Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

14 kwietnia 2022 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wiesław Jakubiec

Protokolant: osobiście

po rozpoznaniu 14 kwietnia 2022 roku w Rybniku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołań S. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 9 sierpnia 2021 roku znak (...)

z dnia 10 września 2021 roku znak (...)

o zasiłek chorobowy

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 9 sierpnia 2021 roku, nr (...) w ten sposób, że przyznanie ubezpieczonemu S. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 8.07.2021 r. do 16.08.2021 r. po ustaniu zatrudnienia u płatnika Dom Pomocy Społecznej (...)

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 10 września 2021 roku, nr (...) w ten sposób, że przyznanie ubezpieczonemu S. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 17.08.2021 r. do 14.09.2021 r. po ustaniu zatrudnienia .

Sędzia Wiesław Jakubiec

Sygn. akt V U 273/21

UZASADNIENIE

W sprawie o sygn. akt VU 273/21, decyzją z 9 sierpnia 2021 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu S. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 8 lipca 2021 roku do 16 sierpnia 2021 roku po ustaniu zatrudnienia u płatnika Dom Pomocy Społecznej (...). W uzasadnieniu organ podał, że ubezpieczenie chorobowe ustało w dniu 30 czerwca 2021 roku, a po ustaniu tytułu ubezpieczenia, ubezpieczony kontynuował wcześniej podjętą w dniu 24 lipca 2020 roku umowę zlecenia u płatnika (...). (...) Sp. z o.o.

W odwołaniu od decyzji z 9 sierpnia 2021 roku, ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji i przyznanie zasiłku chorobowego. W uzasadnieniu wskazał, że umowa zlecenia została rozwiązana 30 października 2020 roku. Podniósł, że płatnik (...). (...) Sp. z o.o. nie wyrejestrował ubezpieczonego z ubezpieczenia, lecz na prośbę ubezpieczonego dokonał wyrejestrowania w dniu 26 sierpnia 2021 roku. Ubezpieczony został wyrejestrowany z ubezpieczenia od 31 października 2021 roku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia.

W sprawie o sygn. akt VU 309/21, decyzją z 10 września 2021 roku, nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu S. S. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 17 sierpnia 2021 roku do 14 września 2021 roku po ustaniu zatrudnienia. W uzasadnieniu organ podał, że ubezpieczenie chorobowe ustało w dniu 30 czerwca 2021 roku, a w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, ubezpieczony nie nabył prawa do zasiłku chorobowego z powodu braku okresu 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

W odwołaniu od decyzji z 10 września 2021 roku, ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu wskazał, że był nieprzerwanie ubezpieczony w ramach ubezpieczenia chorobowego na podstawie umowy o pracę od 1 czerwca 2021 roku do 30 czerwca 2021 roku u płatnika Dom Pomocy Społecznej (...), a jego niezdolność do pracy trwała 14 dni od zakończenia umowy o pracę, tj. od 8 lipca 2021 roku do 16 sierpnia 2021 roku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał wcześniejsze twierdzenia, a także wniósł o połączenie niniejszych spraw.

Zarządzeniem Sądu z 1 grudnia 2021 roku sprawę o sygn. akt VU 309/21 połączono do wspólnego prowadzenia i rozpoznania ze sprawa VU 273/21.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony w okresie od 24 lipca 2020 roku do 30 października 2020 roku był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia u płatnika (...). (...) Sp. z o.o. Z ubezpieczenia społecznego został wyrejestrowany od dnia 31 października 2020 roku, lecz wniosek o wyrejestrowanie z ubezpieczenia został sporządzony dopiero w dniu 26 sierpnia 2021 roku.

Ubezpieczony, celem podniesienia swoich umiejętności, uczestniczył w zajęciach Szkoły Policealnej Medycznej (...) w B. do 1 września 2020 r. do 25 czerwca 2021 roku. Uczył się w systemie stacjonarnym i mógł pracować tylko na umowę zlecenie.

Ubezpieczony od 23 lutego 2021 roku do 31 maja 2021 roku był zatrudniony u płatnika Dom Pomocy Społecznej (...) na podstawie umowy zlecenia, a od 1 czerwca 2021 roku do 30 czerwca 2021 roku na podstawie umowy o pracę na stanowisku opiekuna medycznego w pełnym wymiarze czasu pracy.

W związku z zapaleniem wyrostka robaczkowego, ubezpieczonego w dniu 8 lipca 2021 roku przyjęto w trybie pilnym do szpitala i wykonano zabieg W okresie od 8 lipca 2021 roku do 16 sierpnia 2021 roku i od 17 sierpnia 2021 roku do 14 września 2021 roku był niezdolny do pracy, m.in. nie mógł podnosić ciężkich przedmiotów. Ubezpieczony kontaktował się z pracownikiem ZUS, który przekazał mu informację co do spełnienia warunków 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia.

Dowód: akta organu rentowego, a w nich: zaświadczenie płatnika składek z 19.07.2021r., oświadczenie z 03.08.2021 r., wniosek o zasiłek chorobowy z 03.08.2021 r., zestawienie zaświadczeń z 16.09.2021 r., decyzja ZUS z 09.08.2021 r., ZUS ZLA z 16.08.2021 r., elektroniczny dokument z 06.09.2021 r., wniosek o zasiłek chorobowy z 02.09.2021 r., decyzja ZUS z 10.09.2021 r., pismo ZUS z 22.10.2021 r.

druk dotyczący wyrejestrowania z ubezpieczenia z 26.08.2021 r. k. 5, świadectwo ukończenia szkoły k. 16, opinia o ubezpieczonym z 01.07.2021 r. k. 17, świadectwo pracy k. 18, wyjaśnienia L. S. k. 24v

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci w/w dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne, wzajemnie ze sobą korelujące i rzeczowe oraz w oparciu o złożone wyjaśnienia L. S., które wraz z dowodami z dokumentów wzajemnie się uzupełniały tworząc wyrazisty obraz całości sprawy.

Sąd zważył co następuje:

Odwołania zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2021.1133.t.j.) ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego: po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu (ust. 1 pkt 1). Do okresów ubezpieczenia chorobowego, o których mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego (ust. 2). Od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje: absolwentom szkół lub uczelni lub osobom, które zakończyły kształcenie w szkole doktorskiej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, lub zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej (ust. 3 pkt 1).

Zaś zgodnie z art. 7 pkt 1 ww. ustawy, zasiłek chorobowy przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała: nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego.

Sąd podzielił stanowisko Sądu Najwyższego, który w uzasadnieniu wyroku wskazał, że zasiłek chorobowy przysługuje osobie, która stała się czasowo niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli nieprzerwanie podlegała obowiązkowo temu ubezpieczeniu przez 30 dni, a nie przez co najmniej 31 dni (art. 7 w związku z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 870 z późn. zm.) (Wyrok Sądu Najwyższego z 28 listopada 2019 roku, w sprawie o sygn. akt I UK 269/18).

Z kolei zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy: kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby.

Sąd podziela pogląd doktryny, zgodnie z którym wspólną cechą wszystkich przyczyn wyłączającą prawo do zasiłku chorobowego jest istnienie innych źródeł dochodu. R. legis tego przepisu sprowadza się bowiem do dostarczenia środków utrzymania byłemu ubezpieczonemu, który z powodu ustania pracy zarobkowej traci dotychczasowe dochody, a któremu choroba przeszkadza w znalezieniu i podjęciu nowej pracy zarobkowej, a tym samym uzyskaniu nowego źródła dochodu. Wyłączenie prawa do zasiłku chorobowego na podstawie przepisu art. 13 powołanej ustawy dotyczy sytuacji, gdy osoba niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie podlega żadnemu ubezpieczeniu, natomiast kontynuuje lub podejmuje działalność zarobkową uprawniającą ja do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 7 maja 2003r., III UZP 3/03, OSNP 2004, nr 2, poz. 39; jak również Sąd Najwyższy
w uchwale z 30 sierpnia 2001r., sygn. akt III ZP 11/2001, OSP z 12 poz. 599). Zasiłek chorobowy zastępuje utracony zarobek. Ryzykiem chronionym jest w tym przypadku niemożność wykonywania (kontynuowania lub podjęcia) każdej działalności zarobkowej zarówno tej, której wykonywanie dawało tytuł do objęcia ubezpieczeniem, jak i wykonywanej równolegle z taką działalnością, a ponadto jakiejkolwiek nowej działalności dającej źródło utrzymania (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 4 czerwca 2012r. sygn. akt I UK 13/12, LEX nr 1218583).

W związku z powyższym za działalnością zarobkową można uznać jedynie taką działalność, która stanowi dla ubezpieczonego źródło dochodu z tytułu jego własnej pracy. Samo bowiem posiadanie w okresie niezdolności do pracy umowy zlecenia, fakt samego zgłoszenia pracownika do systemu ubezpieczeń społecznych, czy też - jak to miało miejsce w niniejszej sprawie - posiadanie zarejestrowanej działalności gospodarczej, nie uzasadnia odmowy przyznania prawa do zasiłku chorobowego. Istotne jest bowiem faktyczne wykonywanie działalności zarobkowej, nie zaś sam fakt istnienia umowy, zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, czy też posiadania zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Ocena, czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, a więc także czy zaistniała przerwa w jej prowadzeniu, należy do sfery ustaleń faktycznych. Istnienie wpisu do ewidencji nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, jednakże wpis ten prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca taką działalność. W konsekwencji domniemywa się, że skoro nie nastąpiło wykreślenie działalności gospodarczej z ewidencji, to działalność ta była faktycznie prowadzona i w związku z tym istniał obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne. Nie wyklucza to jednak możliwości przeprowadzenia dowodu przeciwnego, tyle, że powinna to uczynić zainteresowana tym strona (tak: Sąd Najwyższy w wyroku: z 18 listopada 2011r.,
I UK 156/11, LEX nr 1102533, i z 22 lutego 2010r. I UK 240/09, LEX nr 585723).

Z przeprowadzonego postępowania jednoznacznie wynika, że ubezpieczony nie wykonywał czynności z umowy zlecenia na rzecz (...). (...) Sp. z o.o. po dniu 30.10.2020 r. świadczy także o tym to, że z datą 31 października 2020 roku został przez tego płatnika wyrejestrowany z ubezpieczenia społecznego.

Sąd ma na uwadze, że zgodnie z poglądem Sądu Apelacyjnego w Katowicach, wyrażonym w wyroku z 25 października 2001r. w sprawie III AUa 324/01, LEX nr 1521310), nie narusza przepisu art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25.06.1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa pracownik, który zachorował w czasie zatrudnienia i jest nieprzerwanie niezdolny do pracy po dniu rozwiązania stosunku pracy, aż do wyczerpania okresu zasiłkowego przewidzianego w art. 8 ustawy i za cały ten okres ma prawo do zasiłku chorobowego nawet, gdy po dacie rozwiązania stosunku pracy podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu. Tożsame stanowisko zajął Sąd Okręgowy w Gliwicach w wyroku z dnia 5.04.2018 r. (sygn. akt VIII Ua 6/18).

Organ rentowy nie przedłożył dowodów uzasadniających przeciwne stanowisko.

Niezdolność ubezpieczonego do pracy spowodowana była zapaleniem wyrostka robaczkowego i trwała od 8 lipca 2021 roku do 14 września 2021 roku. Ubezpieczony nie mógł kontynuować dotychczasowej pracy z uwagi na ograniczenia jakie spowodowało ww. schorzenie i przeprowadzony zabieg. Ubezpieczony od 23 lutego 2021 roku do 31 maja 2021 roku był zatrudniony u płatnika (Dom Pomocy Społecznej (...)) na podstawie umowy zlecenia, a od 1 czerwca 2021 roku do 30 czerwca 2021 roku tytułu umowy o pracę. Z tytułu umowy o pracę podlegał ubezpieczeniu chorobowemu przez 30 dni. Ubezpieczony spełnił warunki z art. 4 i 7 ww. ustawy, gdyż okres jego ubezpieczenia chorobowego trwał 30 dni i jeszcze w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu uzyskał status absolwenta szkoły policealnej (od 25.06.2021 r.) .

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił

zaskarżoną decyzję z dnia 9 sierpnia 2021 roku, nr (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu S. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 8.07.2021 r. do 16.08.2021 r. po ustaniu zatrudnienia u płatnika Dom Pomocy Społecznej (...) (pkt 1 wyroku), a także zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 10 września 2021 roku, nr (...) w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu S. S. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 17.08.2021 r. do 14.09.2021 r. po ustaniu zatrudnienia (pkt 2 wyroku).