do lat 4.)liczony po 1,3 w ilości 5 lat, 1 miesiąca, 26 dni, oraz że w okresie odbywania studiów wyższych i w okresie opieki nad dziećmi ww. nie osiągnęła żadnego wynagrodzenia.

Organ rentowy prawidłowo dokonał klasyfikacji i rozmiaru okresów składkowych i nieskładkowych.

Odnośnie zatrudnienia w UM w Ł. od 1.02.1985 – 31.08.1985 – ZUS prawidłowo przyjął w/w okres i wartość wynagrodzenia. Okresy zatrudnienia od 9.09.1985 - 30.06.1991 w Ł. Przedsiębiorstwie (...) S.A. oraz od 1.07.1991 - 12.09.1997r. (dawniej (...) w Ł., Ł. Przedsiębiorstwo (...) w Ł.) zostały także prawidłowo zaklasyfikowany przez organ rentowy. Okres prowadzenia działalności gospodarczej od 13.09.1997 – 14.09.1997, został także prawidłowo zaliczony przez organ rentowy, jednakże z uwagi na to, że w późniejszym zaświadczeniu wskazano wartości korzystniejsze (korekta) i te zostały uwzględnione - należy przyjąć, iż nastąpiła korekta wcześniejszego zaświadczenia.

Odnośnie zatrudnienia w (...) w Ł. należącym do H. U. w okresie od 15.09.1997 - 22.05.1998, to ZUS dokonał prawidłowej klasyfikacji okresów składkowych, nieskładkowych i przyjętego ich rozmiaru oraz prawidłowo ustalił wartość uwzględnionego wynagrodzenia. Nie zgadza się natomiast co do wartości wynagrodzenia za okres od 1.01.1998 – 22.05.1998 w kwocie 3.405,12zł. ustalonej przez organ rentowy w decyzji z 12.07.2018r. (przyjętego z decyzji z dnia 12.10.2005r.), w kwocie 5.386zł. ustalonej przez organ rentowy w piśmie procesowym z 28.11.2019r. Za okres od 1.01.1998 - 22.05.1998 winna być przyjęta kwota8.767,60zł.

W okresie od 15.09.1997 - 22.05.1998 pracodawca w okresie od 15.09.1997 - 31.03.1998 rozliczał się na deklaracjach bezimiennych, a od 1.04.1998 – 22.05.1998 na deklaracjach imiennych. W tej sytuacji wysokość wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy oraz kwotę wypłaconego zasiłku chorobowego za okres deklaracji bezimiennych powinna być ustalona w oparciu o zaświadczenie pracodawcy, a za okres deklaracji imiennych - na podstawie zaświadczeń odpowiednich komórek ZUS. A zatem wynagrodzenie za okres od 1.01.1998 - 22.05.1998, winno być ustalone następująco: z a okres deklaracji bezimiennych, tj. od 1.01.1998 -31.03.1998 - 5.386zł., za okres od 1.01.1998 - 31.03.1998, w tym: 1.381zł. to kwota wynagrodzenia za pracę za okres od 1.01.1998 - 15.01.1998, 4.005zł. to kwota wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy od 16.01.1998 - 19.02.1998 oraz kwota zasiłku chorobowego od 20.02.1998 - 31.03.1998 - na podstawie zaświadczenia pracodawcy, tj. Rp7 z 10.03.2005r. (to zaświadczeniu korygujące zostało wystawione przez pracodawcę na prośbę ZUS z 14.02.2003r., w której zażądano zaświadczenia za okres, kiedy pracodawca rozliczał się na deklaracjach bezimiennych).

Za okres deklaracji imiennych. za okres od 1.04.1998 – 22.05.1998 -3.000,60zł. - kwota zasiłków chorobowych za okres od 1.04.1998 - 18.05.1998 na podstawie zaświadczenia komórki zasiłkowej ZUS z dnia 16.06.1998r., 381zł. za okres od 19.05.1998 - 22.05.1998 - podstawa wymiaru składek z tytułu wynagrodzenia za pracę na podstawie zaświadczenia z komórki ubezpieczeń i składek ZUS z 18.12.2004r. tj. za okres od 1.01.1998 - 22.05.1998 łącznie 8.767,60zł. (5.386zł. + 3.000,60zł. + 381). Prowadzenie działalności gospodarczej w okresie od 23.05.1998 24.05.1998 - organ rentowy przyjął: za udowodniony w/w okres i przyjął ten okres jako: okres składkowy liczony po 1,3 w ilości 2 dni o za udokumentowane wymaganymi dowodami podstawy wymiaru składek z tytułu tego ubezpieczenia i przyjął wartości tych podstaw odpowiednio: 1998r. - 23,52zł za okres od 23.05.1998 - 24.05.1998. Potwierdza to prawidłowość dokonanej przez organ rentowy klasyfikacji okresów składkowych i przyjętego ich rozmiaru oraz prawidłowość wartości uwzględnionej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.

Odnośnie zatrudnienia w (...) S.A. w Z. od 25.05.1998 - 31.12.1998 (i nadal do 17.05.1999r.), w tym zasiłek chorobowy: od 23.11.1998 - 31.12.1998 – organ rentowy dokonał prawidłowo klasyfikacji okresów składkowych, nieskładkowych i przyjętego ich rozmiaru oraz prawidłowo uwzględnił wartości podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.

W decyzji z dnia 12.07.2018r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego organ rentowy prawidłowo ustalił rozmiar okresów składkowych i nieskładkowych, tj. okresy składkowe w ilości 13 lat, 2 miesiące, 8 dni, tj. 158 miesięcy (z wyłączeniem okresów zasiłku chorobowego), łącznie okresy nieskładkowe w ilości 9 lat, 28 dni, tj. 108 miesięcy, w tym: okresy nieskładkowe liczone po 0,7 w ilości 3 lat, 11 miesięcy, 2 dni (okresy zasiłków chorobowych, okres studiów), okresy nieskładkowe liczone po 1,3 w ilości 5 lat, 1 miesiąca, 26 dni (okresy wychowywania dziecka do lat 4.)

W decyzji z12.07.2018 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego słusznie przyjął za udokumentowane wymaganymi dowodami wynagrodzenie i prawidłowo przyjął wartości tego wynagrodzenia wykazane w tych dowodach za lata 1985-1997, natomiast nieprawidłowo ustalił wynagrodzenie za 1998r. w łącznej kwocie 15.858,56zł. Łączne wynagrodzenie za 1998 r. wynosi 21.244,56zł. Powyższa nieprawidłowość powoduje konieczność ponownego ustalenia najkorzystniejszego wskaźnika WPW kapitału początkowego oraz ponownym wyliczeniem wartości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r. i ponownym wyliczeniem waloryzacji tego kapitału.

Zważywszy, że w okresie przypadającym przed 1.01.1999r. zainteresowana udokumentowała wynagrodzenie jedynie z 14 lat kalendarzowych na wymagane 20 lat — nie jest możliwe ustalenie wskaźnika WPW w tym wariancie.

Wskaźniki WPW kapitału początkowego z uwzględnieniem wynagrodzeń ustalonych na podstawie akt kapitałowych w możliwych wariantach wynoszą: 98,77% z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed 1999r., tj. z lat 1989-1998. Wskaźnik ten jest wyższy od przyjętego przez organ rentowy w rozmiarze 95,15% w decyzji z 12.07.2018r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego

Obliczenia wartości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r. z uwzględnieniem najkorzystniejszego wskaźnika WPW 98,77%: do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjęto: średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat wynoszące 209 miesięcy, okresy składkowe w ilości 13 lat, 2 miesięcy, 8 dni, tj. 158 miesięcy, okresy nieskładkowe w ilości 9 lat, 28 dni, tj. 108 miesięcy, w tym: okresy nieskładkowe liczone po 0,7 w ilości 3 lat, 11 miesięcy, 2 dni, tj. 47 miesięcy, - okresy nieskładkowe liczone po 1,3 w ilości 5 lat, 1 miesiąca, 26 dni, tj. 61 miesięcy, współczynnik proporcjonalny do - osiągniętego do 31.12.1998r. - wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w łącznej ilości 22 lat, 3 miesięcy, 6 dni, tj. łącznie 8016 dni - wynosi 79,76%.

Do ustalenia tego współczynnika przyjęto: okresy składkowe i nieskładkowe w łącznej ilości 22 lat, 3 miesięcy, 6 dni, [(22 lata x 12m-cy) + 3 miesiące] x 30 dni + 6 dni - 8016 dni, 7200 - wymagany staż 20 lat określony w dniach, (20 lat x 12m-cy) x 30 dni = 7200 dni, 42 - wiek w-i ukończony w dniu 31.12.1998r. - po zaokrągleniu w górę do pełnych lat, wiek 18 lat - wiek w pełnych ukończonych latach, w którym wnioskodawczym została objęta ubezpieczeniem społecznym po raz pierwszy (zgodnie z art. 174 ust. 8 ustawy emerytalnej), 60 lat - wiek emerytalny. Współczynnik ten posłuży do obliczenia części 24% kwoty bazowej wynoszącej 293,01zł. (24% z kwoty 1.220,89zł. Podstawę wymiaru w kwocie 1.205,87zł obliczoną jako iloczyn wskaźnika WPW w rozmiarze 98,77% oraz kwoty bazowej wynoszącej 1.220,89zł.

Obliczenia wartości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r.: 293,01zł. x 79,76% (współczynnik proporcjonalny) = 233,70zł., (158 m-cy OS x 1,3%) : 12 x 1.205,87zł. (podstawa wymiaru) = 206,44zł. (61 m-cy ON x 1,3%) : 12 x 1.205,87zł. (podstawa wymiaru) = 79,71zł. (47 m-cy ON x 0,7%) : 12 x 1.205,87zł. (podstawa wymiaru) = 33,04zł., Razem: 552,89zł., 552,89zł x 209m-cy (średnie dalsze trwanie życia) = 115.554,01zł.,Przeliczony kapitał początkowy ustalony przez biegłą na dzień 01.01.1999r. wynosi 115.554,01zł.

Wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r., z uwzględnieniem wskaźnika WPW w rozmiarze 98,77% wynosi 115.554.,01zł. Wartość ta jest wyższa od przyjętej przez organ rentowy w kwocie 113.110,80zł. w decyzji z 12.07.2018r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego

W świetle art. 26 ustawy emerytalnej — emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 tej ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego.

Średnie dalsze trwanie życia ustalane jest według tablicy trwania życia obowiązującej w dniu, w którym został zgłoszony wniosek o emeryturę, a jeśli w dniu złożenia wniosku nie są jeszcze spełnione wszystkie warunki do emerytury - od daty nabycia prawa do emerytury.

Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych łatach i miesiącach.

Jeżeli jest to korzystniejsze dla wnioskodawcy, od 1 maja 2015 r. stosuje się tablice trwania życia obowiązujące w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego.

W dniu nabycia prawa do emerytury, tj. 1.10.2018r. w-i ur. (...) osiągnęła wiek 61 lat, 5 miesięcy, natomiast na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę, tj. na dzień 23.10.2018 r. 61 lat, 6 miesięcy.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 27 marca 2018r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (M.P. 2018.329) - średnie dalsze trwanie życia dla wieku 61 lat/5 miesięcy wynosi 249,40m-cy, a dla wieku 61 lat/6 miesięcy wynosi 248,70m-cy.

W przypadku w-i do emerytury powszechnej ENP winno być przyjęte korzystniejsze dalsze średnie trwanie życia wg tablicy obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku, tj. 248,70 miesięcy.

Do wyliczenia emerytury powszechnej ENP zarówno organ rentowy w decyzji z 2.04.2019 r., prawidłowo przyjął średnie dalsze trwanie życia w rozmiarze 248,70 miesięcy.

Zważywszy, iż prawo do emerytury i podjęcia jej wypłaty przysługuje od 1.10.2018r., tj. w IV kwartale 2018r. - kapitał początkowy winien być zwaloryzowany rocznymi wskaźnikami za lata 1999-2017 (ostatnia waloryzacja roczna została wykonana w czerwcu 2018r. i uwzględnia składki za lata 1999-2016) oraz kwartalnymi wskaźnikami za I,II kwartał 2018r. Waloryzacje roczne kapitału początkowego ustalonego na dzień 1.01.1999r. w kwocie 96.597,71zł. - przedstawiają się następująco: wartość kapitału początkowego w wyniku waloryzacji wynosi 462.249,47zł. Zwaloryzowana wartość kapitału początkowego ustalona przez biegła w niniejszej opinii jest wyższa od ustalonej przez: organ rentowy w kwocie 452.475,88zł. w decyzji z 2.04.2019 r. o przyznaniu emerytury.

W świetle przepisów ustawy systemowej płatnik składek przekazuje do ZUS imienne raporty miesięczne RCA po upływie każdego miesiąca kalendarzowego w terminie ustalonym dla rozliczania składek. Płatnik składek przesyła raporty RCA i opłaca należne składki za dany miesiąc nie później niż do 15 dnia następnego miesiąca. Składki na koncie przypisywane są do miesiąca, w którym w RCA wykazano jako miesiąc wypłaty podstawy wymiaru składki.

Zgodnie z generalną zasadą, wynagrodzenie wypłacone w 01/1999r. przysługujące za 12/1998r. stanowiło podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne na zasadach obowiązujących do 31.12.1998r., natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w 02/1999 r. stanowiło wynagrodzenie za 01/1999r.

Wysokości składek za lata 1999-2015 są takie same jak wykazane przez organ rentowy.

Przy uwzględnieniu kwoty składek wykazanych przez organ rentowy jako zaewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonej - zwaloryzowana kwota składek wynosi 156.478,76zł. i jest taka sama jak zwaloryzowana kwota składek przyjęta przez organ rentowy w decyzji z 2.04.2019r. o przyznaniu emerytury ENP.

Wysokość emerytury powszechnej ENP ustalona na dzień 1.10.2018r. zgodnie z art. 26 wynosi 2.487,85zł. Wskutek waloryzacji emerytura powszechna ulega podwyższeniu: od 1 marca 2019r. do kwoty 2.559,00zł. Waloryzacja polega na podwyższeniu kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2019r. wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 102,86%, przy czym podwyżka nie może być niższa niż: 70zł. - w przypadku emerytur, emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz rent rodzinnych. Gwarancja podwyższenia o co najmniej 70zł. nie dotyczy emerytur, które w dniu 28 lutego 2018r. przysługiwały w kwocie niższej niż minimalna emerytura, do których nie stosuje się gwarancji podwyższenia do świadczenia najniższego, 52,50zł. -w przypadku rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy, 35zł. - w przypadku emerytur częściowych. Gwarancja podwyższenia o co najmniej 35zł. nie dotyczy emerytur częściowych, które w dniu 28 lutego 2019r. przysługiwały w kwocie niższej niż minimalna emerytura.

Kwota emerytury powszechnej z FUS na dzień 1.10.2018r. wynosi 2.487,85zł. od dnia 1.03.2019r. wynosi 2.559,00zł. i jest wyższa od ustalonej przez organ rentowy w decyzji z 2.04.2019r. o przyznaniu emerytury: na dzień 1.10.2018r. w kwocie 2.448,55zł., od dnia 1.03.2019r. w kwocie 2.520,76zł. Łączna wysokość emerytury powszechnej ENP wraz z okresową emeryturą kapitałową EOK z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża: na dzień 1.10.2018r. wynosi 3.009,13zł. (ENP 2.487,85zł. + EOK 521,28zł.), od dnia 1.03.2019r. wynosi 3.095,19zł. (ENP 2.559,00zł. + EOK 536,19zł.); z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża oraz noty podziału na subkonto byłego męża: na dzień 1.10.2018r. wynosi 2.899,98zł. (ENP 2.487,85zł. + EOK 412,13zł.), od dnia 1.03.2019r. wynosi 2.982,92zł. (ENP 2.559,00zł. + EOK 423,92zł.) i jest wyższa od ustalonej przez organ rentowy w decyzji z 2.04.2019r. o przyznaniu emerytury: na dzień 1.10.2018r. w kwocie 2.969,83zł., od 1.03.2019 r. w kwocie 3.059,68zł.

Wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r., z uwzględnieniem wskaźnika WPW ustalona przez biegłą w rozmiarze 98,77% wynosi 115.554,01zł. Wartość ta jest wyższa od: przyjętej przez organ rentowy w kwocie 113.110,80zł. w decyzji z 12.07.2018r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego. Wartość kapitału początkowego w wyniku waloryzacji wynosi 462.249,47zł.

W zaskarżonej decyzji z 2.04.2019r., z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża - organ rentowy: do wyliczenia okresowej emerytury kapitałowej EOK prawidłowo przyjął średnie dalsze trwanie życia w rozmiarze 248,70 miesięcy, prawidłowo ustalił powódce wysokość okresowej emerytury kapitałowej: od 1.10.2018r. w kwocie 521,28zł., nieprawidłowo ustalił wysokość okresowej emerytury kapitałowej w wyniku waloryzacji od 1.03.2019r., tj. ustalił ją w kwocie 538,92zł., podczas gdy kwota ta faktycznie jest niższa i wynosi 536,19zł.

Z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża oraz noty podziału na subkonto byłego męża - zasadne jest obniżenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej w związku z obniżeniem się składek na subkoncie na rzecz byłego męża.

Przy uwzględnieniu kwoty składek wykazanych przez organ rentowy jako zaewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonej - zwaloryzowana kwota składek wynosi 156.478,76zł. i jest taka sama jak zwaloryzowana kwota składek przyjęta przez organ rentowy w decyzji z 2.04.2019r.Kwota emerytury powszechnej z FUS na dzień 1.10.2018 r. wynosi 2.487,85zł., od dnia 1.03.2019r. wynosi 2.559,00zł. i jest wyższa od ustalonej przez organ rentowy.

Łączna wysokość emerytury powszechnej ENP wraz z okresową emeryturą kapitałową EOK - z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża i bez uwzględnienia noty podziału na subkonto byłego męża: na dzień 1.10.2018r. wynosi 3.009,13zł., (ENP 2.487,85zł. + EOK 521,28zł. od 1.03.2019r. wynosi 3.095,19zł. (ENP 2.559,00zł. + EOK 536,19zł.), z uwzględnieniem noty podziału z subkonta byłego męża oraz noty podziału na subkonto byłego męża na dzień 1.10.2018r. wynosi 2.899,98zł. (ENP 2.487,85zł. + EOK 412,13zł.), od dnia 1.03.2019r. wynosi 2.982,92zł. (ENP 2.559,00zł + EOK) i jest wyższa od ustalonej przez ZUS (opinia k. 264 – 295 akt sprawy).

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym, w tym akt I Ns 55/16, która toczyła się przed SR w Łasku o podział majątku wspólnego. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął opinię biegłego z zakresu rachunkowości – D. K., która dokonała rozliczenia subkonta i rozliczenia transferu pomiędzy subkontem na podstawie postanowienia Sądu w sprawie Ns 55/15, a następnie dokonała przeliczenia podstawy wymiaru i wysokości emerytury wnioskodawczym od 1.10.2018r. w najkorzystniejszym wariancie oraz przeliczenia kapitału początkowego i zwaloryzowanego kapitału początkowego. W ocenie Sądu opinia jest wnikliwa, fachowa i miarodajna. Opinia nie była kwestionowana przez strony. Z opinii tej jednoznacznie wynika, że wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r., z uwzględnieniem wwpw 98,77% wynosi 115.554,01zł., a po waloryzacji 462 249,47zł. i jest wyższa od ustalonej przez ZUS w decyzji z 2.04.2019r.

Podzielając w pełni opinie biegłego, Sąd uczynił zawarte w niej ustalenia i wnioski za podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia. Biorąc pod uwagę okoliczność, że pierwotnie powołany w sprawie biegły z zakresu rachunkowości - K. G. nie był w stanie zweryfikować składek i wyliczeń na subkoncie emerytury kapitałowej wnioskodawczyni, na co biegły wskazywał w wydawanych opiniach, Sąd pominął opinię tegoż biegłego.

Sąd Okręgowy zważył:

Ponieważ postępowanie dowodowe w całości zostało przeprowadzone w oparciu o dokumenty, zawarte w aktach organu rentowego jak też wydane w sprawie opinie biegłego, stosownie do art. 15zzs2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567, 568 i 695), w brzmieniu, określonym ustawą z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U.2020.875), zaistniały przesłanki do wydania w sprawie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Postępowanie dowodowe wykazało, że po ponownym rozliczeniu subkonta byłego męża odwołującej i rozliczenia transferu pomiędzy subkontem, wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r., z uwzględnieniem wwpw 98,77% wynosi 115.554,01zł., a po waloryzacji 462 249,47zł. i jest wyższa od ustalonej przez ZUS w decyzji z 2.04.2019r. Stanowisko takie wynika z niekwestionowanej opinii biegłej z zakresu rachunkowości – D. K., którą Sąd w całości podzielił.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i zobowiązał organ rentowy do przeliczenia emerytury powszechnej i emerytury kapitałowej należnych T. A. przy zastosowaniu kapitału początkowego na 1 stycznia 1999r. w wysokości 115554,01zł. wynoszącego po waloryzacji 462 249,47zł. i pryz zastosowaniu wwpw kp wynoszącego 98,77%, poczynając od 1.10.2018r.