Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 kwietnia 2020 roku powód W. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanej PODESTY. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. odszkodowania w kwocie 20 511,99 zł tytułem niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia z odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty. Jednocześnie strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych (k. 3 – 9v.).

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że strony postępowania w dniu 1 marca 2018 roku zawarły umowę o pracę na okres próbny od 1 marca do 31 maja 2018 roku. Powód został zatrudniony na stanowisku specjalisty do spraw wynajmu, a swoje obowiązki miał wykonywać w pełnym wymiarze czasu pracy. Miejscem świadczenia pracy było województwo (...). Strony uzgodniły wynagrodzenie w kwocie 4 333 zł. W dniu 1 czerwca 2018 strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony. Na podstawie aneksu z dnia 1 czerwca 2019 roku uzgodniono, że powód obejmie stanowisko kierownika projektu wynajmu za wynagrodzeniem 7 073,10 zł. W dniu 2 kwietnia 2020 roku powód otrzymał pisemne oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za 1 – miesięcznym wypowiedzeniem. Kolejno w dniu 3 kwietnia 2020 roku powód otrzymał pisemne oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 i 2 k.p., tj. za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych polegających na bezprawnym i celowym usunięciu danych z komputera przenośnego oraz telefonu komórkowego, co przyczyniło się do naruszenia i zagrożenia interesów pracodawcy. W ocenie strony powodowej dokonane przez pracodawcę wypowiedzenie umowy o pracę naruszyło art. 41 k.p., albowiem powód w dniu 30 marca 2020 roku z powodu choroby kręgosłupa otrzymał zwolnienie lekarskie do 10 kwietnia 2020 roku. Jednocześnie powód zakwestionował zgodność z prawem rozwiązania łączącej strony umowy o pracę bez wypowiedzenia, gdyż w jego ocenie nastąpiło ono z naruszeniem art. 30 § 4 k.p. oraz art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Wskazano bowiem, że pracodawca nie wyjaśnił w wystarczającym stopniu przyczyny rozwiązania umowy z powodem (w zakresie pkt 2 § 1 art. 52 k.p.) jak również, że nie zrealizowały się przesłanki określone w treści art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

W odpowiedzi na pozew pozwana PODESTY. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa, według norm przepisanych (k. 49 – 51v.).

W treści tego pisma wskazano, że wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia z dnia 24 marca 2020 roku wysłano powodowi przesyłką poleconą (którą odebrano 2 kwietnia 2020 roku) oraz poprzez kuriera. Powód zaś w dniu 30 marca 2020 roku odmówił przyjęcia przesyłki kurierskiej, w związku z czym to tego dnia – w świetle art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. – miał on możliwość zapoznania się z treścią pisma pracodawcy. Wówczas powód nie korzystał ze zwolnienia lekarskiego. Jednocześnie strona pozwana podniosła, że w zaistniałym stanie faktycznym zrealizowały się przesłanki do rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jak wskazała strona pozwana, W. K. w dniu 31 marca 2020 roku, tj. po powzięciu wiedzy, że straci zatrudnienie u pozwanej, wykasował z będącego w jego dyspozycji sprzętu elektronicznego istotne dane służbowe (korespondencję mailową z klientami, listy klientów i dane kontaktowe). Jednocześnie powód, podejmując próbę ingerencji w system operacyjny laptopa, usunął go, w związku z czym konieczne było skorzystanie z usług serwisu.

W piśmie przygotowawczym z dnia 29 czerwca 2020 roku powód rozszerzył powództwo w ten sposób, że wniósł o zasądzenie odszkodowania w kwocie 20 656 zł tytułem niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem i bez wypowiedzenia z odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty (k. 67 – 69v.).

W treści pisma strona powodowa zaprzeczyła twierdzeniom, aby W. K. intencjonalnie odmówił przyjęcia przesyłki z oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy o pracę. Jednocześnie powód podniósł, iż w dniu 30 marca 2020 roku nie miała miejsca żadna próba doręczenia powodowi przesyłki kurierskiej. Nadto powód podtrzymał swoje stanowisko w zakresie niezgodności z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, gdyż jego zachowanie nie było ani zawinione, ani też nie mogło wyrządzić pracodawcy szkody. Powód podkreślił, że usuwając prywatne dane ze służbowego laptopa korzystał z ogólnodostępnej instrukcji zamieszczonej na stronie producenta, zaś usunięcie wszystkich danych było wynikiem błędu wynikającego z presji, jaką wywierał na nim prezes pozwanej Spółki.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód W. K. i pozwana PODESTY. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. w dniu 1 marca 2018 roku zawarli umowę o pracę na okres próbny od 1 marca do 31 maja 2018 roku. W. K. został zatrudniony na stanowisku specjalisty do spraw wynajmu w pełnym wymiarze czasu pracy. Miejscem wykonywania pracy powoda było województwo (...). Strony uzgodniły należne powodowi wynagrodzenie za pracę na kwotę 4 333 zł miesięcznie.

Strony w dniu 1 czerwca 2018 roku zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 czerwca 2018 roku. Warunki zatrudnienia pozostały niezmienione.

Na podstawie aneksu z dnia 1 czerwca 2019 roku powodowi powierzono stanowisko kierownika projektu wynajmu za wynagrodzeniem zasadniczym 7 073,10 zł.

(dowód: akta osobowe pracownika część (...) – umowa o pracę z dnia 1 marca 2018 roku wraz z regulaminem naliczania premii, k. 1, informacja o warunkach zatrudnienia, k. 5, umowa o pracę z dnia 1 czerwca 2018 roku, k. 9, aneks do umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2019 roku).

Pismem z dnia 24 marca 2020 roku pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę łączącej ją z powodem z zachowaniem 1 – miesięcznego okresu wypowiedzenia. Pracodawca konieczność złożenia oświadczenia takiej treści uzasadnił pogarszającą się sytuacją finansową przedsiębiorstwa.

Pismo zawierające oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało doręczone powodowi listem poleconym w dniu 2 kwietnia 2020 roku. Pismo zostało również wysłane do powoda za pośrednictwem firmy kurierskiej (...), przesyłka ta, pomimo podjętej w dniu 30 marca 2020 roku próby doręczenia, nie została doręczona. W statusie doręczenia wskazano, że odbiorcy nie było w domu.

(dowód: fakty bezsporne, a nadto: wydruk szczegółów przesyłki (...), k. 52 – 52v., akta osobowe pracownika część (...) – pismo z dnia 24 marca 2020 roku).

Z uwagi na bóle kręgosłupa i niemożność chodzenia, powód w dniu 30 marca 2020 roku umówił się w swojej przychodni na teleporadę. W trakcie konsultacji telefonicznej powoda poinformowano o wystawieniu zwolnienia lekarskiego na okres od 30 marca do 10 kwietnia 2020 roku. O fakcie otrzymania zwolnienia lekarskiego W. K. poinformował kierownika oddziału A. W. (1) oraz współpracownicę E. B., na której telefon powód przekierował przychodzące do niego wiadomości służbowe. Zwolnienie lekarskie zostało faktycznie wystawione w dniu 31 marca 2020 roku.

(dowód: kopia druku (...), k. 58, wydruki ze strony internetowej Unii (...), k. 70 – 71v., przesłuchanie powoda W. K., k. 146v. – 147v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 00:30:06 do 00:55:19).

W dniu 31 marca 2020 roku około południa A. W. (2), prezes zarządu pozwanej, oraz M. T., kierownik serwisu, udali się do powoda po odbiór posiadanego przez niego sprzętu służbowego. O planach protokolarnego przekazania urządzeń powód został uprzedzony około pół godziny przed przyjazdem przełożonego i współpracownika. Wówczas powód celem usunięcia prywatnych danych, przywrócił telefon służbowy do ustawień fabrycznych. W tym samym celu powód podjął próbę przywrócenia systemu w służbowym laptopie, niemniej pomimo postępowania zgodnie z instrukcją producenta, system utracono. Powód usuwał dane z urządzeń w przeświadczeniu, że listy klientów oraz umowy najmu są zapisane w systemie (...) oraz poczcie mailowej.

Po przybyciu w miejsce zamieszkania powoda A. W. (2) zażądał, aby W. K. zniósł wszystkie narzędzia pracy. Z uwagi na złe samopoczucie powód nie mógł wykonać polecenia, w związku z czym A. W. (3) i M. T. weszli do mieszkania powoda. W związku z utratą systemu operacyjnego laptopa, niemożliwe okazało się sporządzenie w tym dniu protokołu zdawczo – odbiorczego.

Sprzęt służbowy powoda nie nosił oznak uszkodzeń mechanicznych. Na laptopa wgrano nowy system operacyjny, niemniej nie udało się odzyskać wszystkich danych służbowych, w tym wiadomości ze służbowej poczty elektronicznej powoda.

(dowód: wydruk korespondencji, k. 14 – 16, protokół zdawczo – odbiorczy z dnia 3 kwietnia 2020 roku, k. 18, kopia zlecenia naprawy, k. 55, kopia faktury pro forma, k. 56, kopia notatki służbowej, k. 57, zeznania świadka M. T., k. 145v. – 146, znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 00:07:10 do 00:22:08, częściowo zeznania A. W. (2), k. 147v. – 148v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 01:03:19 do 01:26:22, zeznania świadka K. P., k. 162 – 166).

W dniu 3 kwietnia 2020 roku pracodawca złożył W. K. oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. W uzasadnieniu pisma zawierającego to oświadczenie wskazano, że podstawą rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 i 2 k.p. jest ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych polegające na bezprawnym i celowym usunięciu danych z firmowego komputera przenośnego oraz telefonu komórkowego, co przyczyniło się do naruszenia i zagrożenia interesów pracodawcy. Pismo to zostało doręczone powodowi w jego miejscu zamieszkania przez A. W. (2) i K. P., kierownika sprzedaży. Powód podpisał wówczas także protokół zdawczo – odbiorczy sprzętu służbowego, w którym wskazano m.in. że z laptopa i telefonu usunięto dane. Powód nie zgodził się na wpuszczenie przełożonych do swojego mieszkania, zaś rozmowa między nimi odbywała się przez uchylone drzwi.

(dowód: protokół zdawczo – odbiorczy z dnia 3 kwietnia 2020 roku, k. 18, świadectwo pracy, k. 21 – 23, akta osobowe pracownika część C – pismo z dnia 3 kwietnia 2020 roku, notatka służbowa z dnia 3 kwietnia 2020 roku, przesłuchanie powoda W. K., k. 146v. – 147v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 00:30:06 do 00:55:19, zeznania A. W. (2), k. 147v. – 148v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 01:03:19 do 01:26:22, zeznania świadka K. P., k. 162 – 166).

W zakładzie pracy pozwanej nie wprowadzono regulaminu określającego zasady korzystania ze sprzętu służbowego. W rzeczywistości pracownicy korzystali z urządzeń służbowych do celów prywatnych. W przypadku ustania stosunku pracy praktyką było, że pracownicy oddawali sprzęt służbowy po usunięciu z niego swoich prywatnych danych.

Pracownicy pozwanej byli zobowiązani do wpisywania danych klientów oraz wizyt u klientów do systemu (...). Do systemu pracownicy logowali się za pomocą przydzielonych im indywidualnie loginów i haseł. Korzystanie z systemu i wpisywanie danych odbywało się w trybie on – line. W razie zmiany komputera, pracownik po zalogowaniu na swoje konto miał dostęp do całej historii klienta, bez konieczności ponownego przenoszenia tych danych.

Pracownicy pozwanej korzystali również z poczty służbowej. Skrzynki pocztowe domyślnie były ustawione w ten sposób, że tworzyły kopie wiadomości na serwerze Spółki. Funkcja automatycznego tworzenia kopii wiadomości e – mail może zostać wyłączona z poziomu konta użytkownika.

(dowód: zeznania świadka S. M., k. 110 – 110v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 8 grudnia 2020 roku, od 00:25:53 do 00:36:35, zeznania świadka Ł. W., k. 110v. – 111, znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 8 grudnia 2020 roku, od 00:36:35 do 00:50:12, zeznania świadka M. T., k. 145v. – 146, znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 00:07:10 do 00:22:08, przesłuchanie powoda W. K., k. 146v. – 147v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 00:30:06 do 00:55:19, częściowo zeznania A. W. (2), k. 147v. – 148v., znacznik czasowy elektronicznego protokołu rozprawy z dnia 23 marca 2021 roku, od 01:03:19 do 01:26:22, zeznania świadka K. P., k. 162 – 166).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów, w tym akt osobowych pracownika, zeznań świadków S. M., Ł. W., M. T., K. P., jak również przesłuchania powoda W. K. i częściowo A. W. (2)

Zgromadzone w aktach dokumenty, na podstawie których Sąd dokonał rekonstrukcji stanu faktycznego sprawy, nie budziły żadnych zastrzeżeń co do ich wiarygodności. Ich prawdziwość i autentyczność oraz istnienie nie były kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł ku temu podstaw. Należy dodać, że obecne rozumienie dokumentu – w myśl art. 77 ³ k.c. – obejmuje każdy nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Jako dokument w świetle prawa materialnego kwalifikuje się również kserokopię oraz wydruk strony internetowej spełniające cechy określone w treści powołanego przepisu (tak np.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 30 grudnia 2019 roku, sygn. akt I ACa 672/19, LEX nr 2895399).

Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom S. M. oraz Ł. W., byłych pracowników pozwanej Spółki. Relacje tych świadków były spójne, logiczne oraz wzajemnie ze sobą korespondowały. W szczególności S. M. oraz Ł. W. kompleksowo opisali praktykę pracowników pozwanej w zakresie postępowania ze sprzętem służbowym w zakładzie byłego pracodawcy, także przed jego protokolarnym zdaniem.

W podobny sposób Sąd ocenił zeznania świadków M. T. i K. P.. Relacje obu świadków jawiły się Sądowi jako kompletne, spójne i rzetelne. Świadkowie zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą opisali istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy zdarzenia, w których uczestniczyli wraz z A. W. (2) w dniach 31 marca i 3 kwietnia 2020 roku.

Jako częściowo wiarygodną Sąd ocenił relację A. W. (2). W pierwszej kolejności za niewiarygodną Sąd uznał tę część depozycji, w której wskazywał on, że powód odmówił przyjęcia przesyłki kurierskiej zawierającej oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Takie twierdzenie nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie, w szczególności zaś w przedłożonym przez stronę pozwaną wydruku śledzenia przesyłki, z którego wynika, że doręczenie było niemożliwe z powodu nieobecności adresata w miejscu zamieszkania (k. 52). Jednocześnie potwierdzenia nie znalazły dalsze zeznania, jakoby zaniechanie przez powoda odbioru przesyłki było spowodowane wcześniejszym uzyskaniem od współpracowników informacji o rozesłanych przez pracodawcę wypowiedzeniach umów o pracę. Tym samym owa część relacji pozostaje jedynie nieuzasadnioną oceną zdarzeń A. W. (2). Nadto jako niewiarygodne Sąd ocenił zeznania w części, w której wskazywał on, że powód intencjonalnie usunął dane zapisane w laptopie oraz telefonie służbowym oraz, co więcej, iż ukradł owe dane i wykorzystał je w pracy podjętej u podmiotu konkurencyjnego. Także ta część relacji nie znajduje poparcia w zgromadzonym w niniejszej sprawie materiale dowodowym oraz stoi w oczywistej sprzeczności z uznanymi za wiarygodne twierdzeniami powoda. W ocenie Sądu nie budzi bowiem wątpliwości, iż mając na uwadze okoliczności i emocje, jakie towarzyszyły wizycie A. W. (2) i M. T. w dniu 31 marca 2020 roku w miejscu zamieszkania powoda, ryzyko przypadkowej utraty danych służbowych w sytuacji działania pod presją swojego zwierzchnika było wysoce prawdopodobne. Nadto należy wskazać, iż w toku postępowania przesłuchani w sprawie świadkowie Ł. W. i S. M. jednoznacznie wskazali, iż pracownicy przed zdaniem sprzętu służbowego usuwali prywatne dane z laptopów i telefonów, zaś w zakładzie pracodawcy nie obowiązywały regulacje w zakresie sposobu korzystania z narzędzi służbowych i archiwizacji danych. Jednocześnie z faktu, iż powód po ustaniu zatrudnienia u pozwanej podjął pracę w konkurencyjnym podmiocie nie sposób automatycznie wyprowadzać wniosku, iż dokonał on uprzednio kradzieży danych stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa byłego pracodawcy.

Sąd dał wiarę relacji powoda W. K.. Twierdzenia powoda były bowiem kompletne, konsekwentne, logiczne oraz stanowiły spójny ciąg przyczynowo – skutkowy. Jednocześnie korespondowały one z ustaleniami poczynionymi na podstawie dalszego materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie: w zakresie okoliczności towarzyszących wypowiedzeniu umowy o pracę, a następnie jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia w znacznej części pokrywały się z zeznaniami M. T., K. P. oraz A. W. (2) (w części, w jakiej zostały uznane za wiarygodne), zaś w zakresie praktyki funkcjonującej w zakładzie pracodawcy co do sposobu używania przez pracowników sprzętu służbowego korelowały one z zeznaniami S. M. i Ł. W..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Pomiędzy stronami postępowania poza sporem pozostawał fakt zatrudnienia powoda u pozwanej w oparciu o umowę o pracę – początkowo na okres próbny, a następnie na czas nieokreślony.

Spór w niniejszym postępowaniu koncentrował wokół prawidłowości wypowiedzenia umowy o pracę łączącej strony oraz zasadności rozwiązania tej umowy bez wypowiedzenia.

Przechodząc do pierwszego z nakreślonych problemów, podkreślenia wymaga, że przepisy kodeksu pracy nie zawierają regulacji określającej, kiedy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostaje uznane za złożone drugiej stronie. Ustalenie zaś chwili, w której wypowiedzenie jest złożone, ma istotne znaczenie dla określenia początku biegu okresu wypowiedzenia. W tym zakresie stosuje się, na podstawie art. 300 k.p., art. 61 k.c., zgodnie z którym oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę należy uznać za złożone z chwilą, gdy doszło do drugiej strony w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 1995 roku, sygn. akt I PRN 2/95, LEX nr 12025). Tym samym wypowiedzenie na piśmie jest dokonane w chwili doręczenia pisma adresatowi w sposób bezpośredni (do rąk pracownika bądź osoby upoważnionej do działania w jego imieniu) lub pośredni (np. przez doręczenie pisma domownikowi pracownika) czy wreszcie w dniu, w którym adresat listu przesłanego pocztą mógł zapoznać się z jego treścią.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że datą, w której oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało złożone W. K. był dzień 2 kwietnia 2020 roku, kiedy to powód odebrał przesyłkę poleconą zawierającą pisemne oświadczenie pozwanej w tym przedmiocie. Dokonując ustaleń w tym zakresie Sąd nie podzielił argumentacji strony pozwanej, jakoby wypowiedzenie miało nastąpić wcześniej, w dniu 30 marca 2020 roku. Jak już wskazano we wcześniej poczynionych rozważaniach, w sprawie nie przedstawiono żadnego środka dowodowego, który chociażby uprawdopodobniał, że powód intencjonalnie zaniechał odbioru przesyłki kurierskiej we wskazanej dacie. Wbrew twierdzeniom pozwanej, takim środkiem nie jest wydruk szczegółów przesyłki ze strony przewoźnika (...), albowiem w jego treści odnotowano, że doręczenie nie było możliwe z uwagi na nieobecność adresata, a nie odmowę odbioru listu. Jednocześnie powód wskazywał, że cały dzień 30 marca 2020 roku spędził w domu z uwagi na bóle kręgosłupa, niemniej nie słyszał, aby kurier podjął próbę doręczenia. Co więcej, w toku postępowania ustalono, że pracodawca nie dysponował prywatnym numerem telefonu powoda (prezesowi zarządu miał go w dniu 31 marca 2020 roku udostępnić M. T.), a jedynie służbowym. Tym samym w razie wskazania przez pozwaną numeru służbowego powoda jako numeru kontaktowego adresata, wówczas W. K. nie mógł wiedzieć o próbie doręczenia mu przesyłki, albowiem tego dnia ok. 9:00 przekierował całość przychodzącej do niego korespondencji do współpracownicy E. B., która miała zastępować go w czasie choroby. Tym samym Sąd uznał, że powód mógł po raz pierwszy zapoznać się z treścią oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę w dniu 2 kwietnia 2020 roku.

Powyższe, że powód zapoznał się z oświadczeniem pozwanego na skutek doręczenia go pocztą w dniu 2 kwietnia 2020 roku prowadzi do wniosku, że wypowiedzenie umowy o pracę łączącej strony niniejszego postępowania nastąpiło w czasie, kiedy W. K. przebywał na zwolnieniu lekarskim. Taki stan rzeczy jednoznacznie świadczy o naruszeniu art. 41 k.p.

Zgodnie z powołanym przepisem pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jednocześnie w myśl § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U.2014.1632 t.j.) pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. W razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy, pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Jeżeli przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie określają sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę, telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego.

Jak ustalono w toku postępowania, powód z uwagi na dolegliwości bólowe kręgosłupa otrzymał zwolnienie lekarskie na okres od 30 marca do 10 kwietnia 2020 roku. Zgodnie zaś z treścią powołanych regulacji, powód był zobowiązany poinformować pracodawcę o swojej nieobecności i jej przyczynie najpóźniej w drugim jej dniu, tj. 31 marca 2020 roku. W toku niniejszego postępowania ustalono, że o wystawieniu zwolnienia lekarskiego W. K. poinformował w dniu 30 marca 2020 roku, w godzinach porannych, swojego kierownika działu oraz współpracownicę, która miała go zastępować w pracy na wypadek jego nieobecności. Nadto w dniu 31 marca 2020 roku lekarz powoda wystawił elektroniczne zwolnienie lekarskie, przekazując je do ZUS. Tym samym, pomimo twierdzeń pozwanej o braku wiedzy w przedmiocie zwolnienia lekarskiego powoda, nie budziło wątpliwości Sądu, że W. K. uczynił zadość spoczywającemu na nim obowiązkowi informacyjnemu, zaś pracodawca miał możliwość zapoznania się z jego oświadczeniem w tym przedmiocie. Należy przy tym zaznaczyć, że powód w dniu 30 marca 2020 roku nie świadczył pracy, zaś po konsultacji lekarskiej, w czasie której uzyskał informację o wystawieniu zwolnienia lekarskiego, niezwłocznie podjął kroki mające na celu zapewnienie zastępstwa w zakresie ciążących na nim obowiązków pracowniczych. Jednocześnie, pomimo twierdzeń strony pozwanej, wyniki postępowania dowodowego nie pozwalają na sformułowanie tezy, aby zwolnienie powoda stanowiło przemyślany fortel wobec widma wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę.

Mając na uwadze powyższe Sąd ustalił, że wypowiedzenie umowy o pracę łączącej strony dokonane w dniu 2 kwietnia 2020 roku było skuteczne, niemniej nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, tj. art. 41 k.p.

Przechodząc zaś do rozważań w zakresie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia wskazać należy, że jego podstawą faktycznie pozostawał art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Odnosząc się zaś do argumentacji strony powodowej w tym zakresie, w ocenie Sądu fakt, że pracodawca w swoim oświadczeniu powołał także pkt 2 przywołanego przepisu stanowi jedynie omyłkę, która pozostawała irrelewantna dla wyniku niniejszego postępowania. Wskazać bowiem należy, że zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem orzecznictwa, w razie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia spór toczy się tylko w granicach zarzutu skonkretyzowanego w oświadczeniu pracodawcy, a więc w granicach przytoczonych w tym oświadczeniu (tak m.in.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2006 roku, sygn. akt II PK 22/06, LEX nr 1413530). W uzasadnieniu zaś oświadczenia z dnia 3 kwietnia 2020 roku pracodawca odnosił się jedynie do zawinionego i rażącego naruszenia obowiązków służbowych powoda, odwołując się przy tym do regulacji art. 100 k.p. Także stanowisko prezentowane przez stronę pozwaną w toku przeprowadzonego postępowania jasno wskazywało na to, że pracodawca upatrywał podstaw oświadczenia z dnia 3 kwietnia 2020 roku w przesłankach stypizowanych w art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Wobec owych ustaleń, Sąd w dalszej części uzasadnienia poddał analizie właśnie tę regulację.

Jak wskazuje się w doktrynie i orzecznictwie w użytym przez ustawodawcę w art. 52 § 1 pkt 1 k.p. pojęciu „ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych” mieszczą się trzy elementy. Są to: 1) bezprawność zachowania pracownika (naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego); 2) naruszenie albo zagrożenie interesów pracodawcy; 3) zawinienie obejmujące zarówno winę umyślną, jak i rażące niedbalstwo, które muszą wystąpić łącznie (tak: Florek Ludwik (red.), Kodeks pracy. Komentarz, wyd. VII. WKP 2017, LEX, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2016 roku, sygn. akt I PK 242/15, LEX nr 2174066). Obowiązek udowodnienia przyczyn rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika spoczywa więc na pracodawcy, zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w treści art. 6 k.c. w zw. z art. 300 k.p.

W ocenie Sądu pozwana w toku postępowania nie wykazała, aby zachowanie powoda pozostawało zawinione.

Bezspornym w niniejszej sprawie było, iż wskutek zachowania powoda usunięciu uległy dane służbowe zapisane w stanowiących jego narzędzia pracy laptopie oraz telefonie komórkowym. Niemniej w świetle ustaleń poczynionych w toku niniejszego postępowania nie sposób formułować zarzutu bezprawności zachowania powoda i jego winy. W pierwszej kolejności wskazać należy, że przesłuchani w sprawie świadkowie zgodnie wskazywali, że pracownicy pozwanej wykorzystywali sprzęt służbowy także do celów prywatnych, zaś przed jego protokolarnym zdaniem „czyścili” laptopy i telefony z osobistych danych. Tak też w dniu 30 marca 2020 roku chciał postąpić powód. Jednocześnie w zakładzie pracy pozwanej nie wprowadzono regulacji opisujących sposób postępowania ze sprzętem służbowym oraz w zakresie archiwizacji danych. Nadto Sąd dokonując oceny zachowania powoda miał na uwadze specyfikę sytuacji, w jakiej w tym dniu się znalazł. W. K. miał niespełna godzinę, aby przygotować sprzęt do odbioru. Analiza korespondencji wymienianej w tym dniu pomiędzy powodem a A. W. (2), nie budzi wątpliwości, że W. K. musiał towarzyszyć znaczny stres oraz zdenerwowanie zaistniałą sytuacją. Usuwając dane z nośników powód działał w przeświadczeniu, że są one zapisane w systemie (...), z którego korzystała pozwana, a także w mailowej skrzynce służbowej. Dane zapisane przez powoda w tym systemie (...) faktycznie pozostawały w dalszej dyspozycji pracodawcy, niemniej utracone zostały dane ze skrzynki pocztowej. Strona pozwana wywodziła, że usunięcie danych ze skrzynki możliwe było tylko wskutek działania powoda, niemniej nie przedstawiła żadnych dowodów, które pozwoliłyby na takie jednoznaczne stwierdzenie, jak również nie wykazała, aby dane, których nie odzyskała miały istotną wartość dla jej przedsiębiorstwa. W ocenie Sądu stosunek psychiczny powoda do skutków postępowania określony jego świadomością nie wskazuje ani na winę umyślną, ani na rażące niedbalstwo. Powód usuwając dane ze sprzętu służbowego postępował zgodnie z instrukcją producenta, niemniej z uwagi na działanie pod presją przełożonego doszło do błędu, w wyniku którego usunięty został cały system operacyjny laptopa.

Mając na uwadze powyższe Sąd ustalił, że rozwiązanie z powodem w dniu 3 kwietnia 2020 roku umowy o pracę bez wypowiedzenia pozostawało niezgodne z prawem.

Wobec powyższych rozważań Sąd w punkcie 1. sentencji wyroku orzekł o należnych stronie powodowej odszkodowaniach. Tak też w punkcie 1a. sentencji wyroku Sąd zasądził na podstawie art. 45 § 1 k.p. na rzecz powoda kwotę 7 217, 11 zł brutto tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę – z uwagi na wypowiedzenie umowy o pracę z naruszeniem art. 41 k.p.; zaś w punkcie 1b. sentencji wyroku na podstawie art. 56 § 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p. zasądzono na rzecz powoda kwotę 7 217,11 zł brutto tytułem odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę.

Zdaniem sądu zasądzone odszkodowania (w wysokości dwóch jednomiesięcznych wynagrodzeń ) spełniają zarówno funkcję kompensacyjną dla powoda ale i represyjną – dla pozwanej.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, w sytuacji, gdy pracodawca wadliwie wypowie umowę o pracę, a następnie wadliwie rozwiąże umowę o pracę bez wypowiedzenia pracownikowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze z art. 45 § 1 k.p. w związku z art. 47 ¹ k.p. i art. 56 § 1 k.p. w związku z art. 58 k.p. przy uwzględnieniu , że świadczenia te spełniają funkcję kompensacyjną, a zatem w części albo w całości może dojść do zbiegu roszczeń wykluczającego ich kumulację. (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2019 roku, sygn. akt III PZP 2/19, LEX nr 2647247). W uzasadnieniu powołanego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał nadto, iż w takiej sytuacji należy uwzględnić czynnik „zbiegowy”, a ten w ramach formuły ryczałtowej warunkowany jest przede wszystkim funkcją kompensacyjną. Chodzi zatem o to, aby zrównać sytuację pracownika, który po wręczeniu wypowiedzenia umowy o pracę otrzymał jej rozwiązanie bez wypowiedzenia z zatrudnionym, któremu pracodawca tylko wadliwie wypowiedział umowę o pracę. W ocenie sądu zasądzenie na rzecz powoda dwóch ustawowych minimalnych odszkodowań jest wystarczające dla spełnienia opisanych wyżej celów odszkodowań. W świetle powyższego w punkcie 2 wyroku sąd oddalił powództwo ponad zasądzoną wysokość odszkodowań

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p., zgodnie z żądaniem pozwu. Powód domagał się zasądzenia odsetek za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty. Pozew inicjujący niniejsze postępowanie został zaś doręczony stronie pozwanej w dniu 12 maja 2020 roku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie 3. sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., który formułuje zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Zgodnie z treścią § 1 tego przepisu strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powód wygrał niniejsze postępowanie w całości, dlatego też pozwana zobowiązana jest do zwrotu kosztów postępowania stronie powodowej. Wobec powyższego Sąd zasądził na rzecz powoda koszty zastępstwa procesowego w wysokości 180 zł, ustalone na podstawie § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Obciążenie pozwanej w punkcie 4. sentencji wyroku opłatą od pozwu w części, od uiszczenia której powód była zwolniony znajduje oparcie w treści art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

W punkcie 5. sentencji wyroku Sąd na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c. nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości nieprzekraczającej jednomiesięcznego wynagrodzenia, tj. 6 000 zł.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Sędzia Grażyna Matuszowicz

Sygn. akt V P 56/20

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w rep. P i kontrolce uzasadnień;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda i pozwanej, bez pouczenia;

3.  akta przedłożyć z wpływem lub za 21 dni.

C., dnia 16 września 2021 roku Sędzia Grażyna Matuszowicz